چارشمبد آخر ماه صفر

هفت‌برکه – فرشته صدیقی: نیاکان ما برای هر مناسبتی آیین و سنتی خاص و جالب داشته‌اند که بیشترشان در طی زمان در حال فراموشی است. می‌دانیم که ویژگی این آیین‌ها عنصر تکرارشونده‌ی آن است. یعنی به همان صورت بی‌کم و کاست اجرا می‌شده است. این آیین‌ها با گذر زمان از حالت واقعی و اصیل خود […]

۲۱ شهریور ۱۴۰۲

صَفر سبز: کاشت درخت در چارشمبد آخر ماه صفر

هفت‌برکه-مریم مالدار: با توجه به پیش‌رو بودن چارشمبد آخر ماه صفر و تشریف‌فرمایی پیرزن معروف و نامیرا، چارشمبد سال ۱۴۰۱ را به یمن حضور متوالی بدون تاخیرش، در تنگ‌آب نهال می‌کاریم. چارشمبد آخر ماه مثل عدد سیزده به اعتقاد برخی افراد خیلی از افراد بدشگون و یا به عبارت گراشی‌ها روز سخت و سنگینی است […]

۲۹ شهریور ۱۴۰۱

چهارشنبه آخر، مایه‌ی بدنامی ماه صفر یا یک میراث فرهنگی؟

هفت‌برکه – عزیز نوبهار*: از کودکی از «پیرزن چارشمبد آخر ماه صفر» می‌ترسیدم. می‌گفتند می‌آید و بچه‌ها را می‌دزدد. از ۴۵ سال قبل، این پیرزن به شکل یک دزد در ذهنم حک شده است. برای همین بی‌بی‌صورا ما را نیل می‌کرد، روی پیشانی و شکم. هنوز هم ندانستم چرا با نیل پیشانی و شکم، دیگر […]

۱۴ مهر ۱۴۰۰

اطلاعیه مهم پیرزنِ به مناسبت چارشمبد آخر ماه صفر

مریم مالدار: به گزارش هفت‌برکه، پیرزنِ چارشمبد آخر ماه صفر امسال واکسن زده و در اطلاعیه ای آمادگی خود را برای بردن بچه‌ها «طبق آیین و ضوابط موجود» همانند سال‌های پیش و با رعایت «پروانامه‌های بهداشتی» اعلام نموده‌ است. متن کامل اطلاعیه پیرزنِ به عنوان تنها مرجع قانونی چارشمبد آخرماه صفر بدین شرح است: «مردم […]

۱۳ مهر ۱۴۰۰

آماده‌ی ملاقات با پیرزنه در چهارشنبه آخر ماه صفر

هفت‌برکه – مریم مالدار: «نیل بکو اَگَندو پیرَزنهِ تَبات» به چهارشنبه آخر صفر نزدیک می‌شویم و دوباره باید منتظر پیرزنه باشیم تا بچه‌ها را چک کند که آیا شکم‌شان را نیل کرده‌اند یا نه! داداملاکه و پیرزنه دو شخصیت ترسناک بچگی‌های ماست که امروزه وروجک‌های دهه هشتادی نودی‌ اصلا از شنیدن نامش وحشت نمی‌کنند. شاید […]

۳۰ مهر ۱۳۹۸

سه اثر از جنوب فارس در فهرست ملی میراث ناملموس

هفت‌برکه (گریشنا): شش میراث ناملموس استان فارس از جمله عروسک‌های گراش، چهارشنبه آخر صفر برای لار و رخت گشاد اوز به طور رسمی ثبت شد. به گزارش اداره کل میراث فرهنگی فارس، (+) رئیس سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌ دستی و گردشگری در نامه‌ای به استاندار فارس، مراتب ثبت شش میراث ناملموس را به وی ابلاغ کرد. […]

۲۳ اسفند ۱۳۹۶

آیکونولوژی چهارشنبه آخر ماه صفر

 هفت‌برکه: «چهارشنبه آخر ماه صفر» چند هفته پیش بود و آیین‌های مربوط به آن بازتاب‌هایی نیز در شبکه‌های اجتماعی داشت. موسسه‌ی هفت‌برکه و سایت گریشنا قبلا مقالاتی در این زمینه به قلم دکتر امیرحمزه مهرابی و علی سپهر منتشر کرده ‌است. اما در جلسه انجمن شاعران و نویسندگان گراش و در قالب نشست هفتم «سین»، […]

۳ دی ۱۳۹۵

چهارشنبه‌سوری و بررسی جنبه‌های جامعه‌شناختی نحوست ایام – بخش سوم مقاله

دکتر امیرحمزه مهرابی  اشاره: چند روز مانده به چهارشنبه آخر ماه صفر امسال، دکتر امیرحمزه مهرابی طی مقاله‌ای، ضمن معرفی آیین‌های چهارشنبه آخر ماه صفر در گراش  و سایر مناطق ایران، به بررسی ریشه‌های تاریخی این مراسم پرداختند. (لینک بخش اول مقاله) سپس ارتباط بین چهارشنبه‌سوری و چهارشنبه آخر ماه صفر را مورد واکاوی دقیق […]

۱۸ اسفند ۱۳۹۲

«جشن چهارشنبه» در فرهنگ عامه – بخش دوم

واکاوی آیین چهارشنبه آخر ماه صفر و رابطه آن با چهارشنبه‌سوری (بخش دوم)  دکتر امیرحمزه مهرابی اشاره: بخش اول این مقاله که به معرفی و چگونگی برگزاری آیین چهارشنبه آخر ماه صفر در گراش و سایر مناطق ایران پرداخته بود، هم‌زمان با شب چهارشنبه آخر ماه صفر تقدیم خوانندگان گرامی گردید. اینک با فرا رسیدن […]

۱۷ دی ۱۳۹۲

واکاوی آیین چهارشنبه آخر ماه صفر و رابطه آن با چهارشنبه‌سوری (بخش اول)

نویسنده : دکتر امیر حمزه مهرابی مقدمه: تار و پود سنت‌های اصیل هر ملتی با احساس و اندیشه افراد آن ملت پیوند ناگسستنی دارد. پیوندی که ریشه‌های آن در اعماق روح نسل‌ها نهفته و طی قرون و اعصار مهم‌ترین عامل اتحاد و همبستگی فکری و روحی در بین طبقات مختلف یک سرزمین بوده است. اهمیت و […]

۱۰ دی ۱۳۹۲