هفتبرکه (گریشنا): شش میراث ناملموس استان فارس از جمله عروسکهای گراش، چهارشنبه آخر صفر برای لار و رخت گشاد اوز به طور رسمی ثبت شد.
به گزارش اداره کل میراث فرهنگی فارس، (+) رئیس سازمان میراثفرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در نامهای به استاندار فارس، مراتب ثبت شش میراث ناملموس را به وی ابلاغ کرد. در نامه روز دوشنبه ۲۱ اسفند ۱۳۹۶ علیاصغر مونسان، معاون رئیسجمهوری و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، به اسماعیل تبادار، استاندار فارس، ثبت شش اثر ناملموس استان ابلاغ شد.
«مهارت دوخت رخت گشاد (پوشاک زنان اوز)» به شماره ۱۴۶۰، «مراسم چهارشنبه آخر صفر در لارستان» به شماره ۱۴۶۱، «مهارت ساخت و نقش فرهنگی عروسکهای چشم زخم در گراش فارس» به شماره ۱۴۶۲، «مهارت ساخت عروسک لال بویک (لیلی خاموش) نورآباد ممسنی» به شماره ۱۴۶۳ در تاریخ ۲۱ آبان ۱۳۹۶، «چاوشی خوانی اول محرم در سوریان بوانات» به شماره ۱۴۴ در تاریخ اول مهرماه ۱۳۹۶ و «مهارت ساخت عروسک لیلی دستی» به شماره ۱۳۹۹ در تاریخ اول شهریور ۱۳۹۶ در فهرست آثار ملی میراثفرهنگی ناملموس کشور به ثبت رسیده است و هر گونه اقدام که موجب حفظ و احیای این میراث گردد مورد تأکید است.
«آدمکه» و «پیپاخه» معروفترین نام عروسکهای گراش هستند. عبدالعلی صلاحی، پژوهشگر، در گفتگو با گریشنا در مورد انواع این عروسکها گفت: «عروسکها که در گراش «آدمکه» گفته میشود در سه نوع کاربرد دارد. کاربرد اول به عنوان اسباببازی است که «بئنه» و «چیچکاله» گفته میشود. ۱۳ مدل عروسک نیز شناسایی کردهایم که بالای گهواره نوزادان آویزان میشود. کاربرد سوم برای چشمزخم است. این عروسکها به صورت آدمکه و پیپاخه pipakhe ساخته میشود.» (توضیحات بیشتر در گریشنا)
تصاویر عروسکهای گراش که توسط انجمن دوستداران میراث فرهنگ گراش جمعآوری شده است، در شماره ششم نشریه «گراش» منتشر شد. میتوانید فایل با کیفیت این عروسکها را از گریشنا دانلود کنید:
رحمانی
۲۳ اسفند ۱۳۹۶
گراش خیلی چیزهای دیگه هم داره برای ثبت.بادبزن.موشب و لباس گلدوزی سنتی وکایه وپشه بند و ….من حیفم اومد توی نمایشگاه تهران جای اینا خالی بود.همش نمکه وحلوا و گیوه جدید ب چشم میخورد.حیف بود جای چیزهای قشنگ وکار دست خالی بود