هفت‌برکه - گریشنا خبر و فرهنگ در گراش

هفت‌برکه – غلامحسین محسنی: چون «کریمخان» به شیراز بازگشت، در بهار ۱۱۷۲ هـ.ق / ۱۷۵۸ م. «محمدحسن‌خان قاجار» (پدر آقامحمدخان) پس از در هم شکستن «آزادخان افغان» به سوی فارس لشکر کشید. این خبر که به «نصیرخان لاری» رسید، فرمان‌بری از خان زند را زیر پا گذاشت و با گروهی از تفنگچیان لاری و گرمسیری […]

هفت‌برکه – غلامحسین محسنی: پس از برقراری آرامش در سرزمین ایران، نادرقلی افشار فرمان داد از سراسر ممالک محروسه، حکام، رؤسا، قضات، علما، اشراف و اعیان ولایات، پانزدهم جمادی‌الاخر سال ۱۱۴۸ ھ.ق. / ۱۷۳۶ م. در «دشت مغان» (شمال باختر ایران) حاضر شوند. «تاریخ جهانگیریه و…» گزارش داده، که «شیخ‌ محمدسعید حاکم لار و برادرش […]

هفت‌برکه – غلامحسین محسنی: پس از کشته شدن حاکم و کلانتر لار، «محمدخان بلوچ» از سوی خود جانشینی در قلعه‌ی لار گذاشت و به شیراز بازگشت. لیکن سال دیگر (۱۱۴۵ ه.ق.) به دستاویز بازگردانیدن «شاه تهماسب ‌صفوی (دوم)» به سلطنت، سرکشی آغاز کرد. آنگاه از «شولستان» به راه «جهرم» راهی «لار» گردید. محمدخان چون به […]

هفت‌برکه – غلامحسین محسنی: در هنگام شهربند اصفهان به دست افاغنه، «علی‌مردان‌خان‌ بختیاری» حاکم لار با پانصد نفر سپاهی برای یاری به محاصره‌شدگان در پایتخت بوده است. نوشته‌اند نیروهای بختیاری و لاری را به نگهبانی دو بارکالا که برای محاصره‌شدگان به شهر می‌آورده‌اند گماشته بودند تا به دست افغان‌ها نیفتد. لیکن «امان‌اله»‌نامی از افاغنه، این […]

هفت‌برکه – غلامحسین محسنی: چون شورش سال ۱۰۱۲ ه.ق. فرو نشانده شد و «قاضی ابوالقاسم ‌لاری» کشته می‌شود، از سوی «امام‌قلی‌خان» حاکم شهر، «قنبرعلی‌بیگ ‌ذوالقدر» وزیر لار می‌گردد. وی با سمت «وزیر (دست راست خان حاکم)» به لار آمد. او ویرانی‌هایی را که از زلزله و دو جنگ بر جای مانده بود، در درازای کمتر […]

هفت‌برکه – غلامحسین محسنی: در بخش پیش نوشتیم که حاکم لار و وابستگانش در مسیر راه خلیج فارس به مرکز کشور اخلال کردند و کاروان‌‌های تجاری را در لار مورد دستبرد و چپاول قرار می‌دادند؛ تا جایی که زن و فرزند بازرگان اروپایی را به اسارت گرفتند. چون خطر به هم خوردن روابط خارجی و […]

هفت‌برکه – غلامحسین محسنی: پیشتر نوشتیم که با آغاز پادشاهی«شاه عباس اول»، فرمانروای فارس «یعقوب‌خان ‌ذوالقدر» بنای نافرمانی گذاشت. پادشاه برای گوشمالی او آهنگ سفر به شیراز نمود. با حضور توانمندترین پادشاه صفوی، فرصتی برای حکّام خُرد نواحی فارس به دست آمد تا فرمان‌برداری خود را به او نشان دهند. حاکم لار «ابراهیم‌خان ‌دوم (علاءالملک)» […]

هفت‌برکه – غلامحسین محسنی: نوشتیم که «ابراهیم‌خان (اول)» حاکم لار که از خاندان «گرگین ‌لاری» بود، در سال ۹۷۳ ه.ق. / ۱۵۶۵ م. «مغلوب گشت» و به فرمان «شاه تهماسب اول صفوی»، «معزول شد». به جای او، «شاه‌قلی‌خلیفه» «حاکم لار و بحر فارس» گردید. با مرگ شاه تهماسب در سال ۹۸۴ ه.ق. و سلطنت پسرش […]

هفت‌برکه – غلامحسین محسنی: در شماره ۱۲ این ستون نوشتیم که استعمارگران پرتغالی با کشف راه‌های دریایی تازه، جنوب آفریقا را دور زدند و به دهانه‌ی «باب ‌المندب» رسیدند. چون آهنگ کرانه‌های باختری «هندوستان» داشتند، به سواحل قلمرو «ملوک هرموز» در حاشیه‌ی شبه‌جزیره عربستان (کشور عمان کنونی) نزدیک گردیدند. در آنجا آوازه‌ی ثروت هرموزیان هوش […]

هفت‌برکه – غلامحسین محسنی*: چندی‌ست ناخواسته از دنبال کردن «ذرّه‌بین تاریخ» باز ماندیم، چرا که عزیزان تاریخ‌ساز لاری به نوشتن تاریخ دروغین شهر خود ادامه دادند. ما هم با طرح پرسش‌هایی از ناراستی‌های نوشته‌هایشان، کوشیدیم آنها را به پاسخ‌گویی واداریم چون بر این باور بودیم که گفتمان دوسویه راه راستی را می‌گشاید. لیکن پاسخی نیامد. […]