هفت‌برکه – مریم مالدار: اگر دوست گیاهخوار شما به گراش سفر کند، با چه غذای محلی از او پذیرایی می‌کنید؟ یا اگر خودتان بخواهید گیاهخوار یا وِگان شوید، باید از خیر غذاهای محلی بگذرید؟
البته گیاه‌خواری سبک‌های مختلف و متنوعی دارد. اول نوامبر برابر با ۱۰ آبان‌ماه، روز جهانی وگانیسم یا گیاه‌خواری مطلق است. در وگانیسم افراد به علل مختلف مصرف محصولات حیوانی را حذف می‌کنند و به گونه‌ای زندگی می‌کنند که آسیبی به حیوانات نرسانند. البته ما به دنبال معرفی گیاه‌خواری نیستیم. اگر علاقمه‌مند هستید می‌توانید با یک جستجوی اینترنتی، با انواع آن آشنا بشوید.
گیاهخوار بودن در سرزمین کباب‌خورها کار سختی است. اما در منوی متنوع غذاهای محلی گراش، می‌توان بعضی غذاها را پیدا کرد که با سلیقه متفاوت گیاه‌خواران سازگار باشد. با توجه به تعداد بالای کبابی‌ها، همچنان اصلی‌ترین گزینه برای پذیرایی و مهمانی‌ها، انواع کباب است. شاید کمتر کسی در گراش به گیاه‌خواری روی بیاورد!
به جز گیاه‌خواران مطلق، با توجه به سلیقه غذایی افراد، شاید به افرادی برخورد کرده باشید که مصرف گوشت قرمز را برای خود ممنوع کرده باشند، یا بر عکس از گوشت سفید و مرغ خوششان نمی‌آید. برخی از این افراد ترجیح می‌دهند مصرف گوشت قرمز و یا سفید را کلا از برنامه غذایی خود حذف کنند. اما برخی دیگر فقط در یک مرحله کم می‌آورند و آن هم شکل کبابی آن است.
خارج از بحث سلیقه‌های گوناگون و حذف فراورده‌های گوشتی، انسان چه گیاهخوار باشد چه نه، گاهی از مصرف گوشت زده می‌شود. خوب است که در برنامه هفتگی، چند وعده را به خوراک‌های ساده‌تر و به اصطلاح گراشی‌ها، کتخ یا آوپیا، اختصاص دهید.
بد نیست به مناسبت این روز، چند پیشنهاد غذای محلی گراشی در مرحله اول به گیاه‌خواران و در مرحله بعد به عموم افراد بدهیم، برای روزهایی که دل‌شان مرغ و گوشت نمی‌خواهد یا در این شرایط سخت اقتصادی مجبور هستند بدون مرغ و گوشت غذای خانواده را فراهم کنند.
پپولس: غذایی حتی برای دورهمی‌ها
پپولس یا به تعریف دیگر «آش نان» یکی از غذاهای خوشمزه و پرطرفدار گراشی است که اگر قصد پختش را دارید حتما با نان خشک محلی «تپ‌تپی» طبخ کنید.
برای پخت کافیست دو یا سه عدد پیاز متوسط را نگینی خرد کنید و در یک قابلمه بریزید تا با روغن تفت بخورد. در همین هنگام بادمجان‌ها را جوری که خیلی ریز نباشد تکه‌تکه کنید و به پیاز اضاف کنید. برای خاطره‌انگیز شدن غذا سعی کنید کلاه یا سر بادمجان‌ها را هم اضافه کنید تا با هم تفت داده شود. حالا نیاز دارید به گوجه تازه و اگر علاقه‌مندید به غذای تند، فلفل سبز تازه و میگو خشک که در مرحله بعد به مخلوط پیاز و بادمجان اضافه کنید. ادویه‌های دم دستتان را که شامل نمک، فلفل سیاه، ادویه کاری و زردچوبه است نیز به مواد مخلوط کنید. کمی رب گوجه و در نهایت مقدار زیادی آب اضافه کنید تا مواد به نقطه جوش برسد. هنگامی که تمام افراد خانواده حاضر شدند، شعله را روشن کنید و نان‌های محلی خشک و تکه‌تکه شده را درون قابلمه بریزید و اجازه دهید نان‌ها نرم شوند.
البته این نسخه قدیمی‌تر پپلوس است، بدون هیچ‌گونه دخل و تصرف. اما به خاطر حساسیت بعضی بچه‌ها به بادمجان می‌توانید سیب‌زمینی را هم اضافه کنید که سرِ بچه‌ها از نهار بی‌کلاه نماند.
غذای شما آماده است. توصیه طلایی اینکه در کنار ظرف سرو، لیمو، پیاز خام و سبزی را اصلا فراموش نکنید.
البته قبل از آشپزی از مهمان گیاهخوار خود بپرسید که آیا ماهی و میگو می‌خورد یا نه؟ در این صورت باید میگو خشک (در زبان خودمان ملخ) را از دستور پخت حذف کنید.
یک پیشنهاد دیگر: کتخ سیب و تخم و ملخ
ملخ در واقع همان میگو خشک است که وارد بحث پیچیده‌اش نمی‌شوم. کتخ سیب و تخم و ملخ در واقع از همین سه جز اصلی که در نامش وجود دارد طبخ می‌شود. البته پیاز نیز مواد مخفی در نام است.
بعد از ریز کردن و تفت دادن پیاز، نوبت میگو‌های خشک است که با ادویه تفت‌داده شود. پیاز‌ها که طلایی شد، نوبت شکستن تخم‌مرغ است که با ادویه و پیاز و میگو پخته شود. در مرحله بعد هم نیاز دارید به نصف یا یک لیوان آب که بستگی به حجم موادتان دارد. مخلوط که به نقطه جوش رسید، مجدد یک تخم‌مرغ دیگر در مخلوط مواد در حال جوشیدن بشکنید تا پرونده طبخ این خوراک قدیمی نیز بسته شود.
برنج پیرزنه یا دمی گوجه
اگر فکر می‌کنید تمام غذاهای محلی منطقه ما اگر رنگ و بوی گوشت نداشته باشد، رنگ میگو یا ماهی قطعا دارد، باید بگویم سخت در اشتباهید. چرا که برنج پیرزن تمام معادلاتتان را بر هم می‌زند.
سومین غذای راحت و مناسب برای هر دو گروه، می‌تواند برنج پیرزنه باشد که از دو مواد برنج و گوجه درست می‌شود. برای طبخ کافیست برنج، آب، نمک و روغن را در قابلمه بریزید تا به شکل کته بپزد در مراحل پایانی طبخ یک عدد گوجه را وسط برنج بگذارید تا پخته شود.
همچنان دست‌مان برای پیشنهاد باز است، اما از آنجایی که مراحل طبخ برخی غذاها را قبلا منتشر کرده‌ایم، به تکرار نامشان اکتفا می‌کنم: برنج و خئر، کشک و خئر، کتخ بادمجان، انواع نان‌های محلی با سس مهیاوه، تفتان و کلوچه، بلالیت، کتخ عدس، برنج و ماشک، کتخ باقلا و ماشک و….
اگر شما هم پیشنهاد غذایی دیگری دارید برایمان بنویسید.
سلام
گندم پلو یا گهده ، کشک و بادمجان ، کوکو سبزی ، کتخ قارچ