هفتبرکه – سیده عاطفه معصومی: در شماره قبل در مورد تفکیک زباله و همچنین زبالهی خشک صحبت شد. در این شماره و چند شماره آینده دربارهی زبالهی تر صحبت خواهیم کرد.
زبالهی تر به این دلیل که روزانه و به مقدار زیاد تولید میشود و از طرفی به خاطر بحث شیرابه و آلودگی وسیع آب و خاک، اهمیت ویژهای دارد. این زبالهها به راحتی قابل حذف شدن از سطل زباله شهرداری است. البته بهتر است بگوییم ارزش بالایی دارد و ما خیلی راحت آن را تقدیم شهرداری میکنیم!
با زباله تر چه کار کنیم؟
قبل از شروع مطلب لازم به ذکر است که این محتوا برای این شهر و منطقه، با توجه به سبک زندگی و فرم شهر، نوشته شده و شاید برای شهرهای دیگر عملی نباشد ولی برای این منطقه کاملا عملی و قابل اجرا است.
برخی عقیده دارند که اگر زباله تر را در طبیعت رها کنند، خودش تجزیه میشود و برای طبیعت هم خوب است. واقعیت این است که زبالهی تر روی خاک، دیر تجزیه میشود و میتواند موجب جمع شدن پشه و سایر حشرات باشد و آلودگی بصری ایجاد کند. این کار درست نیست، در هر صورت زباله است و نباید زباله در طبیعت رها شود و صد البته بحث ما در مورد یک یا دو پوست میوه و… نیست؛ بحث هزاران تن زبالهی تر است که لازم است جدیتر به آن پرداخته شود و راهحلی همیشگی و کاربردی باشد.
زبالهی تر به این شکلها قابل استفاده است: ۱. تازه برای مصرف دام؛ ۲. خشکالهسازی؛ ۳. تهیه کمپوست.
بخش اول: زبالهی تازه برای مصرف دام
پسماندی که به دام رواست به سطل زباله حرام است! استفاده از زبالهی تر برای خوراک دام در منطقهی ما به چند دلیل حائز اهمیت است: گرم و خشک بودن منطقه؛ نبود پوشش گیاهی؛ توصیه به عدم چرای بیرویهی دام به دلیل از بین رفتن پوشش گیاهی؛ و همینطور بحث اقتصادی خوراک دام و محدود بودن منابع.
زبالهی تر اجزای مختلفی دارد و به صورتهای مختلف دستهبندی میشود. بخشی از آن که برای دام قابل مصرف است، شامل پوست میوه و سبزیجات است. البته خوراک دام طبق نظر دامدار میتواند متفاوت باشد.
هستهی سخت میوهها، پوست چوبی گردو و بادام و …، پوست تخم مرغ، تفاله چای، مواد لبنی و چربیهای حیوانی برای خوراک دام مناسب نیستند. (برخی از این موارد کاربردهای دیگری دارند که در مطالب آتی به آن پرداخته خواهد شد.)
حواسمان باشد که پوست میوه و سبزیجات فاقد برچسب باشد و کپک نزده باشد.
میتوانیم زبالهی تر را به صورت تازه برای دام بریزیم. اگر پرسوجو کنیم مخصوصا در محلههای قدیمیتر و نزدیکتر به باغها، همسایهای پیدا میشود که در زمین خالی کنار خانهشان دام نگهداری کند. با هماهنگی صاحب دام میتوانید پوست میوه و سبزیجات را برای دام بریزید.
گاهی در مسیر رفتن به سر کار یا باغ، دامهایی را میبینیم و یا میدانیم محل گذر آنهاست. میتوانیم در آن محلها بریزیم. البته بعد از چند بار تخلیه در آن محل، مطمئن شوید که به مصرف دام میرسد و اگر آثاری از آن به جای مانده بود بهتر است دیگر در آن محل نریزید.
توصیه میشود که زبالههای تر را که برای دام جداسازی میکنیم، داخل پلاستیک نریزیم و داخل یک سطل دستهدار باشد که با آن حمل کنیم و بعد از تخلیه، سطل را بشوییم.