ذره‌بین تاریخ ۳۸: تلاش سید لاری برای گسترش قلمرو تا بنادر

هفت‌برکه – غلامحسین محسنی: در بخش پیشین (ذرّه‌بین تاریخ ۳۷) از پیروزی انقلاب مشروطه و برپایی مجلس ‌شورای ‌ملّی، انتخاب نمایندگان و تشکیل انجمن‌های ایالتی و ولایتی نوشتیم. آوردیم که نماینده‌ی ‌لار به دلیل اینکه از سوی «سید لاری» انتساب شده بود، در مجلس پذیرفته نگردید. نیز با ترور «محمدرضاخان ‌قوام» در شیراز و بازگشت […]

۹ اردیبهشت ۱۴۰۱

ذره‌بین تاریخ ۳۷: درگیری قدرت در لارستان در دوران مشروطه

هفت‌برکه – غلامحسین محسنی: در بخش پیش، از پیروزی انقلاب ‌مشروطه و برپایی جلسه‌ای به ریاست «سیّد عبدالحسین» برای تشکیل «انجمن ‌ولایتی» در لار نوشتیم. انجمن با شرکت ۱۰ نفر از تجّار و بزرگان شهر به ریاست برادر حاکم آغاز به کار کرد. انجمن ‌ولایتی با انتخاب سیّد، «حاج‌ علی» تاجرِ تنباکو را به عنوان […]

۲۶ فروردین ۱۴۰۱

ذره‌بین تاریخ ۳۶: آغاز قدرت‌یابی سیدعبدالحسین در لار

هفت‌برکه – غلامحسین محسنی مقدمه تاریخ سرگذشت نیاکان ماست. نه آنچه دلخواه و آرزوی ماست! آنچه در«ذره‌بین تاریخ» آورده‌ایم و از این پس نیز خواهد آمد؛ دیدگاه نویسنده نیست. تنها و تنها رویدادها و حوادثی است که تاریخ‌نگاران و مورخین در کتب تاریخِ موجود و در دسترس از خود به جای گذاشته‌اند. نویسنده‌ی «ذرّه‌بین تاریخ» […]

۱۹ فروردین ۱۴۰۱

ذره‌بین تاریخ ۳۵: شروع اقدام سید عبدالحسین برای دستیابی به قدرت

هفت‌برکه – غلامحسین محسنی: در بخش پیشین (ذره‌بین تاریخ ۳۴) از چگونگی دعوت و حضور «سید عبدالحسین مجتهد» در لار به قول تنی چند از تاریخ‌نگاران نوشتیم. اینک به دنباله‌ی آن می‌پردازیم. برای روشن‌تر شدن موضوع دعوت «سیّد» به لار، به نوشته ‌«شیخ ‌عبدالحمید مهاجری» که «آدمیّت» آن را بازگو کرده، نگاهی می‌افکنیم. او در کتاب […]

۱۳ فروردین ۱۴۰۱

ذرّه‌بین تاریخ ۳۴: دعوت تجار لار از سیدعبدالحسین پیش از مشروطه

هفت‌برکه – غلامحسین محسنی: در این بخش از تاریخ لار فارس، آهنگ پرداختن به سرگذشت لار در «انقلاب مشروطیت ایران» را داریم. از این روی به آگاهی عزیزان خواننده می‌رسانیم، که آنچه در این چند بخش پیشکش می‌گردد، برداشتی مستند از کتب تاریخ‌نگاران گذشته و اکنون، و خاطرات مردان سیاست و پژوهشگران است. این برداشت‌ها […]

۵ فروردین ۱۴۰۱

ذرّه‌بین تاریخ ۳۲: دنباله حکومت فرزندان فتحعلی‌خان گراشی بر لارستان

هفت‌برکه – غلامحسین محسنی: در ذرّه‌بین پیشین (۳۱) نوشتیم که با درگذشت فتحعلی‌خان، پسرانش برای دستیابی به حکومت با هم به ستیز برخاستند. لیکن با پادرمیانی صولت‌الملک حاکم بستک، جهانگیریه و بنادر شیبکوه، و سردارخان، مأمورایالتی، آشتی کرده، به نایب‌الحکومه‌ای حاجی‌رستم‌خان رضایت دادند. در پایان سال ۱۳۱۲ ه.ق. «فداغ» یکی از بلوکات لارستان را از […]

۲۹ بهمن ۱۴۰۰

ذرّه‌بین تاریخ ۳۱: پایان حکومت فتحعلی‌خان و آغاز حکمرانی پسرانش + سند

هفت‌برکه – غلامحسین محسنی: در ذرّه‌بین پیش (شماره ۳۰) از شخصیت و شیوه‌ی حکومتداری فتحعلی‌خان نوشتیم. اینک دنباله مطالب. میانه‌ی سال ۱۳۰۵ ه.ق. / ۱۸۸۸ م. «احتشام‌الدوله سلطان اویس‌میرزا» به حکمرانی فارس می‌آید. قوام می‌نویسد: «بدون این که خود بنده استدعای بذل مرحمتی نماید، فرمان حکومت لارستان و جویم بیدشهر و داراب و ایلات خمسه […]

۱۵ بهمن ۱۴۰۰

ذرّه‌بین‌ تاریخ ۲۸: حکومت لار در دست فتحعلی‌خان گراشی + سند

هفت‌برکه – غلامحسین محسنی: در ذرّه‌بین تاریخ پیشین (شماره ۲۷) به نقل از «فارسنامه ناصری» آوردیم که در سال ۱۲۷۹ ه.ق. «دهباشی ‌علیرضای‌ گراشی»، نایب‌الحکومه لار، درگذشت. از آن تاریخ به مدت بیش از ۳۲ سال، تا سال ۱۳۱۲ ه.ق.، پسرش «فتحعلی‌خان گراشی» جای او را گرفته است. در سال ۱۲۸۴ هـ.ق / ۱۸۶۸ م. […]

۲۴ دی ۱۴۰۰

ذرّه‌بین تاریخ ۲۳: حکومت احمدخان بستکی و فرزندان نصیرخان کالی بر لار

هفت‌برکه – غلامحسین محسنی: در ذرّه بین تاریخ پیشین (۲۲) نوشتیم: بر پایه‌ی دستور فرمانفرمای فارس، «احمدخان بستکی» برای بیرون آوردن شهر لار از دست «نصیرخان دوم»، «در اندک مدتی مشایخ عرب قواسم و مرزوقی، آل‌علی، بشیری، حمادی، عبیدلی، نخیلوئی، نصوری، تمیمی، مالکی و حرمی [اقوام ساکن کرانه شمالی خلیج فارس در محدوده ایالت فارس] […]

۲۱ آذر ۱۴۰۰

ذرّه‌بین تاریخ ۱۹: «برج نه‌نه نادر»، یادگار توانمندی نادرشاه

هفت‌برکه – غلامحسین محسنی: پس از کشته شدن حاکم و کلانتر لار، «محمدخان بلوچ» از سوی خود جانشینی در قلعه‌ی لار گذاشت و به شیراز بازگشت. لیکن سال دیگر (۱۱۴۵ ه.ق.) به دستاویز بازگردانیدن «شاه تهماسب ‌صفوی (دوم)» به سلطنت، سرکشی آغاز کرد. آنگاه از «شولستان» به راه «جهرم» راهی «لار» گردید. محمدخان چون به […]

۲۰ آبان ۱۴۰۰