هفتبرکه: جوایز مسابقه #گراشی_خوانی (معرفی در هفتبرکه) پسین جمعه ۱۴ دیماه ۱۴۰۳ در بخش اول برنامه «گراشیخوانی کنار برساتی» در خانه چلپسین اهدا شد (گزارش در هفتبرکه).
🔻 گزارش ویدیویی این برنامه را در چهار بخش خواهید دید:
1️⃣ اهدای جوایز مسابقه گراشیخوانی از دوبیتیهای کتاب «انار و بادگیر» صادق رحمانی
2️⃣ شعرخوانی گویشی شاعران گراش، لار، دیدهبان، فداغ و اوز
3️⃣ معرفی و رونمایی کتاب برساتی، تازهترین اشعار گراشی صادق رحمانی
4️⃣ شعرخوانی گراشی صادق رحمانی و قرعهکشی کتاب «برساتی»
📹 محمدامین حیدری به عنوان کارگردان تصویری و افسانه رزاقپور به عنوان تصویربردار، این برنامه به تصویر کشیدهاند.
🔻 اگر ویدیو را با کیفیت بالاتر میخواهید، بخش اول برنامه را در آپارات ببینید:
لغزیان
۲۰ دی ۱۴۰۳
با سلام و خسته نباشید به تمامی دوستداران و علاقمندان به فرهنگ و گویش گراشی زبان نیاپارسیک بخصوص برپا کنندگان، مجریان، شرکت کنندگان و دوستداران برنامه دورهمی ” گراشی خوانی کنار برساتی”- من با دقت به کلیب مجری برنامه جناب آقای دکتر مسعود غفوری نگاه کردم. آنچه به خاطره و حافطه من تداعی کرد اجرای برنامه بزبان فارسی رسمی کشور بود همراه با بکار گیری کمتر از پنچ تا شش فعل بسیار ساده و متداول در گویش گراشی. اغراق نکرده باشم بکارگیری گویش گراشی در مجری گری برنامه کمتر از ده درصد کلمات، وازها و افعال به گویش گراشی است مابقی فارسی سلیس ورسمی کشور میباشد. جناب لغزیان شناختی علمی و آکادمیک از زبان و گویشهای مختلف ندارد و ادعایی هم نمی کند فقط می گویم محریگری جناب دکتر غفوری به زبان و گویش گراشی نیست. در عکسهای برنامه حضور استادید و فرهنگیان بازنشسته و شاعران و ادیبان گراش در برنامه مشاهده میشود و به یقین به مجری برنامه هم تذکرهای لازم درباره زبان گراشی داده اند. آنچه به نظر من می رسد این است که بهتر است تا دیره نشده و هنوز تعدادی از نسل گذشته و قدیمی گراش زنده هستند علاقمندان به احیای زبان مادری گراشی همتی کنند برنامه ای داشته باشند از استادید فرهنگ و ادب و شاعران گراش همراه با جوانان علاقمند بزبان مادری گراشی و بکوشند تا آنجاییکه ممکن است این گویش را به صورت اولیه خودش بر گردانند و مکتوب کنند مثلا مثل صد تا دویست سال پیش.
نمونه عجیب در گراشی حرف زدن دکتر در مجریگری. بزبان گراش : بجای عروسک میشد “بِئنه ” بگوید همجنین بجای: خرید ، اُسه ای -برنده بودِن، ااُش بردن- دست شما درد نکند، دستُت درد نِکُد- تشریف بیاری مرسوم نبوده در جمعی مگر خانی و یا عالمی. بِداو اِکَ گراشی تر است- خوش اُندسی درستش خَش اُنتسی بهتر است. وخیلی کلمات دیگر گراشی که میشد بجای فارسی در مجرگری بکار برد که دریک کامنت نمی شود به آنها اشاره کرد. بهتر است به افراد مسن و قدیمی گراش که به مدرسه و یا به بندر برای کسب کار نرفته اند کمی همنشینی کنید و بزور از آنهااز آنها گراشی یادبگیرید. چلنگری در خیابان آبیاری بنام مش رضا مشتی حسین می تواند کمک خوبی بشما بکند. موفق باشید
مسعود غفوری
۲۰ دی ۱۴۰۳
با عرض سلام خدمت جناب لغزیان
و با سپاس بسیار از نکتهسنجی شما.
کاملا درست میفرمایید. زبانی که ما امروز به اسم زبان گراشی با آن صحبت میکنیم، اینقدر از کلمات و ساختار زبان فارسی پر شده که گاهی بیشتر به زبان فارسی میماند، فقط با لهجهی متفاوت و چند تا کلمه یا فعل گراشی! این یک مسالهی عمومی است و بعید میدانم فقط در نحوهی صحبت من اینطوری باشد.
همانطور که فرمودید، ثبت و حفظ زبان گراشی لازم است. اتفاقا یکی از اهداف ما در موسسه هفتبرکه هم این است که زبان گراشی را ثبت و حفظ کنیم. اما واقعیتش این است نمیخواهیم و نمیتوانیم این بحث را تجویزی کنیم. زبان سیال است و به این سمت رفته. برگرداندن آن به شکل و سیاق قدیمی و زنده کردن کلمات و ترکیبات کدیم، کاری است تجویزی. بعید است نسل جوانتر به آن گوش بدهند (همین که کلمات انگلیسی و فرانسوی و کرهای را واردش نکنند شانس آوردهایم!). حالا نسل ما که کمی وضع زبانمان بهتر است، با این نسل جوانتر که خدا به خیر کند!
باز هم تشکر میکنم از تذکر شما. نهایت سعیام را میکنم که در اجراهای بعدی، حواسم به این قضیه باشد و تا حد امکان گراشی «صحبت نکنم» بلکه گراشی «کائت بدرم».