هفتبرکه – غلامحسین محسنی: در ذرّهبین تاریخ پیشین (شماره ۲۷) به نقل از «فارسنامه ناصری» آوردیم که در سال ۱۲۷۹ ه.ق. «دهباشی علیرضای گراشی»، نایبالحکومه لار، درگذشت. از آن تاریخ به مدت بیش از ۳۲ سال، تا سال ۱۳۱۲ ه.ق.، پسرش «فتحعلیخان گراشی» جای او را گرفته است. در سال ۱۲۸۴ هـ.ق / ۱۸۶۸ م. […]
مقالات
هفتبرکه – غلامحسین محسنی: در ذرّهبین تاریخ پیشین (شماره ۲۶) نوشتیم که، چون در سال ۱۲۷۱ ه.ق. «دهباشی کربلایی علیرضای گراشی» در لار مهماندار حکمران فارس بوده، پس پیش از آن سال، ضابط لار شده است. و پسر دومش «آقا فتحعلی» هم کدخدایی گراش داشته است. نیز «مصطفیخان بستکی» هم ضابطی جهانگیریه را به عهده […]
هفتبرکه – غلامحسین محسنی: در ذرّهبین تاریخ پیشین (شماره ۲۴) از برچیده شدن حکومت خاندان «نصیرخانی (نصیرخان کالی)» بر لار در سال ۱۲۶۲ ه.ق. نوشتیم و افزودیم که برای مدت حدود چهارده سال، چند نفر به پیشکاری حکومت در لار رسیدند. در پایان هم شهر لار به حاکم بستک و جهانگیریه، «مصطفی خان بستکی» داده […]
هفتبرکه – غلامحسین محسنی: «تاریخ ترانهسرای زندگیست. باید آموخت. نیاموزی، به تکرار آن ناچاری». اندیشمندان دنیا بر این باورند که اگر مردمی تاریخ گذشتگان خود را نخوانند و از زندگی آنها بیخبر باشند، ناگزیر به تکرار پیدرپی آن خواهند بود. چه رنجآور است کاری را بیهوده دو بار انجام دادن، تا چه رسد به تکرار […]
هفتبرکه – غلامحسین محسنی: در بخش پیش خواندیم که گزارشهای «فارسنامه ناصری» از تاریخ لار در روزگار حکومت «علیخان» و جانشینانش با واقعیات تاریخی همخوانی نداشت. حال از «تاریخ جهانگیریه و…» میآوریم که به واقعیت نزدیکتر است. «محمداعظم بنیعباسیان» نوشته: چون علیخان فوت کرد و اختلاف شدیدی بین خوانین لار ایجاد شد، «محمدعلیخان» برادر «علیخان» […]
هفتبرکه – غلامحسین محسنی: در ذرّه بین تاریخ پیشین (۲۲) نوشتیم: بر پایهی دستور فرمانفرمای فارس، «احمدخان بستکی» برای بیرون آوردن شهر لار از دست «نصیرخان دوم»، «در اندک مدتی مشایخ عرب قواسم و مرزوقی، آلعلی، بشیری، حمادی، عبیدلی، نخیلوئی، نصوری، تمیمی، مالکی و حرمی [اقوام ساکن کرانه شمالی خلیج فارس در محدوده ایالت فارس] […]
هفتبرکه – غلامحسین محسنی: «آقامحمدخان قاجار» در نوروز ۱۲۰۰ ه.ق. / ۱۷۸۶ م. در تهران رسماً سلطنت «قاجاریان» را اعلام نمود. تا سال ۱۲۰۸هـ.ق. هم بر آخرین پادشاه زند «لطفعلیخان» پیروز شد و قدرت را به دست خود گرفت. در این تاریخ، حکومت لار را دو برادر (محمدخان و عبداللهخان) پسران «نصیرخان اول» در دست خود […]
هفتبرکه – غلامحسین محسنی: چون «کریمخان» به شیراز بازگشت، در بهار ۱۱۷۲ هـ.ق / ۱۷۵۸ م. «محمدحسنخان قاجار» (پدر آقامحمدخان) پس از در هم شکستن «آزادخان افغان» به سوی فارس لشکر کشید. این خبر که به «نصیرخان لاری» رسید، فرمانبری از خان زند را زیر پا گذاشت و با گروهی از تفنگچیان لاری و گرمسیری […]
هفتبرکه – غلامحسین محسنی: پس از برقراری آرامش در سرزمین ایران، نادرقلی افشار فرمان داد از سراسر ممالک محروسه، حکام، رؤسا، قضات، علما، اشراف و اعیان ولایات، پانزدهم جمادیالاخر سال ۱۱۴۸ ھ.ق. / ۱۷۳۶ م. در «دشت مغان» (شمال باختر ایران) حاضر شوند. «تاریخ جهانگیریه و…» گزارش داده، که «شیخ محمدسعید حاکم لار و برادرش […]
هفتبرکه – غلامحسین محسنی: پس از کشته شدن حاکم و کلانتر لار، «محمدخان بلوچ» از سوی خود جانشینی در قلعهی لار گذاشت و به شیراز بازگشت. لیکن سال دیگر (۱۱۴۵ ه.ق.) به دستاویز بازگردانیدن «شاه تهماسب صفوی (دوم)» به سلطنت، سرکشی آغاز کرد. آنگاه از «شولستان» به راه «جهرم» راهی «لار» گردید. محمدخان چون به […]
هفتبرکه – غلامحسین محسنی: در هنگام شهربند اصفهان به دست افاغنه، «علیمردانخان بختیاری» حاکم لار با پانصد نفر سپاهی برای یاری به محاصرهشدگان در پایتخت بوده است. نوشتهاند نیروهای بختیاری و لاری را به نگهبانی دو بارکالا که برای محاصرهشدگان به شهر میآوردهاند گماشته بودند تا به دست افغانها نیفتد. لیکن «اماناله»نامی از افاغنه، این […]
هفتبرکه – غلامحسین محسنی: چون شورش سال ۱۰۱۲ ه.ق. فرو نشانده شد و «قاضی ابوالقاسم لاری» کشته میشود، از سوی «امامقلیخان» حاکم شهر، «قنبرعلیبیگ ذوالقدر» وزیر لار میگردد. وی با سمت «وزیر (دست راست خان حاکم)» به لار آمد. او ویرانیهایی را که از زلزله و دو جنگ بر جای مانده بود، در درازای کمتر […]