«نود» یک نهاد اجتماعی بود

هفت‌برکه: تعطیلی برنامه نود در شبکه سه، واکنش‌های بسیاری در سراسر کشور به همراه داشت. عزیز نوبهار، دانش‌آموخته جامعه‌شناسی و فعال فرهنگی، در این یادداشت که برای گریشنا فرستاده است، برنامه نود را نه فقط یک برنامه تلویزیونی ورزشی، بلکه یک نهاد اجتماعی می‌خواند و جنبه‌های منفی این تعطیلی را یک بار دیگر مرور می‌کند.

 عزیز نوبهار: فوتبال وجه اشتراک جوان‌های نسل ماست. جنگ که تمام شد، با گروهی از دوستان دور هم جمع شدیم و تیم فوتبالی تشکیل دادیم. تیم ما فوق‌العاده نبود، اما خوب بازی می‌کردیم. در جام‌های گراش و گاهی هم با تیمی در منطقه بازی می‌کردیم. الان سال‌ها از آن دوران می‌گذرد و فقط تعداد کمی از دهه چهلی‌ها به صورت مستقیم با فوتبال درگیر هستند. برخی مربی و سرپرست شدند و باقی مثل من ارتباطشان با فوتبال محدود شد به یک ورزش دوستانه و دوشنبه‌شب‌ها.

دوشنبه‌شب‌های ایران بخصوص برای آنهایی که فوتبال را دوست دارند، شب نود بود. کمتر کسی در ایران آن را نمی‌شناسد، حتی آن‌ها که فوتبال نمی‌بینند. فارغ از همه ضعف‌های رسانه ملی، گاهی یک برنامه‌ساز خلاق می‌تواند نظر مردم نسبت به این نهاد اثرگذار را تغییر دهد. حفظ یک برنامه در رده‌ی پرمخاطب‌ترین برنامه‌های صدا و سیما به مدت بیست سال کار کمی نیست. افراد زیادی هستند که برنامه‌های تلویزیون را گزینشی نگاه می‌کنند و ترجیح می‌دهند صرفا پای یک برنامه تلویزیونی بنشینند و وقت بگذرانند.

اما چه چیز موجب می‌شود برنامه‌ای مانند نود و یک شخصیت رسانه‌‌ای مانند عادل فردوسی‌پور از تلوزیون کنار گذاشته شود؟ اصولا اعتماد عمومی مهم‌ترین سرمایه یک رسانه است و از این لحاظ وجود شخصیتی که بتواند یک برنامه زنده را در طول بیست‌ سال پرمخاطب نگه دارد، برای تلوزیون یک سرمایه به حساب می‌آید. اصرار اینکه چنین برنامه‌ای به دلایل نامعلوم از کنداکتور سیما حذف شود، کاملا توجیه‌نشدنی است. این برنامه در طول سالیان از یک برنامه تلویزیونی فراتر رفته بود و به یک نهاد اجتماعی تبدیل شده بود. ورود این برنامه به مسائلی مانند کسب رضایت برای جلوگیری از اعدام و تلاش برای جلب توجهات عمومی به زلزله ورزقان حاکی از همین مسئله است.

اگر در سازمانی مانند صدا و سیما که باید بیشترین ارتباط را با مردم داشته باشد، نظر مردم ملاک قرار نگیرد، باید در کجا به دنبال ارزش رای مردمی باشیم؟ نظرسنجی پایگاه اطلاع‌رسانی نماینده قوه مجریه در صدا و سیما که در حدود بیست روز در ایام نوروز در سایت این نهاد قرار گرفت به خوبی نشان می‌دهد که اقبال مردم نسبت به این برنامه در چه حد و حدودی بوده است. در خبر‌ها آمده بود که بیش از دویست هزار نفر در این نظرسنجی شرکت کرده‌اند و ۹۳ درصد شرکت کنندگان مخالف تغییر مجری برنامه نود بودند. کسی نمی‌داند، شاید هم همین مقبولیت موجب حملات و غرض‌ورزی‌های برخی افراد نسبت به این مجری و کارگردان تلوزیونی شده است.

در مجموع هرچند فردوسی پور تا اطلاع ثانوی در صدا و سیما حضور سابق را نخواهد داشت، اما مسلما این راه که برخی مدیران می‌روند به ترکستان است!