بستن

گفت و گو با عبدالله خورشیدی

گریشنا: عبدالله خورشیدی سال ۱۳۶۱در گراش است پدر او حاجی ملا خورشیدی  است.  عبدالله در دوره‌ی دکترای مهندسی هسته‌ای گرایش پرتو پزشکی تحصیل می‌کند و آماده دفاع از پایان‌نامه خود است و دیگر می‌شود او را دکتر خورشیدی نامید. عنوانی که دانشجویان‌اش در دانشگاه‌های آزاد و غیر انتفاعی تهران که در آن تدریس می‌کند او را به این عنوان می‌خوانند.

دبستان را در مدرسه سبزاوری و راهنمایی حسنی گذارنده است. دبیرستان او سیدالشهدا بود و بعد از پیش‌دانشگاهی به دانشگاه ارسنجان رفت و بلافاصله پس از آن دوره‌های تحصیلات تکمیلی را در دانشگاه علوم و تحقیقات تهران گذراند و در حال حاضر به دنبال تاسیس گرایش خود در دانشگاه‌های دیگر است.

والدین از جمله پدر و مادر شما چه نقشی در ادامه تحصیل فرزندان دارند؟

پشتوانه اساسی در ادامه تحصیل، خانواده هر فردی است که این نقش در کنار پشتکار شخصی می تواند سازنده آینده باشد.

یکی از دغدغه‌های والدین این است که فرزندان در صورت پیگیری تحصیلات عالیه به شهر خود بر نمی‌گردند. به نظر شما این دل‌نگرانی چقدر صحیح است؟

ابتدای یک روش پیش برنده، کسب علم از هر منطقه ای است که با پرورش افراد موثر علمی در یک زمینه می توان با توجه به اصل تمرکززدایی از پایتخت ، خود دانش را به منطقه آورد. عدم بازگشت از دیدگاه نبود امکانات یک رشته در منطقه منطقی است ولی عدم تلاش در جذب امکانات آموزشی-علمی به منطقه قابل توجیه نیست.

خود شما در آینده به گراش باز خواهید گشت؟

اگر امکانات مرتبط با رشته‌ی خودم باشد علاقه‌مند در گراش هم کار کنم.

ممکن است به خارج از کشور بروید؟

با توجه به تحریم‌های مرتبط با رشته خودم امکان‌پذیر نیست و چند مورد که پذیرفته شده بودم دانشگاه‌ها به خاطر ایرانی بودنم قبول نکردند.

آیا از دانشگاه‌های منطقه پیش‌نهاد تدریس یا کار علمی داشته‌اید؟

با دانشگاه علوم تحقیقات فارس، منطقه آزاد قشم و دانشگاه بندرعباس صحبت‌هایی داشتم؛ با توجه به دوری از سازمان مرکزی انرژی اتمی در تهران و پروژه هایی که با اساتیدم در حال انجام آن هستم موفق نشده ام بپذیرم.

 اگر بخواهیم برنامه‌ای جامع برای توسعه آموزش داشته باشیم، به نظر شما در جنوب فارس بر روی چه رشته‌های علمی می‌شود سرمایه‌گذاری کرد؟

واحدهای آموزشی می توانند علاوه بر ارتقا سطح علمی، جنبه اشتغال زایی و تولید علم به ثروت را درنظر داشته یاشند. از طرق مختلف می توان نیازسنجی کرد همچون تاسیس رشته هایی که موسسات آموزشی شهرهای اطراف ندارند (مثل بیوشیمی، میکروبیولوژی، مخابرات، مهندسی پزشکی، صنایع غذایی، محیط زیست و انرژی، کشاورزی و منابع طبیعی، دامپزشکی)  یا با توجه به نیازاستقرار ارگانهای جدید در شهر و یا تمرکز بر سیستم‌های درمانی در قسمت پزشکی (همچون شیمی درمانی و پرتودهی با شتابدهنده پزشکی پرتو الکترون و ایکس) و حتی از طریق ارتقا شهرک صنعتی (همچون فراوری خرما و محصولات جانبی) می‌توان سرمایه گذاری کرد.

ولی تاسیس این رشته‌های هزینه‌بر است و نیاز به امکانات آزمایشگاهی و پژوهی زیادی دارد؟

برخی رشته‌ها در مقطع کارشناسی نیاز به بودجه زیادی جهت تکمیل آزمایشگاهها ندارند که با مناقصه یا قرارداد (همچون تربیت دانشجو برای یک ارگان خاص، یا خرید تجهیزات در قبال کارهای پژوهشی) می توان به تجهیز آزمایشگاهها پرداخت که قبل از آن جذب یک دکتر و کارشناس ارشد رشته مربوطه در راه اندازی آن نیاز است.

در رشته‌ خودتان چه فعالیت‌های علمی و کاربردی در منطقه می‌توان انجام داد؟

بیمارستان گراش می تواند علاوه بر سی تی اسکن و آنژئوگرافی در زمینه خرید دستگاه لینک اقدام کند. این دستگاه شتابدهنده پزشکی که با دو نوع خروجی پرتو الکترونی و پرتو ایکس جهت درمان به‌کار می رود و برخی مواقع مکمل شیمی درمانی است. دستگاه را می توان با پیگیری از طریق وزارت بهداشت تهیه کرد.

زمینه سازی برای اقدامات علمی و اشتغال زا از تربیت نیروی انسانی بومی شروع می‌شود. هدایت افکار عمومی برای ارتقا منطقه و جذب بودجه بیشتر از دولت دو عالمی است که در در پیشرفت منطقه ملازم یکدیگر است.

شما دوره‌های تحصیل را دانشگاه آزاد گذرانده‌اید برخی انتقادات درباره وضعیت علمی دانشگاه آزاد توسط برخی مطرح می‌شود. شما وضعیت دانشگاه آزاد را چگونه می‌بینید؟

آموزش عالی در شرایط کنونی به یک آموزش عام تبدیل شده که برخی از واحدهای دانشگاهی آزاد در مقطع تحصیلات تکمیلی قابل رقابت با موسسات سراسری هستند. درجه بندی انها را از روی تعداد مقالات ارائه شده، شرکت در کنفرانسها و حتی ثبت اختراع می‌توان برآورد کرد. در رشته مهندسی هسته‌ای دانشگاه علوم و تحقیقات در مقطع دکتری که من تحصیل می‌کنم اعضای هیات علمی یا فارغ التحصیل دانشگاههای سراسری هستند و یا با سازمان انرژی اتمی در ارتباط‌‌اند. این رشته توانایی رقابت با دانشگاه شهید بهشتی و امیرکبیر را دارد چرا که حتی بعضی از دانشجویان این دانشگاهها از تجهیزات آزمایشگاهی این واحد استفاده می‌کنند. برخی اساتید این واحد به کمک دانشجویان توانستد در سیکلوترون کرج برای اولین بار پالادیم را بصورت کپسول کاشتنی تولید کنند که این رادیوداروی چندلایه با کاشت در محل تومور و پرتودهی گامای کم انرژی با حداقل آسیب به بافتهای نرمال، تومورهای بدخیم را از بین می‌برد.

گرچه برخی موسسات آزاد کیفیتی پایین دارند ولی نمی شود اقدامات علمی واحدهای معتبر را از طریق دیگر واحدها ارزیابی کرد. بطور کلی هر موسسه غیردولتی با سرمایه گذاری روی پتانسیل های موجود در مقاطع تکمیلی می تواند خلاق و ایده پرداز در پیشبرد علمی کشور باشد.

تحقیقات هسته‌ای و رشته‌های مرتبط از رشته‌های مطرح این سال‌هاست . به عنوان یک دانشجوی این رشته وضعیت علمی تحقیقات هسته‌ای نسبت به کشورهای دیگر را چه طور می‌بینی؟

هنوز تا رسیدن به خودکفایی فاصله داریم زیرا این نیازمند تکمیل کلیه مراحل استخراج، فراوری، ساخت و تکمیل تجهیزات غنی سازی (به روشهای مختلف مولکولی-شیمیایی، لیزر، دوران مکانیکی)، تکمیل مجتمع سوخت و حتی طراحی رآکتور است. همچنین در کاربردهای پزشکی  نیاز به شتاب دهنده ذرات بنیادی جهت تولید رادیودارو و انتقال آن به مراکز پزشکی هسته ای نیاز داریم. کاربردهای کشاورزی (همچون ایجاد نسل‌های پرمحصول یا مثلا افزایش طول ساقه پنبه) و حتی دسته بندی محصولات خوراکی با ماندگاری بالا و یا تعیین طول عمر و سنجش قدمت برخی آثار باستانی را می توان اشاره کرد که این کاربردهای جزیی‌تر علوم هسته مقرون به صرفه است. ولی مثلا طراحی یک راکتور گداخت سازگار با محیط زیست در یک بازه زمانی کوچک با نبود دانش و تجهیزات کافی جوابگو نیست که نیاز به سرمایه گذاری بلند مدت دارد.

الان گرایش اصلی تحقیقات هسته‌ای در ایران به چه سمتی است؟

در سازمان انرژی اتمی ایران و پژوهشکده تحقیقاتی کرج کاربردهای پزشکی و کشاورزی و صنعتی بیشتر مدنظر است ولی در بوشهر جنبه انرژی‌زایی مطرح است. پیشبرد علم هسته ای نیاز به تخصص‌های مختلفی در رشته‌های هسته‌ای، الکترونیک، مکانیک، شیمی و فیزیک دارد. درضمن این خودکفایی به این معنی نیست که همه فرآیندهای مربوطه در داخل یک کشور صورت پذیرد همچون برخی کشورهای پیشرفته که توان تولید برخی رادیوداروها را دارند ولی به دلیل مقرون به صرفه نبودن، در آن زمینه خاص جهت تولید سرمایه گذاری  نکرده‌اند. به هر حال دانش، کشور بدون مرز و نقطه مشترک بشر صرفنظر از آیین و رسوم جهت تداوم صلح آمیز داستان زندگی است که دانشمندان این سرزمین می توانند به عنوان هموطن در یک مسیر گام بردارند.

مسالله ترور دانشمندان هسته‌ای از مسائل داغ این چند وقت است. چقدر با این اساتید شهید آشنایی داشته‌ای؟

در یک کلاس آموزشی دکتر شهریاری شرکت داشته‌ام  و در جلسات دفاع دانشجویان و همچنین در کنفرانس هسته‌ای  یزد  ایشان را ملاقات کرده‌ام. گرچه مساله ترور ایشان بیشتر به نظر می‌رسد به دلیل پروژه علمی سزامی، طرح شتابدهنده در خاورمیانه و مناقشه آن بین ایران و اردن بوده است. ایشان در برگزاری آموزش کدهای محاسباتی هسته‌ای مونت کارلو مشارکت داشتند.

خاطره‌ای هم از ایشان دارید؟

این خاطره را از زبان یکی از دانشجویانش نقل می‌کنم که بیان می‌کرد آقای دکتر شهریاری تعریف کردند: روزی در محوطه جلوی منزل ما یک اتومبیل به یک ماشین پارک شده زد و سعی کرد فرار کند. ماشین صدمه دیده آژیر کشید و من از پنجره بیرون را نگاه کردم و اتومبیل مقصر را دیدم. بلافاصله پلاک آن که «٩٢٢٣۵ تهران ج» بود را حفظ کردم. ایشان تعریف می‌کردند که بعدا خیلی تعجب کردم که چرا این پلاک را بدون استفاده از قلم و کاغذ به سرعت حفظ کردم و تا مدت ها هم از خاطرم نرفته است. تا این که  متوجه می شوند که ٩٢ عدد اتمی و ٢٣۵ عدد جرمی اورانیوم است، که ایشان موقع نوشتن کدهای محاسباتی برای تعریف کارت ماده اورانیوم با آن زیاد سروکار داشته اند!

 به گراش برگردیم از وضعیت همکلاسی‌های دوران دبیرستان خودت خبر داری؟ ویا با آن‌ها در ارتباط هستی؟ 

گرچه نمی توان ارتباط امروزی را حضوری و عینی معنا کرد ولی در سفر به گراش با برخی همکلاسی های دبیرستانی برخورد دارم. هنوز خاطرات آن دوران برایم هیجان‌آور است از مخ کلاس آقای علی خوشاب و زرنگ مدرسه آقای مهدی نوروزی وفعال دبیرستان آقای جعفر اژدری و شاعر مدرسه آقای کارگر گرفته تا آقای بیگ زاده و نظری وخوش‌صوت مدرسه آقای فخاری. به ویژه حس مسئولانه وآموزنده اساتیدی همچون آقای محیایی، آقای اکبری، آقای کارکن وآقای جعفری همیشه در ذهنم حضور داره که بتونم اون رو در مسیرم پیاده و عملی کنم.

 به هر حال ارتباطات ساماندهی شده به روز می تواند در اطلاع رسانی نقش داشته باشه که نیازبه یک نشریه هفتگی و طراحی سایت خبری در این شهرستان تازه تاسیس احساس می شود که گراشی های مختلف در هرجایی بتونند از منطقه جنوب فارس خبردار شوند.

به عنوان یک قوم و خویش می‌دانم که خیلی اهل ارتباطات اجتماعی نیستی. این مساله را یک خصوصیت مثبت خودت می‌دانی یا منفی؟ این خصوصیت چقدر در تحصیل‌ و تدریس‌ات اثر گذاشته؟

با کم رویی که نمی شود تدریس کرد یا یک پروژه گروهی علمی انجام داد. مقوله ارتباط اجتماعی در گستره کنونی به صورت مجازی در کنار دنیای واقعی یک اصل پذیرفته شده است بنده حتی با اکثر دانشجویانم در گروه‌های مجازی علمی که تشکیل داده‌ام در ارتباطم. هر خصوصیت فردی را می توان ساخت و یا تغییر داد و به عنوان فرصت از آن بهره برداری کرد.

مدیر گروه مطالعات فرهنگی رادیو فرهنگ سردبیر نشریه افسانه ویِژه گراش شاعر، پژوهشگر فرهنگ عامه، تاریخ و ادبیات در جنوب فارس مدیر انتشارات همسایه مدیرعامل موسسه فرهنگی هفت برکه

1 نظر

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

1 نظر
scroll to top