هفت‌برکه – مهدی عالمی*: پیش می‌آید که کسی علاقه به کتاب دارد ولی مشکلاتی مانند تنبلی، کمبود وقت، قیمت کتاب، عدم دسترسی به کتاب، نشناختن کتاب‌ها و چندین عامل دیگر مانع کتابخوان شدنش می‌شود. میانبرِ خلاصه کتاب، راه حلی برای این مشکلات است.
کتابخوان شدن مانند رژیم گرفتن و ورزشکار شدن آسان نیست و اراده‌ای درونی و مشوق بیرونی قوی لازم دارد تا کسی بتواند کتابخوان شود. معمولا جمع دوستانه می‌تواند مشوق خوبی برای این مهم باشد. کسانی هستند که تجربه‌ی خواندن کتاب و درکشان از کتاب را برای دیگران به اشتراک می گذارند. تعدادی از این افراد در قالب فایل‌های صوتی و در نرم‌افزارهای پادگیر (جایی که پادکست‌ها به اشتراک گذاشته می‌شود)، تجربه‌شان را در اختیار دیگران می‌گذارند. در چند سال اخیر تعداد این افراد بسیار زیاد و دسترسی به کتاب و خلاصه آن برای مردم بسیار آسان شده است.
در اینجا چند پادکست و لینک آنها را در نرم افزار پادگیرِ «کست‌باکس» Castbox که یکی از جامع‌ترین نرم‌افزارهای موجود است معرفی می‌کنیم. معروف‌ترین نرم‌افزارهای پادگیر عبارتند از کست‌باکس، گوگل پادکست، اپل پادکست، پادبین، ناملینک، شنوتو و اسپاتیفای. این پادکست‌ها بیشتر در زمینه خلاصه کتاب فعالیت دارند و حوزه‌های مختلفی را پوشش می‌دهند.
۱. پادکست بی پلاس BPlus
بی‌پلاس را می‌توان پرشنونده‌ترین و از قدیمی‌ترین پادکست‌های خلاصه کتاب برشمرد. این پادکست توسط علی بندری از سال ۱۳۹۷ با معرفی و خلاصه کردن کتاب‌های غیر داستانی شروع به کار کرد. علی بندری تاکنون ۸۷ خلاصه کتاب تعریف کرده و چندین ویدئو در حوزه تاریخ ساخته است. فقط در کست‌باکس بیش از ۳۷ میلیون بار شنیده شده و اجرای عالی و محتوای مناسب، روزبه‌روز بر شنوندگانش می‌افزاید.
خلاصه کتاب‌هایی مثل «چنگیزخان»، «آیشمن در اورشلیم»، «روابط از دست رفته»، «پوست در بازی»، ›ایده خطرناک داروین»، «مجمع الجزایر گولاگ»، «صلحی که همه صلح‌ها را بر باد داد»، «چرا ملت‌ها شکست می‌خورند» و «همه دروغ می‌گویند»، از جمله قسمت‌ها (اپیزودها)یی است که می‌تواند هر کسی را به کتاب و کتابخوانی نزدیک کند.
۲. پادکست رخ Rokh
امیر سودبخش سازنده و گوینده پادکست رخ، درباره پادکستش می‌گوید: «هر زندگی زیسته پر از راز و رمزها و فراز و نشیب‌هایی است که گاها از دل آنها انسان‌هایی برجسته و تاریخ‌ساز زاده می‌شوند برای تغییر و تاثیر بر زندگی بشریت. پادکست رخ داستان زندگی این انسان‌هاست. امیر سودبخش منابع و کتاب‌های زیادی را برای هر موضوع بررسی، و جمع‌بندی خودش را در قالب یک یا چند قسمت بازگو می‌کند. داستان زندگی هیتلر، داریوش هخامنشی، شجریان، گاندی، قذافی، خیام، امیرکبیر، آتاتورک، مارادونا، مولانا، صدام و فردوسی از جمله قسمت‌های این پادکست است.
رشد تعداد شنوندگان این پادکست بسیار زیاد بوده و فقط در کست‌باکس بیش از ۲۳ میلیون بار شنیده شده است. امیر سودبخش در دیگر شبکه‌های اجتماعی مثل اینستاگرام و یوتیوب هم فعالیت دارد و اطلاعات جانبی و حاشیه‌ای هر موضوع را در این شبکه‌ها به اشتراک می‌گذارد.
۳. پادکست رپاپ Wrap-up
این پادکست یکی دیگر از مجموعه پادکست‌های امیر سودبخش است که خلاصه کتاب‌هایی در حوزه تاریخ تعریف می‌کند و حتی کسانی را که به تاریخ علاقه ندارند، مجذوب خودش می‌کند.
۴. پادکست دغدغه ایران
محمد فاضلی، جامعه‌شناس و استادیار سابق دانشگاه شهید بهشتی، نویسنده کتاب «ایران بر لبه تیغ» به همراه همکارانش پادکستی در زمینه توسعه منتشر می‌کند که در آن کتاب‌های معتبر داخلی و خارجی در این حوزه را تشریح می‌کند. کتاب‌های «نظم و زوال سیاسیِ» فوکویاما، «توسعه به مثابه توانمندسازی حکومت» و «تورم و اخلاق» از جمله این کتاب‌هاست. بعضی از قسمت‌های این پادکست به مصاحبه با کارشناسان اختصاص می‌یابد.
شنیدن این پادکست به درک بهتر ما از شرایط فعلی و راه‌های برون‌رفت از بحران‌ها کمک می کند. هر کسی در زمینه توسعه بخواهد دیدگاه عمیق و علمی داشته باشد، می‌تواند روی این مطالب حساب باز کند. به عنوان نمونه اپیزود «فولاد مبارکه – فراتر از نود و دو هزار میلیارد تومان» دیدی روشن را در مورد سیاستگذاری‌هایی که منجر به مسایلی مانند فولاد مبارکه می‌شود ارایه می‌کند.
محمد فاضلی در ویکیپدیا
۵. پادکست خوانش کتاب برای انسان خردمند
فرهاد ارکانی در پادکستی که به نظر می‌رسد عنوانش از نام کتاب معروف «انسان خرمند» از یوال نوح هراری گرفته شده است، به خوانش کتاب می‌پردازد. این پادکست به موضوعات متنوعی می‌پردازد. او برخی از کتاب‌ها را به صورت کامل می‌خواند و برخی را خلاصه تعریف می‌کند.
با توجه به تنوع و تعداد زیاد قسمت‌ها، مطالب و کتاب‌ها در دو پادکست به همین نام منتشر می‌شود. خوانش کتاب «تاریخ اساطیری ایران» نوشته ژاله آموزگار، «ریشه نام ماه‌های ایرانی» و «ما توقف‌ناپذیرها» نوشته یوال هراری از جمله قسمت‌های این پادکست است. این پادکست از نظر تعداد و مدت زمان هر قسمت بسیار پر و پیمان است و هر کسی را می‌تواند تا مدتها تغذیه کند.
۶. پادکست سکه
این پادکست در زمینه اقتصادی فعالیت می‌کند. مهدی ناجی و گروهی از دانشجویان دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران تهیه‌کنندگان این پادکست هستند.
در سکه به این سوال پرداخته می‌شود که چرا اقتصاد ما درست نمی‌شود؟ زندگی در کشوری که چند سالی است با بحران‌های متعدد اقتصادی همچون تورم، رکود، بیکاری و… درگیر است؛ سوالات متعددی را در ذهن ما ایجاد می‌کند و خلاصه تمام این سوالات این است که چرا وضعیت ما درست نمی‌شود؟ همانطور که می‌دانید یکی از راهکار‌های اصلی اصلاح جامعه، مطالبه عمومی در حوزه‌های مختلف است. در حوزه اقتصاد نیز همچون سایر علوم، این مطالبه نیاز به آگاهی عمومی دارد.
در پادکست سکه، هر بار یک موضوع مهم اقتصادی انتخاب، و راجع به آن با کارشناسی خبره و صاحب‌نظر گفتگو می‌شود. در سکه تلاش شده است تا این مفاهیم مهم اقتصادی به زبان ساده به مخاطبین منتقل شود و به آن سوالاتی که این روز‌ها ذهن همه ما را درگیر کرده است؛ پاسخ علمی داده شود.
۷. پادکست اقتصاد ایران در گذار از بحران
این یکی دیگر از پادکست‌های اقتصادی است که در آن سید محمد صادق الحسینی و علی مروی، دو تحلیلگر اقتصادی، به مباحثه در مورد وضعیت اقتصاد ایران می‌پردازند. موضوعاتی کلیدی مانند تورم، نرخ بهره، کسری بودجه، انحصار، قیمت‌گذاری دستوری، یارانه، مالیات، سربازی اجباری و… مطالبی است که توسط این پادکست بررسی و دیدی علمی نسبت به موضوع به مخاطب ارایه می‌شود.
۸. پادکست خداحافظ آفریقا
انسان در طول هزاره‌ها سفری پرفراز نشیب طی کرده است. ساپینس کنجکاو و قاتل تا امروز داستان‌های شگفت‌انگیزی پشت سر گذاشته است و اسماعیل میرفخرایی، ژورنالیست و برنامه‌ساز پرسابقه رادیو و تلویزیون، در گفت‌وگو با دکتر حامد وحدتی‌نسب، انسان-دیرینه‌شناس، این ادیسه را مرور می‌کند.
این پادکست علاوه بر اینکه دیدی علمی در زمینه مهاجرت انسان در چند میلیون تا چند ده هزار سال اخیر از آفریقا به خاورمیانه و دیگر نقاط زمین می‌دهد، اجرای خوب و گیرایش احتمالا باعث می‌شود از قسمت اول تا آخرش را «یَک توری!» بشنوید.
۹. پادکست کتاب صوتی
این پادکست به روخوانی کتاب‌های فارسی می‌پردازد و داستان‌هایی از چخوف، صادق هدایت، صادق چوبک، نظامی گنجوی، ایرج میرزا، خیام و… را برایتان می‌خواند.
۱۰. پادکست دایجست
پادکستی است که به قول مجری‌اش مطالب و مفاهیم پیچیده را به زبان ساده بیان می‌کند. هرچند بعضی از موضوعاتش به ظاهر ساده و پیش پا افتاده است، ولی مطمئنا بعد از شنیدنش با خود خواهید گفت: عجب! این همه اطلاعات بود و من نمی‌دانستم؟
فرشاد محمودی، سازنده دایجست، معتقد است باید اصول ساده سازه، نگاه اجمالی، تحلیل نکردن، بی طرفی و بقول خودش ۳۶۰ درجه دیدن موضوع را رعایت کند.
* مهندس مهدی عالمی، مدیر یارانت
اگه به پادکست کتاب علاقه مند بودین، میتونین به پادکست خوره کتاب هم گوش بدین. باتشکر از پست خوبتون