هفت‌برکه: اگر فکر می‌کنید وظیفه‌ی اداره‌ی بهزیستی به رسیدگی به امور معلولین خلاصه شده است، این گزارش برای شماست.
در هفته‌ی بهزیستی برای گفت‌وگو با رییس و کارکنان اداره‌ای که ۱۵۷ حوزه‌ی فعالیت دارد، به این اداره رفتیم. اداره‌ای که حجم فعالیت‌ها باعث شده هر کارشناس چندین وظیفه را به عهده بگیرد.
در این گزارش کارشناس‌های واحد پیشگیری، واحد امور اجتماعی، واحد توانبخشی، واحد اشتغال، مراکز و موسسات و CBR و مراکز مثبت زندگی و واحد دبیرخانه و امور فرهنگی، شرحی از وظایف خود را ارائه داده‌اند و رییس اداره نیز از وضعیت ساختمان در حال ساخت، احداث اورژانس اجتماعی و مدیریت سایر بخش‌ها صحبت کرده است.
در اتاق رییس: رضا سلیمانی، رییس اداره بهزیستی
از در ورودی که وارد می‌شویم، در گوشه‌ی سمت چپ اتاق رییس را می‌بینیم. فاطمه میرزاده، روابط عمومی اداره، ما را دعوت میکند به اتاق. رضا سلیمانی، رییس اداره، بعد از آن به ما می‌پیوندد. پشت میز و صندلی جلسات رسمی می‌نشینیم و صحبت با رییس اداره را شروع می‌کنیم.
سلیمانی برای توضیح وظایف رییس اداره می‌گوید: «رییس بهزیستی نیز مثل بقیه ادارات بحث مدیریت حوزه‌های مختلف را بر عهده دارد. مدیریت بخش اداری، امکانات و پشتیبانی؛ چه امکانات مورد نیاز پرسنل و چه امکانات مورد نیاز برای ارائه خدمات به مددجویان. و از طرف دیگر، رابط شهرستان با اداره کل است و وظیفه جذب اعتبارات و منابع را بر عهده دارد.»
او می‌گوید: «اسم بهزیستی که می‌آید همه فکر می‌کنند اداره‌ای است که تنها وظیفه‌ی آن خدمات‌رسانی به معلولین است و کار خاصی نداریم و سرمان خلوت است. سال ۹۰ که می‌خواستم رییس بهزیستی شوم، چون سابقه کاری نداشتم و تازه فارغ‌التحصیل شده بودم، خود من هم همین دیدگاه را داشتم.
«اما بهزیستی ۱۵۷ حوزه فعالیت دارد و تمام حوزه فعالیت، معاونت‌های مختلف دارد که همه این واحدها به صورت مستقیم و غیر مستقیم نیازمند نظارت و مدیریت است. به خصوص بهزیستی که اکثر طرح‌هایش در ارتباط با بقیه ادارات و ارگان‌ها است. مثلا غربالگری شنوایی یا غربالگری بینایی که لازمه‌‌ی آن هماهنگی با آموزش و پرورش، علوم پزشکی، هلال احمر و کمیته امداد است. گاهی اوقات نیاز به هماهنگی با مسئولین بخش و روستا، دهیاری‌ها، خانه‌های بهداشت و بسیج جهادی است. تمام این هماهنگی‌ها به عهده رییس است. به خصوص در بحث امور مالی.
«چون بهزیستی حوزه‌های فعالیت مختلف دارد، فصل‌ها و برنامه‌های اعتباری مختلفی نیز دارد. هر معاونت یک فصل برنامه دارد و برای هر برنامه بودجه خاصی در نظر گرفته می‌شود و استان و اداره کل، مسئول مستقیم جذب اعتبار را رییس اداره می‌داند. تا جایی که برای جذب یا رد سند و اسناد مالی خودم شخصا باید بروم شیراز و مرحله به مرحله رسیدگی‌ها را انجام دهم تا سندها پاس شود.»
بخش دیگری از کار رییس اداره‌ی بهزیستی، تعامل با خیرین است. سلیمانی می‌گوید: «بخش مهمی از کارها در تعامل با خیرین انجام می‌شود. بهزیستی در گراش بدون کمک خیرین شاید عملکرد قابل توجهی نداشته باشد. البته امکانات دولتی خیلی است ولی شاید دیده نشود. ولی در بخش استفاده از کمک‌های خیرین دست ما بازتر است. بخش دیگر از وقت ما نیز در تعامل با ارباب رجوع می‌گذرد که یا به صورت حضوری یا تلفنی است. عمده تقاضایی که دارند نیز تهیه یا تعمیر لوازم ضروری مثل کولر در تابستان و بخاری در زمستان است.»
او در جواب به این سوال که اعتبار دولتی و خیرین بیشتر در کدام بخش هزینه می‌شود، می‌گوید: «واحد توانبخشی. این مددجویان با توجه به وضعیت معلولیتشان نیازمندی بیشتری هم دارند، هم در بحث لوازم درمان و هم لوازم توانبخشی و لوازم بهداشتی. بعد از آن، در حوزه اجتماعی و حوزه پیشگیری هم هزینه‌هایی نیاز است.»
بهزیستی چه خدماتی می‌دهد؟
سلیمانی با ارائه آماری از تعداد مددجویان تحت پوشش بهزیستی می‌گوید: «حدود هزار و ۳۰۰ نفر در حوزه اجتماعی و توانبخشی مددجوی ثابت داریم. گروه هدف برخی از برنامه‌های بهزیستی، عام مردم است مثل حوزه پیشگیری که به افراد معتاد بهبودیافته که یک سال از مدت پاکی آن‌ها گذشته باشد، یک سری خدمات در حوزه توانمندسازی و در زمینه اشتغال می‌دهد. یا برنامه غربالگری بینایی که امسال برای سه هزار و ۵۰۰ نفر کودک ۳ تا ۶ سال انجام شد و غربالگری شنوایی که ۶۰۰ کودک زیر شش ماه از آن استفاده کردند.»
یکی از چالش‌ها و تقاضاهای همیشگی مردم از بهزیستی، بحث استقرار اورژانس اجتماعی است. سلیمانی به حد نصاب نرسیدن جمعیت را مانع اصلی می‌داند و می‌گوید: «ما پیگیری‌های لازم را در استان انجام دادیم و از آن‌ها برای استقرار اورژانس اجتماعی قرار پیگیری گرفتیم. منتهی مشکل اصلی که وجود دارد بحث جمعیت است، چون طبق قانون اورژانس اجتماعی، فقط به شهرهای بالای ۵۰ هزار نفر مجوز می‌دهند و شهر پایین ۵۰ هزار نفر مجوز صادر نمی‌شود. جمعیت گراش سی و هفت هزار نفر است. البته در زمینه تامین اعتبار نیز مشکل داریم. اما با پیگیری‌هایی که در استان داشتیم شهرستان گراش جزو شهرستان‌های دارای اولویت برای استقرار اورژانس اجتماعی است.»
با اضافه شدن اعتبار دو درصد نفت و گاز، سلیمانی امیدوار است تا پایان سال، ساخت ساختمان جدید بهزیستی به پایان برسد. او می‌گوید: «چون اعتبار تمام شده بود، کار ساخت ساختمان مدتی متوقف شد. ولی چند ماهی است که مجدد استارت زدیم. خوشبختانه اعتبارات دو درصد نفت و گاز به ما تعلق گرفت و امید داریم امسال کارهای ساختمانی تمام شود و وارد فاز تجهیزات شویم. تا الان حدود دو میلیارد را خیر هزینه کرده و اعتبار دولتی سیصد تا چهارصد میلیون تومان بوده است.»
او در رابطه با نحوه‌ی فعالیت اداره‌ی بهزیستی ارد می‌گوید: «بهزیستی در حوزه توانبخشی برای در دسترس قرار گرفتن خدمات برای تمام اقشار جامعه و سهولت دسترسی، طرحی دارد به اسم CBR که خدمات را در روستا به صورت جامعه‌محور، محله‌محور و حتی خانواده‌محور ارائه می‌دهد.
«در شهرستان گراش در ارد، فداغ و خلیلی پایگاه CBR داریم و برای هر کدام یک تسهیلگر داریم. دهیار، شورا و معتمدین محلی، خود تسهیلگر و یک نماینده از معلولین روستا در طرح CBR با هم همکاری دارند. در این طرح از منازل مددجویان بازدید می‌شود و نیازمندی‌هایی که دارند بررسی می‌شود. در واقع همکاران ما در CBR واسطه ما با مددجویان روستا هستند.»
سلیمانی در ادامه می‌گوید: «در بخش ارد یک مجتمع خدمات بهزیستی داریم اما مهد کودک‌ها از بخش دولتی برداشته شد و حالا مجتمع به آموزش و پرورش منتقل شده است. در ارد یک ساختمان خوب داریم که پایگاه CBR را در این مجتمع مستقر کردیم و مراکز مثبت زندگی به بدنه اضافه شد تا دسترسی بخش مرکزی به دلیل فاصله مکانی کم نسبت به مرکز شهرستان به این پایگاه بیشتر باشد.»
او در جواب به این سوال که تقسیم کار بین بهزیستی و کمیته امداد به چه شکل است، گفت: «خدمات بهزیستی و کمیته امداد تا چند وقت قبل خیلی هم‌پوشانی داشت ولی تغییراتی ایجاد شده است. خدمات به افراد دارای معلولیت در حیطه کاری بهزیستی است و کمیته امداد در حال حاضر عمده خدماتش را به افراد سه دهک پایین جامعه و افراد بالای شصت سال ارائه می‌دهد. ملاک کمیته امداد بحث معیشت خانوار است؛ و بهزیستی بیشتر معلولیت و بیماری و حوزه زنان سرپرست خانوار و خانواده دارای فرزندان چندقلو را مد نظر دارد. افراد بالای شصت سال که مشکل معلولیت شدید دارند نیز زیر نظر بهزیستی قرار می‌گیرند. امکان ندارد یک نفر تحت پوشش هر دو ارگان باشد. هر کسی تحت پوشش کمیته امداد قرار بگیرد، از اداره بهزیستی، تامین اجتماعی و هلال احمر استعلام گرفته می‌شود و روی این موضوع نظارت می‌شود.»
درخواستی که سلیمانی از مردم دارد این است که در کارگاه‌ها و برنامه‌های آموزشی بهزیستی شرکت کنند: «گروه هدف فعالیت‌های بهزیستی، عموم مردم هستند. مشارکت مردم در برنامه‌ها و کارگاه‌های آموزشی که برگزار می‌کنیم، ضعیف است. مثلا کلاس پیشگیری از اعتیاد، خیلی از افراد فکر می‌کنند فقط افرادی که به نوعی با اعتیاد درگیر هستند لازم است در این کلاس‌ها شرکت کنند در حالی که محتوای این کلاس‌ها برای همه اقشار مردم کاربردی است.»
واحد پیشگیری: حلیمه‌خاتون ملکی
حلیمه خاتون ملکی، رییس سابق اداره، را در راهروی اداره‌ی بهزیستی می‌بینیم. سرش شلوغ است اما با این وجود ما را به اتاقش راهنمایی میکند. با وجود مسئولیت در چندین حوزه، میز کار مرتبی دارد.
او برای ما توضیح می‌دهد که در واحد پیشگیری چه خدماتی ارائه می‌شود: «واحد پیشگیری چهار دفتر دارد. دفتر اول، دفتر پیشگیری از معلولیت است. این دفتر چهار حوزه کاری دارد: پیشگیری از معلولیت دانش‌آموزی، که با آموزش و پرورش هماهنگ می‌کنیم و با حضور در مدارس در پایه دهم و یازدهم آموزش‌هایی می‌دهیم. برش سالانه ۴۰۰ دانش‌آموز در این دو پایه است. در حوزه پیشگیری از معلولیت، سالمندان و میانسالان آموزش پیشگیری از معلولیت می‌گیرند. در چند سال اخیر ۲۰۰ سالمند تحت پوشش داشتیم. همچنین پیشگیری از بیماری قلبی، سکته مغزی و پوکی استخوان که معمولا با کمیته امداد در خصوص گروه هدف هماهنگ می‌کنیم و مکان برگزاری کلاس هلال احمر است و مدرسی که رشته پرستاری و پیراپزشکی خوانده باشد معمولا تدریس میکند. طرح پیشگیری از تنبلی چشم نیز برای کودکان ۳ تا ۶ سال است که برش شهرستان بین سه هزار و ۵۰۰ تا سه هزار و ۸۰۰ کودک ۳ تا ۶ سال است. در طرح پیشگیری از معلولیت شنوایی، کم‌شنوایی یا ناشنوایی بین ۶۰۰ تا ۷۰۰ برش شهرستان گراش است که برای کودکان زیر ۳ ماه باید غربال شنوایی انجام شود که آقای عالمی در کلینیک سلامت انجام می‌دهند و اگر نیاز به سمعک یا کاشت حلزون باشد باید اقدام کنند.»
او ادامه می‌دهد: «دومین دفتر، دفتر پیشگیری از اعتیاد است. هماهنگی برای برگزاری دوره مهارت زندگی، مهارت فرزندپروری و پیشگیری از اعتیاد در این دفتر انجام می‌شود. همچنین کمپ زیر نظر ما است و در هفته مبارزه با مواد مخدر و دخانیات برنامه‌هایی داریم.
«در دفتر پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی نیز برای کل آسیب‌های اجتماعی که در سطح شهرستان است مانند طلاق، خودکشی، بزه… مشاوره‌ها و برنامه‌هایی داریم. معمولا از دادگاه کسانی را که متقاضی طلاق هستند به این دفتر می‌فرستند و ما آن‌ها را می‌فرستیم به مرکز مشاوره که اکثر اوقات کسی موفق نشده و منجر به طلاق می‌شود.
«این دفتر تا حدودی با دفتر چهارم که مراکز مشاوره است هم‌پوشانی دارد. ما مرکز مشاوره داریم و اما برای کسانی که می‌خواهند به صورت شخصی مشاوره بگیرند مرکز مشاوره نداریم. آخرین مرکز مشاوره که زیر نظر بهزیستی بود مرکز مشاوره خانم دکتر مقتدری بود به نام آفرینش که ایشان شهریور ۱۴۰۰ دفتر را بست و بعد از آن خانم خواجه‌زاده در تلاش برای گرفتن مجوز است که هنوز موفق نشده است.»
ملکی در رابطه با خدمات مشاوره در مراکز مثبت زندگی می‌گوید: «این مرکز شرح وظایفی از چهار حوزه‌ی بهزیستی را انجام می‌دهد ولی برای مشاوره حتما باید مجوز مرکز مشاوره داشته باشند و مسئول فنی باید دارای مدرک روانشناس ارشد بالینی باشد. در مرکز مثبت زندگی خدمات مشاوره فردی نداریم ولی مشاوره گروهی انجام می‌شود.»
ارباب رجوع‌های ملکی در دفتر کارش در بهزیستی بیشتر متقاضیان طلاق و معتادان بهبود یافته هستند. می‌گوید: «مراجعه‌کنندگان من بیشتر متقاضیان طلاق هستند و معتادان بهبودیافته که برای تشکیل پرونده وام اشتغال تشریف می‌آورند و یک سری افراد برای یارانه پذیرش در کمپ به اینجا ارجاع داده می‌شوند.»
واحد امور اجتماعی: زهرا خوشابی‌زاده
یکی از واحدهای پر رفت‌وآمد در اداره بهزیستی، واحد امور اجتماعی است. زهرا خوشابی‌زاده مسئول این واحد است. او می‌گوید: «واحد زنان و خانواده، واحد فرزندخواندگی و واحد امدادبگیری تحت پوشش بخش امور اجتماعی است. واحد امور اجتماعی در واقع واحد مددکاری برای زن‌های سرپرست خانوار است. زن‌هایی که فوت یا ازکارافتادگی سرپرست دارند. یا طلاق گرفته و یا همسرشان متواری باشد، در صورتی که هیچ اثری از آن‌ها نباشد. برنامه ما معمولا توانمندسازی است. اول یک بازدید از منزلشان می‌شود و برایشان پرونده تشکیل می‌دهیم و یک مستمری ماهیانه برایشان برقرار می‌شود. و بعد وارد مرحله‌ی توانمندسازی می‌شویم، به خصوص برای جوان‌ها و آن‌ها را برای مهارت آموزی به مراکز فنی‌و حرفه‌ای می‌فرستیم و بعد خدماتی مانند وام به آن‌ها می‌دهیم که بتوانند روی پای خودشان بایستند. تاکید ما بر اشتغال است، ولی قبل از آن حتما به کمک واحد پیشگیری باید آموزش و مهارت کسب و کار دیده باشند. و در این راستا کمک‌هایی دیگری که انجام می‌شود می‌توان به معافیت از سربازی برای فرزند زنی که تحت پوشش است اشاره کرد، چون سرپرست حساب می‌شود. ما با مراکز فنی و حرفه‌ای قرارداد می‌بندیم که مددجویان از تخفیفات ویژه‌ای برخوردار شوند. با توجه به تاکید استان برای بچه‌ها نیز مهارت‌آموزی داریم. همچنین معرفی برخی از مددجویان به قلم‌چی از دیگر فعالیت‌های این بخش است.»
کسانی که متقاضی فرزندخوانده هستند، باید در واحد فرزندخواندگی امور اجتماعی بهزیستی اقدام کنند. خوشابی‌زاده می‌گوید: «در این بخش، والدینی که صاحب فرزند نمی‌شوند در اولویت هستند. خانواده‌ای که چند سال است ازدواج کردند و پزشک اعلام کرده دیگر باردار نمی‌شوند، می‌توانند اقدام کنند و در سامانه فرزندخواندگی ثبت‌نام و مدارک را بارگذاری کنند و درخواست فرزندخوانده بدهند.
«شرایط به این شکل است که افراد بالای ۴۴ سال فرزند زیر ۲ سال به آن‌ها نمی‌دهند، اما به افراد زیر ۴۴ سال می‌توانند سرپرستی فرزندان زیر دو سال بدهند. بعد از تکمیل مراحل، فرزندانی که خانواده ندارند و در شیرخوارگاه هستند به آن‌ها تحویل می‌دهند. افراد باید پروسه طولانی را طی کنند چون حق و حقوق فرزندان خیلی برای سازمان بهزیستی مهم است و افراد از همه لحاظ سنجیده می‌شوند که آیا صلاحیت پذیرش بچه را دارند یا نه؟ و خیلی در این زمینه دقت بالایی دارند و سخت می‌گیرند.
«زوجینی که ازدواج کردند و فرزندی ندارند و بعد کسانی که ازدواج کردند و یک فرزند دارند، می توانند درخواست فرزندخوانده دهند. همینطور تک والدین، معمولا خانم‌های بالای ۳۵ سال که ازدواج نکردند و متقاضی فرزندپذیری هستند، می‌توانند درخواست دهند و فرزندخوانده تقاضا کنند.»
او در جواب به این سوال که در طول سال چقدر تقاضای فرزندخواندگی شده است، گفت: «یک سال و نیم که در مددکاری اجتماعی فعال هستم، حدود شش نفر متقاضی داشتم .چند نفر از روستا بودند. دو نفر میانه‌ی راه منصرف شدند. و خوشبختانه دو نفر به صورت طبیعی بعد از ۱۸ سال باردار شدند و یک نفر نیز در حال طی کردن پروسه گرفتن فرزندخوانده است. تحویل فرزندخوانده بین یک تا ۳ سال طول می‌کشد و افراد از همه لحاظ از طریق کارشناسان مورد سنجش قرار می‌گیرند. حتی از لحاظ مالی باید بخشی از مال و املاک و ثروت خانواده به نام فرزند شود.»
در واحد امدادبگیران، فرزندانی که پدر یا مادر ندارند تحت کفالت یکی از اقوام خود قرار می‌گیرد و سازمان بهزیستی از او حمایت میکند. خوشابی‌زاده می‌گوید: «فرزندانی که پدر و مادر در قید حیات نیستند یا مادر در قید حیات نیست و پدر زندانی است و یا مادر ازدواج کرده باشد و یا اثری از پدر و مادر نباشد، در این صورت فرزندان تا ۱۸ سالگی تحت مراقبت خانواده آشنا مانند مادربزرگ، خاله، عمه، عمو و… قرار می‌گیرد و با آن‌ها بزرگ می‌شود و سازمان بهزیستی تحت عنوان کودکان امدادبگیر از او حمایت میکند.»
خوشابی‌زاده می‌گوید: «در بخش امور اجتماعی در طول هفته دو یا سه مراجعه‌کننده داریم و از اول سال تا به حال حدود ۲۰ نفر واجد شرایط بودند که تحت پوشش قرار گیرند. افرادی که مراجعه می‌کنند اول در سامانه‌ای به اسم سامانه آزمون وسع، میزان درآمد آن‌ها سنجیده می‌شود و اگر بین دهک درآمدی یک تا سه باشند کم‌درآمد محسوب می‌شوند و تحت پوشش می‌آیند. بیشتر مراجعه‌کنندگان در این بخش زنانی هستند که سرپرست ندارند و متقاضی هستند که تحت پوشش قرار گیرند. اما خانواده گراشی خیلی اِبا دارند بیایند تحت پوشش و برایشان سخت است و از شهرهای اطراف متقاضیان بیشتری داریم. همچنین دو مرکز مثبت زندگی در گراش و ارد تحت پوشش ما است که بیشتر کارهای بازدید و نظارت را انجام می‌دهند. مهد کودک‌ها نیز دیگر تحت نظارت ما نیست و زیر نظر آموزش و پرورش است.»
از خوشابی‌زاده در رابطه با کودک رهاشده‌ای که چند سال پیش در گراش پیدا شد پرسیدیم و او جواب داد: «هر چند مادر بچه بعد از دیدن بازخوردهای خبر در شبکه‌ها، عذاب وجدان گرفته بود و برای تحویل بچه به بهزیستی مراجعه کرد و می‌گفت که پشیمان است، اما پس از انجام تحقیقاتی تصمیم بر این شد که بچه همچنان زیر نظر اداره بهزیستی و در شیرخوارگاه نگهداری شود.»
واحد توانبخشی: مبینا راستی
در زمان حضور ما در بهزیستی، واحد توانبخشی نسبت به سایر واحدها ارباب رجوع بیشتری دارد. مبینا راستی پشت میز کارش مشغول صحبت تلفنی با یک مددجو است. کمدی پر از پرونده در کنار میز او نشان می‌دهد که این واحد در اداره بهزیستی مراجعه‌کنندگان بیشتری دارد.
بعد از کمی انتظار، مسئول بخش توانبخشی فرصت گفت‌وگو با ما را پیدا میکند. او می‌گوید: «ما در این بخش کار معلولین را انجام می‌دهیم. شامل کسانی که معلولیت جسمی، شنوایی، بینایی، گفتاری و اعصاب و روان و ذهنی دارند که با توجه به نوع مشکلاتشان کمیسیون پزشکی تشکیل می‌شود و شدت معلولیتشان مشخص می‌شود که از خفیف تا شدید است. تعداد معلولین که در سامانه داریم ۹۴۹ نفر است که پرونده ثبت شده دارند و جزو معلولین توانبخشی شهرستان محسوب می‌شوند. بیشترین معلولیت، معلولیت جسمی است که بیشتر در اثر تصادف اتفاق افتاده است و دهه پنجاه و شصت نیز بیشتر فلج اطفال داریم که خدا را شکر دیگر فلج اطفال نداریم و همین طور بچه‌هایی که از زمان تولد تا ۳ سالگی آسیب می‌بینند.»
او در جواب به این سوال که در طول هفته چقدر تشکیل پرونده دارید، گفت: «ما دو هفته یک بار کمیسیون می‌گیریم که حالا کمیسیون‌ها بر اساس نوع معلولیت جداست. تقریبا سعی می‌کنیم تعداد نفرات به ۱۰ نفر برسد که کمیسیون تشکیل دهیم. می‌توان گفت در یک ماه برای ۱۰ تا ۲۰ نفر کمیسیون تشکیل می‌شود که بعضی از آن‌ها معلول جدید هستند و برخی هم پرونده‌هایی هستند که کمیسیون پزشکی آن‌ها تمام شده و مجدد باید بررسی شوند.»
اما کسانی که تشکیل پرونده دادند چه خدماتی دریافت می‌کنند؟ راستی می‌گوید: «خدمتی که داریم برای همه مددجوها در همه رده‌های سنی مستمری است. البته الان آزمون وسع هم اضافه شده است که آیا افراد مستحق گرفتن مستمری و ماهیانه هستند یا نه. کمک هزینه‌ی دارویی، هزینه درمان که شامل هزینه‌ی درمان بیمارستانی و کلینیکی می‌شود و پرداخت هزینه ایاب و ذهاب برای کسانی که برای اشتغال، تحصیل یا درمان به شهرهای دیگر می‌روند.»
مسئول واحد اشتغال: زینب قاسمی
زینب قاسمی علاوه بر مسئولیت در واحد اشتغال، مسئولیت مراکز و موسسات، حوزه CBR و مراکز مثبت زندگی را نیز بر عهده دارد. او می‌گوید: «وظیفه‌ی ما بیشتر به حوزه اشتغال مربوط است. اعتباری که پارسال گرفتیم نزدیک ۲۰ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان بود که توانستیم کامل جذب کنیم. ما در سه حوزه توانبخشی، پیشگیری و امور اجتماعی می‌توانیم وام اشتغال و تسهیلات بدهیم. امسال نیز مبلغ ۲۰ میلیارد تومان به ما اعتبار دادند و از این میزان مبلغ ۱۶ میلیارد و پانصد میلیون تومان را توانستیم جذب کنیم و بقیه در حال پیگیری هستیم. به غیر از وام و تسهیلات، ما اینجا کارهای بیمه را هم انجام می‌دهیم. مددجویانی که گاهی به صورت خویش‌فرمایی و گاهی هم کارفرمایی خودشان را بیمه تامین اجتماعی می‌کنند، ما این جا طبق قراردادی که با بیمه می‌بندند، می‌توانیم درصدی از آن هزینه را به آن‌ها برگردانیم. یک سری اعتبارات داریم برای مشاغل خانگی به اسم اعتبار استاد شاگردی که بلاعوض است و مبلغ ۴ تا ۵ میلیون می‌دهیم که دیگر نیاز نیست بازپرداخت شود.»
او ادامه می‌دهد: «حوزه‌ی کاری من غیر از اشتغال و بیمه، مراکز و موسسات هم است. کسی که مثلا بخواهد برای مرکز مشاوره یا موسسه‌ی دیگری مجوز بگیرد ما از طریق استان کارهایشان را پیگیری می‌کنیم. پرونده‌های حوزه روستایی که می‌شود CBR در حوزه کاری من است و کارهایش را انجام می‌دهیم. همین طور مراکز مثبت زندگی.»
قاسمی در رابطه با شرایط اعطای وام می‌گوید: «مبلغ مجاز برای اعطای وام امسال تا سقف ۱۵۰ میلیون تومان بوده است اما در هر صورت بسته به اعتباری است که از استان برای ما می‌آید. شرایط این است که مددجو پروانه کسب مغازه یا اجاره‌نامه یا شراکت‌نامه داشته باشد و دارای مدرک فنی و حرفه‌ای باشد و یا دارای پروانه دامداری و یا پروانه چاه و زمین باشد و سپس ما برایشان تشکیل پرونده می‌دهیم که وام اشتغال بگیرند. با سود ۴ درصد و بازپرداخت ۷ساله. امسال که گفتند مستمری مددجو با پرداخت وام قطع نمی‌شود ما تعداد متقاضیان بیشتری برای تشکیل وام اشتغال در گراش و روستاهای اطراف داریم.»
روابط عمومی و دبیرخانه: فاطمه میرزاده
اگر گذر شما به بهزیستی خورد، بدون شک سر و کارتان به فاطمه میرزاده، کارشناس روابط عمومی، کارشناس امور فرهنگی و مسئول واحد دبیرخانه اداره‌ی بهزیستی می‌خورد. اتاق او در دسترس‌ترین اتاق در بهزیستی است. او به عنوان راهنما برای گفت‌وگو با مسئولین تمام واحدها ما را همراهی کرده است و حالا قرار است وظایف خودش را برای ما شرح دهد: «در بخش دبیرخانه، بیشتر کارهای اداری، نامه‌ها و گزارش عملکردها تهیه می‌شود. در این بخش بعضی از کارهای پرونده‌های طلاق را نیز انجام می‌دهم. در قسمت امور فرهنگی؛ عملکرد فرهنگی بهزیستی روی دوش ما است مثل ایجاد کتابخانه در راهرو اداره تا زمانی که مددجویان فرصت دارند از کتابخانه استفاده کنند. همه برنامه‌ها برای مناسبت‌های ملی و مذهبی در این بخش مدیریت می‌شود. همچنین مسابقاتی که برای مددجویان برگزار می‌کنیم.
«روابط عمومی و دبیرخانه‌ی اداره باید در مورد هر حوزه یک اطلاعات کلی داشته باشند تا وقتی کارشناس امور مربوطه نیست بتواند نامه‌های آن واحد را تنظیم کند. بعضی اوقات تنظیم نامه‌ها در حوزه‌ی مسکن، پیشگیری، توانبخشی با دبیرخانه است. پیگیری نامه‌هایی که از استان می‌آید نیز هم همینطور. برخی از نامه‌هایی که مربوط می‌شود به حوزه‌های مالی و بعضی اوقات گزارش عملکرد اداره را نیز روابط عمومی جمع‌بندی و به سرانجام می‌رساند.»
او می‌گوید: «معمولا وقتی افرادی که زیاد با اداره بهزیستی آشنایی ندارند وارد اداره می‌شوند، آقای طلایی، در ورودی اداره، آن‌ها را راهنمایی میکند. اما معمولا افراد می‌آیند دبیرخانه ما با آن‌ها صحبت می‌کنیم و می‌پرسیم مشکلشان چیست و برای چه به بهزیستی مراجعه کردند؟ اگر معلولیت داشته باشند و یا پرونده نداشته باشند و می‌خواهند برای اولین بار تشکیل پرونده بدهند آن‌ها را راهنمایی می‌کنیم. مثلا زن سرپرست خانوار است، می‌گوید من طلاق گرفتم یا همسرم از کار افتاده است، باید چیکار کنیم؟ به او توضیح مختصری می‌دهیم که بهزیستی چه خدماتی به او می‌دهد و بعد او راهنمایی می‌کنیم بخش امور اجتماعی که با کارشناس بخش، خانم خوشابی‌زاده صحبت کند. و اگر معلولیت داشته باشند باز از آن‌ها می‌پرسیم چه معلولیتی دارند و اصلا این معلولیت تحت پوشش بهزیستی قرار می‌گیرد یا نه. یا اگر کسی می‌خواهد برای معافیت اقدام کند. مسئول قسمت معافیت خانم راستی هستند و کارهایشان را انجام می‌دهند. اولین سوالی که از ارباب رجوع می‌پرسم این است که شما این جا پرونده دارید یا نه؟ چون به هر کسی نمی‌توانیم خدمات دهیم. اگر پرونده داشته باشند چه شرایطی در خانه دارند؟ آیا می‌خواهند کفالت والدین را به عهده بگیرند یا نه؟ و اگر شرایطشان طوری باشد که معافیت شامل حالشان شود، کارهایش انجام می‌شود.»
مسئول واحدهای مشارکت‌های مردمی و مسکن اداره بهزیستی: علی داوری‌فرد
علی داوری‌فرد ماموریت است و ما حضوری نمی‌توانیم با هم صحبت کنیم. از او می‌خواهیم در واتساپ شرحی از وظایفش را برای ما توضیح دهد. می‌گوید: «در واحد مشارکت‌های مردمی و مسکن اداره‌ی بهزیستی ما وظیفه‌ی جذب مشارکت مردمی و توجیه کمک‌های نقدی و غیر نقدی با نیت عام و خاص از مردم، ادارات و خیرین را برعهده داریم. ما پل ارتباطی مددجو و خیر هستیم و وظیفه توزیع این کمک‌ها بین مردم را نیز بر عهده داریم.»
او در ادامه می‌گوید:«در واحد مسکن نیز وظیفه‌ی ما کمک برای ساخت و یا خرید مسکن و کمک به ودیعه مسکن معلولین و زنان سرپرست خانوار چه به صورت وام چه به صورت بلاعوض است.»
داوری‌فرد با اشاره به ساخت مسکن مددجویی ادامه می‌دهد: «در طرح مسکن مددجویان، طبق دستورالعمل امسال، ۱۰۰ میلیون تومان به صورت مرحله‌ای کمک بلاعوض می‌دهیم؛ مثلا در مرحله پروانه ساخت و فونداسیون یک مبلغ، دیوار و سقف یک مبلغ و در نهایت سفیدکاری و اتمام یک مبلغ که مجموع این‌ها ۱۰۰ میلیون تومان می‌شود. در بخش دیگر مددجو یا توانخواهی که تصمیم به خرید خانه دارد، ما تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان کمک برای خرید خانه داریم و همچنین کمک برای انجام تعمیرات منزلی که به نام مددجو یا معلول یا زن سرپرست خانوار باشد که یا به صورت بلاعوض یا به صورت تسهیلات کمک می‌کنیم ولی یکی از شرایطش این است که سند تک‌برگ به نام خود مددجو یا توانخواه باشد.»
او در بحث تسهیلات ودیعه مسکن می‌گوید: «ممکن است مددجویی مراجعه کند که ما اجاره‌نشین هستیم و پول پیش نداریم. اگر از کشور و یا استان برای ما سهمیه بیاید، ما افراد را معرفی می‌کنیم به استان و استان معرفی میکند به بانک و ما از بهزیستی نامه می‌زنیم و بانک فیش‌های تسهیلات را بنا به مبلغی که استان مرقوم میکند یا ما اعلام می‌کنیم با بازپرداخت ۱۰ ساله و سود ۴ درصد به آن‌ها پرداخت میکند.»
داوری‌فرد در بخش کارپردازی اداره از مردم و خیرین برای خرید ملزومات اداری تقاضای کمک دارد و می‌گوید: «طبق بودجه‌ای که از طریق دولت به ما می‌دهند و طبق نظر ریاست اداره ما نیاز به خرید ملزومات اداری مانند کاغذ، پرینتر، اسکنر و … داریم. تا این ملزومات نباشد ما قادر به خدمات‌رسانی به مددجو نیستیم. از آن جایی که بودجه دولتی بسیار ناچیز است، ما به ناچار روی کمک‌ها و مشارکت‌های مردمی و خیرین حساب باز می‌کنیم که متاسفانه کمک خیرین هم کمتر به ما می‌رسد و تنها افرادی که شناخت کافی از اداره و ما دارند اقدام به کمک می‌کنند.»
او با بیان این که مردم بیشتر برای دریافت هزینه درمان و کمک‌های معیشتی و موضوعات مربوط به مسکن به واحد مشارکت‌های مردمی و مسکن مراجعه می‌کنند، گفت: «مردم بیشتر به خاطر هزینه درمان مانند هزینه دندان‌پزشکی و یا عمل‌های جراحی و همچنین برای دریافت کمک‌های معیشتی و دریافت لوازم بهداشتی به این واحد مراجعه می‌کنند. معلولین ضایعه نخاعی، ذهنی و ضربه مغزی نیز برای دریافت ملزومات مورد نیازشان مراجعه می‌کنند. دلیل دیگر مراجعه‌ی مددجویان و توانخواهان به اینجا، مسکن است؛ چه در بحث مسکن خودمالکی یا مسکن مهر یا مسکن ملی.»
