هفت برکه (گریشنا):«به طور ناگهانی سرگیجه شدید گرفتم، دچار ضعف اندام‌های سمت چپ و سنگینی شدید زبان شده بودم و بی هوش روی زمین افتادم و دیگر هیچ چیز نفهمیدم تا این که خودم را در بیمارستان دیدم.» این حرفهای فردی است که سکته را تجربه کرده است.
در آخرین مورد از سکته مغژی، پیرزنی که در زمان مناسب بعد از سکته به بیمارستان منتقل شده بود،بدون عوارض جانبی نجات پیدا کرد.
روابط عمومی دانشکده علوم پزشکی در گفت‌وگویی با دکتر لیلا حشمی، متخصص مغز و اعصاب پیرامون علائم سکته مغزی و لزوم سرعت انتقال بیمار به بیمارستان صحبت کرده است. این گفت و گو را با هم می‌خوانیم.
دکتر لیلا حشمی، متخصص مغز و اعصاب درباره‌ی علائم سکته مغزی و لزوم سرعت انتقال بیمار به بیمارستان گفت:«با دیدن علائم سکته مغزی کمتر از ۳ ساعت فرصت دارید بیمار را به بیمارستان برسانید. سکته مغزی بعد از سکته قلبی، دومین عامل مرگ و میر ایرانیان است و سالانه حدود صد هزار نفر در کشور دچار انواع سکته‌های مغزی می‌شوند.»
او در ادامه می‌گوید:«سکته مغزی اغلب در سن بالای ۶۵ سال رخ می‌دهد ولی در بیست و پنج درصد موارد، زیر ۵۵ سال بوده و حدود یک سوم دچار مرگ و مابقی دچار ناتوانی‌های جسمانی مادام‌العمر می‌شوند.»
حشمی همچنین اضافه می‌کند:«سکته مغزی اغلب در افراد مبتلا به دیابت، فشار خون بالا، بیماری قلبی، چاقی،کلسترول بالا و حتی کسانی که سابقه خانوادگی دارند رخ می‌دهد و هشتاد درصد سکته‌های مغزی قابل پیشگیری هستند که می‌توان با تحرک و ورزش منظم و ورزانه، تغذیه سالم، استفاده اندک از قند، شکر، روغن چربی، نوشابه‌های گاز‌‍دار و عدم استفاده از دخانیات از جمله سیگار و قلیان از سکته‌های مغزی پیشگیری کرد.»
دکتر حشمی، قلیان و سیگار را از علل مهم سکته‌های مغزی زودرس دانست و تصریح کرد:«سکته‌های مغزی زمانی رخ می‌دهد که یک رگ خونی که حامل اکسیژن و مواد مغذی است پاره شود یا توسط لخته خونی یا برخی ذرات موجود در خون مسدود شود که اگر خون به مغز نرسد در عرض چند دقیقه باعث مرگ نورون‌ها می‌شود و فرد دچار سکته مغزی می‌شود و با توجه به محل وقوع می‌تواند منجر به اختلالات دائمی مانند فلج یک طرفه بدن و از دست دادن تکلم شود.»
دکتر حشمی، درباره داروی حل‌کننده لخته خون و لزوم انتقال سریع بیمار بیمارستان گفت:«در حال حاضر در بسیاری از بیمارستان‌های کشور داروی حل کننده لخته خون تحت عنوان فعال‌کننده پلاسمینوژن بافتی استفاده می‌شود که اگر این دارو ظرف مدت سه ساعت پس از سکته مغزی تزریق شود به سرعت رگ‌های مسدود شده را باز کرده و باعث بازگرداندن گردش خون می‌شود و در نتیجه کمبود اکسیژن قبل از صدمه دائمی از بین می‌رود.»
نکات کلیدی در سکته های مغزی:
دکتر لیلا حشمی درباره چگونگی مواجهه با بیماران سکته مغزی گفت:«در قدم اول در مواجهه با بیماری که دچار اختلال در صحبت کردن، اختلال شناختی بصورت حاد، ضعف یک طرفه صورت و بدن و عدم تعادل شده است سریعا با اورژانس ۱۱۵ تماس گرفته تا بیمار را به بیمارستان منتقل نمایند و مهم‌ترین مساله در بیماران سکته مغزی انتقال سریع این بیماران است و فرصت را حتی یک لحظه نباید از دست داد و در تمام دنیا و ایران نیز استفاده از داروهای حل‌کننده لخته خون مرسوم است. این دارو تنها دارویی است که با کمترین عارضه، قابلیت حل کردن لخته خون در عروق و مغز را دارا است و RTPA می‌باشد.
نکته مهم در استفاده از این دارو محدودیت زمانی است و این بدان معنی است که این دارو تنها در صورتی که در سه ساعت اول و در برخی شرایط چهار ساعت و نیم اول استفاده شود باعث باز شدن رگ و بهبودی و جلوگیری از عوارض غیر قابل جبران سکته‌های قلبی می‌شود. پس مردم عزیز باید بدانند با مشاهده علائم سکته مغزی بدون از دست دادن فرصت سریعا با اورژانس ۱۱۵ تماس بگیرند و کد ۷۲۴( که کد سکته مغزی است) را اعلام کنند.»
دکتر حشمی در پاسخ به این سوال که آیا در گراش این دارو برای بیماری استفاده شده یا خیر گفت:«چندین روز قبل، خانمی ۷۰ ساله با علائم سکته مغزی به بیمارستان منتقل شده بود و چون از شروع علائم سکته فقط ۲ ساعت گذشته بود بعد از انجام سی تی اسکن و آزمایشات ، داروی RTPA به او تزریق شد و این اولین تزریق آمپول در جنوب فارس بود که بحمدالله الان حالشان مساعد است.»
او درباره چگونگی تزریق این آمپول نیز گفت:«تزریق این آمپول نیاز به آموزش دارد که تیم اورژانس آموزش‌های لازم را دیده‌اند.» این متخصص مغز و اعصاب در ادامه افزود:«امیدواریم با آگاه کردن مردم از اورژانسی بودن سکته مغزی و مراجعه سریع به بیمارستان آینده خوبی را برای این بیماران داشته باشیم.»
یکی از همراهان بیمار در گفتگو با روابط عمومی دانشکده درباره این بیماری گفت:«ما به محض دیدن وضعیت بیمارمان خیلی سریع با اورژانس تماس گرفتیم و نیروهای اورژانس نیز با سرعت و بدون اینکه فرصت را از دست بدهند، او را به بیمارستان رساندند و امروز فهمیدم که اگر دیرتر به بیمارستان منتقل می‌شد و این دارو را برای او تجویز نمی‌شد دچار سکته مغزی و عوارض غیر قابل جبرانی می‌شد.»
