شب اول: مسجد الغدیر، مسجدی برای شادی ها

چراغ رنگی جای ثابتی روی دیوار مسجد دارد. شب اول ماه رمضان است و چراغ‌های چشمک‌زنان تو را به مسجد می‌خواند. خیابان دیگر خلوت شده است.

وارد مسجد الغدیر که می‌شوم سجده رکعت دوم نماز مغرب است. چند دقیقه‌ای که تا رکوع رکعت سوم وقت دارم نگاه سریعی به دور تا دور مسجد می‌اندازم. سفر یک بار مصرف را جمع کرده‌اند و ظرف‌های خرما و ماست کنار آن ریخته است. محمدرضا میرزمانی در گوشه مسجد آخرین کاسه ماست را می‌خورد. شصت نفر در چهار ردیف پشت سر شیخ جعفر ایستاده‌اند. شمردن‌شان کار سختی نیست. قالی مسجد از آن قالی‌های ماشینی طرح محرابی است که هر نفر در یک نفر محراب می‌ایستد. تنها در ردیف پنجم می‌ایستم اما وقتی نماز مغرب به پایان می‌رسد ردیف پنجم تکمیل شده است. آقای ایزدی طبق معمول می‌گوید: «تسبیحات فاطمه زهرا سلام الله علیها»

مسجد الغدیر از جمله مسجدهای بازار است. همین مشخصه باعث شده است که کمی با مسجدهای واقع در محلات متفاوت باشد. بیشتر نمازخوان‌های مسجد کسبه نزدیک مسجد هستند. وقت نماز همیشه می‌شود صدای «یاالله» کسی را شنید که کار مشتری آخر وقت‌اش را سریع راه انداخته است تا خود را به نماز برساند. به خاطر همین رکوع‌های کمی طولانی‌تر از معمول است. کفش‌ها نیز دم ورودی کوچک مسجد روی هم تلنبار شده است.

در مسجد خبری از زن‌ها نیست. مسجد بیشتر دست جوان‌ها است و حتی همیشه ردیف اول را هم باید جوان‌ترها تکمیل کنند. جوان‌ترها قبل از اذان مغرب بساط افطار را آماده می‌کنند. اتاقک شیشه‌ای کنار محل سفره است و اگر پولی جمع شده باشد بساط نخود بین دو نماز هم به راه افتاد این کارها را بیشتر حسین باقرپور بر عهده دارد.

مسجد هنوز نیمه تمام است. مناره نیمه تمام از بسیاری نقاط شهر قابل دیده است. مناره نیمه تمام قرار است امسال به پایان برسد اما زیرزمین مسجد همچنان مانده است برای شاید فرصت دیگر. محمدرضا ایزدی یکی از اعضای هیات امنا مسجد می‌گوید: این مسجد خیلی قدیمی است. آن را به نام مسجد ملا درویش یا مسجد کوچک می‌شناخته‌اند. درباره سابقه مسجد باید از حاج احمد درویشی بپرسید.

یک شب نمازگزاران دور هم جمع می‌شوند و با دست خودشان مسجد را خراب می‌کنند تا مسجد تازه‌ای بسازند. این تصمیم در شب عید غدیر خم است و این طوری نام مسجد از ملادرویش به مسجد الغدیر تغییر می‌کند. با کمک‌های کم و زیاد مردم و جلسات متعدد سرانجام مسجد سال ۱۳۶۷ افتتاح می‌شود. دوران جنگ است و مصالح به سختی گیر می‌آید اما هر طوری است مسجد برای نمازگزاران آماده می‌شود. هنوز هم پولی جمع شود بخشی از مسجد ساخته می‌شود.

مسجد الغدیر مسجد جشن‌ها است. بر خلاف مساجد دیگر که تنها نیمه شعبان برنامه جشن دارند. این مسجد از سال‌های پیش میلاد تمامی ائمه را گرامی می‌دارد. رسم این بود که الغدیر تمامی اعیاد را برگزار می‌کرد و نیمه شعبان متعلق به دیگر مساجد بود. البته در سال‌های اخیر می‌شود پارچه‌های رنگی را در نیمه شعبان هم بر دیوار مسجد دید. بر خلاف خیلی از مساجد و حسینیه‌ها، الغدیر هیات عزاداری ندارد.

نماز عشا اولین شب رمضان نو به پایان می‌رسد. بچه‌ها که عجله دارند سریع‌تر به سمت در خروجی می‌روند اما بزرگترها صبر می‌کنند که دعا به پایان برسد و عجله‌ای برای رسیدن به سفره افطار ندارند.

بیرون که می‌آیم. در همین نزدیکی نماز حسینیه اعظم و مسجد حوض هم به تمام شده است. خیابان چند دقیقه‌ای دوباره جان می‌گیرد. چراغ‌های رنگی و چشمک‌زن مسجد الغدیر همچنان تا ۱۵ این ماه روشن خواهد ماند و مناره نیمه تمام در حال به پایان رسیدن است.

شناسنامه

نام مسجد: الغدیر

نام قدیم: ملادرویش

نشانی: خیابان امام، روبه‌روی کوچه شهید باقرپور

اعضای هیات امنا: حاج زین‌العابدین خواجه‌زاده، حاج غلامعباس بهمنی، محمدرضا ایزدی، حاج علی‌اکبر فانی، محمدعلی رسولی‌نژاد، غلامحسین رسولی‌نژاد

مساحت: نزدیک چهارصد متر

تاریخ نوسازی: ۱۳۶۷

پیش‌نماز: حجت‌الاسلام شیخ جعفر حائری