هفتبرکه: با اعلام مدیریت برق استان فارس، برق شهرکهای صنعتی دو روز در هفته قطع میشود. در شهرک صنعتی گراش هم از اواسط اردیبهشتماه ۱۴۰۴ برق واحدهای تولیدی در روزهای سهشنبه و چهارشنبه قطع است. این مساله در کنار دیگر مشکلات شهرک صنعتی، مثل نبودِ آب پایدار، بلای جان تولیدِ نیمهجان این واحدها شده است. هفتبرکه در گفتگو با مدیر دو واحد تولیدی «گراش طاها» و «کوکسان» و یکی از مسئولان واحد تولیدی «فَسیل» از وضعیت این روزهای این واحدها و بیبرقی و مشکلات آنها پرسید. چرخدندههای تولید با بیبرقی کار نمیکند؛ این خلاصهی صحبت این سه واحد تولیدی است.
سبزیجات طاها: وقتی تولید نباشد، درآمدی هم در کار نیست
«گراش طاها» یکی از باسابقهترین واحدهای تولیدی در شهرک صنعتی است که عمر فعالیت آن به بیش از یک دهه میرسد. در کنار مشکلات دیگری که یک واحد تولیدی با آن میجنگد تا بتواند باقی بماند، این روزها بیبرقی باعث گلایه و شکایت تولیدیها شده است. میثم اسدی، مدیر واحد تولیدی «گراش طاها»، که در زمینهی تولید سبزیجات منجمد فعال است، گلایهاش را از بیبرقی این طور شروع میکند: «وقتی تولید نباشد، درآمدی هم در کار نیست. در این دو روز با دستگاه کار نمیکنیم و خاموش است. از هر جا نگاه کنید ضرر است. حقوق روزانهی کارگر که در این دو روز عملا تولید و فروش در واحدمان وجود ندارد، ضرر است. تولید را نمیتوانیم به دست مشتری برسانیم و ناراضی است و مشتری از دست میدهیم و از طرفی باید حقوق روزانهی کارگر را هم بدهیم.»
به گفتهی اسدی، نزدیک به ۲۰ نفر در این واحد تولیدی به طور مستقیم فعال هستند و همه در این دو روز بیکار میشوند. پرداخت حقوق آنها با وضعیت فعلی مشکل تازهای به مشکلات واحدهای تولیدی کوچک مانند این واحدها در شهرک صنعتی گراش اضافه کرده است. هشت روز بیبرقی در ماه، تولید و فروش را تعطیل کرده اما حقوق کارگر باید پرداخت شود و به بیان ساده دخل و خرج جور در نمیآید.
مدیر این شرکت میگوید: «با این وضعیت فقط چند ساعتی در سردخانه کار میکنیم، چون گفتهاند فقط ۱۰ درصد کل مصرف برق عادیتان باید مصرف برق داشته باشید. برای ما این ۱۰ درصد را میشود فقط در سردخانه استفاده کرد. برخی شرکتها شاید بتوانند با همین درصد کم هم کار کنند ولی برای ما که روزانه با دستگاههای مختلف کار میکنیم این کار امکان ندارد. تولید نداریم و فقط رسیدگی به کارهای سردخانه است. هیچ جا هم پاسخگو نیست. حتی دستگاهی هم بسوزد جایی پاسخگو نیستند.»
کوکسان: آیا با این وضعیتِ برق، سرمایهگذاری و کار در شهرک صنعتی منطقی است؟!
شرکت «کوکسان» که در زمینهی تولید عرقیات گیاهی فعال است، شاید از خسارتهای بیبرقی در روزهای گرم بیشتر آسیب میبیند. به دلیل تناسب فروش بیشتر محصولات این واحد تولیدی در فصول گرم، بیبرقی مشکلاتی برای تولید و نهایتا فروش ایجاد کرده است. غلامرضا فتحی، عضو هیئت مدیرهی این شرکت، در گفتگو با هفتبرکه گفت: «تولیدات ما نوشیدنی است و فروش ما بیشتر در فصل گرم است. حتی زمستان هم روزهای سهشنبه برق نداشتیم. الان هفتهای دو روز شده. به طور میانگین حدود ۲۵ نفر به طور مستقیم در واحد تولیدی ما کار میکنند؛ یعنی نفرات تولید و حسابداری که با نبود برق بیکار میشوند. به جز اینجا، نفرات دیگر در شهرهای دیگر مثل شیراز و اصفهان هم هستند که ممکن است کمتر درگیر شوند و همهی اینها قاعدتا مشکلاتی ایجاد میکند.»
اما حتی اگر تولید در کار نباشد، پرداخت حقوق کارگران تغییر نمیکند. فتحی هم تضاد بین نبود تولید و پرداخت حقوق را معضل جدی واحد تولیدیشان میداند و میگوید: «برای ما این یک دردسر معمولی است. اما در این دو روز که برق نیست، کارگران باید طبق روال بیایند و اثر انگشت بزنند و حقوقشان هم پرداخت شود که وقتی تولید کمتر باشد، مشکل است. یعنی تولید نداریم اما باید حقوق بدهیم. قطعا برای واحدهایی که کارگر بیشتری دارند این مساله جدیتر و آسیبزا است.»
فتحی از عدم توازن و نگاه عادلانه به شهرها برای قطع برق شهرکهای صنعتی گلهمند است. او میگوید: «ما مجبوریم برنامه را رعایت کنیم. در صورتی که تا جایی که اطلاع داریم مثلا در زرقان فقط یک روز برق ندارند و فقط دوشنبهها تعطیل است. یا مثلا در خود شیراز یک روز برق قطع است اما اینجا متاسفانه دو روز است. بحث برق را یک جوری باید با آن راه بیاییم و عمومی است اما بحث نبود آب مهمترین مشکل فعلی شهرک صنعتی گراش است.»
پایان صحبتهای فتحی یک سوال است که جوابش روشن است. او میگوید: «با این اوضاع برق و آب آیا منطقی است کسی بیاید اینجا سرمایهگذاری و کار کند؟ مگر صنایعی که نیازی به آب و برق نداشته باشند!» و کجای تولید و صنعت است که نیاز به برق نداشته باشد؟!
فَسیل: ما ناراضی، نمایندگیها هم ناراضی
شرکت نوشیدنی عرقیجات «فَسیل» یکی دیگر از واحدهای فعال تولیدی در شهرک صنعتی گراش است که بیش از یک دهه است در این زمینه فعالیت دارد. این شرکت با کارآفرینی برای دوازده نفر به طور مستقیم، یکی از واحدهای تولیدی بومی در گراش از سال ۱۳۹۳ است. مهدی عباسی، یکی از مسئولان این شرکت در گفتگو با هفتبرکه، دربارهی دو روز بیبرقی اجباری میگوید: «ما هم با بیبرقی از تولید عقب میمانیم و نمایندگیها از استانها تماس میگیرند و میگویند بار محصولات باید به موقع به دست ما برسد. اما متاسفانه با این وضعیت ما ناراضی و خریدار هم ناراضی است.»
این واحد تولیدی هم با وجود بیبرقی و کم شدن بار تولید، باید حقوق کارگران را پرداخت کند. عباسی اضافه میکند: «گاهی چکمان هم برگشت میخورد. اما حقوقها به موقع پرداخت میشود. همین چند روز قبل دستگاه برچسبزن به خاطر قطع برق یک کیتش سوخت و هفت میلیون خرج برداشت.»
با سهمیهی ۱۰ درصدی برق برای واحدهای تولیدی در این دو روز، آنها از عدم ظرفیت این درصد ناچیز برای استفاده از دستگاههای تولید گلهمندند. عباسی میگوید: «در این دو روز هیچ کار تولیدی نمیتوانیم بکنیم. عملا هیچی. دستگاه بستهبندی و پُرکن خاموش است و فقط میتوانیم بارگیری انجام دهیم.»
قطع روزانهی برق واحدهای صنعتی از سالهای گذشته شروع شد و در حالی که بسیاری از مردم فکر میکردند موقتی است، تبدیل به یک جدول زمانبندی مکرر و عادی شد. در کنار گلایهی مردم عادی، کسبه و واحدهای تولیدی، تجاری، آموزشی و خدماتی بیشتر از این موضوع متضرر میشوند چون زنجیرهی تولید، فروش و پرداخت دستمزد مثل دومینویی است که همهی قطعهها را درگیر میکند و با از کار افتادن یک چرخدنده، کل تولید از حرکت میایستد.