هفتبرکه – حمید گراشی*: سالهاست وقوع آتشسوزی مراتع و زمینها را از پای انداخته است. عرصههای طبیعی خسته از خشونت تخریب و تهدید آتش است. قتل بیقصاص نخلان و درختان را در خشکسالترین ادوار نظارهگریم. اما چه کسی پاسخگوست؟ دردا که هنوز همدم و همقدم جنگل و مرتع نشدهایم تا بفهمیم که حفظ این میراث ملی بر جای مانده از تاریخ، ضرورتی است اجتنابناپذیر.
از ابتدای سال جاری تاکنون حدود ۵۰ هکتار مراتع در بخش ارد و بخش مرکزی آتش گرفته است. هر چند روز یکبار اخباری مبنی بر سوختن درختان و زمینهای خشک و گاه زمینهای باارزش کشاورزان در آتش به گوش میرسد. این برای علاقهمندان به محیط زیست بسیار دردناک است. بعد از آتشسوزیهای پیدرپی و سریالی در آب گرم بنو و میلویه، نخلستانهای فداغ و… دیروز زمینهای لاور نیز برای دومین بار در زمره تازهترین قربانیان آتشسوزیها قرار گرفت.
بخصوص بخش ارد در شهرستان گراش، یکی از کانونهای مهم بحران آتشسوزی عرصههای منابع طبیعی است که باید سطح آگاهی ساکنان مردم این مناطق، بهرهبرداران و گردشگران برای جلوگیری از آتشسوزی در عرصههای منابع طبیعی این مناطق افزایش یابد. عوامل گوناگونی از بیاحتیاطی انسان گرفته تا افزایش دما میتواند به آتشسوزی بیانجامد اما با توجه به اهمیت موضوع در کنار برخی اقدامها، در این زمینه صورت گرفته که تا حد امکان از بروز آتش سوزی یا گسترش آن در زمان حادثه جلوگیری شود. کارشناسان معتقدند خاموش کردن آتش در جنگلها و مراتع با ابزار و ادوات سنتی چون بیل و آتش کوب در عصر فناوری و اطلاعات توجیهی ندارد و مسولان امر باید با اتخاذ تدابیر ویژه برای رفع پدیده آتش سوزی و حفظ این سرمایه ملی هر چه زودتر اقدام کنند.
با توجه به اهمیت موضوع و لزوم توجه به حفظ و حراست از مراتع، مقولهای که در این راستا باید مورد بررسی قرار گیرد این است که دلیل این آتشسوزیهای زنجیرهای چیست و تا چه زمانی باید شاهد آتش گرفتن هکتارها زمین و ازبینرفتن آنها باشیم؟ اهمیت و ویژگیهای زمین ها و مراتع بر کسی پوشیده نیست. زمین های کشاورزی و محدوده هر منطقه و بخش، شناسنامه هر شهری محسوب میشود، پس حفاظت و حراست از آنها بسیار ضروری است.
البته برخیها اصرار دارند این اتفاقات را عمدی جلوه دهند، این درحالی است که در مقیاس جهانی نیز با چنین حوادثی روبهرو بودهایم که خسارات جبرانناپذیری بههمراه داشته است. در صورتیکه بحران آتش سوزی ها و عوامل دخیل در آن جدی گرفته نشود، بازهم باید منتظر وقوع حوادث اینچنینی باشیم. حوادث غیرمترقبه و استهلاک در این امر دخیل هستند، اما قطعا با یک برنامهریزی علمی، رعایت امور ایمنی و امنیتی و مدیریت صحیح میتوان در بعد وسیعی جلوی این حوادث را گرفت.
بخش ارد با شدیدترین آتشسوزی در دهههای اخیر مواجه شده است و بسیاری از مناطق در این بخش در معرض این فاجعه آتشسوزی قرار گرفتهاند. بیش از صدها هکتار زمین در این حادثه ها آسیب دیده و یا تخریب شدهاند. مسئولین بلند پایه شهرستان تاکنون سعی کردهاند با کمک آتشنشانها و نیروهای داوطلب مردمی، به این آتشسوزی ها پایان دهند اما این پایان کار نیست. مشکلاتی از نظیر اثر افزایش گرما و خشکسالی تشدید میشوند و بسیاری از آنها ناشی از تغییرات آب و هوایی هستند که عاملی برای بدتر شدن حوادث طبیعی به شمار میرود. آگاهی بخشی، آموزش به عموم جامعه و فرهنگسازی مهمترین عواملی است که از طریق آن میتوان جنگلها، مراتع و بطور کلی تمامی عرصههای منابع طبیعی کشورمان را حفظ کرد و در کنار احیای آن به موقع از مواهب این ذخایر ارزشمند بهره برد.
نبود امکانات و تجهیزات آتش نشانی از مهمترین مشکلات شهر ارد است. هر چند که ارد از داشتن ماشین آتشنشانی محروم است، ولی با تلاش روزافزون نیروهای داوطلب مردمی شهر ارد، این کمبودها را جبران کردهاند. نیروهای مردمی ارد در طول یک سال گذشته فقط در بحث اطفای حریق توانستهاند چندین مورد حریق و امدادرسانیهای دیگر را انجام دهند.
آموزش و آگاهسازی مردم و جامعه نقش مهمی در پیشگیری از حوادث دارد. آموزش مهارتهای آتشنشانی بسیار مهم است، زیرا که به صورت مستقیم با جان مردم در ارتباط است و با توجه به اهمیت و سرعت عمل در زمان وقوع حوادث، لازم است در دستگاههایی از قبیل مدارس، بیمارستان، اداره برق و غیره به آن اهمیت بیشتری داده شود.
* فعال اجتماعی ارد، مدیر کانال تلگرامی ارد شهر من