هفتبرکه – گریشنا: به مناسبت اولین سالگرد درگذشت دکتر احمد اقتداری، یادداشتی از مهدی فتاحی، از فعالان فرهنگی گراش، را میخوانید. فتاحی یکی از اعضای تشکیلات توسعه آموزش نردبان و از اعضای تیمی از گراش است که کار ویرایش مطالب مربوط به گراش را در سایت ویکیپدیا انجام میدهند. به کوشش او و جمعی از فرهنگدوستان گراش، مدخل احمد اقتداری در ویکیپدیا (اینجا) به یادبود اولین سالگرد درگذشت او تکمیل شد و در فهرست نامزدهای صفحه برگزیده ویکیپدیا قرار گرفت. مهدی فتاحی به واسطهی همین آشنایی گستردهای که با زندگی و آثار دکتر اقتداری پیدا کرده است، در این یادداشت مهرههایی تابناک از زندگی احمدخان را به تسبیح میکشد تا نشان دهد این مرد دانشمند چقدر هنوز در نزد مردم گراش و ایران ناشناخته است.
مهدی فتاحی: دورادور اسمش را شنیده بودم. از وقتی وصیتنامهاش را منتشر کرد. وصیت کرده بود که اگر در ایران از دنیا رفت، بیاورندش گراش. نمیدانستم مسجد آلدهباشی کجاست که او میخواهد آنجا به خاک سپرده شود.
اسمهایی که در وصیتنامهاش آنها را دعوت کرده بود به مراسمش بیایند، خیلی دهنپرکن بود. دکتر شفیعی کدکنی، ایرج افشار، منوچهر ستوده و… . نمیدانستم او هم چیزی از آن اسامی کم ندارد.
بین کتابهایم، یک کتاب بود با جلد گالینگور سبز. نه روی جلد و نه توی کتاب، هیچ شناسنامهای از نام کتاب و نویسنده و فلان و بهمان وجود نداشت. از آنهایی بود که کاغذشان زرد است. خط کتاب طوری بود که چشم مایی که کتابهایی با فونتهای خوب و واضح را میخوانیم، به آن عادت نداشت. «کاروان عمر» بود. خاطرات احمد اقتداری. همانی که اسمش را شنیده بودم، ولی نمیشناختمش.
حالا یک سال است که او از دنیا رفته است. همانطور که خواسته بود او را به گراش آوردند و در حسینیهی اعظم بر پیکرش نماز خواندند. او را در همان جایی که خواسته بود به خاک سپردند و باز همان طور که خواسته بود، از مهمانان با برنج و خورشت گراشی پذیرایی کردند. همهی این جزئیات را در وصیتنامهاش نوشته بود. مثل یک فیلمنامه.
روزی در جواب این سوال که «چرا به گراش نمیآیید؟» گفته بود در گراش کسی مرا نمیشناسد. راست میگفت. هنوز هم خیلیها نمیشناسندش.
نمیدانند حسین علا که وزیر دربار شاه بود، میخواست اقتداری جوان را در دربار به کار بگیرد و او قبول نکرد.
نمیدانند در دو سالی که رئیس فرهنگ (بخوانید آموزش و پرورش) لارستان و بنادر بود، ۲۳۶ مدرسه تأسیس کرد!
نمیدانند سر قضایای انتخابات مجلس سال ۲۸ و اتهام عضویت در حزب توده، برایش حکم اعدام بریدند.
نمیدانند مصدق شخصا از او درخواست کرد شهردار لار شود.
نمیدانند با شیخ صباح که حالا امیر کویت است و آن موقع وزیر خارجه بود، بحث کرد و به او فهماند که خلیج «فارس» درست است.
نمیدانند که وقتی بحرین داشت از ایران جدا میشد، در جلسهی هیئت دولت هویدا آن کار را «گناه نابخشودنی» دانست.
نمیدانند از بندر دیلم تا بندر چابهار را پیاده رفت و از آثار تاریخیشان عکس گرفت.
او بود که وقتی گفتند سر اختلافات خلیج فارس موضعگیری نکنیم، جنجال راه انداخت که «باید قدرت عمل داشت و مسامحهای به خرج نداد».
خیلیها هنوز مستند «به ایران جاودانیام» را ندیدهاند.
هنوز هم در گراش کسی اقتداری را نمیشناسد. این را از خلوتی پنجشنبههای مسجد آلدهباشی بپرسید و از قفسههای کتابخانههای شهر که کتابهایش را ندارند.
اگر فردوسی گفت «نمیرم از این پس که من زندهام / که تخم سخن را پراکندهام» و نمرد و زنده است، اقتداری هم گفت «سودی اگرم بود غم عشق تو بود / کامروز بدان شهره و افسانه منم» و نام و یادش با خلیج فارس خواهد ماند. او زندگی کرد و نوشت که خلیج فارس، خلیج فارس بماند.
💠 مجموعه مطالب گریشنا دربارهی دکتر احمد اقتداری را نیز در این صفحه بخوانید:
💠 yun.ir/ger-Eghtedari
کمی تعقل
۲۹ فروردین ۱۳۹۹
جناب آقای محسنی عزیز هر چند مطالب زیادی در زمینه نامیدن زبان وگویش های زیبای منطقه به قلم تحریر در آمده اما با توجه به اظهار نظر جناب عالی فارغ از هر نگاه متعصبانه خواهشمندم در زمینه ادبیات و زبان حاکم تحقیق بیشتری بفرمائید با مطالعه آثار دکتر اقتداری به جرائت می توان به ایشان لقب پدر زبان حاکم در منطقه لارستان لقب داد مصادیق لازم آورده شده فارغ از نامیدن زبان جاری در منطقه به هر عنوانی هیچگاه کلمه اچم که در همه گویشها به معنی فعل رفتن به کار برده می شود نمی تواند مصداق نامیدن زبان باشد و عنوان هر کلمه بر روی زبان حاکم بر روی هر منطقه باید جنبه علمی و.تحقیقاتی داشته باشد تا بتوان به آن مصداق زبان نامید به عنوان مثال زبان اسپانیای که در اکثر مناطق آمریکای جنوبی صحبت می شود یا زبان پرتغالی متشکرم در پناه حق باشید
محسنی
۲۸ فروردین ۱۳۹۹
هیچ ایرانی نام مجهول خلیج ع ر ب ی را بر زبان نمی یاره و هیچ غیر لاری حاضر نیست نام لاری را روی زبان خود بگذارد
زبان اچمی است ولی گویش گراشی. اوزی. خنجی.بستکی و لاری داریم
همچنان که لاری ها حاصر نیستند اسم یکی از گویش ها را روی گویش لاری بگذارند بقیه جاها هم حاضر نیستن نام لاری را روی زبان خودشان بگذارند نه عربها موفق می شوند نام خلیج همیشه فارس را عوض کنند و نه لاری ها قادرند نام زبانهای دیگر مصادره کنند.
تلاش مذبوحانه نکنید همسایه خودبرتر بین
نام شما...
۲۸ فروردین ۱۳۹۹
خلیج فارس کجاست ؟؟؟؟؟
والا تو لارستان بهش میگن خلیج فارس
ولی تو مناطق وسیعی از جنوب فارس به جز لار !!! هرمزگان و بوشهر میگن خلیج ع ر ب ی!!!!!!! با احترام زیاد دیگه بگن خلیج!!!!!
حالاچرا بردن گراش ا چ م ی زبان دفن کردند ؟
مگه دو تا گراش داریم؟
ایشون متولد شهستان گراش در استان فارس هستند . شهرستان گراش در سال ۸۸ از شهرستان لارستان جدا شد و ارتقا پیدا کرد.
جناب دکتر اقتداری هم که اصالتا لارستانی است . ایشون در منطقه ای زیسته که زبانش ا چ م ی نبوده
ممنون که نویسنده های عزیز ما قدردرانی می کنید .
امیر علی
۲۸ فروردین ۱۳۹۹
درود بر نویسنده جوان گراشی، مهدی فتاحی. خدمتی که شما در خصوص تکمیل صفحه ویکی پدیا احمد خان انجام دادی را باید قدردان بود.