هفت‌برکه (گریشنا): مشخصه‌ی نواحی گرم و خشک فلات ایران، سازه‌هایی است که برای حفظ آب ساخته شده‌اند. سد تنگ آب و برکه‌ی کل دو اثر تاریخی گراش هستند که حالا با آمدن باران، پس از مدت‌ها تنی به آب زده‌اند و جان تازه گرفته‌اند. خوب است در میان خبرهای باران، یک بار دیگر تاریخ این آثار کهن را با هم مرور کنیم.
سد تنگ آب، برجای مانده از ایران باستان
«تنگ آب» مسیر ورودی خیلی از قله‌ها و اقامتگاه‌های کوهنوردی گراش است که در ابتدای آن سدی تاریخی ساخته شده است. احتمالا سد تنگ آب مربوط به پیش از ظهور اسلام است. این یعنی از روزی که پدران ما آن را ساختند بیش از ۱۳۰۰ سال می‌گذرد و هنوز این سازه‌ی تنومند در تنگ آب پابرجا است. این سد که در دوره ساسانی ساخته شده در دوره صفویان بازسازی شده و بعدها سه پشبند جهت جلوگیری از تخریب آن ساخته شده است. تنگ آب در جهت جنوب غربی گراش و در دل کوه سیاه و زیر قله‌ی «بن مرک bon-e-morok» قرار دارد. این سد به شاهراه آبی گراش راه داشته و پس از جمع‌آوری آب، از طریق کانال‌های دست‌ساز آب را تا برکه‌ها و مزارع دشت بالا (دشت برا dasht-e-bara) هدایت می‌کرده است.
هم اکنون، پشت این سد، به طور کامل با رسوب پر شده و در روی آن درخت‌های کُنار رشد کرده‌اند.
برکه‌ی کل، گنج البحر
حدود ۳۰۰ سال پیش و در زمان حکومت صفویان برکه‌ی کل ساخته می‌شود تا عظیم‌ترین منبع آب این کشور باشد. این بنای تاریخی و باشکوه آن‌قدر بزرگ بوده که سقف آن در دو نوبت فرو ریخته است. گفته می شود سقف این آب انبار در زمین‌لرزه سال ۱۳۳۱ به طور کامل فروریخته و متاسفانه کتیبه یا نوشته‌ای درباره آن به دست نیامده است. برکه‌ی کل در کنار برکه‌ی حاج اسدالله و برکه‌ی حاج ابوالحسن (در مجموعه هفت‌برکه) یکی از سه آب‌انبار بزرگ شهر گراش را تشکیل می‌دهد که در مصارف آب آشامیدنی و کشاورزی استفاده می‌شده است.
برکه‌ی کل و سد تنگ آب هر دو از تابستان (۱۳۸۰) از سوی سازمان میراث فرهنگی کشور در شمار آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌اند.
پیشنهاد می‌کنیم پس از پایان بارش باران و در فصل بهار به این دو اثر تاریخی دوباره سر بزنید و آن‌ها را به نسل نوجوان خانواده معرفی کنید.
در ادامه عکس‌های ابوالحسن حسینی و مجید افشار را از این بناهای تاریخی در بارش باران بهمن ۱۳۹۵ ببینید:
