هفتبرکه – صادق رحمانی: همراه و همگام با انقلاب اسلامی شهر گراش نیز تظاهراتی را از اواخر سال ۱۳۵۶در خیابان اصلی شهر ساماندهی میکرد. شکل گیری، ساماندهی و جهتدهی این تظاهراتها از مدرسۀ آقا اسدالله (مدرسه علمیه گراش و سپس حسینیۀ چهارده معصوم فعلی) انجام میگرفت.
سیدعباس معصومی، از فعالان انقلاب در گراش و نخستین امام جمعۀ گراش نقش مهمی در ساماندهی این راهپیماییها داشت. گوشههایی از خاطرات انقلاب را سالهای پیش در نشریۀ صحبت نو (ویژۀ گراش) و افسانه گراش منتشر کردیم. اما آنچه مشخص است عکسهایی از روزهای نخست انقلاب در گراش گرفته شده است که عکسهای محمود وفاییفرد پیش از این در هفتبرکه منتشر شد. (لینک در هفتبرکه) سیدجواد معصومی که از جوانان و از سرآمدان عرصۀ انقلاب در گراش بود، نیز عکسهای زیادی گرفته که این عکس به احتمال زیاد از اوست.
این عکس درست روبهروی منزل حاج محمدعلی محمدی مطلق ( مقابل فروشگاه لباس حریر) گرفته شده است.
عکس ترکیبی از روحانیون آن روزگار، مردم و جوانهای آن سالها را نشان میدهد. با توجه به حضور عباس نوحهخوان نشان می دهد که این راهپیمایی مربوط به ایام محرم سال ۱۳۹۹ است که با اواسط آذر ماه ۱۳۵۷ مصادف است. بنابر این چیزی حدود دو ماه پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷.
اکنون به شرح اشخاص حاضر در این عکس میپردازیم:
سیدحسن معصومی: معروف به آقا حسن فرزند محمدکاظم. او همیشه در صف اول راهپیمایی قرار داشت و در همۀ مراسم مذهبی و نمازهای جمعه و جماعت در صف اول قرار میگرفت. او بازنشسته آبفا و کارمندی دقیق و درستکار بوده و هست.
حاج غلامحسین غلامی: معروف به خال گپِ که سالها معتکف در مسجد رئیس (جواد الائمه) و به نوعی خادم آن جا بود و در میان اهل فامیل از محبوبیت برخوردار بود. او در ایام محرم و صفر پیشخوانی روضهها را به عهده داشت.
سیدهاشم جهانبانی: از سادات خوشنام گراش در کنار برادر بزرگتر خود سید ابراهیم جهانبانی. سیدهاشم مردی که همواره در کسب و کار فعالیت داشت. فضای پشت سر او بخش بالایی مغازه او را نشان می دهد.
سید ابراهیم جهانبانی: از سلسلۀ سادات جنوب فارس که گرایشهایی عرفانی نیز داشت. او معمولاً در خلوت و عزلت به سر میبرد و همواره از او به احترام یاد میشود.
موسوی درچهای اصفهانی : به به همراهی آقای مشکات اصفهانی، همه ساله دو ماه محرم و صفر را از قم به دعوت آقا عباس معصومی به گراش میآمد و منبرهای علمی بسیار خوبی از او به یادها مانده است. او در قم زندگی میکند.
حاج شیخ علیاصغر رحمانی: از سالهای آغازی نهضت امام خمینی همراه با روحانیان فارس و لارستان همراه بود. او در همان ایام قبل از پیروزی انقلاب اسلامی سخنرانیهای روشنگرانهای را در گراش ( مدرسه علمیه) و لار (حسینیه حاج تقی) ایراد کرد. او علیرغم فشارهایی که از جانب هواداران سلطنت در گراش به او وارد میشد بر روی منبر به مدح و ثنای شاه زبان نگشود. آن روزها معمول بود که روحانیون بر منبر به جان شاه دعا میکردند. او در سیام دی ماه ۱۳۵۸ بر اثر بیماری دیابت در بیمارستان اوز فوت کرد. مدفن او در پیر پنهان، رو بهروی مسجد صاحبالزمان قرار دارد.
سیدحبیبالله افقهی، از روحانیون ساکن گراش که به امور مذهبی اهتمام فراوانی داشت. ساخت مسجد مهدیه در محلۀ بیدله و تعمیر اساسی مسجد صاحبالزمان(عج) با همیاری مؤمنان گراشی از جمله فعالیتهای مذهبی ایشان بود. او چند سال پس از انقلاب به شیراز مهاجرت کرد و در همان جا نیز بدرود حیات گفت. منزل شخصی این سید بزرگوار طبق وصیت به بیتالزینب(س) اختصاص داده شده است.
عباس محمدی؛ معروف به عباس نوحهخوان که در ایام محرم و صفر از دهفیش به گراش میآمد و به نوحهخوانی سنتی و پامنبری میپرداخت. نوحهخوانی او لحنهای خاص داشت که امروزه از ارزش تاریخی در تاریخ نوحهخوانی برخوردار است.
حاج اسد اسدی: از معتمدان محلی گراش و از طایفۀ بزرگ اسدیهای گراش بود. او در فعالیتهای عامالمنفعه و اجتماعی گراش فعال بود و در برپایی مجالس مذهبی همت میگماشت. او پس از صد سال عمر در سال ۱۳۹۸ در قطر به دیار باقی شتافت.
آقای برزگر، پدر حاج رضا برزگر، حاج علی قربانی و حاج قنبر فولادی(فیلاد) از دیگر حاضرین در عکس هستند.