هفتبرکه – غلامحسین محسنی: ۱۲ شهریورماه «روز ملی مبارزه با استعمار انگلیس» نامیده شده است. بزرگداشت این روز به فراخور شهادت «رئیسعلی دلواری» دلیرمرد تنگستانی در پیکار با استعمار انگلیس (سال ۱۹۱۵ م.) است. ما به سالها پیش (۹۲۱ ھ.ق. / ۱۵۱۵ م.) بازگشته، گوشهی تاریکی از تاریخ آغازین چیرگی استعمار کهنه «پرتغال» بر «جزیره […]
مقالات
هفتبرکه: ربوی بودن یا نبودنِ بانکهای ایران یک بحث چالشبرانگیز و تخصصی است. دهم شهریور، روز بانکداری اسلامی، بهانهی خوبی برای پرداختن به این مبحث است. خلیل مهرابی، مدیر بانکداری اسلامی بانک سینا، در این مقاله مفهوم ربا را توضیح میدهد و ۹ برداشت اشتباه در مورد آن را باز میکند تا اتهام ربوی بودن […]
هفتبرکه – غلامحسین محسنی: در چند شمارهی پیشین ذرّهبین تاریخ، جغرافیای سیاسی سرزمین پارس را مرور و چند پرسش از تاریخدانان و تاریخنگاران لاری مطرح کردیم. شاید خوانندگان تصور کنند که افسانهپردازی آنها تنها در حوزهی تاریخ رخ داده است. اما چنین نیست. این دروغگویی به حیطهی جغرافیا هم کشیده شده است. نمونهای میآورم تا […]
هفتبرکه – غلامحسین محسنی: چه زیبا و دلنشین است زیستن در همسایگی مردمی مهربان و فرهیخته با تاریخی راستین! نخست چند نکته روشن گردانم. پیکرهها و نقشههای نوشته از آرشیو شخصی و به انتخابم میباشد. هرگاه از جایی دیگر برداشت شود، در حاشیه آورده میشود. نقشهای که برای ذرهبین تاریخ (۵۳) انتخاب شده، متناسب با […]
هفتبرکه – علیاکبر امانی: در این مقاله به جرم توهین و انوع آن خواهیم پرداخت. اما پیش از آن، در مورد «مزاحمت» که موضوع شماره پیشین دادیاب بود (اینجا)، خوانندگان بارها سوالی پرسیدند: با مزاحمان در شبکه اینستاگرام چه کنیم؟ ابتدا به این سوال هم جواب خواهیم داد. لازم به ذکر است به دلیل گستردگی […]
هفتبرکه – غلامحسین محسنی: در ذرّهبین تاریخ ۵۲ تقسیمات کشوری تا میانه سلطنت ناصرالدینشاه قاجار را آوردیم و نوشتیم که از آن پس، «بنادر و جزایر خلیج فارس» از ایالت فارس جدا شد و یکی از ۲۷ ایالت و ولایت شمرده شد. همچنین نگاشتیم که ایالات را والی و ولایات را حاکم اداره میکرد. نیز […]
هفتبرکه: کودک با دیدن اشکها و گریهی مادرش چهره در هم میکشد و شروع میکند به گریه کردن. چراغها را خاموش کردهاند و نور کمسویی از حیاط وارد اتاق میشود. مرثیهخوان در حال خواندن ذکر مصیبت است و صدای گریهی زنها بلندتر میشود. گریهی کودک هم شدت گرفته اما صدای گریهی او لابهلای همهی صداها […]
هفتبرکه: همهی ما موظف هستیم از قوانین مطلع باشیم و حقوق خودمان را بشناسیم. اما متون حقوقی آنقدر سخت و تخصصی هستند که کمتر کسی به صورت عادی به سراغ آنها میرود. در ستون جدید «دادیاب»، علیاکبر امانی، کارآموز وکالت و عضو مرکز وکلای قوه قضاییه، با زبانی ساده، موضوعات روزمرهای را باز میکند و […]
هفتبرکه – غلامحسین محسنی: در ذرهبین تاریخ پیش (شماره ۵۱) تقسیمات فارس را در آغاز روزگار صفوی آوردیم. اکنون دنباله آن: تقسیمات سیاسی کشور در درازای روزگار صفوی تقسیم کشور از نظر سیاسی و مالی کاریست که در ایران سابقه درازی داشته و از شاهنشاهی هخامنشیان به یادگار مانده است. این شیوه را نزد مورخان […]
هفتبرکه – غلامحسین محسنی: در ذرّهبین گذشته (شماره ۵۰) از تقسیمات فارس در روزگار ایلخانان مغول آوردیم و نگاشتیم که تا آن روزگار از شهری به نام «لار» در جنوب خاوری فارسی سخنی در میان نیست و هیچ گزارشی از وجود آن در منابع تاریخی و جغرافیایی داده نشده است. نخستین گزارش دربارهی «ولایت لار» […]
هفتبرکه – غلامحسین محسنی: در بخش پیش (ذرّهبین تاریخ ۴۹) از تقسیمات پارس به پنج کوره (خوره = شهرستان) بهیادگارمانده از روزگار باستان تا تاختوتاز مغول نوشتیم. همچنین آوردیم که تا این تاریخ (۶۲۳ ھ.ق. / ۱۲۲۶ م.) آبادیای به نام «لار» در فارس را هیچ مورّخ و یا جغرافینویسی گزارش نکرده است. به طور کلی، […]
هفتبرکه – غلامحسین محسنی: پیش از پرداختن به دنبالهی جغرافیای سیاسی پارس، پاسخ به عزیزی گرامی در یکی از شبکههای اجتماعی را لازم میبینم. ایشان دو نکته را یادآور شدهاند: نخست، من را به خواندن کتابی با نام «شهرستانهای ایرانشهر زمان پیروز ساسانی» فراخواندهاند. باید اعتراف کنم چنین کتابی را تاکنون ندیدهام، چه برسد که […]