هفتبرکه: پاییز برای گراش و منطقهی جنوب، فصل پربرکتی است. بعد از برداشت خرما، برکات نخل و خرما همچنان ادامه دارد و محصول دیگری به نام «دیشاب» یا «دوشاب» که شیرهی خرما است از آن به دست میآید.
سهیلا نوروزپور، عکاس هفتبرکه، به یکی از کارگاههای شیرهپزی در سطح شهر سر زده است و بوی شهد شیرین دیشاب و زحمات و کار سخت استاد شیرهپز را از لنز دوربینش ثبت کرده است. دیشاب بخشی از تاریخ غذا و حرفههای سنتی گراش از سالیان دور تا امروز است و طبیعتا هرساله به آن سر میزنیم تا بگوییم همچنان زنده و جایش در سفرههای ما محفوظ است و امیدواریم «هر ساله به!»
سه سال پیش، فاطمه فدایی در مطلب بلندی با عنوان «دیشاب: یک شیره و هزار شیوه» (اینجا) به استفادههای متنوع از دیشاب پرداخته بود.
برای داشتن دیشاب، خرمای با کیفیت کمتر به نام «بِزِخ» را باید به شیرهپزی سپرد و بعد شیرهی شیرین آن را تحویل گرفت.
دیشاب که صددر صد طبیعی است و هیچ افزودنی مصنوعی ندارد، در کارگاههایی به نام «کِلَگه» پخته میشود که تعدادشان در سطح شهر انگشتشمار است و همین نشان میدهد این کار هر روز تخصصیتر میشود. دیشاب در کارگاههای قدیمی، همچنان به شیوهی سنتی تولید میشود و صنعت پیچیدهای ندارد؛ اگر چه فرآوری آن کاری دقیق است که استادکار کاربلد میخواهد. شیرهپزی یک حرفهی بومی است که در گراش و منطقهی جنوب محدود است و باید برای پیدا کردنش آدرس پرسید. به دلیل همین محدودیت در شهرهای دیگر، مشتریهای زیادی از شهرهای اطراف در فصل شیرهپزی به کارگاههای شیرهپزی در گراش سفارش میدهند.
دیشاب استفادههای متنوعی دارد. شاید مهمترین استفادهی آن، ریختن آن بر روی خرمای خشک در خمره یا ظرفهای دیگر است که در طول سال میتوان از آن با ماست یا ارده، میل کرد. استفاده از آن در وعدهی صبحانه و در پخت حلوایی به نام «تَرَک» هم رایج است. شما دوست دارید دیشاب را چطور مصرف کنید؟
