تحریریه نوجوان – مبینا پزشک: اینجا جایی است که قلب‌ها به یک زبان سخن می‌گویند. وارد آموزشگاه که می‌شوم، گویی پا به دنیای دیگری گذاشته‌ام. اینجا دیوار‌ها رنگ مهربانی دارند و لبخند‌ها زیباترین تابلوی خوش‌آمدگویی هستند. آموزشگاه زینبیه(س) پناهگاهی است برای دانش‌آموزان استثنایی، جایی که تفاوت‌ها نه تنها پذیرفته بلکه جشن گرفته می‌شوند.
فضای آرام و دلنشین مدرسه بوی عشق به یادگیری را در خود جای داده است. وارد کلاس درس می‌شوم. تمامی کلاس‌ها را یکی‌یکی از نظر می‌گذرانم. معلم‌ها با نگاهی مهربان و چشمانی پر از صبر و حوصله در حال تدریس هستند. دبیران با توجه به شناخت کامل از توانایی‌ها و مشکلات هر دانش‌آموز، سعی می‌کنند تا درک و فهم آنها را افزایش دهند؛ نه تنها به عنوان یک معلم، بلکه به عنوان یک دوست و همراه.
در گوشه‌ای از کلاس دو دانش‌آموز را می‌بینم که با عشق و تمرکز در کنار هم نقاشی می‌کشند و معلم با صبر و حوصله کنار دانش‌آموزان می‌نشیند و به ریشه‌ی استعدادهای این دانش آموزان آب می‌دهد. اینجا احترام بیش از هر چیز دیگری به چشم می‌آید. این مدرسه با تمام وجودش فریاد احترام به تفاوت‌ها و توجه به نیازهای دانش‌آموزان را سر می‌دهد و به ما نشان می‌دهد که چگونه می‌شود به این چنین دانش‌آموزان فرصت شکوفایی داد.
آموزشگاهی فراتر از معمول
آموزشگاه زینبیه(س) یک مدرسه دولتی است که به آموزش و پرورش دانش‌آموزان استثنایی و اختصاص دارد. در این محیط آموزشی نیازهای یادگیری و توانمندی‌های دانش‌آموزان با نیازهای خاص مورد توجه و حمایت قرار می‌گیرد. هدف آموزشگاه زینبیه (س) فراهم‌سازی فضایی امن، محبت‌آمیز و پرانگیزه است تا دانش‌آموزان استثنایی بتوانند با اعتماد به نفس، استعداد‌هایشان را کشف کنند و در جامعه نقش‌آفرین باشند.
بانی خیر این آموزشگاه حاج علی خورشیدی است و اداره کل نوسازی استان فارس ساخت مدرسه را تکمیل کرده است. به مناسبت روز معلم، صحبت‌های مرضیه حاجی‌زاده، مدیر آموزشگاه زینبیه(س)، و چند تن از معلمان این آموزشگاه را خواهیم شنید.
به گفته سمیرا میزان، آموزگار پایه اول و یکی از پرسابقه‌ترین معلمان این آموزشگاه، در این مدرسه ۵۱ دانش‌آموز دختر و پسر در پایه‌های اول تا ششم ابتدایی و همچنین پیش‌دبستانی با رده سنی ۴ تا ۶ سال در حال یادگیری دروس هستند. میزان می‌گوید: «من در حال تدریس به ۸ نفر از این دانش‌آموزان در پایه اول هستم.»
همدلی والدین و مردم، نیاز اصلی این کودکان
حاجی‌زاده، مدیر آموزشگاه، می‌گوید: «من امیدوارم که والدین همکاری بیشتری با کودکان خود داشته باشند و وقت بیشتری را در اختیار فرزندان خود قرار دهند. ما به همدلی مردم شهر در جهت پیشبرد سلامت جسمی، روحی و روانی کودکان نیاز داریم.»
او از خدمات جدید این آموزشگاه در سال جدید هم صحبت می‌کند: «انشالله در سال جدید به پذیرش کودکان زیر چهار سال می‌پردازیم و خدمات مشاوره و گفتاردرمانی رایگان را در اختیار دانش‌آموزان و خانواده‌ها می‌گذاریم. گفتار درمان آموزشگاه ما سعید یزدان‌پرست است که فقط روز‌های زوج حضور دارند.»
مدیر آموزشگاه از مهندس حلیمی، شهردار گراش، که سرویس این آموزشگاه را به صورت رایگان در اختیار دانش‌آموزان این مدرسه گذاشت، و همچنین آقای رحمانی، رییس اداره حمل و نقل، که در دو شیفت صبح و ظهر دانش‌آموزان را از منزل به آموزشگاه و از آموزشگاه به مدرسه می‌رساند صمیمانه تشکر کرد.
معجزات کوچک، تغییرات بزرگ
نرگس حسینی، معاون آموزشگاه، از معجزات کوچک کلاس درس و آماده کردن دانش آموزان برای زندگی مستقل و موفق گفت: «دانش‌آموزی که از یادگیری ناامید شده و تحت تاثیر تحقیر‌های اطرافیان اعتماد به نفس خود را از دست داده، با یادگیری درسی جدید بزرگترین معجزه را برای خودش و کلاس درسش فراهم می‌کند. همچنین دانش آموزان برای داشتن زندگی نرمال و خوب در درس مهارت‌آموزی تمامی آموزش‌های لازم را برای ورود به یک زندگی مستقل می‌آموزند، از جمله رشد اجتماعی ـ هیجانی، رشد حرکتی و سلامت جسمانی و تفکر کلامی و…»
حسینی در مورد مهمترین چالش‌های آموزش که باعث کاهش انگیزه دبیر می‌شود گفت: «مهمترین چالش‌ها، یادگیری کند همراه با فراموشی بسیار زیاد، عدم همکاری بسیاری از خانواده‌ها با آموزشگاه و آموزگار و همچنین دیدگاه منفی جامعه نسبت به مدارس استثنایی و عدم تمایل خانواده‌ها به تحصیل فرزندان کم‌توان ذهنی در این گونه مدارس است. این عوامل باعث می‌شود در بعضی از مواقع، آموزش این کودکان دیرتر از موعد شروع شود و فرصت‌های یادگیری در سال‌های ابتدایی زندگی خود را از دست بدهند.»
عشق، شرط آموزش و ارزیابی متفاوت
حمیدرضا توکلی، دبیر پایه اول، از علتی که باعث سوق دادن معلمان به سمت دانش‌آموزان استثنایی می‌شود گفت: «مهمترین رکن آموزش، علاقه به این دانش‌آموزان است. معیار بعدی داشتن انعطاف‌پذیری، صبر و تحمل است؛ زیرا دانش‌آموزان نیاز‌ها و خصوصیات متفاوتی دارند و دبیر باید با صبر و حوصله به نیاز‌ها و چالش‌های دانش‌آموز پاسخ مناسب دهد. انگیزه خود من از تدریس در این آموزشگاه، علاقه و احساس مسئولیت در قبال چنین دانش‌آموزانی است.»
فریبا روشنی، دبیر پایه چهارم و ششم، از داشتن مهارت‌های لازم صحبت کرد: «از مهمترین مهارت‌هایی که برای تدریس معلم به اینگونه دانش‌آموزان ضروری است، شناخت خصوصیات دانش‌آموزان کم‌توان ذهنی و توانایی برقراری ارتباط با دانش‌آموزان است. در این مدرسه هر دانش‌آموز برای پیشرفت نیاز به تدریس فردی دارد و آموزگار باید از روش‌های مختلف تدریس و انواع ابزار‌های آموزشی مناسب برای آموزش استفاده کند و در صورت شکست در یک روش با صبر و شکیبایی روش‌های دیگر را در پیش بگیرد تا دانش‌آموز به پیشرفت لازم دست یابد.»
علیرضا عباسی، دبیر پایه پنجم، از ایجاد فضایی توضیح داد که دانش‌آموزان در آن احساس امنیت، پذیرفته شدن و الهام برای رشد داشته باشند: «از مهمترین فاکتور‌های ایجاد فضایی امن و پذیرا ارتباط دوسویه توام با احترام و ایجاد حس ارزشمندی در دانش آموزان است. شناخت فردی از نیاز‌ها و مشکلات هر دانش آموز و تشویق به موقع باعث افزایش حس امنیت و اعتماد به نفس در فرد می‌شود. چیزی که باعث علاقه دانش آموزان به یادگیری می‌شود این است که معلم برای این دانش‌آموزان گوش شنواست.»
حامد رفیعی، دبیر پایه سوم، چگونگی ارزیابی پیشرفت دانش‌آموزان را توضیح داد: «آموزگار در بدو ورود دانش‌آموزان جدید با آزمون‌های آغازین سطح توانایی آنها را ارزیابی می‌کند و سپس برای هر دانش‌آموز بر اساس سطح توانایی‌شان، برنامه‌ریزی انجام می‌دهد و متناسب با کتاب‌های درسی پیش می‌رود. آموزش کاملا فردی است و هر دانش‌آموز با خودش و سطح تلاشش سنجیده می‌شود و در پایان آموزش، آموزگار با استفاده از آزمون‌های مستمر و مختلف سطح پیشرفت هر دانش‌آموز را برآورد می‌کند و در صورت رسیدن فرد به نمره قبولی مورد نظر، به پایه بعدی ارتقا می‌یابد.»
