غلامرضا آرمان‌مهر، مهندس معمار و فعال فرهنگی: به بهانه اختتامیه جشنواره عکس «طبیعت‌گرد» از دوست هنرمندم جواد آب‌افکن، بر آن شدم تا سه نکته‌ی کوتاه در مورد خصوصیات این رویداد ‌هنری از زاویه‌هایی خارج از حیطه‌ی عکاسی بنویسم، در فضای مابین هنرها و از دیدگاه علاقه‌مندی خودم، هنر معماری.

14040122 Tabaitgard Namayeshgah 1

ضرورت تداوم فعالیت‌های فرهنگی هنری

در روزگاری که فضای فرهنگی هنری شهر به دلایل مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی مدت‌هاست غبارآلود است، و انجمن‌های فرهنگی هنری دچار نوعی رخوت و سکون شده‌اند، وجود چنین نمایشگاه‌ها که جوی مثبت و محفلی گرم برای دورهمی هنرمندان و هنردوستان را به دنبال دارد، ضرورت دو چندان می‌یابد تا فرهنگ و هنر در چشم مردم خوار و ناپیدا نشود. این وظیفه‌ی هنرمندان است که همواره و در هر شرایطی یادآوری کنند که هنر تاج سر آفرینش است و این شوق و اشتیاق در بین اهالی هنر از بین نخواهد رفت. تلاش‌های دوستان من در انجمن هنرهای تجسمی پیش و پس از نمایشگاه عکس جواد موید همین نکته است و امیدوارم بیش باد چنین نمایشگاه‌هایی در سطح شهر.

یادآوری اهمیت توجه به طبیعت و پاسداشت آن

از دیدِ منِ معمار، همدلی و احترام به طبیعت از دیرباز در فرهنگ معماری ایرانی ریشه دوانده است و از دیرباز عشق و محبت نسبت به عناصر سودرسان طبیعت، همچون آب، باد، خاک و… مثال‌زدنی‌ است. این مساله چنان عمیق است که در یک بند و یک مقاله هم نمی‌گنجد، اما به عنوان مثال، می‌توان از ساخت کاخ اردشیر بابکان در نزدیکی فیروزآباد و مجموعه‌ی تخت سلیمان یا آتشکده‌ی آذرگشسپ در آذربایجان غربی که از مهم‌ترین بناهای عصر ساسانی است در کنار برکه‌های آب سخن گفت و آنها را گواهی بر این ادعا گرفت که هم‌زیستی مسالمت‌آمیز انسان و طبیعت در گذشته‌ی ما یک اصل اساسی بوده است.

متاسفانه در عصر حاضر که دوران تخریب محیط ‌‌زیست طبیعی انسان است، نگاه هنرمندانه و ریزبینانه جواد به طبیعت بکر منطقه و ثبت قاب‌هایی ماندگار از آن‌ها، ضمن برانگیختن ذوق و احساساتمان نسبت به موهبت‌های خدادادی که در همین نزدیکی‌ ماست و غالبا بی‌تفاوت از کنار آن‌ها می‌گذریم، تلنگری است به ما که قدر این ثروت‌های خدادای را بیشتر بدانیم و در جهت حفظ و پاسداشت آن بیشتر بکوشیم.

در ستایش تنهایی

در بخشی از معرفی نمایشگاه، جواد اشاره کرده بود که اکثر عکس‌ها مربوط به زمانی است که به تنهایی به دل طبیعت زده و این قاب‌های ماندگار را خلق کرده است. همین جمله تلنگری است برای یادآوری این نکته که در این دنیای شلوغ و پر از هیاهو، چیزی که رفته‌رفته به دست فراموشی سپرده می‌شود، «تنهایی» است. بزرگترین دستاوردهای بشر همواره در تنهایی بوده‌اند؛ هیچ شعری در میان جمع سروده نشده، هیچ نقاشی‌ای در ازدحام خلق نشده و هیچ کشف علمی هم. در معماری اصیل ما نیز خلق فضاهایی برای عزلت و تنهایی همانقدر اهمیت داشته است که فراهم آوردن فضاهایی برای جمع و همنشینی. باید قدر تنهایی را بدانیم، چرا که معتقدم یکی از مهم‌ترین‌ مهارت‌ها در دنیای امروز رسیدن به تنهایی است. تنهایی سازنده!