هفت‌برکه: «کمدی خطاها» یکی از نمایش‌نامه‌های اولیه‌ی ویلیام شکسپیر، موضوع بحث دومین جلسه‌ی دوره «شکسپیر در دایره» بود. این جلسه روز چهارشنبه ۵ دی‌ماه ۱۴۰۳، در قالب پنجاه و چهارمین جلسه تماشا (نقد و بررسی فیلم‌تئاتر) در موسسه هفت‌برکه برگزار شد.

Comedy of Errors Poster

 

«کمدی خطاها» یا The Comedy of Errors به کارگردانی بلانش مک‌اینتایر در سال ۲۰۱۵ در تماشاخانه‌ی «شکسپیرز گلوب» اجرا شده است. این نمایش یکی از اولین کمدی‌های شکسپیر است که یکی از مفرح‌ترین نمایش‌های او نیز محسوب می‌شود. هر چند به گفته مسعود غفوری، گرداننده دوره، بسیاری از منتقدان این نمایش را «نتیجه‌ی کار یک نابغه‌ی کارنیازموده» محسوب می‌کنند.

پس از تماشای نمایش، غفوری صحبتش را در سه بخش ارائه کرد: مروری دیگر بر زندگی و آثار شکسپیر؛ مروری بر نمایشنامه‌های کمدی او؛ و واکاوی نمایش کمدی خطاها. خلاصه‌ای از بحث را می‌توانید در این ارائه مشاهده کنید.

کمدی شکسپیری: نشانه‌ها و مفاهیم

به گفته او، یکی از نشانه‌های بزرگی شکسپیر، تغییر نگرش به کمدی و دگرگون کردن کمدی کلاسیک است. شاید شروع ژانر کمدی رمانتیک در انگلستان از شکسپیر نبود، ولی قطعا اوج گرفتن و تثبیت آن کار شکسپیر بود. به گفته دکتر ابجدیان، استاد ادبیات انگلیسی در کتاب «تاریخ ادبیات انگلیس» (جلد چهارم) «چیزی که کمدی شکسپیری را پویا می‌کند، احساسات رمانتیک است. عشقی که با همه پیچ و خم‌ها سرانجام به وصال می‌رسد. کاری به تصویر واقع‌گرایانه از عشق و درد و رنج‌های آن نداریم. در دنیای کمدی شکسپیری، احساس و تخیل و غریزه برتر از خرد هستند.».

غفوری سپس به ذکر سه نکته مهم در کمدی‌های شکسپیر پرداخت: ۱. جایگاه زنان در کمدی: مردان نالایق و کارنیاموخته‌اند و زنان بهترین نمونه عاشقان و الهام‌بخش و راهنمایی‌کننده‌ی مردانند. در کمدی‌های بعدی «شب دوازدهم« و «هیاهوی بسیار برای هیچ» می‌بینیم که چطور مردان به کمک زنان، لیاقت عاشق شدن را پیدا می‌کنند. ۲. جایگاه موسیقی و شعر: شخصیت‌های اصلی کمدی‌ها به نظم سخن می‌گویند و شعر، بافت کمدی است. خوانندگان و نوازندگان بخش جدایی‌ناپذیر کمدی‌های شکسپیر هستند. ۳. جایگاه زندگی روزمره: کمدی‌های شکسپیر محل اصلی نمایش زندگی روزمره‌اند (بر خلاف نمایشنامه‌های تاریخی و تراژدی‌ها).

پس از این، غفوری بر مهم‌ترین وجوه نمایش «کمدی خطاها» تمرکز کرد، از جمله وجوه اقتباسی و ژانری نمایش، زبان شکسپیر، موتیف‌های شکسپیری، و نمایش طبیعت آدمی در سختی.

جلسه سوم: رام کردن زن سرکش

در دوره «شکسپیر در دایره» هفت نمایش از «ویلیام شکسپیر»، بزرگ‌ترین نمایشنامه‌نویس انگلیسی قرن ۱۶ و تمام اعصار، در ژانرهای مختلف تاریخی، کمدی و تراژدی، پخش و نقد و بررسی خواهد شد. چهارشنبه این هفته، ۱۹ دی‌ماه، در سومین جلسه، نمایش کمدی «رام کردن زن سرکش»، بحث‌برانگیزترین کمدی شکسپیر، پخش و بررسی خواهد شد. شرکت در این دوره برای همگان آزاد و رایگان است. برای هماهنگی حضور در جلسات به شماره ۰۹۳۷۴۹۰۹۶۰۰ پیام بدهید.

این برنامه را انجمن نمایش شهرستان گراش برگزار می‌کند و گرداننده آن مسعود غفوری، دکترای ادبیات انگلیسی است. به شرکت‌کنندگان در این دوره، گواهی حضور معتبر از طرف اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی و انجمن نمایش گراش اعطا خواهد شد.

Tamasha 54 Comedy of Errors