هفتبرکه – سمیه کشوری: معرفی فیلم «چطور قبل از این که مامانبزرگ بمیره میلیونر بشیم» از پَت بونیتیپات (۲۰۲۴، تایلند) و موسیقی گروه رستاک
یک فیلم خانوادگی دلنشین
فیلم How to Make Millions Before Grandma Dies یا «چطور قبل از این که مامانبزرگ بمیره میلیونر بشیم» یا «راهنمای میلیونر شدن قبل از مرگ مادربزرگ» به کارگردانی Pat Boonnitipat در سال ۲۰۲۴ و محصول کشور تایلند و در ژانر درام کمدی است. پت بونیتیپات کارگردان تلویزیون و سینمای تایلندی است. پت در یک خانواده چینی تایلندی متولد شد و نیمی کانتونی و نیمی هاکا است. این فیلم اولین کارگردانی پت بونیتیپات است.
این فیلم بیش از ۳۴ میلیون دلار در سرتاسر جهان فروخت و به پرفروشترین فیلم تایلندی ۲۰۲۴، یازدهمین فیلم پرفروش داخلی تمام دوران تبدیل شد و رکوردهای باکس آفیس را در چندین کشور در سراسر آسیا شکست. این فیلم به خاطر کارگردانی، فیلمنامه، بازیهای بازیگران، موسیقی مورد تحسین منتقدان قرار گرفت. این فیلم در بین آثار پرهیاهوی هالیوودی این سال، خیلی بیسروصدا و بدون ادعا وارد عرصهی نمایش شد.
داستان فیلم روایت یک پسر جوان به نام «اِم» است که دانشگاه را رها کرده تا با استریم کردن بازیهای ویدیویی درآمد کسب کند. «اِم» با مادرش زندگی میکند و دو دایی دارد که یکی از آنها موفق و پولدار زن و بچه دارد و دیگری بیکار و قمارباز است و بدهی بسیار سنگینی بالا آورده. «اِم» داوطلب می شود تا از مادربزرگ بیمارش مراقبت کند، به این امید که ارثی به جیب بزند.
فیلم «راهنمای میلیونر شدن قبل از مرگ مادربزرگ» همانطور که میبینید نامی طولانی دارد ولی اثری زیبا، دلچسب و فوقالعاده است. شاید پر بیراه نباشد اگر بگوییم این فیلم باعث میشود شما از مدیوم سینما به معنای صرفِ سینما و تصویر لذت ببرید. از این گذشته مفهوم و باوری که فیلم از ابتدا تا انتها به دوش میکشد و روابط نسلهایی که به واقعیترین شکل ممکن به تصویر میکشد، در عمق جان نفوذ کرده و روح را نوازش میکند. به عبارتی فیلم «راهنمای میلیونر شدن قبل از مرگ مادربزرگ»، داستانی خانوادگی و احساسی دربارهی روابط میان نسلها در خانوادهای تایلندی است که محوریت آن حول مادربزرگ بیمار و نوهاش میچرخد.
شخصیت «اِم» با همهی نگرشها و طرز فکری که بعدها به هر نتیجهگیری یا تصمیمی میانجامد، به طرز حرفهای موفق میشود شخصیتی ارائه دهد که برای بیشتر جوانان بسیار قابل درک است، بهخصوص برای مخاطبهایی مثل ما که در یک خانوادهی آسیایی زندگی میکنیم. به عبارتی این فیلم، پویایی خانواده را بهویژه در خانوادههای آسیایی عمیقاً درک میکند. اینکه چگونه ارث میتواند محبت را از بین ببرد، اینکه چگونه دور هم جمع شدن در خانهی مادربزرگ میتواند دلها را به هم نزدیک کند و لحظاتی گرم بیافریند، اینکه چگونه مادربزرگ در حالی که بهترین لباسهایش را بر تن دارد مشتاقانه منتظر آمدن فرزندان و نوههایش است، و چگونه تنهایی پس از با هم بودن، بهویژه برای افراد مسن، شکننده است؛ و در آخر این فیلم نشان میدهد، چگونه تنها زندگی کردن، خاطرات تمام آن لحظات با هم بودن را میتواند به یک میراث ارزشمند تبدیل کند.
فیلم «راهنمای میلیونر شدن قبل از مرگ مادربزرگ» داستان خانوادهای را با آشفتگیهای مختلف در درون خود نشان میدهد. البته این آشفتگی، بدون درگیری با دعواهای بزرگ، و تنها از طریق دیالوگ، صحنههای ساده و بازی هر شخصیت ارائه شده است. با این تفاسیر این فیلم موفق شده که مخاطب را وارد داستان کند تا خود را در همان موقعیت قرار دهد، شاید با ام، اماه، مادر ام، عمو سوئی و عمو کیانگ همذاتپنداری کند.
این فیلم با اینکه برشی ساده از داستان زندگی ارائه میدهد، ولی حس نوستالژی و احساسات را برای همهی اعضای خانواده برمیانگیزد. به عبارتی تلاش میکند فضای خوبش را بدون غوطهور شدن در ملودرام یا استرس حفظ کند. بهنوعی میکوشد با تاثیر حال و هوایی شرقی، و لحن تعیینشده توسط موسیقی به فیلم حسی جذاب و دلپذیر دهد. طوری که بیش از حد هم غمانگیز نشود. به طور کلی، فیلم تلاش میکند تعادلی ایجاد کند که مانع از فرو رفتن آن در غم و اندوه شود. با این وجود، صحنههای هم وجود دارد که ممکن است اشک شما را در آورد. با همهی اینها میتوان گفت یکی از بزرگترین نقاط قوت فیلم، قابلیت ارتباط با آن است.
در آخر اینکه این فیلم، برای ساعتهای آرامشبخشِ آخر هفته برای تماشای آن در کنار خانواده توصیه میشود.
موسیقی رستاک
رستاک یکی از بهترین گروه های موزیک ایرانی در سبک سنتی است که در سال ۱۳۷۶ بهسرپرستی سیامک سپهری تشکیل شد. گروه رستاک دو دهه اخیر فعالیت خود را با تمرکز بر موسیقی فولکلور اقوام ایران و فرهنگهای مختلف ایرانی ادامه داده است. موسیقی فولکلور شکلی از موسیقی سنتی است که ریشه در آداب و رسوم یک قوم یا ناحیه دارد. گروه رستاک در یکی از مصاحبههای خود در مورد اسم و هدف تشکیل گروه اینگونه نقل کرده است: «رستاک به معنی شاخه نهالی است که از ریشه درخت میروید. موجودیت و اصالت یک درخت، به ریشهاش برمیگردد، ریشهای که هیچوقت دیده نمیشود اما اگر نباشد، گل و برگ و درخت نیز نخواهد بود. رستاک هم به همین ترتیب است. ما سعی کردیم پلی باشیم بین مردمهایی با زندگی امروزی و موسیقی که ریشه در تمدن کشور دارد. البته هدف رستاک نشان دادن عین آن سبک موسیقی نیست بلکه نگهداشتن آن ریشه برایش اهمیت دارد.»
گروه رستاک از معروفترین بند های موسیقی ایران، با انتشار آلبومهای همه اقوام من محصول ۱۳۸۹ و سرنای نوروز محصول ۱۳۹۲ عنوان پرفروشترین آلبوم موسیقی در همان سالهای انتشار را کسب کرد. آلبوم سرنای نوروز در نظرسنجی دوسالانه «موسیقی ما» به عنوان بهترین آلبوم سال انتخاب شد و در بخش بهترین اجرا صحنهای نیز کنسرتهای گروه رستاک به عنوان بهترین اجرا از نگاه مردم شناخته شدند. اعضا گروه سیامک سپهری، سید فرزاد مرادی، سید بهزاد مرادی، مجید پوستی، اکبر اسماعیلپور، دینا دوستی، امید مصطفوی، حامد بلندهمت، پریسا اینانلو، یاسمن نجمالدین، مهدی فرشچی، لیلی مرآت هستند.
سبک موسیقی آنها سنتی و بومی است. تاکنون آنها آلبومهای رنگوارههای کهن (۱۳۸۶)، همه اقوام من (۱۳۸۹)، سرنای نوروز (۱۳۹۲)، میان خورشیدهای همیشه (۱۳۹۵)، بهار (۱۳۹۷) و… را منتشر کردهاند.
یکی از اجراهای رستاک را در آپارات ببینید (اینجا).