هفت‌برکه: مهدی جعفری، مدرس حوزه باقرالعلوم گراش، در یک مطلب کوتاه و کاربردی، به گوشت و کباب در آیات و روایات اسلامی پرداخته است. مطلب قبلی او در مورد داداملاکه را نیز از همین منظر اینجا بخوانید.
مهدی جعفری: در روایت از گوشت به «سیّد الطعام» تعبیر شده است. پیامبر(ص) فرمود: «ما قبیله‌ی قریش گوشت‌دوست هستیم.»
در روایت آمده است که گوشت، گوشت می‌رویاند و هر کس چهل روز گوشت نخورد، بدخُلق می‌شود. طبق روایت، کسی که چهل روز گوشت نخورده، مستحب است قرض کند و گوشت بخرد. طبق روایت کسی که زیاد گوشت مصرف می‌کند، هر سه روز یک بار گوشت صرف کند.
گوشت کهره یا گوسفند؟
یکی از حکمت‌های قربانی، عقیقه [گوسفندی که روز هفتم تولد نوزاد و هنگام تراشیدن موی سر او قربانی می‌کنند. فرهنگ عمید] و ولیمه همین است که مردم، خصوصا فقرا، از گوشت بهره‌مند باشند.
در برخی مناطق گوشت بز و کهره را از گوشت گوسفند (بره، قوچ میش) بهتر می‌دانند چون گمان می‌کنند گوشت گوسفند برخی عوارض برای بدن ایجاد می‌کند. این پندار در زمان ائمه(ع) هم بوده است.
محمد بن اسماعیل می‌گوید: نزد امام رضا(ع) بودیم و بحث گوشت پیش آمد. یکی از حاضران گفت: هیچ گوشتی بهتر از گوشت بز و کهره نیست. امام نگاهی به او کردند و فرمودند: «اگر گوشتی بهتر از گوشت گوسفند بود، خداوند همان را (برای حضرت ابراهیم) به جای قربانی اسماعیل(ع) می‌فرستاد.»
فرق آبگوشت و کباب گوشت
در روایت از آبگوشت به عنوان غذایی بابرکت یاد شده است اما از جهت خاصیت با کباب گوشت تفاوت‌هایی دارد. روایتی از کتاب کافی شیخ کلینی(ره) نقل می‌کنیم.
موسی بن بکر می‌گوید: نزد امام کاظم(ع) بودم. امام به من فرمود: «چه عارضه‌ای برایت پیش آمده که رنگ چهره‌ات زرد شده است؟»
عرض کردم: دچار تب شده‌ام.
امام فرمود: «گوشت بخور.»
گوشت مصرف کردم و بعد از یک هفته خدمت امام رسیدم در حالی که رنگ رخساره‌ام هنوز زرد بود.
امام فرمود: «مگر نگفتم که گوشت بخور؟»
عرض کردم: طی هفته‌ی گذشته گوشت مصرف می‌کردم.
امام فرمود: «چگونه مصرف می کردی؟»
عرض کردم: به صورت آبگوشتی طبخ می‌کردم.
امام فرمود: «نه، به صورت کبابی بخور.»
من گوشت کبابی مصرف کردم و بعد از یک هفته امام مرا فرا خواند در حالی که خون به صورتم برگشته بود.
امام فرمود: «حالا خوب شد.»
در روایتی دیگر آمده خوردن کباب برای برطرف شدن ضعف بدن مفید است.
مهمان‌نوازی با کباب
طبق آیات قرآن، زمانی که فرشتگان در قالب آدمیان مهمان ابراهیم(ع) شدند، گوساله‌ی چاقی را جهت پذیرایی بریان کردند. طبق برخی تفاسیر، بر روی سنگ و ریگ داغ بریان کردند. شاید در آشپزخانه منزل ایشان که بسیار مهماندار و مهمان‌نواز بوده‌اند، تنور سنگی و ریگی وجود داشته است.
به کبابی‌های ماستی پیشنهاد می‌شود به جای زغال چوب، از روش‌های بهتر و به‌صرفه‌تر بهره ببرند.
در آیه‌ی ۱۴۳ سوره «انعام»، به گوشت‌های گوسفند، بز، شتر و گاو اشاره شده است. به گوشت پرندگان با عنوان «لحم طیر» اشاره شده است و به گوشت ماهی با عنوان «لحم طَریّ» (گوشت تازه). محل بحث ما بیشتر گوشت قرمز بود.
حوزه علمیه‌ی باقرالعلوم(ع) گراش
مهدی جعفری، ۲ مرداد ۱۴۰۳