هفت برکه: تحصیلات دانشگاهی جای پای ما را برای ورود به جامعه محکم می‌کند اما همه می‌دانند که مهارت و تخصص، چرخ‌دنده‌ی بازار کار و اشتغال و عامل رسیدن به سواد، موفقیت و ثروت است. مراکز و آموزشگاه‌های فنی و حرفه‌ای نقش پررنگی در یادگیری مهارت به هنرجویان و کارآموزان دارند.
در لیست فنی و حرفه‌ای در حال حاضر ۱۰ آموزشگاه دارای مجوز در گراش در گراش دیده می‌شود که از این تعداد پنج آموزشگاه در زمینه‌ی مراقبت و زیبایی فعال هستند که یکی از آنها به شیراز منتقل شده است. از بین دو آموزشگاه خیاطی دارای مجوز یکی از آنها به علت مهاجرت مدیر آن غیرفعال شده است. مجتمع آموزشی هرمز در زمینه‌های فناوری اطلاعات، معماری، امور مالی و بازرگانی، هنرهای تجسمی، بهداشت و ایمنی و ساختمان، فعالیت دارد، یک آموزشگاه الکترونیک و یک آموزشگاه گردشگری نیز از دیگر آموزشگاه‌های فنی و حرفه‌ای در سطح شهر است.
برخی رشته‌های فنی مانند الکترونیک، جوشکاری، تعمیر خودرو، جوشکاری و … هم به صورت رایگان در مراکز آموزش فنی و حرفه‌ای آموزش داده می‌شود که می‌توانید به مرکز لار و گراش سر بزنید. فاز اول مرکز آموزش فنی و حرفه‌ای گراش در سال ۱۴۰۱ افتتاح شد اما بعد از گذشت دو سال از افتتاح فاز ۱، وضعیت تاسیس مرکز نامشخص است که در گزارش جداگانه این موضوع را پیگیری می‌کنیم.
۱۰ آموزشگاه فنی و حرفه‌ای در گراش
در حال حاضر ۱۰ آموزشگاه فنی و حرفه‌ای دارای مجوز در گراش فعال است. از این ۱۰ واحد، پنج آموزشگاه دارای مجوز در زمینه‌ی مراقبت و زیبایی هستند که یکی از آنها به شیراز منتقل شده است. از بین دو آموزشگاه خیاطی دارای مجوز نیز یکی از آنها به علت مهاجرت مدیر آن غیر فعال شده است. یک مجتمع آموزشی در زمینه‌های فناوری اطلاعات، معماری، امور مالی و بازرگانی، هنرهای تجسمی، بهداشت و ایمنی و ساختمان، فعالیت دارد و یک آموزشگاه الکترونیک نیز بیشتر تمرکزش را روی کودکان و نوجوانان گذاشته است. یک آموزشگاه گردشگری نیز در لیست آموزشگاه‌های فنی و حرفه‌ای در شهر گراش است.
مهندس هرمزی، مدیر هرمزکامپیوتر: نگاه مسئولان باید فراگیرتر باشد
یکی از باسابقه‌ترین آموزشگاه‌های فنی و حرفه‌ای، آموزشگاه هرمز کامپیوتر با مدیریت مهندس عبدالرضا هرمزی است. این آموزشگاه از سال ۷۹ در گراش فعالیت دارد.
مهندس هرمزی می‌گوید: «ما نزدیک به ۲۵ سال است در زمینه آموزشی کار می‌کنیم. ابتدای کار با رشته کامپیوتر شروع کردیم، به همین خاطر اسم آموزشگاه هرمز کامپیوتر انتخاب شد. اما ما یک مجتمع آموزشی هستیم و حوزه فعالیت ما صرفا کامپیوتر نیست و شش مجوز در رشته‌های فناوری اطلاعات، معماری، امور مالی و بازرگانی، هنرهای تجسمی، بهداشت و ایمنی و ساختمان داریم.»
او معتقد است در شروع کار با مشکلات بیشتر دست و پنجه نرم می‌کردند و حالا در حال طی کردن مسیر هموارتری هستند: «اوایل مشکلات خیلی زیاد بود. برای هر فعالیتی باید مجوز می‌گرفتیم. مربیان برای داشتن کارت مربی‌گری در هر مهارت و رشته‌ای که می‌خواستند آن را تعلیم دهند باید پروسه‌ای سخت و طولانی را طی می‌کردند و بعد از دادن آزمون کارت مربی‌گری می‌گرفتند. ولی حالا روال کمی راحت‌تر و بهتر شده است.»
مهندس هرمزی می‌گوید: «ما در طول این مدت از سوی ارگان‌های دولتی حمایت نشدیم. به خصوص در بحث فنی و حرفه‌ای که باید یک سری امکانات در اختیار ما بگذارند یا وام‌ها و حمایت مالی در نظر بگیرند، آن طور که باید و شاید از سوی دولت حمایتی ندیدیم. به خصوص در بحث کرونا که به شدت این آموزشگاه‌ها آسیب دیدند و ما نیز بی‌بهره نبودیم. بحث آموزشگاه به نظر من بحث فرهنگی و دلی است که آدم دوست دارد کار آموزشی انجام دهد. وگرنه ممکن است به اندازه کافی در بحث مالی رضایتمندی نباشد.»
او با اشاره به مطالبات بلاتکلیف و حقوق‌های پرداخت نشده از سوی دولت می‌گوید: «الان نزدیک ده سال است که هرمزکامپیوتر در بحث برون‌سپاری با آموزش و پرورش همکاری دارد. به این صورت که ما با اداره کل آموزش و پرورش استان و آموزش و پرورش گراش قرارداد می‌بندیم که با فرستادن مربی، رشته‌ی کامپیوتر و معماری را در مدرسه شهید منفرد و در حال حاضر در مدرسه دخترانه امیرکبیر، آموزش دهیم. به این صورت که مربی می‌فرستیم و فراهم کردن تجهیزات از صفر تا صد کلاس تحویل ماست و ما اداره می‌کنیم. این موضوع امتیاز زیادی دارد. چون از طرفی آموزش و پرورش مجبور نیست نیرو استخدام کند و مشکلاتشان کاهش می‌یابد و از طرفی مربیان آموزشگاه ما را نیز راضی نگه می‌دارد. ولی در این طرح ما در بحث مالی به مشکل خوردیم. ما موظفیم ماه به ماه حقوق مربی را تامین کنیم ولی اداره کل آموزش و پرورش پرداختی‌ها را آن طور که باید و شاید انجام نمی‌دهد. مثلا مطالبات ما از سال ۹۸، ۹۹، ۱۴۰۰ و … هنوز مانده است. این مشکلات‌ها در بحث آموزش است. تا عاشق کار نباشی سخت است کار کردن.»
مدیر آموزشگاه هرمزکامپیوتر برای مستقل شدن یا نشدن مرکز فنی و حرفه‌ای گراش تفاوتی قائل نیست و می‌گوید: «در بحث مستقل شدن فنی و حرفه‌ای واقعیت این است که تفاوتی نمی‌کند. یعنی هیچ امتیاز و تفاوتی از دید من ندارد، چرا که فنی و حرفه‌ای لار نهایت همکاری با مجموعه هرمز داشته است. هم آقای محبی که گراش تشریف دارند و هم مسئولین دیگر در لار همکاری خوبی داشتند. بحث من فراتر از گراش و لار است. بحث من این است که نگاه مسئولین باید نگاهی فراگیرتر باشد. اداره کل سازمان فنی و حرفه‌ای کشور می‌بایست در بحث آموزش و فرهنگ یک سری شرایط و امکانات ارائه کند که صندلی خالی برای کارآموزان در آموزشگاه وجود نداشته باشد. باید فکری به حال این موضوع کرد چون به نسبت سرمایه‌گذاری و نتیجه‌ای که حاصل می‌شود، کار کردن، سخت است.»
او می‌گوید: «افتخار ما این است که به عنوان اولین آموزشگاه فنی و حرفه‌ای، چندین سال توانستیم فعالیت خیلی خوبی داشته باشیم. به خصوص در بحث معرفی علم کامپیوتر به افراد زیادی که در جامعه مشتاق یادگیری آن بودند. چیزی که برای من رضایت‌بخش است، دیدن کارآموزانی است که بعضی از آنها حتی درس را رها کرده بودند و یا کارمند بودند، اما آمدند این جا و فنی را یاد گرفتند و آن را ادامه دادند و توانستند در آن رشته دیپلم بگیرند و یا حتی وارد دانشگاه شوند و حالا هم کار مستقل دارند و یا جایی مشغول به کار هستند. رضایت به این شکل برای ما زیاد به وجود آمده است. این که یک نفر سوادی یاد می‌گیرد که به کارش می‌آید و می‌تواند راحت وارد بازار کار شود و این بهترین رضایتی که در بحث آموزشگاه دارم.»
انصاری، مدیر آموزشگاه الکترونیک امید: تمرکز بر مهارت‌آموزی کودکان و نوجوانان
منصور انصاری تنها آموزشگاه الکترونیک گراش به اسم امید را مدیریت می‌کند. او می‌گوید: «حدود ۳ سال است که آموزشگاهم را در رشته الکترونیک و هنرهای تجسمی راه‌اندازی کردم. بنا به دلایلی جامعه هدف آموزشگاه ما بیشتر شامل کودک و نوجوان می‌شود.»
او ادامه می‌دهد: «غالب دوره‌های مورد استقبال آموزشگاه الکترونیک امید برای رده سنی زیر ۱۲ سال است. اگرچه هدف اصلی آموزش‌های فنی و حرفه‌ای تربیت کارآموز برای ورود به بازار کار است اما اخیرا حوزه سنی کودک و نوجوان هم تحت عنوان مهارت‌آموز آموزش‌های فنی و حرفه‌ای اضافه شده است. تنها مشکل ما اکنون عدم ارائه مدرک برای مهارت‌آموزان زیر ۱۲ سال است.»
انصاری برای معرفی بیشتر آموزشگاه امید می‌گوید: «آموزش الکترونیک کاربردی و روباتیک برای کودکان و نوجوانان در محیط کارگاهی مجهز بدون نیاز به تهیه وسایل آموزشی و بهره‌گیری از پکیج‌های استاندارد از جمله امتیازهای شرکت در کلاس‌های این آموزشگاه است.»
او می‌گوید: «مهارت‌آموزان در این آموزشگاه باید سه ترم را بگذرانند. ترم اول، انیمال‌بات، شامل ساخت ۴ مدل ربات با ساختار حیوان با قابلیت حرکت با یک موتور، امکان ساخت مدل‌های بیشتر با خلاقیت دانش‌آموزان، آشنایی با مفاهیم موتور، نیرو و مکانیزم‌های مکانیکی و حرکتی، افزایش قدرت دست‌ورزی و کار عملی؛ ترم دوم، کنترل‌بات، شامل ساخت ۴ مدل ربات با قابلیت حرکت با دو موتور، هدایت ربات از طریق کنترل سیم‌دار، آشنایی با مفاهیم پیشرفته‌تر مکانیزم‌های مکانیکی و حرکتی؛ ترم سوم، روبوکیت، شامل آشنایی با ربات‌های برنامه‌پذیر، آموزش مفاهیم مکانیک، الکترونیک و برنامه‌نویسی ربات‌ها، ساخت و برنامه‌نویسی ۱۰ ربات جذاب، راه‌اندازی و جهت‌دهی حرکت ربات با استفاده از دو موتور، آشنایی با فلوچارت و مفاهیم شرطی، loop، حلقه بی‌وقفه و … در برنامه‌نویسی، آشنایی با قطعات، معرفی حسگرهای مختلف و برنامه‌نویسی آنها.»
یوسفی، مدیر آموزشگاه خیاطی دینا: گلایه از نبود خوابگاه برای کارآموزان غیر گراشی
با غیر فعال شدن آموزشگاه خیاطی تک‌ستاره گراش با مدیریت زهرا قائدی‌زاده، آموزشگاه خیاطی دینا با مدیریت طیبه یوسفی تنها آموزشگاه خیاطی در گراش است.
یوسفی می‌گوید: «خیاطی را از سال ۹۷ شروع کردم و دو سال است که با ارائه مدرک فنی و حرفه‌ای به علاقه‌مندان به خیاطی آموزش می‌دهم. فعالیت آموزشگاه ما شامل دوره‌های نازک‌دوز، شب و عروض و دوره عبا، ضخیم‌دوز، شلواردوز و مانتودوز می‌شود.»
او نبود خوابگاه برای کارآموزان غیرگراشی را یکی از مشکلات این آموزشگاه اعلام می‌کند و می‌گوید: «کارآموزهایی که از شهرهای اطراف برای یادگیری می‌آیند، نیاز به خوابگاه دارند. شهر ما خوابگاهی که با قیمت مناسب باشد، ندارد. تقاضای کارآموزان برای کلاس زیاد است ولی اجاره‌ها به قدری گران است که حتی ما نیز مجبور شدیم مکان کوچک‌تری را برای محیط آموزشی‌مان انتخاب کنیم. اینجا برای هنرجویان واقعا کوچک است، اگر مکان ما بزرگ‌تر بود افراد بیشتری هم می‌توانستند در محیط آموزشگاه مشغول به کار شوند.»
مدیر خیاطی دینا ادامه می‌دهد: «یکی از بزرگترین مشکلات ما رفت و آمد و بردن وسایل خیاطی هنرجویان در زمان آزمون به لار است. واقعا برای ما معضلی شده است. هنرجویان باید زیلو، سه‌راه برق، چرخ خیاطی، اتو، میز اتو و کلی وسایل خیاطی که یکی و دو تا نیست و بعضی از آنها خیلی هم سنگین است، با خودشان به فنی و حرفه‌ای لار ببرند تا بتوانند آنجا امتحان دهند و این واقعا برایشان سخت است. گرچه من آموزشگاه را محل آزمون هم کردم، ولی زمانی که ما زیر نظر جای دیگری هستیم، حتما باید تاییدیه از آنها بگیریم که کارآموزان بتوانند در داخل گراش و آموزشگاه‌های خودمان آزمون بدهند و این خیلی برای ما سخت است.»
او می‌گوید: «ممنون از فنی و حرفه‌ای لارستان که همیشه راهنمای خوبی در زمینه کار برای من بوده و امیدوارم هر چه سریع‌تر گراش نیز مرکز فنی و حرفه‌ای مستقلی داشته باشد که دارای مکان و امکانات کامل باشد تا مربیان بتوانند از آن مکان و امکانات برای آموزش کارآموزان استفاده کنند. و کارآموزان نیاز نباشد برای دادن آزمون به فنی و حرفه‌ای لار مراجعه کنند. خوشحالم که در حال آموزش به کارآموزان علاقه‌مند به خیاطی هستم و کارآموزها با تلاش و پشتکار خودشان توانستند به درآمد برسند.»
زحمتکش، مدیر آموزشگاه روژان: تشکر از مسئولان فنی و حرفه‌ای لار
آموزشگاه مراقبت و زیبایی از پرتعداد‌ترین آموزشگاه‌ها در گراش است. آموزشگاه مراقبت و زیبایی روژان نوین یکی از باسابقه‌ترین آموزشگاه‌ها با مدیریت نرگس زحمتکش است.
زحمتکش می‌گوید: «سال ۱۳۸۴ با گرفتن پروانه کسب از شهرداری گراش، رسما آرایشگری را شروع کردم. به دلیل درخواست‌های زیاد برای آموزش، سال ۱۳۸۷ از سازمان فنی و حرفه‌ای پروانه تاسیس آموزشگاه آزاد مراقبت و زیبایی گرفتم. طی این سال‌ها با کمک خواهرم افتخار آموزش تعداد زیادی هنرجو از گراش و شهرها و مناطق اطراف داشتیم. این امر میسر نمی‌شد مگر با همکاری خالصانه مسئولان واحد آموزشگاه آزاد و آزمون مرکز فنی و حرفه‌ای لارستان.»
او در ادامه می‌گوید: «در روز ملی مهارت تشکر می‌کنم از مسئولان فنی و حرفه‌ای که برای اعتلای مهارت‌آموزی و استقلال بانوان ما را یاری کردند. تنها مشکل ما در حال حاضر ظاهر نازیبای دیوار مدرسه جنب آموزشگاه است. مقداری از دیوار که متعلق به باشگاه الزهرا(س) است، طرح عقب‌نشینی اجرا شده است و مابقی خراب و دست نخورده مانده است و ظاهر نازیبایی در دید هنرجویان سایر شهرها که به آموزشگاه مراجعه می‌کنند دارد. اگر مسئولان محترم شهرم گراش طرح عقب‌نشینی و یا زیباسازی این دیوار را اجرا کنند، سپاسگزار می‌شویم.»
زحمتکش در مورد مشکل آزمون عملی که یکی از مسائل آموزشگاه‌های فنی و حرفه‌ای است می‌گوید: «آزمون عملی هنرجویان ما معمولا در گراش برگزار می‌شود و در این زمینه مشکل خاصی نداریم.»
قائدی، مدیر آموزشگاه پیوند: مزایای مستقل شدن مرکز گراش
افسانه قائدی مدیریت آموزشگاه مراقبت و زیبایی پیوند را برعهده دارد. او می‌گوید: «۱۵ سال است که در این آموزشگاه فعالیت دارم و بیشتر سالن‌دارهای گراش پیش خودم مدرک گرفته‌اند. مشکلی که الان داریم این است که بازار کار نسبت به سال‌های قبل کمتر شده است.»
او خواستار مستقل شدن مرکز فنی و حرفه‌ای گراش است و می‌گوید: «هر چند مرکز لار تا به حال همکاری خوبی داشته‌اند و کم‌کاری نکرده‌اند، ولی مستقل شدن مرکز فنی و حرفه‌ای گراش مزایای بیشتری خواهد داشت و باعث پیشرفت شهر می‌شود. و از طرفی مشکل رفت و آمد برای کارآموزان نیز حل می‌شود.»
قائدی ادامه می‌دهد: «با وجود این که تعداد زیادی سالن آرایشگری در شهر وجود دارد، ولی هنوز صنف آرایشگران جدا نشدند. مثلا صنف آرایشگران زن و آرایشگران مرد یکی است. اگر جدا شود برای خانم‌ها خیلی بهتر است چون تعداد نیز به حد نصاب رسیده است. ولی اصناف خیلی برای این موضوع فعالیتی ندارند. لار برای تمام کارها و مجوزهایی که نیاز داشتیم و مشکلاتی که داشتیم همکاری خوبی با من داشتند و حمایت کردند.»
چیت‌ساز، مدیر آموزشگاه عطران: گلایه از فعالیت آرایشگاه‌های غیر مجاز
زهرا چیت‌ساز، مدیر آموزشگاه مراقبت و زیبایی عطران، می‌گوید ۳۳ سال است که در زمینه آرایشگری فعالیت دارد: «مشکل اساسی که ما با آن مواجه هستیم این است که بعضی از آرایشگاه‌ها به صورت غیر مجاز اقدام به برپایی کلاس می‌کنند و صندلی‌های هنرجویان و کارآموزان ما خالی می‌ماند. وقتی هم شاکی می‌شویم مشکلاتمان چند برابر می‌شود و کسی جوابگو نیست.»
او ادامه می‌دهد: «مشکل بعدی ما این است که کارآموزان توانایی پرداخت هزینه ثبت نام برای گذراندن دوره‌ها به صورت کامل را ندارند. برای حمایت از کارآموزان، دولت باید برای آنها وامی در نظر بگیرد، به خصوص برای کارآموزان کم سن و سال که به استقلال نرسیده‌اند و درآمدی ندارند.»
دارا، مدیر آموزشگاه دارا: تداوم فعالیت در فضای مجازی
سمیه دارا مدیر آموزشگاه مراقبت و زیبایی دارا است که در صفحه‌اش در اینستاگرام و فضای مجازی فعالیت خوبی دارد. او می‌گوید: «در حال حاضر چون زیاد ایران نیستم فعالیت کمی دارم و بیشتر فعالیتم در لاین‌های تخصصی خودم یعنی آرایش دائم، پوست و لیفت و لمینشن است و سعی می‌کنم نکات آموزشی را از طریق پیج اینستا به اشتراک بگذارم. خدا را شکر تا حدودی موفق بودم، مخصوصا آن زمان که در لاین آرایش دائم قوانین بهداشتی در اکثر مکان‌ها رعایت نمی‌شد و فاجعه‌های جبران ناپذیری به بار می‌آورد، مثل انتقال بیماری‌های هپاتیت، ایدز و….»
او ادامه می‌دهد: «از سال ۹۷ وارد لاین آرایش دائم شدم و چون با پوست سروکار داشتم، دوست داشتم تخصصی‌تر و جامع‌تر در این زمینه اطلاعات داشته باشم. به همین دلیل دوره‌های متعددی در زمینه پوست و کرم‌سازی را گذراندم.»
دارا نیز در مسیر فعالیت خود مشکلاتی را تجربه کرده است. او می‌گوید: «بیشتر مشکلات من از طرف بعضی از همکاران بود که هر دفعه به طرق مختلف سنگ‌اندازی می‌کردند. مشکل دیگر ما این است که سازمان فنی و حرفه‌ای هر بار قانون جدیدی می‌گذارد و قوانین ثابتی ندارد. مثلا در این دو سال و خوردی که من مجوز آموزشگاه را گرفتم چندین بار قوانین عوض شده است و این بی‌ثباتی ضررهای مالی را به صاحبان این کسب و کار وارد می‌کند. مثلا الان فقط آنهایی که مدرک پداگوژی و مدرک فنی و حرفه‌ای (هر رشته به صورت جداگانه) دارند، می‌توانند آموزش بدهند و یا ثبت نام کنند و منی که بیشتر از دو میلیارد سرمایه گذاشتم، فقط در آن لاینی می‌توانم هنرجو بگیرم که خودم مدرکش را دارم.»
او می‌گوید: «مقوله ثبت‌نام و پذیرش و آموزش کاملا جداست. فنی و حرفه‌ای بهتر بود این دو موضوع را به هم وصل نمی‌کرد، چون ممکن است فردی آموزشش را در یکی از شهرهای بزرگ زیر نظر اساتید بزرگ دیده باشد و فقط نیاز دارد که در شهر خودش امتحان بدهد.»
آموزشگاه بهینا انتقال به شیراز
گفتگوی ما با سمیرا خجسته، مدیر آموزشگاه مراقبت و زیبایی بهینا، کوتاه و مختصر است. او می‌گوید: «هر چند مجوز فعالیت را در گراش گرفتم اما یک سال است که آن را منتقل کردم به شیراز و اینجا مشغول به فعالیت هستم.»
آموزشگاه زبان گردشگردی هخامنش تازه‌ترین آموزشگاه گراش
زهره ابراهیمی کارشناس ارشد زبان انگلیسی از تیرماه ۱۴۰۲ آموزشگاه زبان هخامنش را افتتاح کرد. این آموزشگاه تازه‌ترین آموزشگاه فنی و حرفه ای گراش است که روبروی دبیرستان نرجس خاتون قرار دارد.
ابراهیمی می‌گوید:«من بعد از ۱۵ سال سابقه تدریس تصمیم گرفتم آموزشگاه زبان تاسیس کنم. همیشه دغدغه‌ی من به‌روز بودن متدهای آموزشی برای تمام سنین بوده به همین خاطر سعی من بر این است که همیشه بروزترین آموزش هارا ارائه دهم. خدا را شاکرم که با گذشت یک سال توانسته‌ام در تمامی سنین به ویژه کودکان تحول آموزشی ایجاد کنم.»
مدیر آموزشگاه هخامنش در مورد مهارت‌های ارائه شده در این آموزشگاه می‌گوید: «ما اولین آموزشگاه هستیم که رشته زبان گردشگری را با ارائه مدرک معتبر از سازمان آموزش فنی حرفه‌ای برگزار می‌کنیم.
فعالیت عمده آموزشگاه در زمینه مکالمه عربی و زبان انگلیسی و دروس مدارس است.»
آموزشگاه‌های مجازی
بسیاری نوجوانان نسل جدید برای آموزش منتظر فنی و حرفه‌ای نمی‌مانند و از طریق اینترنت و یوتیوب به سراغ فراگیری مهارت‌های مختلف می‌روند. با این وجود، داشتن یک مدرک معتبر می‌تواند تایید کند که شما این مهارت را فرا گرفته‌اید.
در حال حاضر مدرک فنی و حرفه‌ای معتبرترین مدرک اشتغال است که از گرفتن پروانه کسب و وام تا استخدام در ادارات به درد شما خواهد خورد. به ویژه اگر در سن نوجوانی هستید، مهارت‌آموزی در آموزشگاه‌های فنی و حرفه‌ای را حتما در برنامه خود قرار دهید، از کامپیوتر و جوشکاری گرفته تا زبان و آرایشگری.
