هفت‌برکه: هفتاگرام شماره ۲۷، اولین شماره سال ۱۴۰۳، به مناسبت هفته هلال احمر به گفتگوی زنده با محمد شکاری، رییس جمعیت هلال احمر گراش، اختصاص داشت تا در مورد انواع فعالیت‌های داوطلبان هلال‌احمر، آشنایی با تیم‌های امدادی هلال‌احمر، جایگاه هلال‌احمر گراش در کشور و استان فارس، و نقش هلال‌احمر در فعالیت‌های اجتماعی شهرستان صحبت کند. این گفتگو شنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳ در لایو اینستاگرام هفت‌برکه انجام شد و می‌توانید فیلم کامل را در این لینک مشاهده کنید.
بخش‌هایی از صحبت‌های شکاری را در ادامه می‌خوانید:
دو ویژگی مدیریت در هلال احمر: مدیران بومی و ثبات مدیریت
هلال احمر گراش در زمانی که گراش هنوز بخش بود (چون بر اساس پروتکل باید در شهرستان‌ها فعال باشد) با تلاش‌های آقای علی‌اصغر حسنی، یک سری فعالیت‌هایی داشتند در راستای اهداف هلال احمر. تا این که در سال ۱۳۷۶ نمایندگی هلال احمر را در ساختمانی روبه‌روی حسینیه اعظم تاسیس کردند و چند سال بعد آقای بخشی ساختمان جدید را در بلوار شهدا ساخت. بعد که آقای حسنی به مجلس راه پیدا کرد، به ریاست هلال احمر ادامه داد و آن را مستقل هم کرد. بعد از او، آقای محسنی به مدت ۱۲ سال ریاست جمعیت را به عهده داشت. بعد از بازنشستگی ایشان، از ابتدای تیرماه ۱۴۰۱ من که حدود ده سال فعالیت داوطلبی در جمعیت داشتم، مسئولیت را قبول کردم. هرچند سایر شهرها به من پیشنهاد داده بودند، ولی کار کردن در هلال احمر اینطور است که اگر مدیر بومی باشد، می‌تواند بهتر با مردم ارتباط داشته باشد و عضوگیری کند و فعالیت‌ها را ادامه بدهد.
برنامه پنج‌ساله را در دو سال پیمودیم
از ابتدای مسئولیتم، یک برنامه پنج‌ساله چیدیم که هلال احمر گراش در پنج سال اول در سطح منطقه در تمام رشته‌ها برتر باشد و فعالیت‌هایش را چند برابر کند. با کمک داوطلبان و خیرین و دوستان، ما این برنامه پنج‌ساله را در دو سال طی کردیم و هلال احمر گراش در سال ۱۴۰۲ در استان فارس در تمام رده‌ها مقام اول را به خود اختصاص داد.
هلال احمر چکار می‌کند؟
این سوال خیلی‌هاست. می‌پرسند وقتی اورژانس و کمیته امداد و بقیه سازمان‌ها هستند، هلال احمر چه کاری انجام می‌دهد.
حوزه فعالیت‌های هلال احمر گسترده است: در امداد و نجات، در سوانح و حوادث طبیعی و غیر طبیعی، وقتی خرابی زیادی باشد و تعداد مصدومین بالا باشد، هلال احمر وارد عمل می‌شود. ما داوطلبان را آماده می‌کنیم برای این مواقع.
در امداد و نجات در استان فارس جزو چند شعبه برتر هستیم که هم در شهرستان و هم در سطح استانی و حتی ملی نقش ایفا می‌کنیم. مثلا در زلزله سایه‌خوش هرمزگان و سیل سیستان و بلوچستان نقش خوبی ایفا کردیم.
در حوزه جوانان، برای افراد زیر ۳۵ سال برنامه داریم. از مدارس و مهدکودک‌ها گرفته تا افراد عادی که تمایل به کار داوطلبانه دارند، برای بحث امداد و نجات یا در فعالیت‌های فرهنگی و اردویی نیرو جذب می‌کنیم.
برای افراد بالای ۳۵ سال هم با شعار «با کمک توانمندان به کمک نیازمندان» از آنها کمک جمع‌آوری می‌کنیم و به صورت شهرستان و استانی و ملی به مردم کمک می‌کنیم.
در حوزه آموزش و پژوهش، وظیفه آموزش رایگان و تخصصی به کل اقشار جامعه را داریم.
آموزش‌ها و دوره‌ها
افراد علاقه‌مند به آموزش، هم می‌توانند حضوری تشریف بیاورند به جمعیت هلال احمر و هم با شماره ۲۴۰۰۳۰۶۰ ثبت نام کنند. ما دوره‌های عمومی برای تمام گروه‌های سنی برگزار می‌کنیم. برای افرادی که به کارهای داوطلبانه علاقه دارند نیز آموزش‌های تخصصی ارائه می‌کنیم و زمانی که نیاز باشد از آنها استفاده می‌کنیم.
تیم‌های اصلی و فعال جمعیت
ما اکنون حدود ۲۰۰ نفر نیروی فعال داریم که آموزش‌های تخصصی گرفته‌اند و با ما همکاری دارند.
بیشترین حوادثی که در این چند مدت داریم، در سطح اول تصادفات جاده‌ای است که نزدیک با ۱۵۰ نفر نیرو در چندین تیم تخصصی فعالیت می‌کنند.
برای تیم‌های امداد کوهستان نیز از بین افراد علاقه‌مند به کوهنوردی، داوطلبانی را آموزش داده‌ایم و تجهیزات در اختیارشان می‌گذاریم. برای تیم‌های نجات غریق نیز به همین شکل.
تیم‌های آوار که در زلزله‌ها و تخریب‌ها فعال می‌شوند؛ تیم‌های حمایت‌های روانی که در حوادث خیلی بزرگ به کمک می‌آیند؛ تیم‌های بهداشت و درمان اضطراری که در برنامه‌هایی همچون عتبات عالیات و پیاده‌روی اربعین کمک می‌کنند؛ و تیم اسکان اضطراری که طراحی اردوگاه و … را به عهده دارد، از جمله تیم‌های دیگر آماده در هلال احمر گراش است.
سطوح مختلف مهارتی در هلال احمر
شاکله‌ی جمعیت هلال احمر اینطور است که کادر اداری فقط ۶ نفر هستیم. بقیه کسانی که با همکاری دارند، تماما نیروهای داوطلب هستند. ما افراد متخصصی داریم که با ما همکاری می‌کند.
کسی که تمام آموزش‌ها را دیده باشد، درجه «ایثارگر» دریافت می‌کند. بعد از این، درجه «نجات‌گر» را داریم که از یک تا سه است؛ و بعد هم «امدادگر» که باز هم از یک تا سه درجه‌بندی می‌شود.
میانگین سنی گروه‌های جذب‌شده چطور است؟ آیا جوان‌ترها هم جذب می‌شوند؟
در دید مردم، وقتی ما در مناسبت‌های مختلف یا حوادث و سوانح شرکت می‌کنیم، داوطلبان ما حضور دارند که سنین بالای ۳۵ دارند. ولی بیشترین جذب و آموزش ما روی نیروهای زیر ۳۵ سال است که معمولا دیده نمی‌شوند. اتفاقا اولین خصوصیت تیم‌های تخصصی ما این است که افراد سن کم و توانایی بدنی بالایی را داشته باشند. ما اکنون روی حداقل ۴۰ نفر نیروی جوان زیر ۲۵ سال کار می‌کنیم و آنها را آموزش می‌دهیم و تقریبا تا شش ماه دیگر به جمع نجات‌گران اضافه می‌شوند.
آموزش‌های عمومی از چه سنینی شروع می‌شود؟
برای دوره‌های عمومی و همگانی، سن برای ما مطرح نیست و افراد بالای ۱۶ سال می‌توانند آموزش‌های امداد را دریافت کنند. ولی افرادی که می‌خواهند در فاز تخصصی وارد شوند باید بالای ۱۸ سال داشته باشند. همچنین باید توانایی جسمی و روحی داشته باشند و بحث امانت‌داری و دیگر شرایط را هم رعایت کنند.
شعبه برتر هلال احمر در استان
ما در منطقه و جنوب استان جزو شهرستان‌های اول هستیم. ما یک شاخصه داریم که در کشور بی‌نظیر است، و آن تیم‌داری در سطح لیگ برتر است. هیچ جای دیگری این کار را نمی‌کند.
یا در مورد مجتمع آموزش‌های چندمنظوره که شامل آموزش امداد جاده، آواربرداری سقوط و صعود، صخره‌نوردی، سایت اسکان اضطراری و … است، سایت ما در کل کشور کم‌نظیر و حتی در مراکز استان‌ها انگشت‌شمار است. ما حتی آمادگی داریم که از استان‌های دیگر بیایند و استفاده کنند. سال گذشته ما این سایت را به اتمام رساندیم و مجوزش را گرفتیم.
در حوزه امداد و نجات، با توجه به جوان‌های پای کار و متخصص، حتی اگر در استان دیگری هم اتفاقی بیفتد، ما آمادگی کمک داریم.
در حوزه داوطلبان در سطح کشور آمارهای گراش مهم است و حرف اول را می‌زنیم. کامل‌ترین مجموعه تجهیزات امانی در سطح کشور را داریم. تمامی تجهیزات از جمله کپسول اکسیژن، تخت، ویلچر، عصا، تخت مواج را داریم و افراد زیادی تماس می‌گیرند و بی هیچ هزینه‌ای در اختیارشان می‌گذاریم.
در بحث جذب کمک‌های مردمی هم در استان بالاترین سطح جذب را داریم، و از آن سمت هم کمک‌های دولتی را خوب جذب کرده‌ایم.
گلایه از کم شدن کمک‌ها به هلال احمر
متاسفانه ما الآن باید از ادارات و سازمان‌های دیگر درخواست کنیم که به هلال احمر کمک کنند. تعدد سازمان‌ها و نهادهای خیریه در شهر باعث شده افرادی که می‌توانند به هلال احمر کمک کنند، کمک‌هایشان را از طریق دیگر انجام بدهند. اما باید یادآوری کرد که بالاخره هلال احمر یک سازمان مردمی است و متعلق به تمام مردم است و ما انتظار داریم که کمک‌های مردمی از کانال هلال احمر اتفاق بیفتد.
همکاری و ارتباط با نهادهای دولتی و مراکز دیگر
در کمک به ادارات دولتی و مردمی برای ما هیچ فرقی ندارد و هر کاری از دستمان بر بیاید، بدون ریالی هزینه گرفتن، هیچ دریغی نداریم. اما بد است که ما برویم به سمت مراکز خیریه که به ما کمک کنند. ما باید مستقیم با خود خیر ارتباط بگیریم تا از این طریق به مردم کمک کنیم. ولی به دلایل مختلف این اتفاق نمی‌افتد و گاهی مواقع خیرین حاضر نمی‌شوند درصدی از کمکی را که به بقیه سازمان‌ها و خیریه‌ها می‌کنند، به هلال احمر بکنند.
فعالیت‌هایی فراتر از وظایف هلال احمر
با توجه به فعالیت‌های گسترده ما در تمام حوزه‌ها، توقعات مردم بالا رفته است. این برای ما نقطه قوتی است و بسیار به ما مراجعه می‌شود. حتی در بحث داروهای کمیاب و نایاب. بیماران سرطانی و … شاید ذاتا اینها کار ما نباشد، مخصوصا با این تعداد کارمند که ما داریم. ما انتظارات را بالا برده‌ایم ولی از آن طرف هم انتظار داریم که مردم بیایند کمک کنند تا ما شرمنده مردم نشویم. جواب نه به مردم دادن در هلال احمر سخت است.
قبلا توقعات خیلی بالا بود و افرادی مثل آقای حسنی و بخشی و … کمک می‌کردند و تمام کارهای خیر به سمت هلال احمر سرازیر می‌شد. کارهایی انجام می‌شد که در گراش هیچ متولی نداشت. معمولا کاری که به هیچ کس ربط نداشت و یا متولی آن معلوم نبود، به هلال احمر سپرده می‌شد.
با توجه به شهرستان شدن و استقرار ادارات مختلف و زیاد شدن خیریه‌ها، این فعالیت‌ها پخش شد و این باعث شد کمک‌های مردمی هم پخش شود اما هنوز هم انتظارات از هلال احمر بالاست.
طرح خانه‌های هلال در توابع
خانه‌های هلال جزو زیرمجموعه‌های هلال احمر است و وظیفه ماست که به آنها کمک کنیم. این خانه‌ها در زینل‌آباد و آغصه خیلی فعال است. ولی در بخش ارد و یا فداغ و خلیلی نه. باید خیرین و داوطلبان آنجا پای کار بیایند. ما چندین بار با شورا و معتمدین‌شان صحبت کرده‌ایم. اما حتی در بخش آموزش هم از ما درخواست نکرده‌اند که برایشان کلاس آموزشی بگذاریم. این می‌طلبد که دهیار یا شورای روستاها بیایند پای کار تا ما بتوانیم شعبه‌ای را در آن روستا یا بخش راه‌اندازی کنیم.
سخن آخر:
درخواستی که از مردم و جوانان علاقه‌مند به کار داوطلبانه و عام‌المنفعه دارم این است که در هلال احمر عضو شوند و دردی از مردم کم کنند. کسانی که از لحاظ مالی هم می‌توانند کمکی کنند، مثلا نذری دارند، به کمک ما بیایند، مثلا در بحث ویلچر و تجهیزات پزشکی و همچنین دارویی. نکته‌ای که ناگفته مانده این است که طبق قانونی که تصویب شده، کسانی که مالیات برایشان آمده، اگر به هلال احمر کمک کرده باشند، ما نامه می‌دهیم و از مالیاتشان کم شود.
