هفت‌برکه: در پی برگزاری جایزه دوسالانه احمد اقتداری برای مطالعات خلیج فارس و جنوب ایران، خانواده حاج تقی مهرابی، معمار برکه‌ها و خانه‌های سنتی در گراش، نیز از یک پژوهشگر که در حوزه معماری تحقیقات خود را سامان داده است، با اهدای مبلغ پنج میلیون تومان تجلیل کرد. در اولین دوره، این جایزه به مریم حقیری برای نگارش رساله دکتری‌اش با عنوان «پژوهشی در تکنیک ساخت گنبدهای مضرس از عهد ایلخانی تا پایان صفوی (نمونه‌های موردی: استان‌های کهگیلویه و بویراحمد، فارس، بوشهر و هرمزگان)» تقدیم شد. این پژوهش یکی از ۵ نامزد جایزه احمد اقتداری نیز بود. مریم حقیری در سال ۱۴۰۱ از این رساله در رشته باستان‌شناسی در دانشگاه تربیت مدرس دفاع کرده است.
در مراسم جایزه احمد اقتداری در روز پنجشنبه سیزدهم اردیبهشت‌ماه در تالار دفاعیه دانشکده علوم پزشکی گراش، این جایزه با حضور دکتر عبدالکریم مشایخی، دکتر صادق رحمانی، عزیز نوبهار، اکبر باقرزاده، علی دیباچی، سجاد فتحی و دکتر فروغ هاشمی، روسای ادارات فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان‌های گراش و اوز، به حقیری اهدا شد.
جایزه‌ی مهراب، به یاد معمار برکه‌ساز گراشی
مرحوم حاج تقی مهرابی افزون بر ۲۰۰ برکه در کل منطقه و تعداد بسیار زیادی خانه، حمام و کاروانسرا در طول حیات خود ساخته است. خانواده مرحوم حاج تقی هدف از این کار را زنده نگاه داشتن یاد و خاطره این معمار گراشی و تشویق و ترغیب محققان برای توجه به پژوهش‌های مرتبط با معماری در حوزه‌ها و موضوعات شهری در جنوب کشور و رهیافت‌های جدید در عرصه معماری اعلام کردند. این جایزه به عنوان یک جایزه جانبی در کنار جایزه دوسالانه احمد اقتداری در هر دوره به یک اثر پژوهشی برگزیده که در حوزه معماری جنوب تدوین شده باشد تقدیم می‌شود.
گفتنی است که خانواده مهرابی در نظر دارد در دوره های آینده، جایزه دیگری را نیز برای تجلیل از اثر شاخص معماری (چه در حوزه مرمت و احیا و چه در خلق بنایی با شاخصه‌های معماری جنوبی) در نظر گرفته است. بدین ترتیب، «جایزه مهراب، شامل دو بخش پژوهش و اثر معماریِ اجرا شده خواهد شد.
پژوهش برنده اولین جایزه مهراب
مریم حقیری در رساله دکتری‌اش با عنوان «پژوهشی در تکنیک ساخت گنبدهای مضرس از عهد ایلخانی تا پایان صفوی (نمونه‌های موردی: استان‌های کهگیلویه و بویراحمد، فارس، بوشهر و هرمزگان)» ۱۹ آرامگاه را با پوشش مضرس در استان‌های بوشهر، فارس، کهکیلویه و بویر احمد و هرمزگان از دوره‌های تاریخی ایلخانی تا پایان صفوی به صورت میدانی مطالعه کرده است.
بنابر مطالعات تاریخی در عصر تیموری یکپارچگی مذهبی بین طبقه‌ی حاکم و ساکنان در منطقه وجود داشته و بر ثبات و پیوستگی سازه‌ای گنبدهای مضرسی، به عنوان نماد مذهبی این دوره نیز اثر گذاشته است. در حالی که در عصر صفوی اختلاف سیاسی بین حکومت و ساکنان منطقه که عمدتاً از اهل سنت بودند، آشکار می‌شود. به نظر می‌رسد این تضاد و اختلاف بر گسستگی ساختار و گوناگونی سازه‌ای گنبدهای مضرسی این دوره اثر گذاشته است.
این پژوهش که یکی از ۵ نامزد جایزه احمد اقتداری بود در سال ۱۴۰۱ در ۳۲۰ صفحه در دانشگاه تربیت مدرس و با عنوان رساله دوره‌ی دکتری رشته باستان‌شناسی به انجام رسیده است.
