هفت‌برکه – شیدا شرقی: متولی اصلی جمع‌آوری سگهای ولگرد شهرداری است که با کمک ۹ اداره و ارگان دیگر باید این کار را انجام دهد؛ ولی برنامه‌های مختلف در ده سال اخیر هیچ کدام موثر نبوده و روزانه به تعداد این سگها در کوچه و خیابان‌های شهر اضافه می‌شود. از ابتدای تیرماه شهرداری یک بار دیگر برای جمع‌آوری سگهای ولگرد فراخوان داده است.
به گزارش هفت‌برکه، یکی از مشکلات مهم بهداشتی و اجتماعی در بسیاری از شهرها و روستاهای کشور وجود سگهای ولگرد است، اگر چه سگ از گذشته‌های دور دوست بشر به حساب می‌آید و با اهلی شدنش خدمات گسترده‌ای را به بشر کرده است، اما امروزه در هیچ جامعه‌ای وجود سگهای ولگرد و بدون صاحب پذیرفته نیست. وجود سگهای ولگرد در همه جای کشور رفته‌رفته به یکی از مشکلات مدیریت شهری تبدیل شده است. سگهای ولگرد علاوه بر حاشیه‌ی شهر، در مرکز شهر هم حضور دارند و سال‌هاست بسیاری از شهروندان خواهان پاکسازی شهر از وجود این حیوانات هستند.
شیوع بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان، خطر حمله و گاز گرفتن، ایجاد رعب و وحشت در بین شهروندان و همچنین آلوده کردن محیط را می‌توان از جمله مشکلات ناشی از حضور سگهای ولگرد دانست که ضرورت جمع‌آوری و کنترل اصولی این حیوانات را نشان می‌دهد.
بند ۱۵ ماده ۵۵ قانون شهرداری، جلوگیری از شیوع امراض ساریه‌ی انسانی و حیوانی و جمع‌آوری حیوانات بلاصاحب و دفع حیوانات مریض، مزاحم و ولگرد را وظیفه شهرداری دانسته است و برای اجرای این وظیفه در سال ۱۳۸۷ ستاد مرکزی کنترل جمعیت حیوانات ناقل را تشکیل داده و آیین‌نامه‌ای را مشخص کرده است.
۱۰ ارگان عضو کارگروه جمع‌آوری سگهای ولگرد در شهرستان هستند
بر اساس این آیین‌نامه، کارگروه اجرایی جهت اجرای این دستورالعمل در چهار سطح ملی، استانی، شهرستان و سطح اجرایی تشکیل شده است. در سطح شهرستان، اعضای کارگروه کنترل جمعیت حیوانات ناقل بیماری به انسان شامل فرماندار به عنوان رئیس کارگروه، شهردار به عنوان دبیر کارگروه، رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان، رئیس مرکز بهداشت، نماینده نیروی انتظامی، نماینده دادستان، رئیس اداره دامپزشکی، بخشداران، دهیار و نماینده‌ی انجمن حمایت از حیوانات شهرستان هستند.
وظیفه کارگروه در شهرستان چیست؟
به طور خلاصه، برنامه‌ریزی و هماهنگی برای کنترل سگهای ولگرد بر اساس این آیین‌نامه بر عهده کارگروه شهرستان به ریاست فرماندار است و بخش عمده‌ی اجرا نیز وظیفه‌ی شهرداری‌ها و دهیاری‌ها است.
از وظایف کارگروه شهرستان می‌توان به برنامه‌ریزی جهت اجرای مصوبات ستاد مرکزی و کارگروه استانی، حمایت و نظارت بر فعالیت‌های شهرداری‌ها و دهیاری‌های شهرستان، ارایه پیشنهادات و نظرات و ارسال گزارش عملکرد به کارگروه استانی، برگزاری جلسات منظم هر ۴۵ روز یک بار با حداقل ۶ نفر از اعضای رسمی، و تهیه تعرفه اجرای عملیات کنترل جمعیت به ازای هر قلاده و نحوه اخذ توسط شهرداری مجری از سایر شهرداری‌های منطقه بر اساس دستورالعمل کارگروه استان اشاره کرد.
در سطح اجرایی، واحد کنترل جمعیت حیوانات ناقل بیماری به انسان با توجه به جمعیت و گستردگی شهر و منطقه تحت پوشش در حوزه معاونت خدمات شهری در کلیه شهرداری‌ها به ریاست معاون خدمات شهری تشکیل می‌شود و نسبت به ارزیابی‌های لازم و تدوین تشکیلات و نیروی انسانی مورد نیاز اقدام می‌نماید.
جمع‌آوری و نگهداری سگها ولگرد باید چگونه باشد؟
برنامه‌ریزی جهت کنترل جمعیت حیوانات ناقل بیماری به انسان بر اساس مصوبات ستاد مرکزی و کارگروه استانی و شهرستانی، اجرای طرح کنترل جمعیت حیوانات ناقل بیماری به انسان در سطح شهرها و روستاهای منطقه و گزارش‌دهی مرتب به کارگروه شهرستان و راه‌اندازی واحد کنترل جمعیت حیوانات ناقل بیماری انسان و نظارت بر انجام فعالیت‌های آن از وظایف کارگروه در سطح اجرایی است.
محل نگهداری سگهای ولگرد باید در خارج از محدوده‌ی مناطق مسکونی و به تایید کارگروه رسیده باشد. یک راننده، دو نیروی کار کارآزموده، یک کاردان دامپزشکی، دامپزشک و مامور تیراندازی با سلاح بیهوشی، افراد تشکیل‌دهنده‌ی «واحد زنده‌گیری» در سطح اجرایی را تشکیل می‌دهند.
در بخش تجهیزات زنده‌گیری، تور زنده‌گیری، دستگاه مهار سگ، قلاده و پوزبند، پابند پلاستیکی یکبار مصرف، قفس زنده‌گیری و خودرو از ملزومات کار است.
قبل از هرگونه اقدامی در خصوص زنده‌گیری سگهای ولگرد لازم است اطلاع‌رسانی مناسب توسط شهرداری و دهیاری مربوطه انجام شود. همچنین لازم است واحد ابلاغی بر روی البسه، بروشورهای تبلیغاتی و بدنه ماشین‌آلات کلیه مراکز فعال چاپ گردد. به منظور پیشگیری از سرایت بیماری از قبیل گزش احتمالی سگها، مسئول مرکز کنترل موظف است پرسنل را تحت پوشش مرکز بهداشت و درمان قرار دهد و اقدامات پیشگیری از قبیل واکسیناسیون کزاز و هاری انجام شود.
کانون تجمع و وفور سگهای ولگرد باید شناسایی و با تهیه فیلم و عکس و علامت‌گذاری کانون‌های تجمع بر روی نقشه، با توجه به تعداد سگهای ولگرد، برای اجرای عملیات اولویت‌بندی زمانی انجام و اقدام شود.
بعد از صید سگهای ولگرد توسط پرسنل با رعایت نکات ایمنی، بهداشتی و اخلاقی، باید حیوانات به محل نگهداری منتقل شوند و سپس مکانسیم غربالگری و شناسایی سگهای مفید و غیر مفید، تفکیک سگهای اصل و آلوده و معدومسازی سگهای غیر مفید اجرا شود. بعد از معدومسازی سگهای غیر مفید به روش تزریق عضلانی (مرگ بدون درد) لاشه‌ها با استفاده از آهک و پلاستیک ضخیم برای حمل به محلی که مورد تایید اداره کل حفاظت محیط زیست و مرکز بهداشت شهرستان است حمل و سپس دفن شود.
کسی سگهای ولگرد را گردن نمی‌گیرد
متولی اصلی جمع‌آوری سگهای ولگرد در شهرستان گراش شهرداری است. نقش فرمانداری هماهنگ کردن هشت نهاد دیگر از جمله رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان، رئیس مرکز بهداشت، نماینده نیروی انتظامی، نماینده دادستان، رئیس اداره دامپزشکی، بخشداران، دهیار و نماینده انجمن حمایت از حیوانات شهرستان برای تشکیل جلسات و همکاری با شهرداری است.
طبق آیین‌نامه، فرماندار شهرستان رئیس کارگروه جمع‌آوری سگهای ولگرد است و جلسات باید در فرمانداری برگزار شود. در دوره‌های مختلف، مسئولیت این پیگیری در فرمانداری هر بار با کارشناس‌های مختلفی بوده است. در حال حاضر، بخش عمران فرمانداری شهرستان گراش مسئول پیگیری و تشکیل جلسات در فرمانداری است.
مسلم برزگران در گفتگو با هفت‌برکه می‌گوید: «زمانی که حبیب بهار به عنوان متولی جمع‌آوری سگهای ولگرد با شهرداری همکاری می‌کرد، جلسات ما در فرمانداری به طور مرتب برگزار می‌شد و همه پیگیر بودیم؛ چون دغدغه وجود داشت و نیاز بود که ما هم در بخش خود کارها را به طور مرتب پیگیری کنیم. اما بعد از رفتن آقای بهار و عملی نشدن تعهدات دو طرف یعنی شهرداری و بهار، عملا این پروژه متوقف شد. بعد از نیمه تمام ماندن این بخش، دیگر عملا اقدام موثری هم انجام نشد و مسئولیت پیگیری در فرمانداری هم دیگر با من نبوده است.»
هفت‌برکه در سال ۱۳۹۶ سومین گزارش از پناهگاه خلقت را منتشر کرد. همکاری حبیب بهار با شهرداری برای سگهای ولگرد فقط ۷ ماه دوام داشت. بهار گفته بود: «آن روز همه گفتند حمایت می‌کنند. فرماندار و شهردار آمدند بازدید کردند. اما حالا شهرداری حتی حاضر نیست پول کارگرهای خودش را بدهد.» با انصراف حبیب بهار، عملا موضوع سگهای ولگرد رها شد.
طاهره فروزش، کارشناس فرمانداری که به تازگی کارشناس کارگروه جمع‌آوری سگهای ولگرد از سوی فرماندار شده است، می‌گوید: «از زمانی که این موضوع به حوزه عمرانی فرمانداری واگذار شد، بعد از سه سال تعطیلی کارگروه، اسفندماه ۱۴۰۰ یک جلسه برگزار و کارگروه مجدد فعال شد، مکاتبات با شهرداری گراش انجام شد و قرار بود معدومسازی از نظر شرعی بررسی به فرمانداری اعلام و بعد اقدام شود که این کارها انجام و از چند روز پیش اقدامات شهرداری برای جمع‌آوری سگهای ولگرد آغاز شده است. معدومسازی فقط برای سگهای بیمار انجام می‌شود.»
شورای شهر: برای جمع‌آوری بخش خصوصی استقبال نمی‌کند
علیرضا دانشور، رئیس شورای ششم که قبلا هم در جلسات متعدد به موضوع سگهای ولگرد اشاره کرده بود، با مرور کارهای در دست اقدام می‌گوید. اردیبهشت‌ماه دانشور در گفتگو با هفت‌برکه گفت: «موضوع سگهای ولگرد مختص گراش نیست. کل ایران با این معضل درگیر است. اما عموم مردم شورا و شهرداری را سیبل خود قرار می‌دهند. قبلا هم منتشر کردیم که در بحث سگهای ولگرد چندین ارگان دخیل هستند که باید مشارکتی باشد. نمی‌شود کل بودجه سال و شهرداری را به سگهای ولگرد اختصاص دهیم. اگر شدنی بود، قطعا شهرستان‌های دیگر موفق می‌شدند.»
رئیس شورای اسلامی شهر گراش با اشاره به همکاری سه شهرستان لار، گراش و اوز در موضوع جمع‌آوری سگهای ولگرد می‌گوید: «جلسات متعددی گرفته شد ولی با توجه به اینکه اوز محل نگهداری سگهای ولگرد را دارد، باید یک بخش خصوصی برای جمع‌آوری این سگها و انتقال با ما همکاری کنند که فعلا کسی استقبال نکرده است. اگر کسی بخواهد در این بخش همکاری کند، ما هم حمایت میکنیم.»
دانشور یک پیش‌نهاد هم روی میز داشت که با مستقر شدن حلیمی، شهردار جدید گراش، اولین زمزمه‌های اجرایی شدن آن به گوش می‌رسد: «با این حال، راهکاری که در نظر داریم این است که قرار است با یک تیر چند نشان بزنیم. این کار در لار و مرودشت و چند جای دیگر در حال اجرا است. قرار است با شرکت‌هایی به عنوان «یگان حفاظت شهری» همکاری کنیم که وظیفه‌شان حفظ و نگهداری از اموال شهرداری و جمع‌آوری سگهای ولگرد، نگهبان پارک‌ها، مقابله با سد معبر و چندین خدمات دیگر حفاظتی و اجرایی هم است که به نفع شهر و شهروندان است. مذاکرات انجام شده است و نیازمند این است که شهردار مستقر شود تا این نیروهای مورد نیاز جذب شود.»
زارعی: سگهای ولگرد به زودی جمع‌آوری می‌شود
با آمدن حلیمی به شهرداری گراش، روند جمع‌آوری سگهای ولگرد دوباره شروع شده است. در هفته‌ی گذشته، روابط عمومی شهرداری در اطلاعیه‌ای به شهروندان اعلام کرد از ۳۰ خردادماه به مدت یک هفته، جمع‌آوری سگهای بلاصاحب از سطح شهر انجام خواهد شد، و از شهروندان خواسته بود محل تجمع سگها را به شماره ۰۹۱۷۳۹۱۱۳۵۸ زارعی اطلاع بدهند.
جلال زارعی، مدیر عامل شرکت نوین منظر، در خصوص قرارداد جدید خود با شهردار جدید گفت: «با روی کار آمدن شهردار جدید، یک جلسه با شورا و شهرداری گرفتیم تا با ساخت پناهگاه، مجددا اقدام به زنده‌گیری و نگهداری سگهای ولگرد کنیم. فعلا اقدامی برای ساخت پناهگاه انجام نشده ولی قول‌هایی داده‌اند که ان شاء الله به مرحله اجرا برسد.»
زارعی در ادامه افزود: «در روزهای آینده زنده‌گیری توسط نیروهای شرکت ما آغاز می‌شود. ابتدا تفکیک جنسیتی انجام می‌دهیم، سگهای بیمار و سالم را هم تفکیک میکنیم، سگهای بیمار معدوم و سالم‌ها به صورت موقت در سایت زباله در اناغ نگهداری می‌شود تا بعدها اگر پناهگاهی ساخته شد به آنجا منتقل شود. همین تفکیک جنسیتی بین سگها به کاهش جمعیت کمک بسیار بزرگی می‌کند که امیدواریم کم‌کم از جمعیت سگها در سطح شهر کم شود.»
دامپزشکی : شهرداری هزینه بدهد، ماده بیهوشی و عقیم‌سازی با ماست
دکتر کوروش ایزدی، رئیس دامپزشکی شهرستان گراش، با اشاره به اینکه این آیین‌نامه مربوط به سال ۹۰ است و به صورت کامل هم اجرا نشده، می‌گوید: «متولی اصلی، شهرداری است و نقش دامپزشکی در اختیار گذاشتن ماده بیهوشی برای سلاح بیهوشی و یا مواد تزریق برای معدومسازی سگهای غیر مفید به روش مرگ بدون درد است؛ آن هم با هزینه شهرداری. خرید ماده‌ی بیهوشی با شهرداری است. فقط تعین مقدار دوز باید با نظارت دامپزشکی باشد.»
دکتر ایزدی در ادامه افزود: «زنده‌گیری به روش سلاح بیهوشی فقط یک بخش از کار است که دامپزشکی باید نظارت کند. بخش دیگر مربوط به نگهداری و زاد و ولد این سگها است که اگر شهرداری بخواهد عقیم‌سازی کند ما می‌توانیم به آن‌ها کمک کنیم. تنها نقش دامپزشکی در این دو بخش است که باید یک قرارداد برای شیوه اجرایی بین شهرداری و دامپزشکی منعقد شود. موضوع اصلی بحث نگهداری سگهای ولگرد است. اگر مکان نگهداری مشخص شود و حتی شهرداری هم اقدامی برای جمع‌اوری نداشته باشد و مردم بخواهند جمع‌اوری کنند، شاید کم‌کم کار پیش برود. موضوع اصلی این است که در گراش محل نگهداری هم نداریم. جلساتی هم گرفته شد که همکاری بین سه شهرستان لار، اوز و گراش صورت گیرد که به نظر می‌ٰرسد این همکاری صورت نگرفت.»
رئیس دامپزشکی شهرستان گراش در پایان گفت: «تا زمانی که مردم خودشان غذای سگهای ولگرد در کوچه و خیابان را تامین می‌کنند، این مشکل وجود دارد و سگها هستند و زداد و ولد هم ادامه پیدا می‌کند. وقتی هر روز پسماند و غذا درب حیات برای سگهای ولگرد قرار می‌گیرد، این سگها هم به محل عادت می‌کنند. اگر محلی برای نگهداری این سگها از سوی شهرداری مشخص شود، قطعا تامین غذا از سوی مردم و رستوران‌ها با جمع‌آوری پسماند غذا انجام می‌شود. اینکه مردم خودشان مستقیم در خیابان‌ها به سگهای ولگرد غذا بدهند و آن‌ها را تامین کنند کار درستی نیست.»
محیط زیست: نقش محیط زیست صرفا حمایتی و نظارتی است
مهندس محمدرضا جمالی، رئیس اداره محیط زیست شهرستان گراش، با اشاره به آخرین جلسه کنترل سگهای ولگرد در فرمانداری گفت: «آخرین جلسه در خصوص کنترل سگهای ولگرد در تاریخ ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۰ در محل فرمانداری و با حضور کلیه اعضای کارگروه همراه با مصوباتی تشکیل شده که به نظر می‌رسد تاکنون هیچ اقدام عملی از سوی شهرداری گراش صورت نگرفته باشد و یا حداقل هیچ گزارشی از سوی شهرداری به کمیته ارائه نشده است.»
جمالی در پاسخ به این سوال که آیا اداره محیط زیست اقدام و اخطاری هم در خصوص جمع‌آوری سگ های ولگرد تاکنون انجام داده است گفت: «اخطاریه مستقیم در خصوص جمع‌آوری سگهای ولگرد خیر، ولی اخطاریه‌هایی که در خصوص مدیریت زباله‌های خانگی از قبیل نحوه جمع‌آوری، حمل و دفن زباله‌ها و نیز مدیریت ضایعات و فاضلاب کشتارگاه دامی که به شهرداری داده می‌شود به صورت غیر مستقیم با موضوع کنترل سگهای ولگرد نیز مرتبط است. نقش محیط زیست در موضوع جمع‌آوری و کنترل سگهای ولگرد صرفا حمایتی و نظارتی است و شهرداری مکلف است تمامی زیر ساخت‌ها و امکاناتی که در قانون پیش‌بینی شده را فراهم آورده و دیگر اعضا نیز در جهت صدور مجوزهای قانونی و استقرار محل، ایفای نقش نمایند. تاکنون بیشترین نقش محیط زیست در جهت جلوگیری و ممانعت از معدومسازی سگها به روش غیر اخلاقی و غیر اصولی از قبیل کشتار با تفنگ، خوراندن سموم و یا تزریق اسید و یا هر ماده‌ای که حیوان را زجرکش کند بوده است.»
زباله‌های خانگی عامل افزایش سگهای بی‌صاحب
رئیس اداره محیط زیست شهرستان گراش با اشاره به عوامل موثر در رشد بی‌رویه‌ی سگهای ولگرد افزود: «تغذیه‌ی سگها توسط مردم بنا به دلایل حس حیوان‌دوستی و ترحم؛ که مردم عزیز باید متوجه باشند که تغذیه سگهای بی‌سرپرست نه تنها باعث افزایش انفجاری جمعیت سگها می‌گردد بلکه آسیب بسیار جدی به حیات وحش حومه شهرها و طبیعت اطراف را نیز به دنبال دارد. سگ نیز از جمله حیواناتی است که بسیار سنجیده عمل می‌کند و تا خوراک کافی در اختیار نداشته باشند امکان افزایش جمعیت آن وجود ندارد.»
جمالی در ادامه گفت: «زباله های خانگی دیگر عامل موثر در افزایش سگهای ولگرد است. هم بی‌برنامگی در زمان گذاشتن زباله‌ها توسط اهالی و هم جمع‌آوری توسط نیروهای خدماتی شهرداری، نقش بسیار موثری در کنترل سگهای بی‌صاحب دارد. باغ‌شهری‌ها نقش بسیار موثری در افزایش جمعیت سگهای بی‌صاحب، هم در موضوع تغذیه و هم رهاسازی سگ‌هایی که دیگر امکان نگهداری برایشان مقدور نمی‌باشد، دارند. کشتارگاه دام هم از دیگر عوامل موثر است، که با توجه به نظارتی که بر ضایعات حاصل از کشتار دام صورت می‌گیرد و عملیات دفنی که در محوطه داخلی کشتارگاه صورت می‌گیرد، از نقشی که سابقا در افزایش جمعیت سگها داشته، کاسته شده است.»
جمالی در پایان اظهار داشت: «یکی از پیشنهاداتی که در جلسه اخیر مطرح گردید این بود که شهرداری گراش با هماهنگی و رایزنی با دیگر شهرداری‌های همجوار و یا حتی دهیاری‌ها نسبت به احداث مرکز نگهداری سگها در یک مکان و به مرکزیت چندین شهرداری صورت گیرد تا بار مالی احداث و نگهداری و مدیریت آن سرشکن گردد و یا اینکه از بخش خصوصی کمک گیرند.»
متن آیین‌نامه را در هفت‌برکه بخوانید.
پیگیری‌های هفت‌برکه در سال‌های اخیر برای جمع‌آوری سگهای ولگرد در گراش را می‌توانید در خبرهای آرشیوی سال‌های گذشته مرور کنید.
تشکیل کمیته‌ی بیماریهای مشترک انسان و دام در گراش (مرداد ۱۳۹۲)
شنبه پنجم مردادماه ۱۳۹۲، کمیته بیماریهای مشترک انسان و دام در شبکه‌ی بهداشت و درمان شهرستان گراش برگزار شد. حاضرین در کمیته به بحث و تبادل نظر در خصوص فعال‌سازی کمیته اتلاف سگهای ولگرد در شهرستان پرداختند.
چاره‌ای به جز سگ‌کشی نیست (تیرماه ۱۳۹۴)
یکی از مسائل چالش‌برانگیز در مورد سگهای ولگرد، چگونگی از بین بردن آن‌هاست. ۲۱ تیرماه سال ۹۴ در گزارش دیگری خبر از جمع‌آوری سگهای ولگرد به مردم داده شده است. شهرداری و فرمانداری ممکن‌ترین، آسان‌ترین و کم‌هزینه‌ترین راه برای از بین بردن این سگهای خیابانی را کشتن آن‌ها می‌دانند و به دنبال فردی بودند که با دریافت مجوز، کشتن سگهای ولگرد را بر عهده بگیرد. پیش از این شهرداری با یک شکارچی از قیر همکاری داشت که به ازای کشتن هر سگ مبلغ ۸ هزار تومان به او پرداخت می‌کرد؛ ولی به دلیل بیماری و کهولت سن، این همکاری قطع شد.
بعد از اعلام آمادگی شهرداری برای سگ‌کشی و درخواست نیرو، نتیجه‌ای از آن اعلام نشده است.
سگهای ولگرد در آغوش مهربان «بهار» (مردادماه ۱۳۹۶)
مردادماه سال ۹۶ شخصی به نام حبیب بهار به عنوان بخش خصوصی برای جمع‌آوری و نگهداری سگهای ولگرد اعلام آمادگی کرد.
او گفته بود: «می‌دیدم سگها را گاهی با فشنگ، سم و بدتر از آن با آب اسید می‌کشند این برایم خیلی ناراحت‌کننده بود و نمی‌توانستم کشتن آن‌ها را ببینم. من مخالف سگ‌کشی هستم. به فکرم رسید ساخت پناهگاه می‌تواند هم مشکل مردم را حل کند و هم مانع سگ‌کشی شود برای همین در زمین شخصی خودم و با هزینه‌های شخصی پناهگاهی ساختم به اسم پناهگاه خلقت که در آن از سگهای ولگرد نگهداری می‌کنم.»
سگهای بی‌پناه اوز هم به «پناگاه خلقت» می‌آیند (شهریور ۱۳۹۶)
پس از گذشت یک ماه از افتتاح پناهگاه خلقت به مدیریت حبیب بهار، این موضوع مورد توجه مسئولین در بخش اوز نیز قرار گرفت. بخشدار و چند شهروند اوزی با حبیب بهار، مسئول پناهگاه خلقت، تماس گرفتند و درخواست داشتند تا نسبت به نگهداری سگهای بی‌پناه اوز و منع کشتار سگها با آن‌ها همکاری داشته باشد. بهار موافقت خود را برای نگهداری از این سگها اعلام کرد اما با این شرط که کار گرفتن سگها با خودشان باشد و در پناهگاه تنها آن‌ها را تحویل بگیرند تا از کشتار سگها جلوگیری شود.
بهار به آخر خط رسید: شهرداری بیاید سگها را تحویل بگیرد (آبان ۱۳۹۶)
بعد از گذشت هفت ماه از آغاز به کار پناهگاه خلقت، حبیب بهار در گفتگو با هفت‌برکه اعلام می‌کند که به ته خط رسیده است چون به علت تغییر شهردار، شهرداری با او همکاری ندارد و حتی حقوق کارگران خود را پرداخت نمی‌کند. او آبان‌ماه سال ۹۶ اعلام کرده که شهرداری حقوق کارگرانش را پرداخت کنند، در غیر این صورت بیاید سگها را تحویل بگیرد وگرنه مجبور می‌شود آن‌ها را رها کند.
تعطیلی پناهگاه خلقت، بازگشت سگها به شهر (اسفند ۱۳۹۶)
بعد از عدم همکاری شهرداری با حبیب بهار، در نهایت در اسفندماه ۱۳۹۶ از ۲۰۰ سگی که در پناهگاه خلقت نگهداری می‌شد، ۵۰ قلاده سگ به صورت رایگان در اختیار افراد متقاضی برای نگهداری قرار گرفت و ۱۵۰ قلاده دیگر رها شد. تجمع دوباره سگها در محلات، بار دیگر اعتراض‌های مردمی را شدیدتر کرد و مسئولین با برگشت به روی پلهی اول، باز هم به دنبال راهی برای پایان دادن به این مشکل هستند.
سرگذشت مادربزرگ شجاعی که با سگ هار در افتاد (مرداد ۱۳۹۷)
هجدهم فروردین سال ۹۶، خدیجه مفرح، ۵۴ساله، برای محافظت از نوه‌هایش در مقابل سگ هاری که در باغ پرسه می‌زد، مورد حمله سگ قرار گرفت. در این حادثه او بخشی از بینی‌ش را از دست داد. بعد از گذشت یک سال و چند ماه، هفت‌برکه به سراغ او رفت تا روایت آن حادثه را از زبان خودش و تاثیری که روی زندگی‌ش گذاشته است بشنود.
جلسه فوری برای مقابله با سگهای ولگرد (آذر ۱۳۹۷)
۲۷ آذرماه سال ۹۷ با حاد شدن مسئله سگهای ولگرد، جلسه‌ای فوری در فرمانداری برگزار شد. قاسم فرسوده، معاون سیاسی فرمانداری گراش، در این جلسه فرصت دو هفته‌ای برای شهرداری گراش تعیین کرد تا برنامه‌ی بلندمدتی برای جمع‌آوری سگهای ولگرد ارائه دهد. او گفته حل این مشکل بدون مشارکت مردمی ممکن نیست.
در این جلسه یک طرح کوتاه‌مدت و موقت ساماندهی تدوین شد تا با کمک نیروهای انتظامی و با کمک و مساعدت نیروهای مردمی، از ورود سگهای ولگرد جلوگیری شود و این سگها را از نقاط شهری فراری دهند. این طرح موقت به مرحله اجرا نرسید و شهرداری هم طرح بلندمدتی ارائه نداده است.
آغاز دوباره جمع‌آوری سگهای ولگرد در گراش (مرداد ۱۳۹۸)
بعد از ناکام ماندن طرح موقت در جلسه فوری فرمانداری در سال ۹۷، در نهایت در مردادماه ۹۸ شرکت نوین منظر، پیمانکار خدمات شهرداری، مسئولیت جمع‌آوری سگهای ولگرد در سطح شهر گراش را بر عهده می‌گیرد. مهندس جلال زارعی، مدیر عامل شرکت نوین منظر، گفت: «ما با یک پناهگاه خیرساز در خارج از گراش قرارداد بسته‌ایم. قرار است که سگها را به پناهگاه منتقل کنیم و در آنجا حدود ۳ تا ۴ روز نگهداری شوند و بعد آن‌ها را به خارج از استان فارس منتقل و رها میکنیم. اگر ما سگها را در نزدیکی شهر رها کنیم باز به گراش برمی‌گردند. این پناهگاه قادر است ۱۰ تا ۱۵ سگ را در این چند روز نگهداری کند.»
تجربه‌ی اوز: همکاری مردم و شهرداری برای جمع‌آوری سگهای ولگرد (خرداد ۱۳۹۹)
بعد از تعطیل شدن پناهگاه خلقت گراش با مدیریت حبیب بهار که به صورت داوطلبانه اقدام به جمع‌آوری سگهای ولگرد کرده بود، تعداد سگها در شهر افزایش چشم‌گیری داشته است و روزانه حملات و گزارش‌های مختلفی از سوی مردم دریافت می‌شود. مردادماه سال ۹۹ اعلام شد وظیفه جمع‌آوری سگها ولگرد به شرکت پیمانکار خدمات شهرداری گراش واگذار شده است، اما نتیجه برای شهروندان رضایت‌بخش نبود. مساله سگهای ولگرد خاص گراش نیست و این معضل در شهرهای اطراف هم دیده می‌شود، در این میان شهرداری اوز در جمع‌آوری سگهای ولگرد موفق‌تر از دیگر شهرداری‌های منطقه بود است.
چه کسی مسئول گردآوری سگهای ولگرد است؟ (شهریور ۱۳۹۹)
۲۹ شهریور مناقصه‌ی جدید خدمات شهری شهرداری گراش منتشر شد. این مناقصه سه میلیارد تومانی شامل انجام تنظیف سطح شهر و جمع‌آوری زباله‌ها، مدیریت پسماند، دفع و دفن بهداشتی پسماند و جمع‌آوری بهداشتی و اصولی حیوانات موذی است. جلال زارعی به هفت‌برکه گفت: «کشتن سگها از نظر قانونی ممنوع است و من هم اصلا به این کار رضایت نمی‌دهم. اما نگهداری سگها هم کار سخت و پرهزینه‌ای است و هیچ‌کدام از پیمانکاران زیر بار این کار نمی‌روند امسال هم اگر بند مربوط به جمع‌آوری سگهای ولگرد در قرارداد باشد ما در مناقصه شرکت نمی‌کنیم.»
نتیجه‌ی این مناقصه مشخص نشد و اطلاع‌رسانی عمومی نیز از سوی شهرداری انجام نگرفت.
«سگهای ولگرد» موضوع دومین جلسه شورای وحدت (آبان ۱۴۰۰)
دومین جلسه شورای وحدت در ۲۳ آبان‌ماه ۱۴۰۰ با حضور اعضای شورا و شهرداران شش شهر جنوب فارس به میزبانی شهر گراش برگزار شد. از موضوعات اصلی این جلسه، بازیافت و جمع‌آوری زباله و ساماندهی صحیح سگهای ولگرد بود که مقرر شد با همکاری مسئولین مربوطه، ابتدا سگهای ولگرد از نظر بهداشتی ایمن شده و سپس آن‌ها را به فضای مناسب انتقال دهند.
در این خصوص هم تاکنون اقدامی انجام نشده است.
البته این بخشی از خبرهای هفت‌برکه در سال‌های اخیر است. هر ماه چندین پیام مردمی از تجمع سگهای ولگرد در هفت‌برکه منتشر می‌شود که مسئولین نیز به آرامی از کنار آن می‌گذرند. برای مثال:
فیلمی از سگهای ولگرد در شهرک ایمان (شهریور ۱۳۹۴)
از چشم شما ۴۸: مسابقه‌ی سگ‌شماری! (اسفند ۱۳۹۶)
بیاییدشهرک ایمان ببینیدچقدسگ‌های ولگرد در شبانه روز جولان میدن
همین که درخونه رو بازمیکنیم که بیاییم بیرون،اول همه طرف رونگاه میکنیم ببینم سگی دراطرافمون نیست بعد در رومیبندیم ومیاییم بیرون.
چندساله ازاین مشکل مینالیم ولی کو گوش شنوا
اینا رو بکشین زیر خاک کنین کار سختیه؟
عجب آدمایی هستین شما!
سگ ، صاحب داشته باشه با صاحبش مشکل دارین و هر کی سگ داره رو سرزنشش میکنین.
سگ بی صاحب باشه باز هم مشکل دارین.
به قول مهران مدیری که میگه :خیلیا کلا آدم قبول نکنی هستن.
ما‌شاالله سگها چقدر زیاد بچه میارن و تعداد فرزندانشان زیاد هست. با توجه به طرز فکر خیلی از گراشیها باید نمک و زاخ به این سگها و بچههاشون آویزون کرد یه وخت چش نخورن بچههاشون مریض بشن و بمیرن.