هفتبرکه – سمیه کشوری: معرفی فیلم «مثلث غم» ساخته روبن اوستلوند (۲۰۲۲)؛ و گروه آلفاویل و آهنگ «بزرگ در ژاپن»
فیلمی در مورد دنیای جدید
«مثلث غم» (Triangle of Sadness) یک فیلم کمدی سیاه محصول سال ۲۰۲۲ به نویسندگی و کارگردانی روبن اوستلوند و با بازی هریس دیکینسون، شارلبی دین و وودی هرلسون است. این فیلم برندهی نخل طلای جشنواره کن شد.
نام فیلم از همان ابتدا در دیالوگ مصاحبهکنندهی مدلها مطرح میشود. مصاحبهکننده از مدل میخواهد مثلث غم را در صورتش شل کند و در ادامه تاکید میکند جایی بین ابروهاست. «مثلث غم» از همین جا شروع میشود.
داستان فیلم در سه بخش روایت و در ادامه هر بخش وسیعتر میشود و هر چه پیش میرود، مفاهیم جدیدی به داستان فیلم اضافه میشود؛ شبیه سه بخش طبقانی هر جامعه شامل طبقهی اعیان، طبقهی متوسط و طبقهی فقیر.
فیلم دربارهی دو اینفلوئنسر و مدل به نامهای کارل و یایا است و با این دو نفر شروع میشود. در بخش اول، کارل با یایا علیه نقشهای تثبیتشدهی جنسیتی صحبت میکند که او دوست ندارد در رابطهی آنها وجود داشته باشد. در ادامه همان کارل در بخش دوم، علیه حرفهای خودش نیز عمل میکند. گویی در ادامه با چیزی که خود آن را به چالش کشیده بود عملاً روهبرو میشود و در جایی که احساس خطر میکند به نقش نهادینه شدهی خودش برمیگردد.
در بخش دوم، دو شخصیت به صورت مجانی به یک قایق بزرگ و مجلل تفریحی که پر از افراد ثروتمند است میروند. شخصیتهای دیگری وارد میشوند و بهنوعی دو شخصیت کارل و یایا کمی کنار زده میشوند. فیلم به نمایش زندگیهایی میپردازد که در ظاهر شاد ولی در باطن پوچ و سطحیاند. ثروتمندانی که با روشهای عجیب و غریب به پول و ثروت رسیدهاند. قایق به طور واضح به مثابهی یک جامعه، نظام طبقاتی را نشان میدهد. طبقات بالاتر افراد بهشدت پولدارند، در حالی که در طبقات پایینتر اهالی آمریکای لاتین و آسیاییها دارند آشپزی میکنند یا به تمیزکردن سرویسها و اتاقها مشغولاند. در ادامه طوفان، نظام طبقاتی داخل قایق را در هم میشکند و همه را در یک طبقه قرار میدهد.
بخش سوم در جزیره اتفاق میافتد؛ جزیرهای به ظاهر بیسکنه. در ادامه از شخصیت مهم دیگری رونمایی میشود، شخصیتی که طبقهی اعیان همیشه نسبت به او بیتوجه بوده و ما هم به عنوان تماشاگر به نوعی دیگر در لابهلای پلانهای فیلم نسبت به این طبقه و داستانهایش بیتفاوت عبور کردهایم. حتی ممکن است همان پلانها را نگاه هم نکرده باشیم و پلان بیاهمیتی دانسته باشیم. این شخصیت از دل همان پلانها بیرون میآید. تنها کسی که بلد است آتش روشن کند و غذا پیدا کند و در کل بلد است چگونه زنده بماند. در اینجا قدرت به دست او میافتد. تعویض قدرت از طبقهی اعیان و مرفه به طبقهی پایین جامعه به گونهای شیفت میشود. اما سوالی پیش میآید آیا وضعیت بهتر میشود؟
در پایان فیلم بهنوعی با یک پایان باز روبرو میشویم. به عبارت دیگر مخاطب با این سوال که «اگر من بودم چه میکردم» در جزیره تنها میماند و یکباره با تیتراژ پایانی فیلم روبهرو میشود.
موسیقی از دنیای دیگر
آلفاویل Alphaville یک گروه موسیقی آلمانی است که در دههی هشتاد میلادی، شهرت و محبوبیت زیادی پیدا کرد. ژانر این گروه موسیقی کلاسیک سینثپاپ است. سینثپاپ (Synthpop) که با نام تکنوپاپ نیز شناخته میشود، یکی از ژانرهای موسیقی عامهپسند است که نخستینبار در دههی ۱۹۸۰ به محبوبیت رسید.
آهنگ «بزرگ در ژاپن» Big in Japan اولین تکآهنگ از اولین آلبوم گروه سینتپاپ آلمانی آلفاویل، تا ابد جوان است. این تکآهنگ در بسیاری از کشورها از جمله آلمان، سوئد و سوئیس موفقیت زیادی کسب کرد. همچنین در فهرست ۷۵ آهنگ برتر بریتانی قرار گرفت.
بنیانگذاران و اعضای اصلی آلفاویل شامل Marian Gold به عنوان خواننده اصلی Bernhard Lloyd و Frank Mertens هستند. این گروه با آهنگهایی نظیرForever Young ، Big in Japan ، Sounds Like a Melody ، The Jet Set و Dance with Me به شهرت و موفقیت رسیدند.
تم آهنگ «بزرگ در ژاپن» بر اساس دو دوست است که شاهد گنگهای مواد مخدر در حومهی ایستگاه قطار زوو برلین بودند. این آهنگ روایتی از دو عاشق است که در مورد ترک اعتیاد خیالپردازی میکنند. اصطلاح «بزرگ در ژاپن» تصور عشاق از موفقیت در دنیایی دیگری است. بنا به گفته ماریان گلد: «این خط معنای خاصی دارد». بدان معناست که اگر شما یک بازندهی کامل هستید، به دیگران میگویید: «من بازنده نیستم، زیرا در ژاپن واقعاً بزرگ (موفق) هستم». این دروغِ شخص بازنده است و به طرز بسیار غمانگیزی با داستان این افراد معتاد که آهنگ دربارهی آنهاست، جا افتاده است. گلد بعداً توضیح داد: «ما در ابتدا مطمئن نبودیم که این آهنگ را در آلبوم بگذاریم یا نه، زیرا این آلبوم کمی منعکسکنندهی زندگی شخصیام در برلین غربی در اواخر دههی ۷۰ است که با صحنهی مواد مخدر در اطراف ایستگاه قطار و باغ وحش و همه چیزهای زیرزمینی است و ربطی به ژاپن ندارد.»
در توضیحی دیگر آمده است: «عبارت Big In Japan معنای دقیقی ندارد، اما مفهوم جالبی دارد. این عبارت زمانی استفاده میشود که بخواهیم شخصی توصیف را کنیم که آدم مهمی نیست یا در واقع هیچی نیست، و به امید موفقیت و پیشرفت راهی جای دیگری میشود. ژاپن هم سرزمینی است که همواره در بسیاری از کشورها، برای رشد و پیشرفت راهی آن میشوند. به عبارت دیگر ترجمهی تلویحی این عبارت را «آدم توخالی» عنوان کردهاند».