ذره‌بین تاریخ ۵۵: از تاریخ‌سازی به جغرافیاسازی

هفت‌برکه – غلامحسین محسنی: در چند شماره‌ی پیشین ذرّه‌بین تاریخ، جغرافیای سیاسی سرزمین پارس را مرور و چند پرسش از تاریخ‌دانان و تاریخ‌نگاران لاری مطرح کردیم. شاید خوانندگان تصور کنند که افسانه‌پردازی آنها تنها در حوزه‌ی تاریخ رخ داده است. اما چنین نیست. این دروغ‌گویی به حیطه‌ی جغرافیا هم کشیده شده است. نمونه‌ای می‌آورم تا […]

۴ شهریور ۱۴۰۱

ذره‌بین تاریخ ۵۴: چند پرسش که بی‌پاسخ ماند

هفت‌برکه – غلامحسین محسنی: چه زیبا و دلنشین است زیستن در همسایگی مردمی مهربان و فرهیخته با تاریخی راستین! نخست چند نکته روشن گردانم. پیکره‌ها و نقشه‌های نوشته از آرشیو شخصی و به انتخابم می‌باشد. هرگاه از جایی دیگر برداشت شود، در حاشیه آورده می‌شود. نقشه‌ای که برای ذره‌بین ‌تاریخ (۵۳) انتخاب شده‌، متناسب با […]

۲۸ مرداد ۱۴۰۱

ذره‌بین تاریخ ۵۳: فارس از روزگار قاجار تاکنون

هفت‌برکه – غلامحسین محسنی: در ذرّه‌بین تاریخ ۵۲ تقسیمات کشوری تا میانه سلطنت ناصرالدین‌شاه قاجار را آوردیم و نوشتیم که از آن پس، «بنادر و جزایر خلیج فارس» از ایالت فارس جدا شد و یکی از ۲۷ ایالت و ولایت شمرده شد. همچنین نگاشتیم که ایالات را والی و ولایات را حاکم اداره می‌کرد. نیز […]

۲۱ مرداد ۱۴۰۱

ذره‌بین تاریخ ۵۲: جغرافیای پارس تا روزگار قاجار

هفت‌برکه – غلامحسین محسنی: در ذره‌بین تاریخ پیش (شماره ۵۱) تقسیمات فارس را در آغاز روزگار صفوی آوردیم. اکنون دنباله آن: تقسیمات سیاسی کشور در درازای روزگار صفوی تقسیم کشور از نظر سیاسی و مالی کاری‌ست که در ایران سابقه درازی داشته و از شاهنشاهی هخامنشیان به یادگار مانده است. این شیوه را نزد مورخان […]

۱۴ مرداد ۱۴۰۱

ذره‌بین تاریخ ۵۰: پیدایش لار در جغرافیای پارس در سده هشتم

هفت‌برکه – غلامحسین محسنی: در بخش پیش (ذرّه‌بین تاریخ ۴۹) از تقسیمات پارس به پنج کوره (خوره = شهرستان) به‌یادگارمانده از روزگار باستان تا تاخت‌وتاز مغول نوشتیم. همچنین آوردیم که تا این تاریخ (۶۲۳ ھ.ق. / ۱۲۲۶ م.) آبادی‌ای به نام «لار» در فارس را هیچ مورّخ و یا جغرافی‌نویسی گزارش نکرده است. به طور کلی، […]

۳۱ تیر ۱۴۰۱

ذره‌بین تاریخ ۴۹: کوره‌های پارس از روزگار عباسیان تا مغول

هفت‌برکه – غلامحسین محسنی: پیش از پرداختن به دنباله‌ی جغرافیای سیاسی پارس، پاسخ به عزیزی گرامی در یکی از شبکه‌های اجتماعی را لازم می‌بینم. ایشان دو نکته را یادآور شده‌اند: نخست، من را به خواندن کتابی با نام «شهرستان‌های ایرانشهر زمان پیروز ساسانی» فراخوانده‌اند. باید اعتراف کنم چنین کتابی را تاکنون ندیده‌ام، چه برسد که […]

۲۴ تیر ۱۴۰۱

ذره‌بین تاریخ ۴۶ – دوره‌ی جدید: جغرافیای سیاسی پارس با چاشنی تاریخ

هفت‌برکه – غلامحسین محسنی: همراهان گرامی، از این پس در «ذرّه‌بین تاریخ» کوشش داریم تا جغرافیای سیاسی پارس را با چاشنی تاریخ به شما بزرگواران پیشکش نماییم. امید که بپسندید. بهره‌مندی و توانمندی مردمان هر سرزمینی ریشه در شناخت درست و چگونگی زیست نیاکانشان دارد تا راه و روشی را که پیشینیانمان را به پیروزی […]

۳ تیر ۱۴۰۱

نقش گراش در جغرافیای تاریخی منطقه از زبان پژوهشگر جویمی

هفت‌برکه (گریشنا): تشویق‌های حاضرین برنامه‌ی دیشب در خونه کدیم نشان می‌داد از شعرخوانی و سخنان مهمانان جویمی رضایت دارند. دیشب دکتر کرامت‌الله تقوی با دو شاعر اهل جویم به خانه شهیدان عظیمی آمد تا درباره‌ی «جغرافیای تاریخی منطقه» با عبدالعلی صلاحی صحبت کند. اما قبل و بعد از صحبت‌های این پژوهشگر خوش‌سخن، شعرخوانی حاج علی‌محمد […]

۵ فروردین ۱۳۹۶