زیر محله‌ی قدیم ارد چه رازی پنهان است؟

هفت‌برکه (گریشنا): در زمان خاک‌برداری از یک منزل در ارد، زمین نشست کرد و بنایی تاریخی که هنوز مشخص نیست متعلق به چه دوره‌ای است، مانند یک راز از دل خاک بیرون آمد.

به گزارش خبرنگار هفت‌برکه، حوالی ساعت ۲۴، دوازدهم خردادماه، چند کارگر به همراه یک لودر در حال خاک‌برداری از حیاط منزل محمد الهی، روبه‌روی دارالقرآن امام محمد باقر در بخش ارد بودند که ناگهان زمین نشست می‌کند. پیدا شدن بنایی با حدود صد ستون به فاصله‌ی هفتاد سانتیمتر زیر این خانه، باعث می‌شود آن‌ها دست از کار بکشند. با منتشر شدن کشف این بنا، شایعه‌ی پیدا شدن طلا و جواهرات در این محل نیز پخش شد. اما خبری از طلا و جواهرات نیست. قاسم منصوری، منتخب پنجمین دوره‌ی شورای ارد، می‌گوید: «به نظر می‌رسد ارزش اثر به معماری آن باشد و فعلا هیچ سکه یا وسیله‌ی تاریخی‌ای در این محل پیدا نشده است.»

منصوری در ادامه می‌گوید برای جلوگیری از تجمع مردم، فعلا آن محدوده پلمپ شده است و اشاره می‌کند: «پیش از این نیز در همین منطقه در حال خاک‌برداری از یک خانه، اتاق‌هایی در زیر زمین پیدا شده است؛ اما تعداد ستون‌ها و فاصله‌ی آن، احتمال اتاق بودن این بنا را رد می‌کند و به نظر می‌رسد که گرمابه باشد. البته معماری و شکل آن به گرمابه‌هایی که در ارد داشتیم، شبیه نیست. گرمابه‌ها به این صورت بوده است که دیگ‌های پر آب را می‌گذاشتند تا گرم شود و آن را در استخر خالی می‌کردند. اما همه این‌ها حدس و گمان است و تا زمانی که کارشناس این بنا را نبیند و در مورد آن نظر ندهد، نمی‌توان از چیزی مطمئن بود.»

حسین باروزه، دهیار ارد، نیز می‌گوید: «سازه‌ی این بنا سنگ و ساروج است، چندین دهنه و ستون‌های زیادی دارد و سقف آن قوسی‌شکل است، اما فعلا وارد شدن به محل خطرناک است و امکان ریزش وجود دارد و نمی‌توان همه چیز را بررسی کرد. تماس ما با رییس اداره میراث فرهنگی گراش راه به جایی نبرد و به همین دلیل با مسئولین اداره میراث فرهنگی لار تماس گرفتیم و یک نفر از این اداره در محل حاضر شد و به همراه مامور انتظامی پاسگاه ارد، صورت‌جلسه نوشته شد.»

سجادی، بخشدار ارد، نیز گفت: «تماس ما با رئیس اداره‌ی میراث فرهنگی گراش بی‌نتیجه بود و ما از اداره‌ی میراث فرهنگی لارستان درخواست کردیم که هر چه سریع‌تر برای تعیین قدمت بنا، کارشناسی را به این محل اعزام کنند.»

اما نکته‌ی که نباید از آن غافل شد این است که چندین بار در این محدوده که به محله‌ی قدیم ارد معروف است، بنا، وسایل و سنگ قبرهایی پیدا شده است. دهدار ارد از پیدا شدن یک اتاق سالم که زنجیری به دیوار آن آویزان بوده در چندین سال قبل خبر داد. این بنا زیر یکی از خانه‌ها، دقیقا صد متر جلوتر از این خانه‌ای که این بنا با این تعداد ستون کشف شده است، پیدا شده بود. این مساله لزوم بررسی و تحقیق بیشتر کارشناسان باستان‌شناسی از کل منطقه را نشان می‌دهد.

باروزه در جواب به سوال ما درباره‌ی پیگیری‌های انجام‌شده برای بررسی کارشناسان از کل منطقه می‌گوید: «این را هم باید اضافه کنم که ده یا پانزده سال قبل نیز سنگ قبری در این محدوده پیدا شد که به نظر می‌رسید قدمت آن به ششصد سال برسد و روی آن کلمه‌ی شهیده حکاکی شده بود. برای بررسی بیشتر آن سنگ قبر را به لار منتقل کردند، اما هیچ وقت به ارد برنگشت و مشخص نشد که سرنوشت آن سنگ قبر به کجا ختم شد. ما منتطر جرقه‌ای برای شروع بودیم. و چند نقطه را نیز در نظر داریم که بعد از آمدن کارشناس‌ها آن‌ مکان‌ها نیز مورد بررسی قرار بگیرد.»

تاکنون دو محوطه‌ی تاریخی در شهرستان گراش در فهرست آثار ملی ثبت شده است و نیاز به کاوش‌های باستان‌شناسی دارد: تپه‌ی بئر گال در گراش (خبر در گریشنا) و شهر تاریخی ماخرد در خلیلی (خبر در گریشنا). آیا یافته‌های اخیر در بخش ارد، تعداد این محوطه‌ها را به عدد سه می‌رساند؟

خبر تکمیلی: مهندس جواد اسدی، سرپرست نمایندگی میراث فرهنگی گراش، نیز گزارشی از بازدید روز دوشنبه ۱۵ خرداد از محل منتشر، و وجود گنج را شایعه اعلام کرد. اسدی نوشت: «با توجه به اهمیت موضوع و شایعه‌ی کشف گنج در بخش ارد شهرستان گراش، طی بازدیدی که امروز با همکاری و مساعدت فرماندار محترم شهرستان گراش، جناب آقای فرودی، و به اتفاق موسوی، مسئول دبیرخانه سیاسی فرمانداری گراش؛ مسئول سیاسی نیروی انتظامی؛ و عبدالعلی صلاحی، از دوست‌داران میراث فرهنگی، از محل مورد نظر صورت گرفت، هیچ‌گونه آثاری کشف و ضبط نگردید. با توجه به مشاهدات میدانی و وجود دیواره ساروجی، احتمال داده می‌شود که این محل سازه‌ای مرتبط با عملکرد آبی باشد.»
سرپرست میراث فرهنگی به شکلی غیر مستقیم، به انتشاردهندگان این شایعه نیز اخطار داده است: «متاسفانه در سال ۹۵ نیز در محیط مجازی وجود گنج در روستای فاروق مرودشت در فضای مجازی پیچید، که عاملان و مسببان آن شایعه دستگیر شدند.»