هفت برکه -گراش: ابوالحسن حسینی؛ یک سال صبر برای رسیدن لحظهای از سال که فقط یک بار شکل میگیرد. شستوشو و پشم چینی گوسفندان یا به گویش محلی «مش شورو و مش چنو.»
زینل آباد مقصد من و دوست عکاسم مسلم پورشمسی است. طی تماسی که مسلم با اهالی گرفته است روز جمعه، گوسفندان را پشم چینی میکنند. صبح زود به مقصد میرسیم اما اهالی زودتر از ما شروع کردهاند و تعداد زیادی از گوسفندان را به اصطلاح اصلاح کردهاند. شیوهی کار این است. گوسفندان را یک گوشه جمع کرده و یکی یکی به وسط طویله کشانده، چهاردست و پایشان را با طناب میبندند و گوسفند بیدفاع آرام میگیرد تا پشمهایش چیده شود و برود پی کار خودش.
«تومه» نام پشهای است که از حیوان به دهان و یا بینی انسان وارد میشود و در آن تخمریزی کرده و باعث خارش عجیبی میشود که سرانجام آن بیمارستان است. متاسفانه معادل فارسی آن را نمیدانم اما این مهمترین خطری است که مستقیما پشم چینها را تهدید میکند به همین دلیل بینی و دهان خود را با پارچهای میبندند تا از خود محافظت کنند.
کودکان فعالتر و همراه با شیطنت کارهای جنبی نظیر جمع آوری پشم و یا باز و بسته کردن طناب دور پاها و… را انجام میدهند و هر از گاهی بز نر، گله را تحریک به حمله میکنند.
پیرمردها اما تنها سوپروایزر هستند و گهگاهی با نقل خاطرهای و یا شیرینکاری و گهگاهی کنترل کوچکترها زمان را میگذرانند و به جایی خیره میشوند. شاید به آن روزهایی فکر میکنند که خود همهی کارهای گوسفندان را انجام میدادند.
برهها بیصبرانه منتظر بازگشت مادرهایشان از زیر تیغ هستند. و بعضیها هم البته در آن هیاهو از جایشان تکان نخورده و همچنان در خواب هستند.
اما بعضی از مادرها در اثر غفلت پشم چین زخمی از قتلگاه بر میگردند که با بتادین زخمهایشان را ضدعفونی میکنند. حلوای محلی موسوم به «ترکی» که با خرما تهیه میشود به همراه چای نیروبخش پشم چینهای خسته است.
منتشر شده در شماره ۴ نشریه گراش
جعفری
۱۲ فروردین ۱۳۹۷
اصطلاح علمی که برای “تومه”به کار می رود میازیس هستش که در فارسی نیز از همین واژه استفاده می شود.
جهت اطلاعات بیشتر لینک زیر را مشاهده فرمائید.
https://www.yjc.ir/fa/news/4788810/%D9%85%D9%8A%D8%A7%D8%B2%D9%8A%D8%B3-%DA%86%D9%8A%D8%B3%D8%AA