هفتبرکه – مسعود غفوری: انتخابات بیش از این که محل رقابت افراد باشد، محل رقابت طیفها و گروهها است. طبیعی است که قبل از هر انتخابات، بخصوص انتخابات شورای شهر، گروههای اجتماعی و سیاسی زیادی در هر شهر فعال شوند و سعی کنند در فضای انتخابات تاثیرگذار باشند. این تاثیرگذاری به شیوههای مختلفی صورت میگیرد: از معرفی نامزد انتخاباتی گرفته تا تلاش برای ایجاد ائتلافها و حتی تلاش برای تخریب نامزدهای گروه رقیب. چیزی که طبیعی نیست، فعال نشدن این گروهها در شهر است؛ امری که در این دوره از انتخابات شورای شهر شاهدش بودیم.
بیست و ششم اسفندماه مهلت یکهفتهای ثبت نام داوطلبان ورود به انتخابات ششمین دوره شورای شهر به پایان رسید. در حالی که انتظار میرفت چند ماه پیش از شروع ثبت نام، گروههای مختلف فضای انتخابات را پرسروصدا کنند، تا هفتههای آخر تنها صدای ضعیف دو یا سه گروه به گوش رسید. این سردی و خاموشی دلایل مختلفی دارد که باز کردنش نیاز به مقالهای دارد. در این گزارش سعی شده است یک نمای کلی از گروههایی که از چندی پیش برای انتخابات شورای شهر ششم فعال شده بودند ارائه شود. این لیست اصلا بلند نیست. در واقع فقط سه گروه را میتوان نام برد: گروه دهنفره، گروه گراش همدل و نظام مهندسی.
گروه دهنفره با توجه به تجربهی موفقی که در کمک به اجماع نامزدها در انتخابات مجلس شورای اسلامی داشت، از ماهها پیش به رصد فضای انتخاباتی پرداخته بود. برآوردی که این گروه از انتخابات شورای ششم ارائه کرده بود، در نهایت باعث شد برای گرما بخشیدن به این فضا، یک فراخوان عمومی دعوت به ثبت نام منتشر کند (خبر در هفتبرکه). در این فراخوان آمده «گروه دهنفره در سه مرحله ثبتنام انتخابات، تبلیغات انتخابات و پس از انتخابات، برنامههایی را در نظر دارد».
اما پس از انتشار این بیانیه، این گروه با دستاندازی قانونی مواجه شد و مسئولین سیاسی شهرستان ترمز آن را به طور موقت کشیدند. دو عضو گروه دهنفره، محمد خواجهپور و حامد عبداللهی، برای انتخابات شورا ثبت نام کردند اما هر دو نفر اعلام کردند که از طرف گروه دهنفره شرکت نکردهاند و مستقل آمدهاند.
باید دید در ادامه راه، این گروه چه برنامهای برای انتخابات خواهد داشت.
گروه مردمی گراش همدل به محوریت مهدی جعفری، محمد عالیپور و محمدامین خواجی، نیز جلساتش را از هفتهها پیش از شروع ثبت نام در مسجد فاطمه زهرا(س) در شهرک رزمندگان شروع کرده بود. این گروه نیز با انتشار اطلاعیه شماره یک با عنوان «انتخابات پرشور و ایجاد شورای منسجم و متخصص» اعلام موجودیت کرد (در کانال هفتبرکه بخوانید). در این اطلاعیه آمده است: «گروه مردمی گراش همدل، با مشورت از افراد مطلع و باتجربه به این نتیجه رسیده که قالب پیشنهادی به مردم و گروههای دیگر برای انتخاب اعضای پنج نفرهی شورای شهر شامل تخصصهای زیر باشد: ۱- متخصص در یکی از گروههای معماری ـ شهرسازی ـ عمران؛ ۲- متخصص در مسائل فرهنگی ـ ورزشی ـ اجتماعی ـ خانواده؛ ۳- متخصص در رشتههای اقتصاد و سرمایهگذاری مشارکتهای مردمی؛ ۴- تخصص و یا تجربه کافی در امور اجتماعی شهر با رویکرد حقوقی ؛ ۵- تخصص و یا تجربه کافی در امور اجتماعی.»
در انتهای این اطلاعیه هم آمده است: «همچنین این گروه در نظر دارد جهت پرشور شدن انتخابات، که یکی از اهداف اصلی این گروه میباشد، از واجدین شرایط طی جلسات آینده دعوت به عمل آورد.» در همین راستا، این گروه دیدارهایی با افراد مختلف داشت و آنها را برای شرکت در انتخابات تشویق میکرد، هرچند در نهایت هیچکدام از افرادی که ثبت نام کردند، مستقیما به نقش این گروه و دعوت آنها اشارهای نکردند.
با توجه به سوابق هستهی مرکزی گروه گراش همدل، میتوان این گروه را در طیف سیاسی انقلابیها تعریف کرد. قرار بود این گروه از میان اعضایش یک هستهی مرکزی را برای ادامهی راه انتخاب کند، اما این کار هنوز به مرحلهی اجرا و معرفی نرسیده است.
نظام مهندسی گراش هم برای داشتن دست کم یک نماینده در شورای ششم، طرح اجماع مهندسان را برای انتخابات این دوره در نظر گرفته است. در انتخابات دورههای قبل، همواره چند عضو نظام مهندسی نامزد میشدند و در فضای عمومی نیز صحبت از لزوم وارد شدن یک مهندس در بین اعضای شورا مطرح میشد. اما در نهایت مهندسان بخت حضور در شورا را پیدا نمیکردند. در این دوره، نظام مهندسی به عنوان یک نهاد صنفی، تصمیم گرفته است با برگزاری جلسات داخلی، از بین اعضایش یک یا چند نفر را به عنوان گزینههای اصلی معرفی و از آنها حمایت کند.
در روزهای ثبت نام، چند مهندس نامشان را در بین داوطلبان ثبت کردند و حضور آنان در فرمانداری نیز با همراهی تعدادی از همکاران خود بود. بیشتر آنها نیز به برنامهی اجماع نظام مهندسی و پایبندیشان به این برنامه اشاره کردند. حامد عبداللهی، منصور فیروزی، ابراهیم وقافرد سه گزینه اصلی اجماع در نظام مهندسی هستند.
در دورههای گذشته، نقش هیات امنای مساجد، به خصوص مسجد صاحبالزمان(عج) و مسجد ولیعصر(عج) در تمام مراحل انتخابات شورا به وضوح هویدا بود، اما در این دوره تاکنون جز رد پای محوی از آنان دیده نمیشود. شاید آنها نیز در ادامه راه، با تمرکز بر نامزدهای خاص، سعی کنند سهمی در این انتخابات داشته باشند.
شاید انتظار میرفت که جمعیت جوانان گراش نیز در این انتخابات دوباره فعال شود، اما چنین اتفاقی تاکنون رخ نداده است. این جمعیت نیز کمک زیادی به اجماع نامزدهای مجلس کرد و نامش را با ایجاد یک کمپین قوی بر سر زبانها انداخت، اما هستهی مرکزی این گروه هنوز تمایلی برای ایجاد چنان جوی در انتخابات شورا نشان ندادهاند.
در سه ماه باقیمانده به انتخابات، احتمالا گروهها و طیفهای دیگری نیز به این فضا وارد شوند. یکی از شاخصههای فضای انتخاباتی همین است. گروههایی که امروز قبل از انتخابات فعال میشوند، میبایست فردای انتخابات هم به فعالیتشان ادامه دهند. یکی از شاخصههای یک جامعهی دموکراتیک این است.