هفت برکه (گریشنا): هفت سال از تاسیس اداره‌ی دامپزشکی در شهرستان می‌گذرد برای شنیدن از فراز و نشیب‌های این اداره در طول سال‌های گذشته مصاحبه‌ای را با دکتر علیرضایی، رییس اداره‌ی دامپزشکی ترتیب دادیم.
سه سال اول راه‌اندازی این اداره دکتر معماری، ریاست اداره دامپزشکی را برعهده داشت و بعد از او به مدت چهار سال این مسولیت به دکتر علیرضایی سپرده شد. او متولد شیراز است و سال ۹۰ فارغ‌التحصیل رشته‌ی دامپزشکی در مقطع دکترا شد. علیرضایی سه ماه دوره کارآموزی خود را در شبکه دامپزشکی سروستان گذراند، یک سال و سه ماه هم به صورت طرح در بخش سروستان بود و برای مدتی مسئولیت طیور مرکز شهرستان سروستان را برعهده گرفت و در نهایت از سال ۹۱ در اداره‌ی دامپزشکی شهرستان گراش استخدام شد.
دکتر علیرضایی در گفت‌وگو با خبرنگار هفت برکه درباره عملکرد چند سال اخیر اداره دامپزشکی می‌گوید: «از حدود چهارسال پیش که من وارد این اداره شدم کار را با یک نیرو و از صفر شروع کردیم و در حال حاضر دو نیرو در اداره مشغول به کار هستند که یک نیرو در بخش خصوصی و یک نیرو درکشتارگاه به عنوان بازرس بهداشتی زیر نظر اداره فعالیت دارند.»
مهمترین فعالیت‌های انجام شده در اداره‌ی دامپزشکی؟
مهمترین فعالیت‌های انجام شده در این سال‌ها پیگیری برای راه‌اندازی ساختمان اداری شهرستان، تفکیک سیستمGIS (سیستم اطلاعات پایش کشوری ) گراش از لار، تعمیر و تجهیز کامل ماشین اداره و جذب یک ماشین مزدا دو کابینه‌ی دیگر و همچنین جذب یک نیروی لیسانس علوم دامی است.
حوزه‌ی فعالیت و وظایف اداره‌ی دامپزشکی چیست؟
کل سیاست سازمان دامپزشکی کشور بر محور شعار کنترل، مراقبت، پیشگیری، مبارزه و درمان بنا شده است. فعالیت‌های اداره دامپزشکی گراش نیز بر همین چند اصول تکیه دارد. عمده فعالیت ما واکیسناسیون دام‌ها بر علیه بیماری‌های مشترک بین انسان و دام است مانند تب برفکی که بیماری شایعی است و حدود دو ماه می‌شود که در سطح شهرستان درگیر این بیماری هستیم.
یکی از دامداران اظهار می‌کرد با وجود استفاده از واکسن تب برفکی، دام‌هایش به این بیماری مبتلا شده‌اند و استفاده از واکسن بی‌تاثیر بوده، نظرتان را در این باره بگویید.
بیماری تب برفکی تیپ‌های مختلفی دارد که امسال در شهرستان گراش درگیر تایپ o بودیم، بیماری‌ها سویه‌های مختلفی دارد و مبارزه با آن سخت است، واکسن یعنی پیشگری نه درمان، این دام‌دار نیز احتمالا زمانی از واکسن استفاده کرده که دام‌هایش مبتلا به بیماری بوده‌اند و با واکسن زدن بیماری تشدید شده است برای دیدن تاثیر واکسن باید آن را به موقع و قبل از ابتلا به بیماری استفاده کرد.
بعضی از واکسن‌ها نیز تحت نظارت خود دولت و به صورت طرح و برنامه‌ی هدفمند طبق سیاست‌های سازمان و دادرسی استان اجرا می‌شود که تصمیم‌گیری در مورد این که چه نوع واکسنی و در چه فصلی از سال استفاده شود به عهده خود دولت است مثل واکسن تب برفکی و یا تست مشمشه و … در این یکی دو ماه اخیر نیز به دلیل کوچ عشایر سویه‌های جدیدی از بیماری وارد شهرستان شد. مثل تب برفکی که امسال تایپ آن با سال‌های قبل فرق داشت.
چند نوع بیماری مشترک بین انسان و دام وجود دارد؟
ما علاوه بر بیماری‌های دامی با بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان هم درگیر هستیم بیش از هشتصد نوع بیماری مشترک بین انسان و دام وجود دارد.
و از آن جایی که این شهرستان شاه راه حمل و انتقال دام به خصوص گاو و گوساله است می‌بایست توجه بیشتری به این بخش شود که خوشبختانه در طول این مدت توانستیم بر روی حمل و نقل گوساله و دام‌های غیر مجاز که مبدا و مقصد آن مشخص نبود و ممکن بود ناقل خیلی از بیماری‌ها باشند بیشتر نظارت کنیم و با همکاری نیروی انتظامی، فرمانداری و دادستانی این مشکلات نسبت به سال‌های قبل کمتر شده است.
در شهرستان چه تعداد دام و واحد فعال دامداری وجود دارد؟
در حال حاضر حدود سه هزار راس دام سنگین شامل گاو، گوساله و همچنین دو گاوداری نیمه صنعتی شیری داریم و پنجاه و دو هزار راس دام سبک نیز در روستاها پراکنده هستند و معمولا در شش ماهه دوم سال شش تا هشت هزار راس دام عشایر به این تعداد اضافه می‌شود که از بیست روز قبل کوچ عشایر شروع شده است. و در شش ماه دوم سال کوچ عشایر در مهر ماه انجام می‌شودکه می‌توانیم بگوییم حدود شصت هزار راس دام در کل شهرستان وجود دارد. و همچنین یک باشگاه سوارکاری به نام فاضل که یکی از افتخارات این شهرستان است و در آینده هم می‌تواند باشد.
متاسفانه شمارش شترهای چون هنوز پلاک‌گذاری انجام نشده بلاتکلیف است و به صورت تقریبی حدود دویست و پنجاه نفر شتر در شهرستان وجود دارد. اما تا پلاک‌گذاری نشود نمی‌توان آمار دقیق اعلام کرد.
اگر کسی تمایل به سرمایه گذاری در زمینه دامداری داشته باشد پیشنهاد شما برای آنان چیست؟
با توجه به خشکسالی اخیری که اتفاق افتاد مخصوصا وضعیت بد آب در جنوب فارس به نظر من سودآور نیست و به ضرر است. اگر ما بتوانیم شناخت بیشتری به مردم در قبال احشامی که پرورش می‌دهند، بدهیم و مقداری هم تسهیلات بانکی به این سمت پیش برود پرورش دامداری بسیار مناسب است و گراش می‌تواند یکی از قطب‌های خیلی خوب پرورش اسب و همچنین گاو و گوساله باشد.
با توجه به اینکه گراش به عنوان مرکز گوشت منطقه شناخته شده است چه اقدامی برای تقویت این مساله وجود دارد؟
گراش یکی از شهرستان‌هایی است که مصرف کشتار روزانه و مصرف گوشت و پروتین به نسبت جمعیت بالا است. حداقل روزی هفتاد تا هفتاد و پنج راس دام سبک و هفته‌ای چهار تا پنج راس دام سنگین و همچنین یک نفر شتر کشته می‌شود.
پیشنهاد من به سرمایه‌داران این است که چون ظرفیت مصرف گوشت در شهرستان بالا است یک کارگاه قطعه‌بندی در شهرک صنعتی شهرستان راه‌اندازی کنند که بدون شک سود‌آوری زیادی برایشان خواهد داشت.
نظر شما در رابطه با وضعیت کشتارگاه چیست؟
ما در کشتارگاه وظیفه نظارت مستمر و روزانه را داریم حتی در ایام تعطیل مدیریت کشتارگاه با دامپزشکی است. اما مدیریت داخلی کشتارگاه مثل تصفیه خانه و امثال این‌ها با شهرداری است. طبق وظیفه‌ای که داریم در حال حاضر با توجه به ظرفیت کشتاری، یک نیرو آقای عابدین بلوچی به نمایندگی از اداره‌ی دامپزشکی در کشتارگاه مستقر است که به صورت روزانه به کشتارگاه می‌رود و گوشت‌ها را بررسی و مهر می‌‌زند و با ماشین شهرداری در سطح شهر پخش می‌شود. اگر کوتاهی صورت گیرد و گوشت بدون مهر در سطح شهر مشاهده شود از طریق بازرسینی که در سطح شهر داریم این گوشت‌ها را جمع آوری می‌کنیم و اگر این تخلفات بیشتر از سه بار تکرار شود آن‌ها را به مراجع قضایی ارجاع می‌دهیم.
اما در کل می‌توانیم بگوییم به نسبت شهرستان‌های دیگر کشتارگاه تمیزی داریم اما گله‌ای که از شهرداری داریم در مورد تصفیه فاضلاب کشتارگاه است که بارها جلسه داشتیم در فرمانداری و مهندس جمالی،مسوول اداره‌ی محیط زیست هم به ما در این زمینه کمک کرد و یکی از دغدغه‌های محیط زیست هم همین است چون بار میکروبی کشتارگاه زیاد است و اگر این آب‌های تصفیه نشده وارد زمین شود آب‌های زیرزمینی را هم آلوده می‌کند.
از لحاظ اداری در چه وضعیتی هستید و آیا کاری است که ضروری باشد دامداران به لار مراجعه کنند؟
یکی از وظایف محول شده به ما براساس سیاست‌های اداره کل استان، نمونه‌گیری از شیر است که به صورت فله‌ای در بازار عرضه می‌شود و هر ماه نمونه می‌گیریم و سه ماه یک‌بار نیز نمونه افلوتکسین که نوعی سم تولید می‌کند را انجام می‌دهیم که این آزمایش در استان انجام می‌شود و از طرفی بار میکروبی شیر‌ها هم هر ماه در آزمایشگاه لار سنجیده می‌شود. اگر این آزمایشگاه در شهرستان راه‌اندازی شود از همه لحاظ مستقل هستیم.
نظرتان در مورد نقل و انتقال طیور و ماهی‌فروشان دوره‌گرد؟
ماهی فروشان در سطح شهرستان پراکنده هستند، از همشهریان خواهش دارم که از ماهی فروشان دوره گرد ماهی نخرند و ماهی را از مراکز معتبر خریداری کنند چون اخیرا بیماری آبزیان هم بیشتر شده است.
در خصوص طیور هم آنفولانزای فوق حاد طیور در کشور به صورت کلان شیوع پیدا کرد و تلفات زیادی هم در شمال کشور داشت اما خوشبختانه در مرغداری شهرستان تلفاتی نداشتیم. یکی از سیاست‌های اداره این است که با دوره‌گردی طیور به صورت فله‌ای که موجب انتقال بیماری می‌شود و زیر نظر ما نیست، مبارزه کنیم.
در بخش بازرسی و نظارت عملکرد اداره‌ی دامپزشکی به چه صورت است؟
ما با بازرسی بر اماکن تولید، عرضه و فروش هر نوع فرآورده خام دامی همانند مرغ فروشی، رستوران، کبابی، قصابی، تخم مرغ فروشی و ماهی فروشان بر این مراکز نظارت داریم. اواخر سال گذشته هفتصد و پنجاه کلیو گوشت فاسد و همچنین چند روز پیش هم دویست کیلو مرغ که تاریخ مصرف و انقضا نداشتند را جمع‌آوری و معدوم کردیم.
پارسال گزارشی به ما رسید مبنی بر این که تخم مرغ‌ها تاریخ تولید و انقضا ندارند یا تاریخ مصرفشان بیشتر از یک ماه قید شده است در صورتی که تاریخ مصرف تخم مرغ تنها یک ماه است ما سریع در این زمینه اقدام کردیم و در حال حاضر تمام تخم‌مرغ‌های توزیع شده در سطح بازار دارای تاریخ مصرف و انقضای یک ماهه هستند که اگر غیر از این بود مردم می‌توانند با قسمت نظارت اداره تماس بگیرند تا پیگیری و تخم مرغ‌ها جمع‌آوری شود. از همشهریان خواهش دارم که با توجه به شروع فصل گرما در خصوص مصرف فرآورده خام دامی دقت لازم را داشته باشند و در صورت مشاهده مورد خاص با شماره ۵۲۴۵۱۰۶۸ تماس بگیرند تا پیگیری‌های لازم انجام شود.
طرح مروجین دامپزشکی چه طرحی است؟
ما طرحی به نام مروجین دامپزشکی داشتیم که در این طرح ما برای سپاه، آموزش و پرورش، بسیج، حوزه علمیه و خود مردم فراخوان دادیم و کلاس‌های آموزشی برای آنان گذاشتیم تا آموزش ببینند و به جایی برسند که حتی خودشان هم بتواند در سطح شهرستان و روستاها کلاس آموزشی برگزار کنند و به مردم آموزش دهند. افراد شرکت‌کننده در این طرح هر دوماه یک بار برای ما گزارشی از کارهای انجام شده‌ی خود ارسال می‌کنند و تمامی این گزارش‌ها در این اداره موجود است.
۲ اردیبهشت ۱۳۹۵
از دامپزشکی گراش تشکر میکنم چون اداره ای است که کارخودش را بدون هیاهو و با ارامش انجام می دهد و نقش بسزایی در بهبود بهداشت دام داشته و بقدر توانایی
و امکانات موجود تلاش کرده اند .