محمدعلی شامحمدی: همیشه این انتقاد به مراسمهای مذهبی وارد میشود که مراسمهای مربوط به عزاداری بیشتر و باشکوهتر از مراسمهای شادی، جشن و اعیاد برگزار میشود و در نتیجه دین به ترویج اندوه و عزا متهم میشود اما ریشه این انتقاد کجاست و چگونه میتوان بین جشنها و سوگهای مذهبی تعادل ایجاد کرد؟
نمونه نقض این انتقاد برگزاری جشنهای نیمه شعبان است. در نیمه شعبان با فراهم شدن شرایط، ما با جشنهای مردمی و گسترده مواجه میشویم که اقشار مختلف در آن مشارکت دارند. مراسمها و آیینهای اجتماعی و فرهنگی زمانی زنده و پویا هستند که به صورت یک آیین مردمی در آیند.
جشنهای میلاد امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف با گذشت سالیان اکنون تنها محدود به یک مراسم نیست بلکه آیینها و سنتهای مختلف آن را به یک جشن بزرگ تبدیل کرده است. در حالی که میلاد دیگر ائمه تنها در یک سخنرانی یا مولودیخوانی خلاصه میشود، نیمه شعبان با سنتهایی همانند برات و گهواره در خانه و مساجد به مجموعهای از آیینها تبدیل شده که میتوان آن را به صورت یک جشن مردمی دیدید.
مراسمهای عزاداری مذهبی با سنتهایی همانند سینهزنی، روضهخوانی، مداحی و مرثیه همراه است که به آن شکوهی آیینی میدهد اما در جشنهای مذهبی به دلیل فقدان مناسک شاد متناسب، شکوه اجتماعی و مردمی کمتر دیده میشود.
جشنهای نیمه شعبان در کنار اعیاد اسلامی فطر و قربان که دارای آیینهای خاص خود هستند میتوانند اتهام ناپسند مردهپرستی را از چهره پاک اسلام و شیعه بزدایند. این است که برگزاری پرشکوه جشنهای نیمه شعبان بیش از پیش اهمیت پیدا میکند.
سرمقاله شماره ۳۵ افسانه گراش