تحریریه نوجوان: «مایل هستم به جای استفاده از موبایل به افزایش مهارت‌های زندگی‌ام کمک کنم.» جمله را شکیلای ۱۷ساله که به دلیل تجربه‌های گذشته‌اش از موبایل کمتر استفاده می‌کند، می‌زند. میزان استفاده از موبایل، محدودیت‌های خانواده در استفاده از موبایل و امکان درآمدزایی از آن، موضوع گفت‌وگوی مبینا پزشک با هم سن و سال‌های خودش شکیلا، فاطمه، زهرا، حسنا، زینب و هانیه است. به نظر شما کودکان و نوجوانان چقدر باید از موبایل و شبکه‌های اجتماعی استفاده کنند.

14031120 Mobile

شکیلا: والدینم من را کنترل می‌کنند

شکیلای ۱۷ساله با بیان اینکه تمایلی به استفاده از موبایل ندارد توضیح داد: «من به سلامت جسمی و روحی‌ام توجه دارم و جز مواقع ضروری از موبایلم استفاده نمی‌کنم. بیشتر به آشپزی کردن می‌پردازم چون علاوه بر سرگرمی به یادگیری من در مهارت‌های بیشتر کمک می‌کند.»

او ادامه می‌دهد: «استفاده از موبایل می‌تواند به خستگی چشم منجر شود. من در ایام کرونا به دلیل درس‌هایم زیاد از موبایل استفاده می‌کردم. مدتی بینایی‌ام دچار اختلال شد که خدا را شکر به خیر گذشت.»

نظر او در مورد محدودیت والدین برای مدیریت زمان این است: «پدر و مادرم من را کنترل می‌کنند. از همان ابتدای خرید گوشی وضعیت به همین منوال بود؛ به همین خاطر واکنش خاصی نشان نمی‌دهم. دلیل سخت‌گیری والدین من این بود که آنها می‌خواهند یک تعادل ایجاد کنند بین استفاده از موبایل و فعالیت‌های دیگر، اما در کل موبایل در کنار یک سری مزایا، معایبی هم دارد. مثلا والدین من نگران هستند که من در موبایل با محتوای نامناسب برخورد کنم. من به شخصه به آنها حق می‌دهم.»

او در نهایت توصیه می‌کند: «به نظر من اگر در استفاده از موبایل با والدین دچار تنش شدید، به سه مورد توجه کنید: ۱. تعیین زمان مشخص برای استفاده از موبایل؛ ۲. ایجاد فضایی برای بیان احساسات و نگرانی‌ها؛ ۳. تشویق فرزند به فعالیت‌های دیگر.»

فاطمه: نمی‌خواهم تحت نظارت قرار بگیرم

فاطمه ۱۷ساله هم در مورد استفاده بیش از اندازه از موبایلش می‌گوید: «استفاده از موبایل به نیاز فرد و سن او بستگی دارد. مثلا خواهر و برادرم به محض اینکه گریه می‌کنند، می‌دانند که والدینم موبایل را در اختیارشان می‌گذارند تا ساکت شوند. همیشه از این شیوه برای دسترسی به موبایل استفاده می‌کنند اما خود من حتی وقتی به حمام می‌روم هم گوشی‌ام را با خود می‌برم و موزیک بی‌کلام گوش می‌دهم. من بیشتر در اینستاگرام می‌چرخم و کلیپ می‌بینم. حالا در کنار این موضوع ممکن است آدم‌ها با محتوای نامناسب هم مواجه شوند که من به طور کلی می‌گویم فرد بعد از مواجه شدن با آن محتوا ممکن است احساس ترس، کنجکاوی و نگرانی داشته باشد.»

او در مورد نظارت والدین نظری متفاوت از شکیلا دارد: «من دوست دارم آزادی داشته باشم. نمی‌خواهم تحت نظارت قرار بگیرم. می‌خواهم والدینم کمتر بر کارهایم کنترل داشته باشند. من بزرگ شده‌ام و تا حدودی خوب از بد را تشخیص می‌دهم. فقط می‌خواهم آنها من را راهنمایی کنند همین. راستش پدر و مادرم وقتی خیلی از دست من عصبانی می‌شوند گوشی‌ام را می‌گیرند.» و با خنده ادامه داد: «اما عصبانی نشوند هم از چشم غره‌ها و کنایه‌هایشان در امان نیستم، من در کل یک روز هم بدون موبایل نمی‌توانم زندگی کنم. چون فکر می‌کنم تمام دنیا را از من گرفته‌اند، من به استفاده زیاد از گوشی عادت کرده‌ام و سخت است که بخواهم این روند را تغییر دهم.»

زهرا: خانواده‌ام مخالف درآمدزایی هستند

زهرا دختر ۱۵ساله‌ای است که با تولید محتوا و ساخت پوستر و ادیت ویدیو از طریق موبایل درآمدزایی می‌کند. او می‌گوید: «زمانی که راه درآمدزایی را پیدا کنید، کارتان رونق خوبی می‌گیرد و حتی در وجودتان احساس افتخار می‌کنید. به نظر من درآمدزایی می‌تواند به استقلال مالی شما کمک کند چون امروزه خرید و فروش و خیلی از کار‌های دیگر با موبایل انجام می‌شود. اگر در همین سن کم بتوانید درآمدزایی کنید، دو هیچ از بقیه جلو هستید.»

او نظر خانواده‌اش را در این مورد اینطور توضیح داد: «خانواده‌ام با درآمدزایی من مخالف هستند چون ما از نظر مالی به این درآمد نیازی نداریم. من چشم‌هایم ضعیف است، به همین دلیل کمی درگیری داریم. ولی در کل از من حمایت می‌کنند. واکنشم تقریبا معمولی است اما نمی‌توانم از علاقه‌ام دست بکشم. من مشتری ثابتی ندارم و بیشتر برای هیأت کار می‌کنم. مهارتم ساخت پوستر و ادیت ویدیو است.»

زهرا درآمدزایی را مانع درس خواندن نمی‌داند: «به نظر من درس و درآمدزایی دو راه مستقل هستند، شما هم می‌توانید هم درستان را بخوانید و هم کسب درآمد کنید. این کار بهتر از این است که اوقات فراغت وقت خود را بیهوده هدر بدهید.»

حسنا: از اعتیاد به موبایل می‌ترسم

حسنا ۱۶ساله معتقد است که نباید به موبایل وابسته بود: «می‌ترسم به موبایل وابسته شوم. به همین دلیل کمتر از موبایل استفاده می‌کنم هرچند کار بسیار سختی است. من به جای استفاده از گوشی بیشتر کتاب می‌خوانم که به معاشرت خوب کمک می‌کند و باعث می‌شود اجتماعی‌تر باشم. استفاده از موبایل باعث می‌شود که فرد تعاملات اجتماعی‌اش کاهش یابد، حتی مدیریت زمان درستی نداشته باشد. علاوه بر این، اختلال در خواب و سردرد به دلیل استفاده مداوم نمی‌تواند دور از انتظار باشد.»

او نیز در مورد نظارت والدینش توضیح داد: «والدین من نگران تاثیرات منفی استفاده از موبایل بر تحصیلم هستند. آنها فکر می‌کنند که اگر زیاد از موبایل استفاده کنم دچار افت تحصیلی و عدم تمرکز می‌شوم. مثلا من با اینکه با دوستانم ارتباط آنلاین داشتم اما باز هم احساس تنهایی می‌کردم و این موضوع من را برد به کاهش استفاده از موبایل و ارتباط حضوری.»

زینب: کمک‌خرج خانواده‌ام هستم

زینب ۱۶ساله هم از را تولید محتوا درآمد کسب می‌کند. او می‌گوید: «تولید محتوا چیزی است که از راه آن با موبایل درآمد به دست می‌آورم. بیشتر کلیپ‌های تبلیغاتی تهیه می‌کنم، و کار دیگرم این است که محصولات دیگران را استوری می‌کنم و از فروش آن درصدی به من تعلق می‌گیرد. این درآمدی که من به دست می‌آورم زیاد نیست اما سر جمع می‌شود کمک‌خرج خانواده‌ام، مخصوصا با این تورم اقتصادی که اکثر خانواده‌ها با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.»

زینب در مورد کارش توضیح می‌دهد: «در حال حاضر فکر می‌کنم به یک استقلال رسیده‌ام. مهارت‌هایم را تقویت می‌کنم و فکر می‌کنم که امروزه این کار مفید و به‌صرفه است چون نیازی نیست به بیرون از خانه بروی، تایم شروع کار هم با خودت است. من برای تولید محتوا از برنامه پیکس‌آرت استفاده می‌کنم. مشتری ثابتی ندارم اما برای استوری فروش محصولات دو سال است که فقط محصول یک فرد را به فروش می‌رسانم. من این کار را با علاقه انجام می‌دهم. هم به درسم می‌رسم و هم به کارم رسیدگی می‌کنم.»

هانیه: برنامه‌های گوشی‌ام گذرواژه دارند

هانیه دختر ۱۷ساله‌ی دیگری است که در مورد میزان استفاده از گوشی با او صحبت کردم. او می‌گوید: «من ۵ ساعت در روز از موبایل استفاده می‌کنم و در زمان‌های اضافه به دید و بازدید، درس، خواب و تماشای تلویزیون مشغولم. اما گاهی تمام این کار‌ها به صورت فشرده انجام می‌شود و بعضی وقت‌ها برای انجام کار‌های شخصی‌ام وقت کم می‌آورم و آن را به روز بعد می‌اندازم. روی موبایل، من بیشتر انیمیشن می‌بینم و بازی‌های ویدیوی را هم انجام می‌دهم.»

هانیه خودش هم اعتراف می‌کند که این میزان استفاده از موبایل زیاد است و نتایج نامناسبی هم در پی دارد: «من تا به حال با محتوای نامناسب هم مواجه شده‌ام و فکر می‌کنم هر فردی حداقل یک بار هم که شده برایش چنین موضوعی اتفاق افتاده باشد حتی ناخواسته و اتفاقی. اولین احساس من بعد از دیدن آن محتوا سردرگمی، ترس و نگرانی بود. ترجیح می‌دهم زیاد به آن موضوع فکر نکنم.»

او در مورد نظارت والدین بر موبایل هم می‌گوید: «باید بگویم که پدر و مادرم روی برخی از برنامه‌های گوشی‌ام گذرواژه گذاشته‌اند. در واقع من در ایام مدرسه اجازه دارم گوشی داشته باشم ولی در تابستان موبایلم را می‌گیرند و با مامانم از یک گوشی مشترک که مربوط به مامانم است استفاده می‌کنیم. به همین دلیل، نداشتن موبایل در مواقعی از سال برایم سخت نیست.»