هفت برکه: ترک تحصیل حداقل ۱۵۰ دانشآموز در دوران کرونا باعث شد تا امام جمعهی شهر در یکی از خطبههای نماز جمعه با هشدار به آموزش و پرورش از آنها بخواهد چارهای برای برگشت این دانشآموزان پیدا کنند. قادری، معاون آموزشی مدیریت آموزش و پرورش میگوید:«ما پیگیر این موضوع هستیم و هر جا بدانیم که میشود کاری را انجام داد، انجام میدهیم تا آسیبهای ناشی از ترک تحصیل متوجه جامعه نشود.»
قادری، معاون آموزشی مدیریت آموزش و پرورش گراش در گفتوگو با هفت برکه با بیان تفاوت دو مفهوم ترک تحصیل و بازمانده از تحصیل گفت:«ترک تحصیل مربوط میشود به آنهایی که جذب آموزش و پرورش میشوند، ثبتنام میکنند و وارد مدرسه میشوند، ولی بعد از مدتی، قبل از پایان سال تحصیلی، مدرسه را ترک میکنند. یعنی سال تحصیلی خودشان را تمام نمیکنند. اما بازمانده از تحصیل دانشآموزانی هستند که شرایط آمدن به مدرسه را دارند اما وارد مدرسه نشدند. مثلا دانشآموز پایه اول ابتدایی که هفت ساله است و باید اول ابتدایی ثبتنام کند اما در هیچ مدرسهای ثبت نام نکرده است این دانشآموز، دانشآموز جذب نشده است، دانشآموزی است که بازمانده از تحصیل است.»
او با اشاره به دلایل مختلفی که باعث میشود که افراد از تحصیل بازمانده شوند، گفت:«بازمانده شدن افراد از تحصیل شرایط و دلایل مختلفی دارد. ما بر اساس لیست متولدین یک سال متوجه میشویم که فلان دانشآموز باید جذب مدرسه میشد ولی بر اساس آماری که از اداره کل به ما میرسد میفهمیم که در هیچ مدرسهای ثبتنام نشده است و اداره کل از ما میخواهد که به صورت موردی بررسی کنیم که دلیل آن چه چیزی است و گزارش را برای آنها ارسال کنیم. ما این کار را انجام میدهیم و معمولا تعداد بازمانده از تحصیل علتهای مختلف دارد که این مساله آمار را بالا میبرد. مثلا دانشآموزی که متولد شهر گراش است اما محل سکونت او به شهر دیگری منتقل شده است این فرد در لیست بازمانده از تحصیل قرار میگیرد. یا دانشآموزی که متولد گراش است اما از ایران خارج شده و در کشورهای خارجی دارد تحصیل میکند این هم به عنوان بازمانده از تحصیل نشان میدهد. ما علتها را بررسی میکنیم.»
سال اول کرونا آمار ترک تحصیل بالا بود
معاون آموزشی مدیریت آموزش و پرورش گراش با بیان این که بخشی از آمار ۱۵۰ نفر ترک تحصیل دانشآموزان در دوران کرونا مربوط به بازماندگان از تحصیل است، گفت:«در دوره کرونا دانشآموزانی داشتیم که به خاطر ترس از شرایط کرونایی ترک تحصیل کردند. خوشبختانه سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ با حضوری شدن مدارس این مورد کمتر شد. اما عوامل دیگری هم وجود داشت که در مدارس روستایی و شهری تفاوتی را شاهد بودیم. آماری که حجتالاسلام بخشایشپور در خطبههای نماز جمعه در رابطه با ترک تحصیل دانشآموزان ارائه دادند ، در واقع بخشی از این آمار شامل دانشآموزان بازمانده از تحصیل هم میشد. یعنی پارسال بخشی از ۱۵۰ دانشآموز به دلیل کرونا ترک تحصیل کردند و برخی از تحصیل بازماندند. ما توانستیم به همت همکاران ، کمک خیرین شهرستان، مجمع خیرین تعلیم و تربیت استان، و گروههای جهادی، در این زمینه وارد شویم و خیلی از دانشآموزان را به چرخه آموزش برگردانیم. تعداد زیادی از این دانشآموزان در مقطع ابتدایی هستند. الحمدلله فعلا تعداد دانشآموزان ترک تحصیل ما آماری پایینتر از این ۱۵۰ نفر می باشد.»
او با این خبر که با حضوری شدن مدارس میزان ترک تحصیل دانشآموزان نسبت به سال گذشته کاهش واضحی داشته است، میگوید:«تعداد ترک تحصیلهای سال ۱۴۰۰-۱۳۹۹ تقریبا در مقطع ابتدایی چیزی حول و حوش ۲۶ درصد بود که آمار خیلی بالایی هم بود. حدود ۱۰۰ نفر از این دانشآموزان تنها در مقطع ابتدایی بودند اما سال تحصیلی گذشته خوشبختانه حضوری شدن مدارس کمک بزرگی بود تا دانشآموزان به چرخهی آموزش برگردند.»
«ترک تحصیل نیز علتهای مختلفی دارد.» قادری با بیان این موضوع ادامه داد:«در رابطه با ترک تحصیل و علت آن عوامل مختلفی وجود دارد و حتی منطقهی تحصیل دانشآموزان نیز در این مورد موثر است. انگیزهی کم، فقر فرهنگی در لایههای پایین جامعه، اجبار خانوادهها برای استفاده از دانشآموزان به عنوان نیروی کار، ازدواجهای زودهنگام، مهاجرت پسران به کشورهای حوزه خلیج فارس برای کار همه این موارد باعث ترک تحصیل دانشآموزان دختر و پسر میشود.»
افغانستانیها گاهی ثبتنام میکنند ولی به مدرسه نمیآیند
او بخشی از بالا بودن آمار ترک تحصیل دانشآموزان را مربوط به افزایش تعداد دانشآموزان افغانستانی میداند و میگوید:«اما علت دیگری که در شهر خودمان گراش بیشتر نمود پیدا میکند بحث وجود اتباع است اتباع خارجی که بیشتر آنها هم افغانستانی هستند.دانشآموز میآید و ثبتنام میشود اما رها میشود چون دانشآموز حتما باید ثبت نام شده باشند تا بتوانند اینجا سکونت داشته باشند در این شرایط برگرداندن دانشآموز به مدرسه سخت است و این موضوع باعث میشود آمار ترک تحصیل در شهرستان افزایش یابد.»
اما چه راهکاری برای کاهش ترک تحصیل دانشآموزان وجود دارد؟ قادری میگوید:«ما جلسات مختلف آموزش خانواده را از طرف هسته مشاوره و مدارسمان برگزار میکنیم که خانواده در جریان باشند که وضعیت ترک تحصیل به چه شکل است و آسیبهای ناشی از ترک تحصیل شامل چه مسائلی میشود؟ و این موضوع چگونه میتواند خانوادهها را تهدید کند. ما پیگیر هستیم برای دانشآموزان بازمانده از تحصیل ما با خانوادههای تک به تک آنها تماس گرفتیم و تشریف آوردند اداره، ما آنها را متقاعد کردیم که دانشآموزان به آموزشگاه برگردند راههای مختلفی را امتحان کردیم. در روستاها، نداشتن سرویس حمل و نقل مشکل بزرگی است که به خصوص باعث ترک تحصیل دانشآموزان دختر میشود اما این مشکلات را در شهر نداریم. مشکلات و شرایطی که دانشآموزان در شهر و روستا دارند با هم فرق میکند. مثلا برای دانشآموزان روستایی ما صحبت کردیم از طرف مجمع خیرین و از طرف خود آموزش و پرورش دست به کار شدیم و یک سری بودجه به بخش حمل و نقل و سرویسهای مدارس تزریق کردیم تا بتوانیم آمار ترک تحصیل را پایینتر بیاوریم.»
برای پیشگیری از ترک تحصیل کارگروه داریم
قادری در مورد توصیهی امام جمعه در رابطه با تشکیل کارگروه جهت بررسی مشکل ترک تحصیل دانشآموزان گفت:«ما این کارگروه را داریم این کارگروه در فرمانداری هم برگزار میشود و بحث ترک تحصیل و بازماندگان از تحصیل در این کارگروه به شدت پیگیری میشود ما دغدغهی جذب و نگهداشت دانشآموزان را به صورت همزمان داریم و با روشهای مختلف سعی میکنیم به این مسائل رسیدگی کنیم. ما با صحبت کردن و اقناع کردن با خانوادهها و دانشآموزان سعی میکنیم آنها را برگردانیم. کارهایی انجام میدهیم که دانشآموزان رها نشوند و در صورت جذب شدن به ترک تحصیل فکر نکنند. مثلا با استقرار بعضی از رشتهها در بعضی از روستاها سعی داریم دانشآموزان دختری که قصد ترک تحصیل دارند را منصرف کنیم. یا مثلا در روستای خلیلی استقرار مدرسه دخترانه متوسطه دوم و دبیرستان را داریم که آمار ترک تحصیل دانشآموزان دختر پایینتر بیاید. یا در روستای لباشکن ما مدرسه متوسطه اول یا همان راهنمایی سابق را استقرار دادیم که دانشآموزان دختر لب اشکن ترک تحصیل نکنند. هر جا بدانیم که میشود کاری را انجام داد، انجام میدهیم تا آسیبهای ناشی از ترک تحصیل متوجه جامعه نشود.»