هفتبرکه – گریشنا: پنجمین نشست میراث فرهنگی گراش دیشب، شنبه ۲۵ فروردین ۱۳۹۷ در خانهی شهیدان عظیمی، موزه مردمشناسی گراش، برگزار شد. تقدیر از کادر اجرایی و حامیان خونه کدیم۳ و قرعهکشی مسابقهی ۱۱/۱۱ که در بهمنماه از سوی بانک انصار گراش برگزار شده بود، دو برنامهی اصلی این نشست بود.
حضور و غیاب میراثدوستان
گلایهها، تشکرها، نگاهها و جاگیری افراد حاضر در نشست، فضا را آنقدر سنگین و سرد کرده بود که با قرعهکشی مسابقهی ۱۱/۱۱ هم گرم نشد. به اینها حضور مردم بیتابی را که تنها برای قرعهکشی آمده بودند نیز اضافه کنید؛ و همچنین تلاش دکتر ابراهیم مهرابی را برای جان بخشیدن به نشست.
حضور یا عدم حضور افراد در چنین نشستهایی بسیار نمادین است. حبیبالله مهرابی و عبدالرضا هرمزی، دو تن از اعضای شورای چهارم؛ قاسمعلی وقارفرد و احمد نوروزی، نمایندگان موسسه توسعه و همیاری و موسسه آبشار اندیشه؛ عبدالعلی صلاحی و مهدی آینهافروز و مهدی جباری، اعضای گروه گردآورندگان فرهنگ گراشی و بنیاد کهن پارسیان؛ دکتر مهدی مهرابی، رییس بانک انصار گراش و برگزارکنندهی مسابقهی ۱۱/۱۱؛ آقای عظیمی، برادر شهیدان عظیمی؛ مهندس ابراهیم وقارفرد و مهندس جواد اسدی، رییس و روابط عمومی نظام مهندسی گراش؛ و دکتر ابراهیم مهرابی در این نشست حضور داشتند. از شورای پنجم نیز دکتر مرتضی فتحی و مصطفی خورشیدی در میانه برنامه به جمع پیوستند.
گلایهها …
مهندس حامد عبدالهی، رییس انجمن ایکوموس، اولین سخنران نشست بود. او که قبل از حضور اعضای شورای پنجم به روی سن رفته بود، فرصت را غنیمت شمرد و گلایههایش را از وضعیت میراث فرهنگی در سالی که گذشت مطرح کرد: «شعار امسال انجمن ایکوموس «میراث برای نسلها» است. اما من اگر بخواهم وضعیت را در یک کلمه بیان کنم، آن کلمه «درجا زدن» است.» رییس انجمن نمونههایی از ناملایمات ماههای اخیر را نیز بیان کرد، و نتیجه گرفت: «کار به جایی میرسد که اگر به نحوهی اجرای طرح روی کلات انتقاد کنیم، برخی از مسئولین میگویند برای ما مزاحمت ایجاد نکنید. و اگر در مورد هفتبرکه هم حرفی بزنیم، ما را تهدید میکنند که اگر این جایگاه را نداشتید، از شهر بیرونتان میکردیم.» او از همه میراثدوستان خواست: «باید دست به دست هم بدهیم تا این وضعیت را بهبود ببخشیم.»
بعد از این سخنرانی و گزارش کوتاه، کلیپی از مراحل آمادگی خونه کدیم ۳ پخش شد تا داغ دل همگان تازه شود. همین خانه شهیدان عظیمی در سال ۱۳۹۶ میزبان طرح خونه کدیم ۳ بود؛ طرحی که امسال حمایت نشد و به مرحله اجرا نرسید (خبر در گریشنا).
… و امیدواریها
عبدالعلی صلاحی، نماینده انجمن دوستداران میراث فرهنگی و بنیاد کهنپارسیان، برای تقدیر از دستاندکاران خونه کدیم و میراثدوستان به روی صحنه رفت. صحبت او اما امیدوارانهتر بود. صلاحی با سپاسگزاری از کسانی که در ایجاد موزه و بنیاد کهنپارسیان کمک کرده بودند شروع کرد: اعضای موسسه توسعه و همیاری، بخصوص وقارفرد و نورزی؛ اعضای شورای چهارم، بخصوص مهرابی و هرمزی؛ مسئولین و اعضای انجمن ایکوموس؛ اعضای انجمن دوستداران میراث فرهنگی؛ رییس قبلی اداره میراث، مهندس اسدی؛ شهرداران قبلی، قایدی و زارع، و همچنین شهردار جدید که رویکرد فرهنگی دارد؛ و خانواده شهیدان عظیمی.
نماینده بنیاد کهنپارسیان اعتقاد داشت سال ۹۶ سال خوبی برای میراث فرهنگی بوده است و برای این اعتقاد، دلایلی ذکر کرد: راهاندازی موزه مردمشناسی گراش؛ شروع مرمت خانه شهیدان عظیمی و اتمام فاز اول مرمت؛ شروع مرمت حمام دهباشی؛ ثبت انجمن ایکوموس؛ ثبت بنیاد کهنپارسیان؛ و ثبت ملی عروسکهای گراشی.
صلاحی گفت: «بخشی از این برنامهها، آرزوهایی بود که من در نشست دوم میراث فرهنگی ابراز کرده بودم و الآن برآورده شده است. پس باز هم چند آرزوی دیگر را مطرح میکنم.» او این موارد را به عنوان کارهای آینده در زمینهی میراث فرهنگی برشمرد: «هنوز بعضی آثار وجود دارند که نیاز به ثبت ملی دارند، همانند آسیابهای آبی در ارد و فداغ و خلیلی، یا مسجد سیف الدین و برکه گبری در گراش، و تپههای تاریخی در روستاها. در زمینهی ثبت میراث معنوی هم کار برای آینده هست، از جمله ثبت عروسکها، طاقها، مشاغل، شیرینیها و غذاها. این موزه هم هنوز شکل یک موزه مردمشناسی استاندارد را ندارد و باید ویژگیهایش را رعایت کرد. اقدامات مسیر خانه امام، احیای دروازههای قدیم، ایجاد و بازسازی بازار قدیم، و ساخت نمادین عروسکهای گراشی نیز باید پیگیری شود.»
صلاحی در پایان صحبتهایش، شش نفر را برای اهدای لوحهای تقدیر دعوت کرد: مهرابی، هرمزی، وقارفرد، نوروزی، فتحی و خورشیدی. او اعلام کرد به خاطر تعداد زیاد نامها، فقط از مسئولین انجمنها دعوت میکند برای دریافت لوح بیایند، و در مورد بقیه دستاندرکاران به خواندن نام بسنده میکند. از مهندس عبدالهی، رییس انجمن ایکوموس؛ مهندس غلامرضا آرمانمهر، دبیر انجمن ایکوموس؛ غلامرضا عباسی، از فعالان انجمن دوستداران میراث فرهنگی؛ حاج زینل محمدزاده، از حامیان انجمن؛ مهندس اسدی، رییس پیشین اداره میراث فرهنگی؛ و خالد طوفانی، از نیروهای اداره میراث فرهنگی، در این بخش تقدیر شد.
شاید گفتههای صلاحی، امیدبخشترین نتی بود که در ارکستر میراث فرهنگی گراش به گوش رسید؛ ارکستری که امسال ناهماهنگتر و گسستهتر از سالهای پیش است.
نتایج قرعهکشی مسابقه را نیز در گریشنا (اینجا) بخوانید.