محمدامین وفاییفرد – فوق لیسانس عمران – سازه: وقتی در خیابانهای گراش و بسیاری از شهرهای ایران قدم میزنیم، حس نمیکنیم که در سرزمینی با هزار سال معماری اصیل قدم میزنیم. این روزها نماهای رومی چهرهی شهر ما را تسخیر کردهاند. البته این سبک در جای خودش باشکوه است. اما چرا ما باید هویت خود را کنار بگذاریم و به تقلید از معماری بیگانه رو بیاوریم؟
معماری ایرانی نه فقط یک شیوهی ساختوساز، بلکه بخشی جدانشدنی از فرهنگ ماست. فرهنگی که اگر آن را از دست بدهیم، در حقیقت هویت خود را از دست دادهایم. کاشیکاریها، آجرچینیها و طرحهای اصیل ایرانی، زبان گویای هنر و تاریخ این سرزمیناند؛ آثاری که با آبوهوای منطقه هماهنگاند و تا دههها ارزش و اصالت خود را حفظ میکنند.
انتظار میرود صاحبان سرمایه و سازندگان، پیشگام بازگشت به معماری ایرانی باشند. سرمایهگذاری روی این هنر، تنها زیباسازی یک ساختمان نیست؛ بلکه حفظ میراثی است که نسلها برای ما به جا گذاشتهاند. نمای رومی شاید در اروپا معنا داشته باشد، اما زیبایی واقعی در این سرزمین، همان معماری ایرانی است؛ معماریای که با فرهنگ ما پیوند خورده و هویت ما را به نمایش میگذارد. امروز زمان آن رسیده است که همهمان یک بار دیگر به خودمان تلنگر بزنیم: اگر فرهنگ خود را فراموش کنیم، چه چیزی از هویت ما باقی خواهد ماند؟
در کنار پاسداشت معماری اصیل، میتوان به سمت «معماری ایرانی مدرن» رفت؛ یعنی بهرهگیری از تکنولوژی روز، خطوط ساده و مصالح جدید، در کنار الهام از نقوش، الگوها و روح معماری ایرانی. چنین ترکیبی هم نیازهای امروزی را برآورده میکند، هم با تکنولوژی کارآمد روز همراه است، و هم هویت ایرانی را زنده نگه میدارد. نمونههای موفق این سبک نشان میدهند که میتوان ساختمانی مدرن داشت، اما با هویتی کاملاً ایرانی.
اگر امروز تقلید کنیم، فردا در فراموشی گم خواهیم شد؛ اما اگر به معماری ایرانی مدرن روی آوریم، میراثی میسازیم که ارزش آن در گذر زمان صدها برابر خواهد شد و زمانی که ما دیگر نخواهیم بود ،نسلهای آینده با افتخار آن را به نیکی، به نام ما خواهند شناخت و پاس خواهند داشت.
با توجه به اینکه در بسیاری از شهرداریهای کشور، «کمیته نما و منظر شهری» شکل گرفته و ضوابط آن به اجرا درآمده است، لازم است یادآوری کنیم که این طرح در گراش نیز مورد بررسی قرار گرفته، اما تاکنون اجرایی نشده است. بنابراین شایسته است شهرداری گراش هرچه سریعتر با پیگیری و عملیاتیکردن این طرح، اجرای ضوابط کمیته نما و منظر شهری را با نظارت دقیق مهندسین ناظر الزامی نمایند تا سیمای شهر از ناهماهنگی رهایی یابد و هویت بومی و فرهنگی آن بهدرستی در کالبد شهری متجلی شود.