هفت‌برکه – سیده عاطفه معصومی: تا حالا به این فکر کرده‌اید که زباله‌ای که «دور» می‌ریزید، دقیقا کجا می‌رود؟ تا حالا مراکز دفن زباله و یا بازیافت را از نزدیک و یا حتی در برنامه‌های مستند یا کلیپ‌های فضای مجازی دیده‌اید؟
کوه‌های زباله و رودهای جاری شده از شیرابه‌ها، تلخ‌ترین چیزهایی است که می‌شود دید. آن زباله‌ای که دور می‌ریزیم، اطراف ما، نزدیک یک فرد یا موجود زنده‌ی دیگری است و حتی اگه به صورت ظاهری از ما خیلی دور باشد، در نهایت اثرش به ما برمی‌گردد؛ گاهی در همان آب و غذایی که می‌خوریم و در هوایی که نفس می‌کشیم، و گاهی به صورت بیماری‌های نوپدیدی که روزبه‌روز هم به تعدادشان اضافه می‌شود.
چطور؟ با «شیرابه». شیرابه‌ی حاصل از زباله‌های تولیدی ما، آب و خاک را آلوده می‌کنند. پلاستیک‌هایی که بی‌وقفه و بدون هیچ فکری، بی‌رویه استفاده می‌کنیم، هیچ‌وقت از بین نمی‌روند و بعد از گذشت چندین هزار سال، در نهایت به ذرات خیلی ریز تبدیل و در هوا پخش می‌شود.
این‌ها فقط بخشی از دست‌آوردهای آسیب‌زننده‌ی انسان در این چند قرن اخیر است که البته با سرعت باورنکردنی هم بیشتر می‌شود. آنقدر مصرف‌گرا شده‌ایم که سایر نیازهایمان را فراموش کرده‌ایم.
پسماند صفر یعنی چه؟
«پسماند صفر» یا zero waste یک سبک زندگی است که در کنار فواید بی‌شماری که دارد، کاهش زباله و حفظ محیط زیست مهم‌ترین بخش آن است. در این سلسله مطالب که قرار است هر هفته منتشر شود، قصد داریم قدم‌به‌قدم و به صورت کاربردی، به کاهش تولید زباله نزدیک شویم.
هیچ‌وقت امکان ندارد که پسماند تولیدی یک فرد زنده، صفر باشد. چیزی که مد نظر ماست، تنها کاهش زباله است. و این هم برای هر کسی با توجه به شرایط زندگی و شغلی، متفاوت است. هدف این است که هر کس در هر جایگاهی که هست، یک قدم به سوی کاهش مقدار زباله بردارد. پسماند صفر شدن، یک مسیر است، مقصد نیست. مسیری که هر چه بیشتر در آن پیش بروید، به جای خسته شدن، بیشتر انرژی می‌گیرید و آن حس خوب و رضایت از کار، مطمئنا در شخصیت و باقی جنبه‌های زندگی‌تان نمود پیدا می‌کند.
در نگاه اول، شاید خیلی سخت به نظر برسد که از عادات همیشگی‌مان دست بکشیم و یا تغییرشان بدهیم، ولی وقتی قدم‌به‌قدم پیش برویم، بعد از مدتی می‌بینیم که راحت‌تر از آن چیزی است که فکرش را می‌کردیم.
اصل جاری: تولید زباله‌ی کمتر
اصلی که در همه‌ی جنبه‌های سبک زندگی «پسماند صفر» جاری است، این است که تا جایی که امکانش هست، یک شیء یا کالا، دیرتر به چرخه‌ی زباله وارد شود. گاهی با تغییر کاربری آن، گاهی با قرض دادن، گاهی با استفاده‌ی مجدد می‌توان این کار را کرد. در کل، هر عمل خلاقانه‌ای که باعث شود آن شیء در چرخه‌ی استفاده باقی بماند، باعث می‌شود در نهایت، زباله‌ی کمتری تولید شود.
هفت‌برکه: «پسماند صفر» ستون جدیدی در بخش سبک زندگی سایت هفت‌برکه است که سیده عاطفه معصومی، کارشناس بهداشت عمومی، به صورت هفتگی می‌نویسد.
