هفت‌برکه – گریشنا: خونه کدیم ۴ به دلیل مشکلات مالی امسال به نوروز نرسید.
به گزارش هفت‌برکه، پس از سه سال فعالیت متوالی انجمن ایکوموس برای برگزاری خونه کدیم در ایام عید نوروز با هدف معرفی میراث فرهنگی گراش و برگزاری ویژه‌برنامه‌های شاد و مختلف، امسال کلید نوروز نتوانست قفل در خونه کدیم ۴ را باز کند و مشکلات باعث برگزار نشدن این برنامه‌ی پرمخاطب شد. این خبر بد انجمن ایکوموس برای امسال بود؛ اما خبر امیدوارکننده‌ای هم در کار است: انجمن ایکوموس پس از دو سال پیگیری هیات مدیره بالاخره در اسفند سال ۱۳۹۶ مجوز رسمی فعالیت خود به عنوان سمن را دریافت کرد.
این دو خبر باعث شد با مهندس غلام‌رضا آرمان‌مهر و مهندس حامد عبدالهی، دبیر و رییس هیات مدیره انجمن، گفت‌وگوی کوتاهی داشته باشیم.
آرمان‌مهر: مساله اصلی، عدم تامین مالی است
مهندس آرمان‌مهر صحبت‌هایش را این‌طور شروع کرد: «سه سال بود که توانسته بودیم با همت سی تا چهل نفر از جوانان دلسوز و تحصیلکرده شهرمان، تعطیلات نوروز را به یک فرصت بزرگ برای شهر، و یک نقطه زنده و پویا در منطقه تبدیل کنیم. قطعا این مساله امکان‌پذیر نبود مگر با ایجاد یک تعامل و هماهنگی قوی همراه با حمایت‌های مادی و معنوی بسیاری از گروه‌ها، نهادها، ارگان‌ها و اشخاص نیک‌اندیشی که «دغدغه فرهنگ شهر» وجه مشترک همه آنان بود.»
دبیر انجمن ایکوموس در خصوص عدم برگزاری خونه کدیم توضیح می‌دهد: «احتمالا اولین دلیلی که برای عدم برگزاری خونه کدیم ۴ به ذهن خطور می‌کند، مساله مالی است. متاسفانه با تایید این مورد باید بگویم یکی از اصلی‌ترین دلایل عدم برگزاری خونه کدیم همین مساله مالی است و از آن‌جایی که کم و بیش در جریان دیگر فعالیت‌های داوطلبانه شهر هم هستم، نمی‌دانم «بی‌پولی» در این شهر پر از پول تا کی و کجا پایانی تلخ بر بسیاری از فعالیت‌های فرهنگی گراش خواهد بود.»
آرمان‌مهر به عنوان دبیر انجمن ایکوموس از طریق یک جدول، گزارش آماری مختصری از برگزاری سه دوره خونه کدیم ارائه داد.
خلاصه گزارشی از برنامه خونه کدیم گراش |
|||||||
طرح خونه کدیم |
مکان برگزاری |
سال برگزاری |
تعداد نفرات کادر اجرایی |
تعداد روز برگزاری |
تعداد بازدید‌کننده |
هزینه انجام شده |
کسری بودجه |
| خونه کدیم ۱ | خانه تاریخی استاد علیپور | نوروز ۱۳۹۴ | ۳۲ | ۱۴ | ۳۶۰۳ | ۱۵ میلیون تومان | ۱ میلیون تومان |
| خونه کدیم ۲ | خانه تاریخی سعادت | نوروز ۱۳۹۵ | ۴۶ | ۱۴ | ۴۱۱۲ | ۱۹ میلیون تومان | ۵۰۰ هزار تومان |
| خونه کدیم ۳ | خانه شهیدان عظیمی | نوروز ۱۳۹۶ | ۳۸ | ۱۴ | ۵۲۳۰ | ۲۷ میلیون تومان | ۸ میلیون تومان |
او اشاره‌ای به منابع جمع‌آوری این مبالغ کرد و گفت: «جهت شفافیت بیشتر و روشن‌تر شدن موضوع، این نکته را اضافه کنم که از این مبالغ ذکر شده حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد هزینه‌ها به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم با پیگیری‌های شورای اسلامی شهر در دوره‌های گذشته، و مابقی آن از طریق انجمن از منابع دیگر جذب می‌شد. بی‌انصافی است اگر در اینجا یادی از تلاش‌ها و دلسوزی‌های شخص حاج حبیب‌الله مهرابی نکنم و زحمات این بزرگوار را قدردان نباشم.»
آرمان‌مهر پیرامون بودجه و کسری آن در سال‌های بعد اضافه می‌کند: «متاسفانه همینطور که ملاحظه می‌کنید، آمار بدهی‌ها سال‌به‌سال رو به افزایش بود، تا جایی که از حدود هشت میلیون تومان بدهی خونه کدیم ۳ بخش عمده‌ای را برخی از اعضای انجمن از جیب خود برای پرداخت می‌کردند. در مجموع با توجه به این که هنوز از بدهی‌های سال‌های گذشته کمر راست نکرده بودیم، و همچنین تصویر روشنی از وضعیت مالی خونه کدیم ۴ نداشتیم، نهایتا تصمیم هیات مدیره بر عدم برگزاری چهارمین خونه کدیم در نوروز ۹۷ شد.»
اما آرمان‌مهر بیشتر از تامین نشدن منابع مالی، از عدم حمایت مسئولین گله دارد و می‌گوید: «با تمامی این تفاسیر، عدم حمایت معنوی و بی‌توجهی از جانب مسئولین نسبت به این‌چنین فعالیت فرهنگی با ابعاد گسترده، آن هم به صورت کاملا داوطلبانه، برای من به عنوان یک جوان دلسوز شهر، سخت‌تر و تلخ‌تر از عدم تامین منابع مالی بود. به هر حال خوشبختانه یا شوربختانه یاد گرفته‌ایم امید داشتن هزینه‌ای ندارد و باید همیشه امیدوار بود، امیدوار به آینده‌ای بهتر، امیدوار به ادامه راهی که آغاز کرده‌ایم.»
گلایه مهندس عبدالهی از شورا و فرمانداری
مهندس عبدالهی، رییس انجمن، نیز از بی‌توجهی شورا و شهرداری گله‌مند بود و این موضوع را این طور مطرح کرد: «هر سال حداقل اوایل بهمن‌ماه برنامه‌ریزی‌های عید نوروز انجام می‌شد. معمولا شورا از ما دعوت می‌کرد و می‌گفت برنامه خودتان را ارائه دهید. ما هم برنامه خونه کدیم را طرح و به شورا تحویل می‌دادیم.» اتفاقی که امسال رخ نداد، و انجمن پرکار ایکوموس در دایره تصمیم‌گیری برای برنامه‌های عید قرار نگرفت.
عبدالهی نیز صحبت‌های آرمان‌مهر درباره بدهی‌ها را تایید می‌کند و می‌افزاید: «متاسفانه بعد از خونه کدیم ۳، ما نزدیک به هشت میلیون و نیم بدهکار بودیم. ما روی قول و قرارهایی که قبل از اجرای برنامه به ما داده شده بود حساب باز کرده بودیم، اما هیچ کدام از این قول‌ها عملی نشد و ما مجبور شدیم که از طرف خود انجمن، به خصوص اعضای هیات رئیسه، به صورت شخصی این بدهی‌ها را تسویه کنیم. به همین خاطر امسال دوستان گفتند می‌توانیم بدهی‌ها گذشته را نادیده بگیریم و کاری برای شهر انجام دهیم، اما به شرط این که امسال از لحاظ مالی تامین شویم و اگر این اتفاق بیافتد قطعا برنامه را برگزار می‌کنیم.»
نتیجه‌ی این امیدواری از لحن مهندس عبدالهی مشخص است. او در ادامه توضیح می‌دهد: «اما متاسفانه ماه بهمن گذشت و هیچ نهاد و ارگانی از ما برای ارائه برنامه‌هایمان دعوت نکرد. تا اواسط اسفند که شهرداری از ما دعوت کرد در جلسه‌ای شرکت کنیم و ما نیز در آن جلسه ریز بازدیدها، هزینه‌ها و بدهی‌ها و جزییات را در اختیار شهرداری قرار دادیم.»
توقعات مهندس عبدالهی در جلسه با شهرداری برآورده نشد و حتی صحبت‌های مطرح شده در این جلسه را کمی غیر محترمانه و دور از شان اعضای انجمن دانست. او پیرامون این جلسه توضیح داد: «شهرداری به ما گفت اگر با پنج تا شش میلیون کارتان راه می‌افتد، برنامه را شروع کنید. پروژه‌ای که ۱۴ روز به صورت مداوم و هر شب برنامه و ویژه‌برنامه دارد، و علاوه بر آن هزینه‌هایی برای آماده‌سازی، نورپردازی و مرمت‌های موقتی دارد، چگونه می‌تواند با پنج یا شش میلیون به نتیجه برسد؟ آن هم در حالی که اعضای گروه هیچ هزینه‌ای را برای خودشان نمی‌گیرند و متاسفانه این جور صحبت کردن در شان بچه‌ها نبود.»
وقتی بحث به نحوه‌ی جمع‌آوری کمک‌ها برای برنامه خونه کدیم می‌رسد، مهندس عبدالهی گلایه‌اش از شورای شهر را مستقیم‌تر بیان می‌کند: «قبلا این طور بود که پانزده تا بیست درصد هزینه را مستقیم شهرداری به ما کمک می‌کرد، و نزدیک به ۶۰ تا ۷۰ درصد نیز از طریق خیرینی که شورای شهر به ما معرفی می‌کرد و به سمت ما سوق می‌داد تامین می‌شد. اما امسال هیچ کدام از این موارد برآورده نشد. جالب این که حتی برنامه‌های روز گراش را هم به ما هیچ خبری ندادند، با این که ما یک انجمن ثبت‌شده هستیم. از طرفی در شورا هم عملا امسال هیچ کمیته‌ای برای اجرای برنامه‌های نوروزی شکل نگرفت و همه برنامه‌ها به شهرداری ارجاع داده شد و شهرداری مجری برنامه‌ها بود.»
و نتیجه‌ی همه اینها مشخص است: «همه این مسائل دست به دست هم داد که ما همه تصمیم گرفتیم امسال خونه کدیم را برگزار نکنیم. جای آن هم خیلی برای ما و برای مردم شهر خالی است، چون گراش در سه سال گذشته که برنامه را اجرا می‌کردیم، در شب‌های عید فعال و زنده بود، به خصوص وقت‌هایی که ما ویژه‌برنامه داشتیم. ولی متاسفانه امسال همه چیز دست به دست هم داد تا بچه‌ها دلسردتر از گذشته، حمایت نشوند و این برنامه هم برگزار نشود.»
گله بعدی مهندس عبدالهی از فرمانداری است. او می‌گوید: «دقیقا پنج، شش دقیقه قبل از برگزاری جلسه کمیته ستاد نوروزی که هر سال در فرمانداری برگزار می‌شود، به ما اطلاع دادند که بیایید در جلسه تا با هم صحبت کنیم. بعد می‌گویند چرا به ما خبر ندادید و ما اگر زودتر می‌دانستیم حمایت می‌کردیم! به نظرتان برای تصمیم‌گیری برای برنامه‌های عید ۲۰ یا ۲۵ اسفندماه تاریخ مناسبی است؟ من به عنوان فعالی که با کمک دوستان و اعضای انجمن ۳ سال از بهترین عیدهای گراش را رقم زدیم، متاسفم که امسال با وجود این که برآورد مالی برگزاری خونه کدیم ۴ را انجام دادیم و حتی محل آن هم انتخاب شد، قادر به برگزاری این برنامه نیستیم. از لحاظ فضای اجتماعی، فرهنگی و میراث فرهنگی، امسال خیلی جا داشت که خونه کدیم ۴ برگزار شود.»
ثبت انجمن و دو نکنه امیدبخش
انجمن ایکموموس گراش بعد از چهار سال فعالیت سرانجام به عنوان نخستین سمن شهرستان گراش ثبت شد و مجوز فعالیت رسمی گرفت.
مهندس عبدالهی در مورد نحوه ثبت انجمن گفت: «روند ثبت انجمن نزدیک به دو سال بود که شروع شده بود. در این مدت به دلیل وجود بوروکراسی اداری و عدم آگاهی چگونگی ثبت در اداره ثبت اسناد برای ثبت به عنوان انجمن، مدت‌ها بود درخواست ما به طور مکرر رد می‌شد. تا این که از طریق موسسه حقوقی پیک عدالت میزان و همکاری آقای حیدر حجازی، این کار با پرداخت هزینه انجام شد.»
با وجود عدم برگزاری خونه کدیم چهار، تلاش سال گذشته انجمن برای زنده کردن خانه شهیدان عظیمی و موزه مردمشناسی گراش باعث شد با انجام فاز اول مرمت این خانه در نوروز باز باشد. نیروهای اداره میراث فرهنگی گراش در روزهای نوروز پذیرای شهروندان و مهمانان نوروزی در موزه مردمشناسی گراش هستند.