هفت‌برکه – گریشنا: ۲۲ اکتبر به نام روز جهانی لکنت زبان نامگذاری شده است. به مناسبت این روز از پروانه شهابی، کارشناس گفتاردرمانی، خواستیم که در یادداشت کوتاهی در مورد این اختلال بنویسید و نحوه برخورد با افراد دارای لکنت را تشریح کند:
پروانه شهابی: لکنت نوعی اختلال گفتاری است که مشکلاتی را در برقراری ارتباط با سرعت مناسب، پیوسته و روان ایجاد می‌کند. در واقع لکنت عبارت است از تکرار، کشش و یا قفل شدن غیر ارادی کلمات، هجاها یا صداهایی که فرد قصد بیان آن را دارد. لکنت یک شرایط فیزیکی و عصب‌شناختی خاص و مقوله‌ی پیچیده‌ای است که هر روز و هر مراجع‌کننده دارای لکنت، تجربه‌ی جدیدی را برای درمانگر به همراه دارد.
عامل لکنت همچنان ناشناخته است
در خصوص علل ایجاد لکنت باید گفت علت دقیق همچنان مشخص نیست، اما ترکیبی از عوامل گوناگون مانند ژنتیک باعث ایجاد لکنت می‌شوذ.
بهتر است بدانیم لکنت در اثر تقلید ایجاد نمی‌شود، همچنین کودکان به دلیل اضطراب، ترس، افسردگی و خجالت شروع به لکنت نمی‌کنند. اما این عوامل می‌تواند در تشدید لکنت نقش داشته باشند. همه کسانی که مستعد لکنت هستند دچار این اختلال نمی‌شوند. برای بسیاری، پیش‌آمدهای مشخص، ماشه‌ی این مشکل را می‌کشد.
سنین ۲-۵ سالگی زمان رشد و تحول گفتاری کودکان است. ممکن است در این دوران ناروانی طبیعی گفتار وجود داشته باشد. از طرفی شروع لکنت در این سنین بیشتر است و پسران بیشتر از دختران دچار لکنت می‌شوند.
اولین کاری که والدین پس از مشاهده‌ی نخستین نشانه‌های لکنت باید انجام بدهند، مراجعه به آسیب‌شناس گفتار و زبان است و اولین گام درمان، مشاوره و راهنمایی والدین در این مورد است. عوامل مختلفی در سرعت بخشیدن به روند درمان می‌تواند دخالت داشته باشد و در هر روش درمانی که درمانگر اتخاذ می‌کند، خانواده نقش اصلی را ایفا می‌کند.
برنامه‌های گفتاردرمانی به کودک کمک می‌کند راحت‌تر و روان‌تر صحبت کند. همچنین باعث می‌شود رفتار و احساسات بهتری نسبت به خود و گفتارش داشته باشد. بهتر است بدانیم بهبود خودبه‌خودی در اوایل دوران کودکی اتفاق می‌افتد.
چند نکته در برخورد با افراد دارای لکنت زبان
دانستن نکاتی در برخورد با افراد دارای لکنت ضروری است:
میان حرفشان نپریم و جملاتشان را کامل نکنیم.
اگر دچار گیر شدند، تماس چشمی را با آنها حفظ کنیم.
به آنها نگوییم آرام باش ،نفس بگیر،… چون خودشان بهتر می‌دانند چکار کنند.
عمداً شیوه‌ی گفتارمان را در برخورد با آنها تغییر ندهیم.
ترحم ممنوع.