هفتبرکه – گریشنا: شهرداری گراش، سهم ۸ میلیاردی خود را از بازارچه مرکزی گراش میفروشد. بازارچهای که ساخت آن در شورای سوم با هدف ایجاد درآمد پایدار برای شهرداری انجام شد. این پروژه با مشارکت دو سرمایهگذار گراشی و شهرداری اجرا شد و حالا با انتشار آگهی مزایدهی آن بعد از شش سال شکست این پروژه رسما اعلام میشود. (بازار مرکزی گراش با ۴۲ مغازه افتتاح شد.)
سرمایهگذاران بازارچه میگویند از سرمایهگذاری خود پشیمان هستند. آنان دلیل ناکامی بازار مرکزی را اختلاف فرمانداری و شهرداری در زمان افتتاح پروژه در سال ۱۳۹۱ میدانند.
«درآمد پایدار» یکی از کلیدواژههای مشترک نامزدهای پنجمین دوره شورای شهر بود. آیا بازار مرکزی گراش نمونهای از درآمد پایدار نیست؟ در شورای شهر در مورد این موضوع توافق نظر وجود ندارد. حسنی و باقرزاده معتقدند که بازار مرکزی درآمدزایی دلخواه را ندارد. فتحی و خورشیدی هنوز امیدوارند شاید روند این مزایده تغییر کند.
قیمت عجیب متری ۱۱ میلیون تومان برای این بازارچه نیز از نکات جالب این مزایده است. برای گرهگشایی از دلایل مزایده یکی از مهمترین املاک شهرداری، فاطمه یوسفی با اعضای شورای شهر و سرمایهگذاران گفتگو کرده است.
رییس شورای شهر: درآمد بازارچه مرکزی مقرون به صرف نیست
علیاصغر حسنی رییس شورای شهر گراش در گفتگو با گریشنا با مزایدهی بازارچه مرکزی به دلیل مقرون به صرفه نبودن درآمد بازارچه مرکزی برای شهرداری موافق است و میگوید:«هشت سال است که از ساخت پروژه گذشته است اما درآمد بازارچه مرکزی مقرون به صرفه نیست. باید باشد ولی درآمد آنچنانی نداشته است. به دلیل این که اجاره بالا نیست. قبلا اجاره ۲۵۰ تا ۳۰۰ تومان میگرفتند تازگیها بین ۵۰۰ تا ۶۰۰ شده است و کسی برای بالا بردن اجاره اقدام نمیکند. شورای سوم با هدف ایجاد درآمد پایدار این کار را کرده است اما اگر بر اساس مشارکت با سرمایهدار نبود بهتر بود.»
او سنددار نبودن زمین بازارچه مرکزی و ساختمان شهرداری و برخی از پارکها را تعلل و کمکاری شهرداران و اعضای شورای اسلامی شهر دورههای قبل میداند و ادامه میدهد:«در این موضوع شهرداران و اعضای شورای دورههای قبل کمکاری و سهلانگاری کردند چرا که سرمایهگذار به تعهد خود عمل کرد و ساختمان را ساخت اما شهرداری و شورای دورههای قبل دنبال گرفتن سند زمین نرفتهاند. ما در همین شورای پنجم پیگیر گرفتن سند بودیم که حدود ۶۰۰ میلیون تومان هزینهبر بوده است در حالی که اگر در دورههای قبل بود هزینهی آن کمتر میشد. الان زمین ساختمان شهرداری و برخی از پارکها هم سنددار نیست و شورای پنجم باید هزینه کند. در حال حاضر با دادن پول سند الان شش دانگ زمین بازارچه مرکزی متعلق به شهرداری است. اما در طول این مدت آوردهی بازارچه و برگشت سرمایه برای شهرداری تنها ۲۷۰ میلیون تومان بوده است. و این موضوع تصمیم ما را برای مزایدهی بازارچهی مرکزی جدی کرده است.»
هزینهی فروش بازارچه مرکزی صرف ساخت بازار سنتی و رسیدگی به پروژههای نیمهتمام میشود. حسنی در این باره میگوید:«بعد از مزایدهی بازارچهی مرکزی با هزینهی آن ما قصد ساخت یک بازار سنتی داریم. و البته بخشی از هزینه هم صرف کارهای عمرانی میشود مثلا سرمایهگذاری که قصد داشت برای ساخت تصفیهخانه با شهرداری همکاری کند منصرف شده است و برای ساخت تصفیهخانه تمام هزینهها برعهدهی شهرداری است.»
محمد موغلی: مشاغل مزاحم به بازارچه منتقل نشدند
محمد موغلی یکی از دو سرمایهگذار بازارچه مرکزی با این آرزو که کاش بازارچه مرکزی را نساخته بودیم صحبتش را شروع کرد و گفت:«ای کاش آنجا بازارچه مرکزی را نساخته بودیم. هیچ سود اقتصادی ندارد. قرار بود صاحبان مشاغل مزاحم در سطح شهر برای جلوگیری از ترافیک و مزاحمت در سطح شهر به بازارچه مرکزی منتقل شوند. آن موقع برای ۴۵ مغازه موجود در بازارچه ۱۲۶ متقاضی وجود داشت. اما خواستخدایی فرماندار وقت با قائدی شهردار وقت موافق نبود و این انتقال صورت نگرفت و به صاحبان مشاغل مزاحم اجازه نمیدادند مکانشان را تغییر دهند. (کوچ اجباری قصابها به بازار مرکزی)
موغلی نداشتن حمایت کافی و مشکلات اقتصادی را دلیل عدم سوددهی این پروژه میداند:«بعد از آن با تغییر فرماندار و شهردار باز هم هم پیگیریهای ما در این رابطه ثمرهای نداشت و از سوی شهرداری هیچ حمایتی نشدیم. در حال حاضر اجاره بهای هر مغازه ۴۵۰ هزار تومان است. قصد من حمایت از شهروندان شهرم بود. شاید اگر اقتصاد کشور درست شود وضعیت ما هم سروسامانی بگیرد.»
موغلی در مورد خرید سهم شهرداری هنوز تصمیمی نگرفته است: «خرید سهم شهرداری بستگی به قیمتها دارد.»
اکبر باقرزاده: به بازارچه مرکزی نمیتوان با دید درآمد پایدار نگاه کرد
اکبر باقرزاده، دیگر عضو شورای اسلامی شهر هم از موافقان مزایده است. او در جواب به این سوال که آیا به بازارچهی مرکزی به عنوان درآمد پایدار شهرداری نگاه میکند یا نه؟ جواب داد:«نه. این بازارچه هیچ درآمد پایداری برای شهرداری ندارد. ذه سال از ساخت و فعالیت بازارچه میگذرد اما تا الان هیچ درآمدی برای شهرداری نداشته است. در طول این مدت هیچ اجاره بهایی برای شهردای وصول نشده تا این که در شورای پنجم اجاره بالاخره وصول شد اما درآمد اجاره بها کمتر از آن چیزی است که بشود به عنوان درآمد پایدار شهرداری به آن نگاه کرد. معمولا ارگانهای دولتی در نگهداری فضای مربوط به خود مشکل دارند و مدیریت ضعیفی در این بخش دارند. هیچ شهرداری نمیرود ساختمان تجاری درست کند یا تنها سهم میگذارد.»
باقرزاده در مورد درآمد شهرداری از بازارچه میگوید:«از ۴۲ باب مغازه در بازارچهی مرکزی ۲۰ باب مغازه مربوط به شهرداری است که اجاره بهای هر کدام از این واحدها ۴۰۰ هزار تومان است یعنی درآمد شهرداری در ماه ۸ میلیون است بخشی از این دارایی در زمینه برق و آب و خدمات و نگهداری ساختمان هزینه میشود و حدود شش میلیون سهم شهرداری میشود و این درآمد چه درآمد پایداری برای شهرداری ایجاد میکند؟ اگر کارخانه بود و درآمدزایی داشت، ارزش داشت. حتی در شیراز که اجاره بهای بالایی میگیرند به این بازارچهها با دید درآمد پایدار نگاه نمیکنند. مشارکت میکنند اما نه برای نگهداری.»
او نیز عقیده دارد هزینهی فروش بازارچه میبایست صرف پروژههای عمرانی شود: «بهتر است بخش مربوط به شهرداری را بفروشیم و با درآمد آن مشکلات مردم از لحاظ عمرانی در بافت فرسوده، خیابان ساحلی، شهرک عظیمی، شهرک رزمندگان، شهرک آزادگان و سایر شهرکها و آسفالت کوچهها و خیابانها را سروسامان دهیم. مثلا زمینهای مربوط به شهرداری در شهرک عظیمی و سایر شهرکها را شهرداری فروخته است ولی خدماتی به اهالی شهرک نشده است. شهرداری نمیتواند زمینها را نگه دارد.»
حاج رضا فدایی:قیمت مزایده بالا است، خریدار نیستیم
حاج رضا فدایی دیگر سرمایهگذار بازارچه مرکزی که از قیمت هشت میلیاردی مزایده شاکی است، با نارضایتی میگوید:«رفتم شورا جرو بحث کردم رفتم شهرداری دعوا کردم. گفتم تو که با گراش آشنایی نداری چرا رفتی کارشناسی آوردی که متری ۱۱ میلیون تومان قیمت گذاشته است. ملک در خیابان گراش متری ۱۱ میلیون؟ این اصلا با منطق جور در میآید؟ و توقع دارند که مردم هم شرکت کنند.»
فدایی درمورد قیمت بازارچه میگوید: «هر دهنه ۳۶ تا ۳۷ متر است. ۲۱ مغازه سهم شهرداری و ۲۱ مغازه سهم ما. خرید بازارچه تقریبا ۸ میلیارد پول میخواهد. خریدار نیست. مغازه مسلمانی که بر خیابان اصلی است گفتند متری ۷ میلیون تومان اما اینها متری ۱۱ میلیون تومان قیمت گذاشتهاند. مگر معالیآباد شیراز است؟»
مرتضی فتحی: مزایدهی بازارچه مرکزی هنوز قطعی نیست
دکتر مرتضی فتحی با گفتن این موضوع که فروش و انجام مزایده هنوز صد درصد تایید نشده و اعضای شورای اسلامی شهر و شهرداری برای تصمیمگیری پیرامون این موضوع در حال رایزنی هستند، گفت:«فروش و انجام مزایده هنوز صد در صد تایید نشده است و در حال بحث هستیم. البته برای مزایده بازارچه نرخگذاری کردیم اما مقدار آن هنوز تعیین نشده است. نرخ اولیهای تعیین شد اما آن نرخ اولیه مورد تایید نبود و قرار است در مورد نرخگذاری آن تصمیم جدیدی بگیریم.»
دکتر فتحی در زمان افتتاح بازارچه رییس شورای سوم بود. او میگوید: «هر چند موضوع بازارچه مرکزی را در زمان شورای سوم تایید کردیم اما زمانی میتوان به عنوان درآمد پایدار روی آن حساب باز کرد که درآمد پایداری باشد. اما در بازارچه مرکزی ارزش افزوده ملک زیاد و اجاره بها کم است.»
مصطفی خورشیدی نایب رییس شورای شهر گراش، ترجیح میدهد فعلا نظرش را پیرامون این موضوع با رسانه در میان نگذارد و عقیده دارد: «لازم است به صورت مسالمتآمیز و درون سازمانی مساله را بررسی کنیم. مسلما با یکی دو جلسه امکانپذیر نیست و به همین دلیل ترجیح میدهم برای گفتن نظرم چند مدت دیگر صبر کنم.»
مزایده هشت میلیاردی
تماسهای ما برای صحبت با فوزیه ناصری پیرامون این موضوع بیجواب ماند و ما نتوانستیم با او صحبتی داشته باشیم. با این که این دو عضو شورا هنوز معتقدند مزایده نهایی نشده است، آگهی مزایده اول بهمن منتشر شد و تا ۱۸ بهمن ماه تکلیف بازار مرکزی گراش مشخص میشود.
بازار مرکزی به جای این که باعث رونق بازار شود در این مرحله فروش نیز یک شک دیگر به بازار وارد کرده است. قیمت تعیین شده متری ۱۱ میلیون تومان میتواند به عنوان شاخصی برای قیمت املاک تجاری گراش استفاده شود و جهشی دوباره در قیمت املاک تجاری ایجاد کند.