هفتبرکه – گریشنا: جمعه ۱۲ بهمنماه ۱۳۹۷ گراش میزبان مدیران ویکیپدیای فارسی است تا در کارگاهی استانداردهای ویکینویسی را آموزش دهند. (خبر در گریشنا) مهدی فتاحی، دانشجوی مهندسی کامپیوتر، در آستانه این کارگاه در یادداشتی درباره اهمیت ویکیپدیا نوشته است.
ویکیپدیا دانشنامهای است که اطلاعات و دانشها را در زمینههای مختلف -یا بهتر بگویم هر زمینهای که فکرش را بکنید– در اختیارتان میگذارد. اما چه خصوصیتی آن را از باقی سایتها و دانشنامهها متمایز کرده است؟
مطمئنا مهمترین ویژگی ویکیپدیا، آزاد بودن آن است. به این معنی که هر کسی حتی اگر عضو سایت نباشد هم میتواند آن را ویرایش کند! حالا چگونه این آزادی ویرایش باعث خرابکاری نمیشود؟ با نظارت. باید توجه داشته باشیم که ویکیپدیا محتوا تولید نمیکند بلکه محتواها را جمعآوری میکند. در نتیجه برای هر ویرایشی باید منبع قابل استنادی معرفی شود. مطالبی که در صفحات ویکیپدیا نوشته شده، توسط هزاران کاربر و اصطلاحا ویکیپدین صیقل خورده است و هر کسی به سهم خود تیزیها و گوشههای آن را گرفته است. در نتیجه…
… در نتیجه، ویکیپدیا بیطرف است و این بیطرفی را خود کاربران کنترل میکنند. شما میتوانید هر مطلبی را که نشانی از جانبداری در آن دیدید به چالش بکشید و با ارائهی بحث، نظر خود را به کرسی بنشانید. یکی از اصلیترین دلایل اهمیت ویکیپدیا نیز همین رعایت اصل بیطرفی است.
سومین ویژگی مهم ویکیپدیا، چندزبانه بودن است که آن را به یک دانشنامهی قابل استفاده برای همهی مردم جهان تبدیل میکند. از طرفی دیگر باعث میشود که فرهنگهای مختلف به زبانهای مختلف ترجمه شوند. برای مثال صفحهی «گراش» در ویکیپدیا، به ۱۵ زبان مختلف ترجمه شده است که زبان سِبوانو و مالاگاسی از جملهی آنهاست. تصور کنید یک فرد مالاگاسیزبان ساکن ماداگاسکار، یا یک سبوانوزبان ساکن فیلیپین، میتواند با یک جستجوی ساده بفهمد گراش چیست و کجاست. این معرفی کردن جهانی را چندزبانه بودن ویکیپدیا ممکن کرده است.
چهارم، ویکیپدیا تنها نیست! ویکیمدیا، ویکیکتاب، ویکیخبر، ویکیسفر، ویکیواژه و چند ویکی دیگر، به همراه ویکیپدیا مجموعهی بزرگتری را تشکیل میدهند که به هم متصلاند. البته شاید هیچیک از آنها به اندازهی ویکیپدیا گسترشیافته نباشد، اما با گذر زمان و کامل شدن این مجموعه، ویکی به یکی از غولهای بینظیر مجازی برای پاسخ به جستجوهای کاربران تبدیل خواهد شد.
با این همه این اصل را فراموش نکنید که ویکیپدیا منبع نیست، بلکه منابع را دور هم جمع میکند. پس اگر روزی مقالهای نوشتید که در کلاس دانشگاه ارائه کنید، یا اگر برای هر موضوع مهم دیگری نیاز به ارائهی منبع داشتید، ویکیپدیا را فراموش کنید!