هفت‌برکه (گریشنا): درباره‌ی تغذیه‌ی صحیح در ماه رمضان مطالب زیادی منتشر شده است، اما همیشه نکات جدیدی برای آموزش روزه‌داران وجود دارد. مریم اکبری‌زاده، مسئول بهبود تغذیه‌ی جامعه در معاونت بهداشت دانشکده علوم پزشکی، در خصوص روزه‌داری و تاثیر آن بر سلامتی و درمان بیماری‌ها مطالب مفیدی عنوان کرده است. این مطلب را روابط عمومی معاونت بهداشت دانشکده علوم پزشکی گراش برای هفت‌برکه فرستاده است.
مریم اکبری‌زاده، مسئول بهبود تغذیه جامعه: روزه‌داری ماه مبارک رمضان علاوه بر آثار روحی و معنوی، اثرات جسمانی بسیار ارزشمندی دارد. به طوریکه مطالعات متعدد نقش موثر روزه‌داری را در بهبود بیماری های مختلف نشان داده اند. روزه‌داری در اغلــب بیماری‌هایی که عادات غلط غذایی، چاقی و افزایش وزن در بروز آنها دخالت دارند، مفید است. مطالعات نشان داده است روزه گرفتن برای مبتلایان به چربی خون بالا بسیار مفید است. میزان چربی‌های نامطلوب موجود در خون را تنظیم می کند و موجب افزایش میزان چربی های مفید خون می شود.
اما بدون شک زمانی می‌توان از تاثیرات مثبت روزه بهره‌مند شد که تغذیه در هنگام افطار و سحر، منطبق با یک رژیم متعادل و متنوع باشد. این در حالی است که این روزها سفره‌های سحری و افطار خیلی‌ها با انواع غذاهای چرب و شیرین مثل حلوا، شله زرد و زولبیا و بامیه رنگین می‌شود. نتیجه اینکه متاسفانه گاهی شاهد این مساله هستیم که برخی از روزه‌داران پس از ماه رمضان دچار عوارضی چون افزایش وزن، افزایش سطح چربی‌های خون، از کنترل خارج شدن بیماری دیابت و نیز فشار خون، مشکلات گوارشی و یا اختلالاتی در سایر اعضای بدن می‌شوند.
لذا می بینیم روزه‌داری بدون رعایت اصول صحیح تغذیه نه تنها ضامن سلامت روزه دار نیست، بلکه می‌تواند سلامت وی را به مخاطره بیندازد. به همین دلیل ضرورت دارد تا روزه داران عزیز با اصول صحیح تغذیه در ماه مبارک آشنا شوند و آنها را به کار ببندند تا در کنار آثار روحی و معنوی، از اثرات جسمانی و بهداشتی روزه‌داری نیز بهره‌مند شوند.
توصیه‌هایی در خصوص اصول تغذیه صحیح روزه‌داران:
۱. در طول ماه مبارک رمضان رژیم غذایی ما نباید با حالت عادی زیاد متفاوت باشد. در واقع تغذیه صحیح در ماه مبارک رمضان مانند سایر اوقات سال، به معنی رعایت دو اصل تنوع و تعادل در برنامه غذایی است. تنوع به معنی استفاده از ۶ گروه غذایی اصلی و تعادل به این معنی است که از این گروه‌های غذایی به مقدار کافی مصرف شود.
۲. توصیه می‌شود در ماه رمضان نیز همانند سایر اوقات سال، سه وعده غذایی داشته باشید: افطار٬ شام و سحری. در سال‌هایی هم که ماه مبارک رمضان در فصل تابستان است، صرف غذا در دفعات کمتر از ۲ بار توصیه نمی‌شود.
۳. توصیه می‌شود در ماه مبارک رمضان از کم‌خوری و پرخوری پرهیز شود. رژیم باید به گونه ای باشد که وزن ما ثابت بماند نه کاهش یابد و نه افزایـش. ولی اگر افرادی اضافه وزن دارند، ماه مبارک رمضان فرصت مناسبی برای تعدیل وزن آن ها به شمار می آید. برای این منظور یک فرد روزه‌دار باید حداقل ۲۰ درصد کمتر از ماه‌های دیگر سال غذا بخورد، زیرا این موضوع موجب می‌شود تا بدن او فرصت سوزاندن چربی‌های اضافی را بیابد. آهسته غذا خوردن و جویدن کامل آن و نیز دست کشیدن از خوردن غذا پیش از سیر شدن کامل مانند دیگر ماه‌های سال، از اصول مهم غذا خوردن در ماه مبارک رمضان به حساب می‌آید.
۴. غذاهای پر فیبر بخورید. زیرا نسبتا کم کالری هستند و از طرفی دارای ویتامین‌هایی همچون ویتامین C و ویتامین‌های گروه B و عناصر معدنی مثل آهن هستند. همچنین به آرامی هضم شده و تدریجا جذب می‌شوند و این موضوع سبب می‌شود که فرد را برای مدت طولانی سیر نگه دارند.
۵. از چربی‌های حیوانی استفاده نکنید، زیرا دارای چربی اشباع شده‌اند و باعث افزایش کلسترول خون می‌شود.
۶. بنابراین سعی نمایید از گوشت‌هایی که چربی آنها را جدا کرده‌اید، مرغ بدون پوست، و لبنیات کم‌چرب استفاده کنید.
۷. به جای استفاده از مواد غذایی فراوری شده و فست‌فودها، از غذاهای کم چرب که در تهیه آنها از روش های پخت مناسب استفاده شده است مصرف شود. در کنار آن هم از موادی چون سیب‌زمینی پخته و یا سبزیجات آب پز به همراه ماست که در گروه اغذیه سالم جای دارند استفاده کرد.
۸. شیرینی‌جات مورد استفاده باید از شیرینی‌هایی باشند که در تهیه آنها از شیر، عسل، شیره انگور و یا سایر ترکیبات گیاهی استفاده شده است.
نکته: مریم اکبری‌زاده توصیه‌هایی در خصوص افطار و سحر هم برای هفت‌برکه ارسال کرده است که به زودی خواهید خواند.
