هفت‌برکه (گریشنا): شنبه ۲۳ اردیبهشت، سینما فرهنگ گراش مملو از جمعیتی بود که برای تماشای اولین مناظره‌ی نامزدهای شورای شهر پنجم آمده بودند. «گروهی از دانشگاهیان گراشی» که برگزاری این مناظره‌ها را به عهده داشتند، بیست نامزدی را که برای شرکت در مناظره اعلام آمادگی کرده بودند، با قرعه‌کشی به دو گروه ده‌نفره تقسیم کرده بودند (خبر قرعه‌کشی در هفت‌برکه). علی عظیمی، مرتضی فتحی، محمد خواجه‌پور، محمد نامآور، فاطمه خواجه، طیبه جعفریان، عبدالرضا هرمزی، مصطفی خورشیدی، سعید جعفری و مرتضی موغلی ده نامزدی بودند که در شب اول مناظره حضور داشتند. برای آشنایی با نامزدها، این خبر را در هفت‌برکه بخوانید.
اولین مناظره به همه‌ی شیوه‌های ممکن مخابره شد: به صورت زنده و مکتوب در کانال تلگرامی مناظره (اینجا) و پخش زنده رادیویی (از اینجا) و پخش زنده تصویری از اینستاگرام (از اینجا). این آدرس‌ها را برای مناظره دوم به یاد داشته باشید.
دومین مناظره دوشنبه ۲۵ اردیبهشت ساعت ۹:۳۰ در سینما فرهنگ گراش برگزار می‌شود. در مناظره‌ی دوم، مهوش شیبانی، اکبر باقرزاده، محمد درخشنده، علیرضا دانشور، محسن دهقانی، علیرضا مقتدری، مهدی امانی، علی‌اصغر حسنی، حبیب‌الله مهرابی، محسن حسن‌زاده حضور خواهند داشت.
تشریفات اولیه
سینما فرهنگ گراش از ساعات اولیه شب آماده برگزاری مناظره اول بود. نامزدها در زمان اعلام شده به سینما آمدند و در ردیف جلو نشستند. آنها باید منتظر انجام قرعه‌کشی می‌ماندند تا شماره‌ی صندلی‌هایشان روی صحنه مشخص شود. مجری این مناظره مهندس سلمان مهرابی بود، و مهندس حامد عبدالهی او را در قرعه‌کشی‌ها و توضیح مقررات یاری می‌داد.
ساعت ۹ و ۳۴ دقیقه مراسم با تلاوت قرآن و پخش سرود ملی شروع شد. بلافاصله مجریان مناظره، قرعه‌کشی نامزدها و صندلی‌ها را شروع کردند: از یک گوی نام نامزدها، و از گوی دیگر شماره صندلی‌ها مشخص شد. در نتیجه قرعه‌کشی، محمد خواجه‌پور در صندلی شماره ۶، سعید جعفری در صندلی شماره ۱، علی عظیمی در صندلی شماره ۷، فاطمه خواجه در صندلی شماره ۹، عبدالرضا هرمزی در صندلی شماره ۲، مرتضی موغلی در صندلی شماره ۳، مرتضی فتحی در صندلی شماره ۴، مصطفی خورشیدی در صندلی شماره ۵، طیبه جعفریان در صندلی شماره ۸ و محمد نامآور در صندلی شماره ۱۰ مستقر شد.
بخش اول: معرفی و سوالات کلی
بخش اول مناظره شامل یک معرفی یک‌دقیقه‌ای و دو مهلت سه‌دقیقه‌ای برای جواب دادن به دو سوال کلی مشترک بود.
معرفی یک دقیقه‌ای با سعید جعفری که بر صندلی شماره یک نشسته بود شروع شد. او به تحصیلات و سابقه‌ی کاری‌اش پرداخت، و شعار تبلیغاتی‌اش را هم توضیح داد. بعد از او هرمزی، موغلی، فتحی، خورشیدی، خواجه‌پور، عظیمی، جعفریان، خواجه و نامآور خودشان به همین ترتیب معرفی کردند.
بخش دوم مناظره شروع می‌شود. سوال اول مشترک این است: «اولویت‌های کاری شورای پنجم شهر گراش از نظر شما چیست؟» هر کدام از نامزدها سه دقیقه فرصت داشتند به این سوال جواب دهند. سعید جعفری اولین نامزدی است که پاسخ می‌دهد. او می‌گوید پیگیری احداث خیابان جدید، پارکینگ‌های عمومی جدید در جهت رونق کسب و کار، اولویت کاری او در شوراست.
هرمزی در جواب به این سوال، از این موارد نام می‌برد و به ذکر مثال‌هایی هم می‌پردازد: «ادامه راهی که در شورای سوم و چهارم شروع کردیم. ارتباط بهتر با شوراهای فرادست خواهیم داشت. ارتباط با خیرین و سرمایه‌ی مردمی و بحث سرمایه‌گذاران هم اولویت کاری است. بحث راه‌های مواصلاتی را هم دنبال کرده‌ایم. بحث پارکینگ را هم شروع کرده‌ایم. تقویت سمن‌ها و حمایت از فرهنگیان و قشر بانوان نیز از اولویت‌های من هستند.»
مرتضی موغلی در جواب این سوال، این موارد را مطرح می‌کند: راه‌اندازی سامانه انتقادات و پیشنهادات شهروندی، راه‌اندازی اتاق فکر آکادمیک، تعیین شهردار جدید یا تعیین شهردار فعلی، اقدامات آنی، برای مثال برای مقابله با بحران اخیر در هنگام بارندگی، اتمام پروژه‌های نیمه‌تمام شورای چهارم، و انجام کارهای زیرساختی، به‌خصوص زیرساخت فرهنگی برای هموار کردن راه سرمایه‌گذاری.
مرتضی فتحی نیز از ادامه روند حرکت جهادی شورای سوم، توجه به مساله‌ی پارکینگ عمومی، اتمام خیابان صاحلی و وصل کردن آن به بلوار آزادی، ساماندهی پاقلعه، احداث کمربندی، پیگیری آسفالت جاده چک‌چک، و احداث پارک جنگلی در تنگ آب صحبت می‌کند.
مصطفی خورشیدی اولویت‌های کاری‌اش در شورا را اینها می‌داند: در حیطه شهرداری، یافتن منابع درآمدی پایدار برای شهرداری، مثل احداث پارک جنگلی و جاذبه‌های توریستی و … و همچنین تصویب و اجرای طرح تفضیلی. اما در حیطه بالاتر، او از دو مورد نام می‌برد: اشتغال جوانان و مسکن ارزان.
محمد خواجه‌پور با بحثی کلی‌تر شروع می‌کند. او می‌گوید: «اولویت‌های کاری پنج عضو شورا نباید با هم تضاد داشته باشد. اگر قرار است یک اولویت قرار دهیم، ساختارمند کردن خود شوراست.» او در مورد طرحش برای تشکیل شورایاران محله هم می‌گوید: «شورا نباید شامل ۵ نفر باشد. شورا باید گسترش بیابد.» و در مورد اولویت‌ها عمرانی هم نظر می‌دهد: «کمربندها و استخوان‌بندی شهر را باید شکل بدهیم.» خواجه‌پور اعتقاد دارد باید از سرمایه‌های اجتماعی که داریم استفاده کنیم.
علی عظیمی می‌گوید: با توجه به تخصصم، اولویت‌های من مسائل عمرانی و فنی شهر است. مردم باید هدفمند انتخاب کنند. شورا باید تخصصی باشد. شورای فعلی از انسجام برخوردار نیست.» او هدفمند کردن صرف بودجه و احداث کارت‌پارک برای مقابله با عدم وجود پارکینگ را نیز ازبرنامه‌هایش معرفی می‌کند.
طیبه جعفریان اولویت‌های کاری‌اش را در شورا اینطور بیان می‌کند: «به بعضی از چیزها که دوستانم اشاره نکردند اشاره می‌کنم. از جمله این که چطور باید شهردار را تحت نظارت قرار داد. تمام نیروها باید بومی دغدغه‌مند باشند.» او گفت: «برای شنیدن درد دل‌ها وقت می‌گذارم. کمیته‌های تخصصی راه خواهم انداخت. اولویت را زمانی می‌توانید اعلام کنید که درد دل همه اقشار را بشنوید.»
فاطمه خواجه در جواب سوال اول می‌گوید: «در ادامه شورای فعلی، احترام به رای همه اعضای شورای پنجم در دستور کار من است. در زمینه زنان کار خواهم کرد. بسته‌های عمرانی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی مثل احداث پارک بانوان، تقویت حضور بانوان در جامعه، ایجاد سمن‌هایی برای حمایت از زنان بی‌سرپرست و بدسرپرست را هم انجام می‌دهم.»
محمد نامآور، شهردار سابق گراش، می‌گوید: «نیازهای یک شهر باید از همه زوایا سنجیده شود. من حوزه نیازهای شهری را به ۸ حوزه تقسیم کرده‌ام: عمرانی (مثل پارکینگ‌ها و خیابان‌ها و …)، فضای سبز و سلامت؛، ورزش عمومی و قهرمانی، اقتصاد و سرمایه‌گذاری و اشتغال جوانان، نظارت بر عملکرد شورا، نظارت بر عملکرد ادارات، جهت‌دهی به خدمات عام‌المنفعه، و فرهنگ عمومی و اجتماعی.»
دور دوم سوالات مشترک
با این پاسخ، دور اول سوال‌های مشترک تمام شد. سوال دوم دقایقی بعد از نامزدها پرسیده شد. این بار محمد نامآور از میز دهم شروع‌کننده‌ی دور جواب دادن خواهد بود. مجری برنامه، نامزدها را به نقد برنامه‌های همدیگر دعوت می‌کند. پرسش مشترک دوم این است: «آسیب‌ها و معضلات جدی در فضای فعلی شهر گراش از نظر شما چیست و چه راهکارهایی را پیشنهاد می‌دهید؟»
محمد نامآور اینطور پاسخ می‌دهد: «معضلات را از جهات مختلف می‌توان بررسی کرد. از لحاظ اجتماعی، معضل خودکشی، اعتیاد، طلاق؛ از لحاظ عمرانی، طرح جامع شهر گراش بسیار گره‌افکن است. مساله جوانان و بحث اشتغال هم مهم است.»
فاطمه خواجه در مورد معضلات می‌گوید: «در زمینه آسیب‌های اجتماعی باید مسائل را دسته‌بندی کرد. در زمینه اقتصادی هم مشکل زیادی داریم. بیشتر آقایان ما آنطرف آب کار می‌کنند، و همین مسائل اجتماعی مثل طلاق را به وجود می‌آورد. راهکار را فقط در زمینه خودم می‌دهم ولی باید از متخصصین استفاده کرد. در زمینه فرهنگی هم مشکلات داریم و با بسترسازی فرهنگی باید آنها را شروع کرد. باید از لوح سپید کودکان شروع کرد. مثلا احداث همین پارک ترافیک که در دست اجرا هم هست.»
طیبه جعفریان پاسخ سوال دوم را به این شرح می‌دهد: ایجاد واحدهای صنعتی و کارآفرینی، رسیدگی به مشکلات اجتماعی مثل طلاق، هویت بخشیدن به جامعه بانوان و دادن فرصت به آنها، و به کار گرفتن افراد متخصص و دادن انگیزه به سرمایه‌گذاران.»
علی عظیمی درباره معصلات می‌گوید: «مشتری تولید گراشی‌ها، شهرداری گراش نیست. خیلی از بناهای ما بیکارند. باید بحث اشتغالرا از شهرداری شروع کرد. کارت پارک می‌تواند ۲۰ تا ۳۰ نفر را مشغول کند. استفاده از سرمایه‌ی گراشی‌ها در بانک به صورت وام کم‌بهره هم مهم است.»
محمد خواجه‌پور درباره معضلات اینطور صحبت می‌کند: «وقتم را به دو قسمت تقسیم می‌کنم: نگاه خودم این است که ما در روند خوبی هستیم در مقایسه با شهرهای خودمان. شهر ما زنده و در حال رشد و پویاست. ولی این نباید ما را گول بزند و نقاط منفی را هم ببینیم.» او در ادامه می‌گوید به بسیاری از معضلات در رسانه‌ها پرداخته است: «ما در نشریه درباره خودکشی کار کرده‌ایم. درباره فاضلاب خیابان بسیج هم کار کرده‌ایم. ولی کسی نبوده که پیگیری کند.» او در نهایت می‌گوید: «ما به واسط‌هایی نیاز داریم که بتوانیم اینها را شکل بدهیم. صرف شنیدن نظرات کارشناسی کافی نیست.»
مصطفی خورشیدی معضلات را اینها می‌داند: « من آسیب‌های اصلی را، اگر از مسکن و اشتغال که بگذریم، اصلا نباید بحث خودکشی را مطرح کنیم. این یک خرده‌فرهنگ هم محسوب نمی‌شود. ما در جامعه، آمار نداریم. مثلا شهرداری باید هر شش‌ماه آمارهایش را ارائه دهد. مدیریت تکراری با چهره‌های فسیل‌شده، که کنار نمی‌روند به نفع جوانان. مشارکت مردمی هم نداریم. هر کسی رییس شد، نظرات خودش را دنبال می‌کند.»
مرتضی فتحی در جواب سوال دوم درباره معضلات می‌گوید: «رفع آسیب‌ها را باید از خودمان شروع کنیم. ما خودمان هم چه در شوراها و شهرداران قبل، باید خودمان هم در کنار مردم باشیم و مشکلاتشان را حل کنیم.» او سپس به سراغ تخصص خودش یعنی پزشکی می‌رود: «بیماری‌های واگیر در جامعه زیاد داریم. اسراف زیاد می‌کنیم. دو تا سه برابر لار زباله تولید می‌کنیم. افسردگی هم در جامعه زیاد است.» و در نهایت اعلام می‌کند شورا باید بتواند روابط قوی با امام جمعه و فرمانداری و مجموعه اداری داشته باشد.
مرتضی موغلی معضلات را به شش مورد تقسیم می‌کند: در بحث ترافیک و پارکنیگ، راهکارها: بررسی طرح‌های کشوری، تغییر کاربری در طرح تفضیلی، سی‌پی، ایجاد تعرفه برای وسایل نقلیه تک‌سرنشین؛ دوباره هزینه کردن پول بیت المال: در شورای سوم گود باغ ملی و در شورای چهارم آبشار کلات مصداق این مساله است. ساخت شهر الکترونیک؛ سوق دادن خیرین به سمت کارهای فرهنگی، و تشکیل کانونی برای رسیدن به مردم. او در نهایت می‌گوید: «در شهر هیچ اداره‌ای سر جای خودش نیست. نماهای ساختمانی را باید هویت‌بخشی کنیم.»
عبدالرضا هرمزی درباره معضلات از نقص مقررات در ساختار شورا صحبت می‌کند: «ماده ۷۱ شورا دست شوراها را بسته است. قوانین شهرداری هم بسیار دست و پاگیر است.» او سپس به موارد مشکل‌ساز در شهر می‌پردازد: «رشد نامتوازن خدمات در سطح شهر؛ نبود نیروی انسانی در سطح استان و کشور. باید از حداقل نیروها استفاده صحیح و درست بشود. طرح تفضیلی بخشی از مسائل مطرح شده در اینجا را پاسخ خواهد داد. ارتباط بین سمن‌های موجود هم خوب شکل نگرفته است و تعامل خوبی ندارند. رهاسازی فاضلاب هم یکی از مشکلات شهر است که بین ارگان‌های مختلف باید حل شود. استفاده از فکر و ایده‌ی دانش‌اموختگان باید بیشتر شود.»
سعید جعفری، نفر آخر این دور، درباره معضلات اینطور صحبت می‌کند: «اولین مورد حاشیه‌نشینی است. خیلی از گراشی‌ها به خاطر این که وضعیت مالی نامطلوبی دارند، در سلطان‌آباد و احمدآباد زندگی می‌کنند. همین حاشیه‌نشینی مسائل مهمی به وجود می‌آورد. کم کردن فاصله‌ی مرکز شهر و حاشیه‌ها مهم است. بافت قدیم هم فراموش شده است. ایجاد زمینه برای ورود پیمانکاران بومی به کارهای شهرداری و شورای شهر هم مهم است.»
با صحبت جعفری، بخش اول مناظره به پایان می‌رسد و بلافاصله بخش دوم شروع می‌شود.
بخش دوم مناظره: سوالات مردم
در این بخش سوالات مردم از نامزدها پرسیده می‌شود. هر کاندیدا باید در دو دقیقه به این سوال جواب دهد. هر کاندیدا دو دقیقه هم وقت دارد که درباره سوال نامزدی دیگر صحبت کند.
سوال اول به قید قرعه از مرتضی موغلی پرسیده می‌شود. سوال نیز به قید قرعه این است: «مهم‌ترین منبع سرمایه‌ی شورا و شهرداری که تاکنون مغفول مانده یا به اندازه کافی استفاده نشده چیست؟» موغلی درباره خصوصیات درآمد پایدار برای شهرداری صحبت می‌کند. او عوارض‌های مختلف ساختمانی را نیز برمی‌شمرد.
سوال دوم از عبدالرضا هرمزی این است: «شهرداری برای سپردن امور به پیمانکاران، چقدر باید افراد و شرکت‌های بومی را در نظر بگیرد؟ چه برنامه‌ای برای این موضوع دارید؟» هرمزی در جواب می‌گوید: «از دید من که باید صد در صد حضور پیدا کنند. اما قوانین ما قابل نقد هستند در این زمینه. پیمانکاران ما باید بیایند و حضور پیدا کنند در این زمینه و پیش‌قدم شوند. ما می‌توانیم به صورت امانی کار را به پیمانکاران بسپاریم. البته تا الآن هم ما کار را به گراشی‌ها سپرده‌ایم.»
خورشیدی از فرصت پاسخگوییاش در این قسمت استفاده می‌کند و می‌گوید هرینه‌های موتوری در شهرداری بسیار سنگین است. باید فضای رقابت را برای غیربومی‌ها هم در نظر گرفت.
سوال از سعید جعفری این است: «مساله‌ی سگ‌های ولگرد به یک معضل اجتماعی و بهداشتی تبدیل شده است. چه برنامه‌ای برای این موضوع دارید؟» او در جواب می‌گوید: «راه‌هایی هست از جمله زنده‌گیری سگ‌ها، استفاده از داروهای بیهوشی، عقیم کردن آنها؛ اینها بیماری‌های مثل هاری و … را به وجود می‌آورند. من خودم ساکن شهرک رزمندگان هستم و این معضل را به عینه دیده‌ام.»
نامآور برای پاسخ به سوال قبلی، از فرصت پاسخگوییاش استفاده می‌کند. این سوال درباره پیمانکاران شهرداری بود. او می‌گوید: «ما باید در شرایط مساوی، به پیمانکاران بومی کار بدهیم. اما بومی‌ها هم باید خودشان را بکشند بالا و به سطح مطلوب برسانند.»
مرتضی موغلی هم برای پاسخ به سوال سگ‌های ولگرد، از فرصت پاسخگوییاش استفاده می‌کند. او در جواب سعید جعفری می‌گوید: «ما دستورالعمل داریم که سگ‌های ولگرد را نمی‌توانیم بکشیم. اگر سگ‌های یک منطقه به شدت از بین بروند، جمعیت گرگ و گربه زیاد می‌شود. اول باید فرهنگ‌سازی کنیم در تولید زباله تا ان جمعیت سگ‌های قبلی کمتر شود.»
سوال بعدی به قید قرعه از محمد نامآور پرسیده شد: «اگر بخواهید پیگیر استقرار یک اداره برای گراش باشید، چه اداره‌ای را پیگیری می‌کنید؟» نامآور می‌گوید آمار دقیقی از ادارات گراش ندارد، اما «بعد از شهرستان شدن باید ادارات در آن مستقر شود. باید هر اداره‌ای که نداریم، باید به دنبال ایجادش باشیم، و هر اداره‌ای که هنوز نمایندگی است، باید ارتقایش دهیم.»
مرتضی فتحی برای پاسخ به همین سوال درباره ادارات، از فرصت پاسخگوییاش استفاده می‌کند: «من در ایجاد ادارات نقش زیادی داشتم. تامین اجتماعی باید ارتقا یاید. همچنین زمین ایستگاه هواشناسی آماده است و باید ساختمانش ساخته شود.»
خواجه‌پور هم برای پاسخ به سوال درباره ادارات، از فرصت پاسخگوییاش استفاده می‌کند. او می‌گوید: «ما خبر هر اداره‌ای را منتشر می‌کنیم. ما شکافی با توابع شهرستان داریم، به ویژه فداغ، که ما را مقصر عدم ارتقایشان به بخش می‌دانند. در این زمینه باید کار کرد.»
سوال از فاطمه خواجه این است: «چه برنامه‌ای برای ساماندهی مشاغل مزاحم در شهر دارید؟» خواجه ابتدا تعریف مشاغل مزاحم را از مجریان می‌خواهد و بعد می‌گوید: «اگر منظور دستفروش‌هاست، شهرداری در این زمینه کار کرده است و بازار مرکزی را احداث کرده است. باید جایگاه ثابتی برای آنها تهیه کرد.»
نفر بعدی که مورد سوال قرار می‌گیرد جعفریان است. سوال او این است: «به نظرتان اگر مدیریت جامع شهری به تصویب برسد، چه منافعی برای شهر دارد؟» جعفریان جواب واضحی نمی‌دهد: «ما باید بتوانیم قبل از شروع طرح همشهریان، اگر مورد قانونی دارد، جلوی آن را بگیریم.»
عبدالرضا هرمزی برای پاسخ به این سوال، از فرصت پاسخگوییاش استفاده می‌کند. او تاکید می‌کند: «پاسخ این سوال، یکی از آرزوهای هر شورا و شهرداری است که امیدوارم تصویب شود. اولین حسن‌اش، کاهش هزینه‌های اضافی و اتلاف انرژی است. زیبایی چهره شهر، حسن بعدی است. با وجود مدیریت واحد شهری، تمام هزینه‌ها کاهش پیدا خواهد کرد.»
سوال از علی عظیمی، نفر بعدی، این است: «احداث خیابان دروازه در بافت قدیم چندان کارساز نبود. فکر می‌کنید چه عاملی سبب این امر شد؟» عظیمی که خودش مهندس عمران است، گفت: «ما یک کمربندی را سی سال پیش ساخته‌ایم که هنوز کارآیی دارد، اما این خیابان دروازه معلوم نیست از چه کسی مشورت گرفته‌اند. یک خیابان دوازده‌متری چطور می‌تواند بار ترافیکی خیابان اصلی را کاهش دهد. باید از مشاوره قوی‌تر استفاده می‌کردند.» او از فرصت پاسخگوییاش نیز استفاده می‌کند و ادامه می‌دهد و درباره‌ی لزوم رعایت مشخصات فنی خیابان‌های تازه‌احداث صحبت می‌کند.
طیبه جعفریان نیز برای پاسخ به همین سوال، از فرصت پاسخگوییاش استفاده می‌کند، و درباره‌ی کارهای عمرانی شهرداری می‌گوید: «من طرح‌های عمرانی و زیرساختی را که در هفته‌های اخیر دنبال کردم، واقعا کاش این کارها زودتر و با برنامه‌ریزی بهتر انجام می‌شد. کار بسیار زیبایی است، اما چرا شتاب‌زده؟ هنوز دو ماه از رنگ‌آمیزی نگذشته، رنگ‌پریدگی تک‌لبه هم شروع شده. این کار مگر برنامه‌ریزی نشده بود.»
سوال بعدی از خواجه‌پور پرسیده می‌شود: «مردم از چه طرقی می‌توانند با نمایندگانشان در شورا در ارتباط باشند؟» او به طرح شورای چهل‌هزارنفری‌اش اشاره می‌کند و می‌گوید: «شهر ما یک شهر خیلی کوچک نیست که همه نگاه چهره‌به‌چهره داشته باشند. پس باید از ابزارهایی استفاده کنیم.هرچند ضرورت این ارتباط چهره‌به‌چهره را انکار نمی‌کنم. طرحی که من داشتم، شورای چهل‌هزار نفری، برای ارتباط دادن شورا با نمایندگان مردم است. ما طرح شورای محله را در شوراهای سوم و چهارم داشتیم. ولی کارشده نیست.» او به یک نظرسنجی استناد می‌کند که نشان می‌دهد ارتباط مستقیم تاثیرگذار باشد.
سوال بعدی از خورشیدی است: «نمای ساختمان‌های شهر به اعتقاد کارشناسان این حوزه نازیبا و نامتقارن است. در این زمینه چه برنامه‌ای خواهید داشت؟» خورشیدی به ذکر یک خاطره می‌پردازد: «ساختمان مکه و مدینه را که بررسی می‌کردم، می‌دیدم در مدینه نمای ساختمان‌ها لذت‌بخش بود، ولی در مکه نه. باید بر اساس وضعیت موجود بررسی کرد. شاید نشود روی این برنامه‌ی مدونی تهیه کرد.» او در نهایت با اظهار عدم تخصصش در این زمینه می‌گوید: «طراحان شهرسازی باید بیایند. من اعتقاد به تخصص‌گرایی دارم.»
سعید جعفری برای پاسخ به همین سوال، از فرصت پاسخگوییاش استفاده می‌کند: «طبق قانون طرح نفضیلی، بعضی نماها برای شهر ما ممنوع است. این ایراد به شهرداری وارد است که چرا جلوی اینها را نگرفته است. شهروندی که از خیابان رد می‌شود، باید آرامشی از دیدن نمای ساختمان‌ها کسب کند.»
مرتضی فتحی پاسخ‌دهنده‌ی سوال بعدی است: «برای پرورش استعدادها و تقویت فکری کودکان چه ظرفیت‌هایی سراغ دارید و چه برنامه‌ای دارید؟» او می‌گوید: «الگوبرداری بچه‌ها از خانه‌ی خودشان شروع می‌شود. با توجه به کمبود معلمین مدارس، با بی‌میلی بچه‌ها در سطح ابتدایی مواجه شدیم. از سوی دیگر بیکاری جوانان بعد از فارغ‌التحصیلی هم مزید بر علت است.»
فاطمه خواجه برای پاسخ به سوال نحوه ارتباط مردم با شورا، از فرصت پاسخگوییاش استفاده می‌کند: «شبکه‌های سایبری یکی از بهترین راه‌هاست. اما مسیر این کار درست نشده بود. پیشنهاد من این بود که در شبکه‌های اجتماعی مطرح کنم که هر کس مشکلی دارد، به اعضای شورا برساند. اما این کار باعث واکنش اعضای دیگر شورا شد.»
با این صحبت خواجه، بخش دوم مناظره به پایان رسید.
بخش آخر: جمع‌بندی چهار دقیقه‌ای
بخش آخر مناظره، جمع‌بندی کاندیداها در چهار دقیقه است. به کاندیداها سه دقیقه فرصت مشاوره داده شد. و بعد برای تعیین نوبت جمع‌بندی قرعه‌کشی شد.
محمد نامآور به قید قرعه اولین نفر است که جمع‌بندی کرد. او دو دقیقه و ۴۵ ثانیه فرصت برای جمع‌بندی داشت. نامآور در جواب خورشیدی که گفته بود خودکشی را امر مهمی نمی‌داند، گفت: «خودکشی خیلی مهم است.» او رو به تماشاگران هم گفت: «بروشورها را نگه دارید تا وعده‌ها را دنبال کنید. به برنامه‌ها رای بدهید، نه به نامزدها. حتما به یکی دو تا جوان هم رای بدهید.»
فاطمه خواجه به قید قرعه دومین نفر بود که جمع‌بندی کرد. او سه دقیقه و ۲۰ ثانیه فرصت برای جمع‌بندی داشت. او در جواب عظیمی گفت: «از متخصصین استفاده کافی نشده است. درست. ولی چرا در خانه‌های گراش آنقدر فضای پرت داریم؟» او ادامه داد: «حضور مردم پای صندوق‌ها خیلی مهم است. اما به جوانان و بانوان فرصت دهید. نگه‌داری بروشورها هم خیلی مهم است. بعضی طرح‌ها و ایده‌ها در همین بروشورها هست، ولی دوره‌های بعد کسانی دیگر آنها را به اسم خودشان مطرح می‌کنند.»
طیبه جعفریان به قید قرعه نفر سوم بود و دو دقیقه و ۳۷ ثانیه فرصت برای جمع‌بندی داشت. او گفت: «سعی کنید رای بدهید که افراد اصلح‌تر انتخاب کنید. افرادی که وارد شورا می‌شوند باشند وقت داشته باشند. شرط دوم، داشتن انگیزه برای کار کردن و خدمت. از بحث‌های جزیی شروع کنیم و به بحث‌های کلان برسیم. به اهداف و برنامه‌ها و انگیزه‌ها رای دهید.»
محمد خواجه‌پور به قید قرعه نفر بعدی بود که سه دقیقه و ۱۴ ثانیه فرصت برای جمع‌بندی دارد. او گفت: «من پیشنهادها را می‌شنوم ولی یک دیدگاه می‌خواهم بدهم: باید جهت‌گیری مشترکی پیدا کنیم. به جای توجه به شعارها، به عملکردها نگاه کنید. همه ما در سنی هستیم که قبلا وقت داشته‌ایم که برای شهرمان کار کنیم.» او به فعالیت‌های فرهنگی و رسانه‌ای‌اش اشاره کرد و گفت: «تمام بحث‌هایی که اینجا مطرح شد، کاری بود که ما به کمک مجموعه رسانه‌ای خودمان آوردیم در بین مردم. به ما اعتماد کنند که کاری که در رسانه توانستیم به شکل تیمی انجام دهیم، در شورا هم انجام دهیم.»
مرتضی فتحی به قید قرعه نفر بعدی بود که سه دقیقه و ۱۲ ثانیه فرصت برای جمع‌بندی داشت. او گفت: «وقتی ما در اولین به استانداری رفتیم در ابتدای شورای سوم، درآمد شهرداری در بین پنج شهر آخر بود. ولی الآن وضعیت را ببینید. مهندس‌های ما نمی‌آیند به کمک. باید بیایند مشاوره بدهند. من می‌خواستم جوان‌تر هم خودشان را نشان می‌دهند. تجربه بزرگ‌ترها همراه با صداقت جوانان.»
قرعه‌ی بعدی به نام سعید جعفری افتاد که دو دقیقه و ۲۵ ثانیه فرصت برای جمع‌بندی داشت. او گفت: «من به عنوان کاندیدای جوان، استفاده از ظرفیت جوانان را برنامه خودم اعلام می‌کنم. تسهیل ایجاد بازار کار و استقبال از سرمایه‌گذار هم هدف من است.»
قرعه‌ی بعدی به نام عبدالرضا هرمزی افتاد که دو دقیقه و ۲۰ ثانیه فرصت برای جمع‌بندی داشت. او گفت: «بعد از ده یازده کار تمام برنامه‌هایی که چه برای شورای سوم و چه برای شورای چهارم وعده داده بودم، عمل کردم.» او به خصوصیات شوراییان هم اشاره کرد: «در بحث شورا باید کسانی حضور پیدا کنند که استقلال داشته باشند و بتوانند وقت بگذارند و خودشان را وقف کنند.» او به کارهای انجام شده و در شرف انجام نیز اشاره کرد: «طرح تفضیلی هنوز برای گراش زود بود، ولی ما آن را کلید زدیم. این طرح می‌تواند تمام مشکلات ساخت‌وساز را برطرف کند. اتمام کمربندی هم انجام خواهد شد. ارتقای بعضی ادارات هم دنبال می‌شود. توجه بیشتر به جوانان و بانوان هم دنبال می‌شود.»
علی عظیمی نفر بعدی است که به قید قرعه انتخاب می‌شود. او که دو دقیقه و ۳۷ ثانیه فرصت برای جمع‌بندی داشت گفت: «برمی‌گردم به شورای ایده‌آل: در شوراهای گذشته، خطاهایی بود که شاید آن موقع چاره‌ای نبود. اما ما جامعه مهندس‌ها همه اعتقاد داریم که وقتی هفتاد درصد کارهای شهرداری مربوط به بخش عمران است، باید قبول کرد که سهم ما مهندس‌ها یکی دو نفر در شوراست. می‌شود کارها را اساسی‌تر کرد و از هزینه‌ها کم کرد. با تکیه بر تخصص خودمان انشالله یک شورای بالنده‌تر داشته باشیم.»
نوبت بعدی به قید قرعه به مرتضی موغلی می‌رسد که دو دقیقه و ۴۵ ثانیه فرصت برای جمع‌بندی دارد. او می‌گوید: «رشته تحصیلی من فنی است و فوق لیسانس هم مدیریت دولتی، اما به عنوان ورزشکار من را می‌شناسند. ما شهروند درجه یک و دو نداریم.» و بعد خیلی سریع از روی یادداشتش برنامه‌ها را ردیف می‌کند، از جمله پارک مادر و کودک. او اضافه می‌کند: «در زمینه‌های مختلف، چهل برنامه پیش‌بینی شده است که به اطلاع خواهیم رساند. من هیچوقت دنبال کار نرفتم، و خودشان دنبالم آمدند.»
مصطفی خورشیدی نفر آخری بود که به قید قرعه جمع‌بندی کرد. او سه دقیقه و ۱۸ ثانیه فرصت برای جمع‌بندی داشت و از این فرصت برای پرداختن به برنامه‌هایش استفاده کرد: «من پیگیر وضعیت شهرستان خواهم بود. گروه مشاوران را راه خواهم انداخت. من از تمام مردم در مدیریت شهرم استفاده خواهم کرد.»
با این جمع‌بندی، اولین مناظره نامزدهای شورای پنجم در ساعت ۱۲:۵۰ به پایان می‌رسد، و نامزدها برای گرفتن عکس یادگاری دعوت می‌شوند.
کانال تلگرامی مناظره، آمار تماشاگران اولین مناظره را اعلام کرد: ۵۱۷ نفر بیشترین آمار حاضرین در سالن، ۱۶۸ مخاطب ا پخش زنده رادیویی. آماری غیرمنتظره، که بزرگ‌ترین دلگرمی برگزارکنندگان است. گزارش تصویری این مناظره را از لنز دوربین مجید افشار اینجا ببینید.
