هفتبرکه – شیدا شرقی: بیماری قلب یکی از بیماریهایی است که این روزها مردم زیادی را درگیر کرده است. برای درمان این بیماری هم روشهای مختلفی وجود دارد: درمان با قرص، آنژیوگرافی، آنژیوپلاستی و عمل قلب باز.
بیمارستان امیرالمومنین علی (ع) گراش تنها بیمارستان در جنوب فارس (و در کل استان، بعد از شیراز) است که به بخش آنژیوگرافی و بخش قلب مجهز است. بیمارستان گراش از ۱۴ مهرماه سال ۱۳۸۹ بخش آنژیوگرافی خود را راهاندازی کرده است و تا به امروز ۴ هزار و ۸۷ مورد آنژیوگرافی داشته است. به گفتهی عظیمی، مسئول بخش آنژیوگرافی بیمارستان امیرالمومنین (ع) گراش، آنژیوپلاستی با همکاری تیم آنژیوپلاستی از شیراز، و آنژیوگرافی توسط متخصصین بیمارستانهای منطقه انجام میشود. اتاق عمل قلب نیز از ۲۲ آبانماه سال ۸۹ فعالیت خود را شروع کرده و تا به امروز حدود ۵۰۰ عمل قلب داشته است. تیم جراحی آن نیز از تهران به گراش میآید.
این تعداد آنژیوگرافی و عمل قلب در بیمارستان، نشان از رضایت مردم و عملکرد خوب تیم آنژیوگرافی و تیم قلب بیمارستان امیرالمومنین (ع) گراش دارد.
همان پزشک با هزینه و فاصلهی کمتر
عبدالرحیم فضلی ۶۳ساله است و از اوز آمده است. روی ویلچر در راهروی بخش، منتظر آنژیوگرافی بود. نزدیک رفتم و خودم را معرفی کردم و دربارهی عملکرد بخش نظرش را خواستم. نگاهی به پرستار انداخت و گفت: «با این که کمی معطل شدم، ولی بالاخره نوبت من هم رسید و دارم کمکم برای آنژیو آماده میشوم. قبل از این که به بیمارستان گراش بیایم، ابتدا به بیمارستان کوثر شیراز مراجعه کردم. نظرشان این بود که باید آنژیوگرافی بشوم، ولی هزینهها خیلی زیاد بود. گفتند به جز شیراز، در بیمارستان گراش هم انجام میدهند. برای همین آمدم اینجا، که هم هزینهاش کمتر است و هم به اوز نزدیک است و مشکل رفت و آمد ندارم. از همه مهمتر این که همان دکتر شیراز در گراش هم حضور دارد و قرار است خودش اینجا آنژیوگرافی را انجام دهد.»
آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی چیست؟
شاید برای خیلیها این سوال پیش بیاید که آنژیوگرافی دقیقا چیست و چطور انجام میشود؟ آنژیوگرافی شناسایی عروق آسیبدیده و عروق گرفته و یا تنگ شده است، که با این روش پزشک میتواند تشخیص دهد که کدامیک از رگهای قلب بیمار دچار مشکل شده است. این کار از طریق دست، یا از کشاله ران انجام میشود. عروق دچار تنگی یا انسداد در تصویر کاملاً مشخص هستند. در حقیقت آنژیوگرافی، روشی استاندارد برای تشخیص تنگیها یا سایر اختلالات عروقی است.
ممکن است سرخرگهای قلب دچار گرفتگی شوند. این امر سبب کاهش جریان خون قلب میشود و در نتیجه احساس ناراحتی بهویژه در قفسه سینه رخ میدهد. گاهی ممکن است اضافه شدن یک لختهی خون که به شکل ناگهانی ایجاد شده و یا تشدید یافته، به طور کامل جریان خون قلب را قطع نماید که این امر موجب حمله قلبی میشود که با انجام آنژیوپلاستی (بالنگذاری) سرخرگهای مسدود شده باز میشود و جریان خون به قلب باز میگردد. آنژیوپلاستی برای ترمیم رگهای قلب است.
کمی تاخیر برای بیماران، کار تا نیمهشب برای پرستاران
آقای شهیدان که خیلی نگران و مضطرب پشت در اتاق آنژیوگرافی منتظر پدرش بود، خطاب به مسئولین بیمارستان گفت: «وقتی بیمارستان ظرفیت پذیرش این همه بیمار را ندارد، خوب پذیرش نگیرد. دیروز به ما گفتند که بیمارتان رو بیاورید. ما از دیروز آمدهایم، اما تازه امروز صبح او را بردهاند برای آنژیو و هنوز کارش تمام نشده است. میگویند بیمار اورژانسی زیاد داریم، و به همین خاطر معطلی پیش میآید.»
زهرا کمالی از پرسنل پرستاری آنژیوگرافی بیمارستان گراش است. نگاهی به لیست آنژیوگرافی روز قبل میاندازد و میگوید: «دیروز ۳۲ بیمار آنژیوگرافی داشتیم که برای پرسنل این بخش خیلی روز شلوغی بود. کمی هم تاخیر در پذیرش بعضی بیماران پیش آمد و بعضی از بیماران معطل شدند؛ اما بالاخره با موفقیت به پایان رسید. امروز هم تا به الآن ۱۲ مورد آنژیو داشتهایم و ۱۶ مورد هم در نوبت هستند. از شهرها و شهرستانهای اطراف هم پذیرش داریم و با این نیروی کم، گاهی تا نیمههای شب هم کارمان طول میکشد.»
عظیمی، مسئول بخش آنژیوگرافی، هم میگوید این بینظمی فقط در این هفته و با توجه به افزایش تعداد پزشکان اتفاق افتاده بود.
آمار از زبان مسئول بخش آنژیوگرافی
عظیمی دربارهی بخش آنژیوگرافی میگوید: «سال ۸۹ که شروع به کار کردیم، ابتدا هر دو هفته یک بار به مدت یک روز آنژیوگرافی را انجام میدادیم و گاهی تا نیمههای شب هم میماندیم تا کار همه بیماران انجام شود. اما کمکم آمار بالا رفت و از یک روز به دو روز، یعنی روزهای جمعه و شنبه، افزایش دادیم. در هر روز حدود ۲۰ بیمار داریم و در تلاشایم که به سه روز افزایش دهیم. در حال حاضر با ۶ نیرو در بخش رادیولوژی و ۸ پرستار این کار را انجام میدهیم و بخش اتاق عمل نیز در حین انجام آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی پشتیبان هستند تا اگر موردی پیش آمد، بیمار سریعا به اتاق عمل ارجاع داده شود.»
مسئول بخش آنژیوگرافی دربارهی عملهای انجامشده در این بخش توضیح میدهد: «در بخش آنژیوگرافی، علاوه بر آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی، عمل گذاشتن پیسمیکر داخلی موقت (باطری موقت) هم انجام میشود و پرسنل علیرغم نداشتن حق آنکالی، در مواقع اورژانسی با بیمارستان در این زمینه همکاری مینمایند. در روز فعالیت بخش، ابتدا بیماران اورژانسی و سپس بیماران دیگر آنژیو میشوند. شاید زمان آنژیوگرافی برای یک بیمار به یک ساعت هم نرسد، ولی برای بیمار دیگر، ساعتها زمان ببرد.»
عظیمی به نتایج آنژیوگرافی در طول این سالها اشاره داشت و گفت: «تا به امروز نتایج آنژیوگرافی در این بیمارستان خیلی خوب بوده است و موردی نداشتهایم که در حین آنژیوگرافی فوت کند. فقط در بعضی موارد که احیانا نیاز اورژانسی به عمل قلب داشته باشند، بیمار به اتاق عمل قلب ارجاع داده میشود.»
۵۰۰ عمل قلب باز در ۶ سال
بیمارستان گراش برای انجام عمل قلب باز نیز مجهز است. اتاق عمل قلب از ۲۲ آبان ماه سال ۸۹ با مسئولیت سکینه خرمپی شروع به کار کرده است و چندی پیش ششمین سالگرد این بخش بود. اتاق عمل قلب بیمارستان گراش ابتدا با دو متخصص بیهوشی و در یک اتاق عمل شروع به کار کرده است. اما از دو سال پیش، با شش تکنیسین اتاق عمل و پنج متخصص بیهوشی و در دو اتاق مجزا و مجهز عملهای قلب انجام میشود.
در این شش سال، حدود ۵۰۰ عمل در این بخش صورت گرفته است. در روزهایی که آنژیوگرافی انجام شود، اتاق عمل قلب هم فعال است. در هر روز، پنج عمل قلب، مثل تعویض دریچه آئورت، میترال و عمل قلب باز انجام میشود. در عمل قلب باز، برای پیوند، رگ را از پا خارج میکنند و به قلب پیوند میزنند.
اطمینان مردم از امکانات و تجهیزات
توجهام به حلیمه رفیعی و دوستش سمیرا که گوشهای از راهرو یک زیرانداز انداخته بودند و مشغول خوردن ناهار بودند جلب میشود. کنارشان نشستم و مشغول صحبت شدیم. حلیمه میگفت: «پدرم مشکل گرفتگی عروق قلبی دارد و هزینه بیمارستان شیراز خیلی زیاد بود و رفت و آمد به شیراز هم سخت. اول در مورد بیمارستان گراش تحقیق کردیم و از امکانات و تجهیزاتش مطمئن شدیم و هفته قبل آمدم که نوبت بگیرم. امروز صبح برای بستری شدن آوردماش و حدود سه ساعت پیش رفته برای آنژیوگرافی. من و دوستم اینجا پشت در منتظریم تا ان شاالله زودتر مرخص شود.»