هفت‌برکه (گریشنا): استاندار فارس در سفرش به شهرستان گراش بعد از جلسه شورای اداری به فرمانداری آمد تا نشستی با فعالان اقتصادی، سیاسی و اجتماعی شهرستان گراش داشته باشد. اصغر فرودی، فرماندار شهرستان گراش؛ جمشید جعفرپور، نماینده مردم لارستان، خنج و گراش؛ و سه تن از معاونین سید محمد افشانی، استاندار فارس، در این جلسه صحبت‌های فعالان شهرستان گراش را شنیدند، و بعد از آن استاندار به سوالات و مسائل مطرح شده پاسخ داد. سید محمد افشانی در صحبت‌های انتهایی‌اش، برگزاری این جلسات را ابتکار خودش خواند، و گفت این شکل گفتگویی را بسیار مفیدتر از سخنرانی یک‌طرفه می‌داند. این جلسه از حدود ساعت ۲۰ شروع شد و حدود یک ساعت و نیم به طول انجامید.
شروع جلسه با مسائل اقتصادی
اصغر فرودی، فرماندار شهرستان گراش، که مدیریت جلسه را بر عهده داشت، بعد از خوش‌آمدگویی و توضیح کوتاهی درباره این نشست، از نمایندگان فعالان اقتصادی خواست که به پشت تریبون بیایند و چند دقیقه کوتاه صحبت کنند. علیرضا عبدالهی به نمایندگی از فعالان اقتصادی در شهرک صنعتی گراش، اولین کسی بود که برای صحبت دعوت شد.
عبدالهی که به گفته خودش نزدیک بیست سال است در شهرک صنعتی در کارخانه نان سخاوت فعالیت می‌کند، از کمبود امکانات این شهرک گلایه کرد و در انتها پیشنهادهایی برای بهبود وضعیت صنعت در گراش ارایه داد. او گفت: «شهرک صنعتی گراش به ظاهر دارای امکانات زیربنایی است، اما در همین ابتدایی‌ترین امکانات هم بیش از بیست سال است که مشکل داریم. نوسانات برق به دستگاه‌های ما خسارت می‌زند؛ و آب موجود هم آب سنگین است که در پروسه تولید جایی ندارد. با این وجود باز هم با کمبود آب روبه‌رو هستیم و باید با تانکر آب تهیه کنیم.» عبدالهی از فرماندار درخواست کرد: «به عنوان حادترین مشکل امروز ما، انشعاب آب ما را لحاظ بفرمایید. لوله‌های سد سلمان از چند متری این شهرک رد می‌شوند.» صنعت‌گر باسابقه گراش، مشکل تلفن را هم به این لیست افزود: «تلفن را گران‌تر خریده‌ایم، ولی همین هم قابلیت اتصال به اینترنت ندارد. زمانه‌ی سرعت است و اگر ما نتوانیم به فضای مجازی دسترسی داشته باشیم، چطور می‌توانیم در بازار رقابت کنیم؟»
عبدالهی در انتها لیستی از پیشنهادهایش را نیز برای بهبود وضعیت صنعت ارایه داد: «زمین‌ها را بدون ضابطه واگذار نکنید. میز سرمایه‌گذاری در نظر بگیرید و به سرمایه‌گذاران مشاوره بدهید. صنعتی را به صورت سهامی عام راه بیندازید تا سرمایه‌های خرد تبدیل به سرمایه‌ی بزرگ شود. و لفظ حمایت را به اقدام‌های حمایتی تبدیل کنید.»
پس از او، اسدی، یکی دیگر از صنعتگران گراشی، نظرات خود را برای ورود به عرصه صنعت و ارتقای صنعت در گراش بیان کرد. او گفت: «برای شروع به کار، هر صنعتگری نیاز به دانش و کاردانی در آن عرصه و همچنین امکانات و سرمایه دارد. درخواست ما این است که این شرایط را برای صنعتگران فراهم کنید.»
قبل از تمام شدن صحبت‌ها در بخش اقتصاد، غلامرضا عباسی، یکی دیگر از فعالان اقتصادی در شهرک صنعتی گراش، از میان جمعیت به صحبت پرداخت. او نیز از امکانات شهرک به شدت گلایه داشت، و اظهار کرد: «اینجا کسی برای سرمایه‌گذاری نمی‌آید، چون امکانات را باید با جر و دعوا به دست آورد و هیچ حمایتی نمی‌شود.»
بانوان و خیرین، اصلی‌ترین مباحث در بخش اجتماعی
وقتی نوبت به فعالان اجتماعی گراش رسید، فرماندار از مهوش شیبانی دعوت کرد که به پشت تریبون بیاید.
شیبانی که عضو شورای اسلامی شهر گراش است، گفت به عنوان نماینده پنجاه درصد از جامعه گراش و لارستان و خنج صحبت می‌کند و تمرکز اصلی‌اش بر مسائل زنان خواهد بود. او پس از برشمردن نقش بانوان در حوزه سلامت خانواده اظهار کرد: «من شاهد نبوده‌ام که اقدام موثری در حوزه بانوان صورت بگیرد.» او به عنوان روشن‌ترین خواسته، از احداث و راه‌اندازی پارک بانوان نام برد: «ضمن تشکر از شهرداری و همه ارگان‌ها که فضا و مبلمان شهری را فراهم می‌کنند و سرانه عمومی ورزشی را نیز بالا برده‌اند، من این مطالبه را دارم که فضای ورزشی مخصوصی برای بانوان وجود داشته باشد که خارج از دغدغه‌های امنیتی و اخلاقی و عرفی بتوانند به فعالیت‌های ورزشی و اجتماعی بپردازند.»
نماینده‌ی بعدی فعالان اجتماعی، حجت الاسلام سعید بصیری، مدیر موسسه مجمع القرآن فاطمیون شهرستان گراش بود. او بحثش را در دو بخش خلاصه کرد: «اولین بحث این است که در شهری که صنعت و کسب و کار نباشد و نشاط اقتصادی وجود نداشته باشد، کار فرهنگی بسیار مشکل است. اگر جوانان دغدغه نان داشته باشند و مجبور باشند به کشورهای خلیج سفر کنند، نمی‌توان برایشان از کار فرهنگی حرف زد.» بصیری به عنوان یکی از مدیران موسسات مردم‌نهاد، مبحث دوم را لزوم توجه به سازمان‌های مردم‌نهاد عنوان کرد: «به گفته مسئولان استانی، فعالیت مجمع القرآن گراش از تمام استان بیشتر است. با این وجود به این فعالیت‌ها ارزش چندانی نمی‌دهند.» او گزارشی از فعالیت‌های مجمع القرآن ارایه کرد و گفت ما پنج میلیارد تومان ساخت‌وساز قرآنی داشته‌ایم، و تنها پنج میلیون تومان حمایت دولتی داشته‌ایم.
محمد خواجه‌پور، فعال رسانه‌ای و اجتماعی و سیاسی، آخرین نماینده این بخش بود که به پشت تریبون دعوت شد. او به عنوان مدیر رسانه‌های هفت‌برکه، ترجیح داد بخشی از خواسته‌هایی را که از سوی همشهریان در جواب به سوال او در فضای مجازی مطرح شده بود بازگو کند، و استاندار و دیگر مسئولان را برای صحبت بیشتر به غرفه‌ی گراش در نمایشگاه مطبوعات در هفته آینده دعوت کند.
خواجه‌پور گفت برای انجام رسالت خبرنگاری، سخنان خود را با چند سوال به پایان می‌رساند. سوال اول درباره بخشی از چاه‌های منطقه شانول بود که در محدوده دهستان خلیلی شهرستان گراش قرار دارد اما به دلیل نامشخص بودن دقیق محدوده شهرستان این مساله در زمان تعیین بودجه دو درصد نفت و گاز مورد توجه قرار نمی‌گیرد. خواجه‌پور پرسید آیا برنامه‌ای برای تعیین دقیق محل این چاه‌ها وجود دارد یا نه؟ سوال دوم خواجه‌پور درباره محدوده شرقی شهرستان گراش بین شهرهای لار و گراش بود و از استاندار خواست که با توجه به ادعای نماینده بر تعیین این محدوده، پاسخ دهد که تعیین محدوده در چه زمانی و بر اساس چه فرآیند قانونی انجام شده است؟ و سوال سوم به روستاهای تابعه گراش یعنی ارد و فداغ اختصاص داشت که با جمعیتی بیش از پنج هزار نفر، هنوز به صورت دهستان اداره می‌شوند. آیا برنامه‌ای برای این موضوع و ارتقا روستاها وجود دارد یا باید آب پاکی روی دست آنها ریخت؟
قرار بود خواجه‌پور آخرین فعال اجتماعی باشد که در این جلسه صحبت می‌کند. اما در ادامه نشست، به فاطمه خواجه، عضو شورای اسلامی شهر گراش، نیز به عنوان فعال اجتماعی وقت داده شد تا در میانه‌ی صحبت‌های فعالان سیاسی چند دقیقه‌ای صحبت کند. او به بحث خیرین و نقش و سهم آنها از عمران و آبادانی شهرستان پرداخت و با گلایه خطاب به جعفرپور، نماینده مجلس، گفت: «شما در جلسه قبل طوری صحبت کردید که می‌شد اینطور برداشت کرد که ما چون خیرین را داریم، بودجه دولتی نمی‌خواهیم. ولی باید توجه کنیم که اینقدر از خیرین استفاده شده است که حتی باعث شده در گراش اختلاف طبقاتی به وجود بیاید.»
دکتر احمد عبدالهی، رییس دانشکده علوم پزشکی گراش و فوق تخصص سرطان، نیز به عنوان فعال اجتماعی و اقتصادی چند دقیقه‌ای برای صحبت وقت گرفت. او در ابتدای صحبتش گفت: «از استاندار تشکر می‌کنم که نشان دادند دغدغه‌ی مقام معظم رهبری در جهت رفع محرومیت‌ها در درونشان هست.» دکتر عبدالهی سپس گزارش کوتاهی از عملکرد بیمارستان ارایه کرد تا نشان دهد این بیمارستان در بحث اشتغال‌زایی و محرومیت‌زدایی چقدر فعال بوده است. پایان‌بخش حرف‌های رییس دانشکده، لزوم توجه به بحث توریست‌درمانی، و نشان دادن ظرفیت‌ها و اعلام آمادگی بیمارستان گراش برای پذیرفتن بیماران از تمام منطقه جنوب کشور و حتی کشورهای حوزه خلیج فارس بود.
بحث در بخش سیاسی
سعی شده بود از فعالان سیاسی شهرستان گراش در طیف‌های مختلف در این جلسه برای صحبت دعوت شود.
حسن رهبر به نمایندگی از طیف اصلاحات و طرفدار دولت اولین سخنران این بخش بود. او که رییس نهاد کتابخانه‌های عمومی شهرستان گراش است، در ابتدای سخنانش گفت به عنوان یک فرد حقیقی و نه یک شخصیت حقوقی اینجا صحبت می‌کند و افزود: «سخنران سیاسی بودن سخت است، و من افسوس می‌خورم چرا بعضی‌ها نمی‌توانند و یا شهامتش را ندارند که ابراز عقیده کنند.» او گفت صحبت‌هایش را در دو محور مطرح می‌کند. محور اول، سوء استفاده از تعابیر و واژه‌ها بود: «بصیرت، نفوذ، فتنه، انقلابی؛ اینها همه کلمات حق‌اند ولی دست‌آویز قرار گرفته‌اند و با برداشت‌های ناصواب، دستمایه‌ی بیرون راندن بقیه می‌شوند.» او با اشاره به سفر پرماجرای مطهری به استان فارس، این‌گونه رفتارها را باعث ایجاد شکاف در جامعه و به ضرر منافع ملی توصیف کرد. محور دوم بحث رهبر، بدگویی از دولت در مجالس و جلسات طیف مخالف است: «نزدیک انتخابات است و رهبر معظم انقلاب هم ورود نظامیان را به انتخابات ممنوع اعلام کرده‌اند. چرا بعضی از نهادهای نظامی و شبه‌نظامی با این حرف‌ها شائبه‌ی دخالت در انتخابات ایجاد می‌کنند؟ به فرمان رهبری گوش بدهید.»
بعد از این سخنان رهبر که با تشویق و اعتراض همراه بود، فرماندار گراش از دلخوش به عنوان نماینده طیف اصولگرا برای صحبت دعوت کرد. اما دلخوش در همان ابتدای صحبتش تاکید کرد خود را نه یک اصولگرا، بلکه یک حزب‌اللهی انقلابی می‌داند. او گفت در عملکرد دولت هم نقاط مثبت را می‌بیند و هم نقاط منفی را: «در بخش نقاط مثبت، تحول نظام سلامت کار خوبی است که شروع شده است و باید تکمیل‌تر شود.» اما او به اقدامات دولت تدبیر و امید در استان فارس و شهرستان گراش انتقاداتی نیز وارد دانست: «آموزش و پرورش را سیاسی نکنید. آقای استاندار، شما باید دخول کنید که چرا مدیر آموزش و پرورش گراش باید یک‌شبه به‌واسطه یک تصمیم سیاسی نابه‌جا تغییر کند؟» دلخوش در ادامه صحبت‌هایش به ارسال یک نامه از سوی مدیر آموزش و پرورش به مدارس در آستانه روز دانش‌آموز و مبارزه با استکبار اشاره کرد و با گلایه گفت: «در این نامه به مدیران مدارس توصیه شده است که در این روز، دست‌آوردهای برجام برشمرده شود.» البته این نامه به سرعت از سوی روابط عمومی اداره آموزش و پرورش و چند تن از مدیران مدارس حاضر در جلسه تکذیب شد.
دلخوش به سخنان رهبر، نماینده طیف اصلاحات، نیز پاسخ داد: «من از همینجا به حرف‌های ایشان جواب می‌دهم. چه شائبه‌ای؟ بسیج و سپاه رسالت اصلی‌اش دفاع از انقلاب است. من بسیجی‌ام و افتخار می‌کنم که در جلسات صحبت می‌کنم و بصیرت‌افزایی می‌کنم. این فرمایش رهبری است.»
اما جواب طیف مقابل اصلاحات به این صحبت‌های دلخوش محدود نشد. سروان سید یاسر موسوی مسئول سیاسی ناحیه مقاومت گراش بود که برای صحبت وقت گرفت، و مستقیما خطاب به رهبر گفت: «شما را ارجاع می‌دهم به عبرت‌های عاشورا. چرا دل مردم گراش را در این روزهای عزیز به درد می‌آورید؟ ما که کاری غیر از روشنگری نمی‌کنیم.»
مهرداد بدیع‌زادگان، روابط عمومی اداره آموزش و پرورش، در این بخش به پشت تریبون رفت تا در جواب دلخوش، نماینده حزب‌اللهی که به نامه آموزش و پرورش اشاره کرده بود، پیام مدیر اداره به مدارس را قرایت کند. ذبیح‌الله رضایی در این نامه از دانش‌آموزان و اقشار مردم دعوت کرده بود در راهپیمایی ۱۳ آبان شرکت کنند. بدیع‌زادکان تاکید کرد هیچ دستوری مبنی بر طرح دست‌آوردهای برجام در سخنرانی‌های این روز از سوی این اداره صادر نشده است.
نمایندگان روستاها
قرار بود صحبت نمایندگان گروه‌ها مختلف بعد از طیف سیاسی به پایان برسد، اما چند تن از نمایندگان روستاها به اعتراض پرداختند و فرماندار و استاندار را مجاب کردند که چند دقیقه‌ای وقت به آنها نیز بدهند. سهیلی، از فرهنگیان بشیرآباد، به پشت تریبون رفت و سخنش را با گلایه شروع کرد: «انصاف بود که در این نشست به روستاها هم حق صحبت داده می‌شد. همه آمدند و در زمینه‌های اقتصادی و اجتماعی صحبت کردند ولی دریغ از یک کلمه که از روستاها گفته شود. بحث اصلاح‌طلب و اصولگرا می‌کنید که چه بشود؟ بروید مشکلات روستاها را حل کنید.» سهیلی پس از این به سراغ مشکلات روستاهای منطقه پرداخت: «وضعیت آموزش و پرورش در روستاها بسیار وخیم است. خانم شیبانی گفتند خانم‌ها در شهر برای تفریح و ورزش مشکل دارند، ما در روستا همه مشکل داریم. باید برای طرح‌های حمایتی سازوکاری طراحی بشود. طرح‌های عمرانی را هم دولت همیشه به خیرین واگذار می‌کند.» سهیلی با این حرف سخنش را به پایان برد و مورد تشویق حاضرین قرار گرفت: «اگر ما نخواهیم اسم اصلاح‌طلب و اصولگرا را بیاوریم و فقط بخواهیم زندگی‌مان را بکنیم، باید کی را ببینیم؟»
جعفرپور: کمبود فضای گفتگو
صحبت فعالان که پایان رسید به پاسخگویی مسئولان رسید. جمشید جعفرپور پیش از استاندار چند دقیقه‌ای درباره‌ی لزوم توجه به گفتگو صحبت کرد: «این که کی درست می‌گوید و کی غلط مجال زیادی می‌طلبد، به نظر می‌رسد ما مشکلی که در جامعه و در کل کشور داریم، کمبود فضای گفتگو است. باید فضایی فراهم کنیم که افراد بدون دغدغه و لکنت، حرف‌های خودشان را تبیین کنند. این آفت است که ما با حدس و گمان درباره همدیگر صحبت کنیم. افراد باید با همدیگر تعامل و تفاهم داشته باشند و همه باید بتوانند در چارچوب قانون صحبت کنند.»
استاندار، و جواب این همه نیاز
استاندار فارس در حدود سی دقیقه سعی کرد به برخی پرسش‌ها و شائبه‌ها پاسخ دهد. استاندار گفت پاسخ به خواسته‌هایی که در چنین جلساتی مطرح می‌شود به دو دلیل آسان نیست: «یکی این که پاسخ به عدالت نزدیک نیست… ما متاسفانه در نظام تربیتی که بایستی خودمان را مسئول بدانیم، هیچوقت خوب فکر نمی‌کنیم که رفتار ما چه تاثیر تربیتی خواهد داشت. خوب من دیدم نمی‌توانم به همه این نیاز پاسخ بدهم. و دوم این که مساله‌ی امروز ما در کشور این است که در حوزه اجتماعی و سیاسی نمی‌توانیم با همدیگر صحبت کنیم بدون این که رگ‌های گردنمان را قوی کنیم. الآن خوشبختانه با تدبیر مقام معظم رهبری کاری شد که شکاف اجتماعی عمیق نشود. نکته بعد هم این که ما مساله‌ی اصلی‌مان اشتغال و بیکاری جوانان جویای کار است.» استاندار تاکید کرد توسعه متوازن با رفع مشکلات در همه حوزه‌های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی امکان‌پذیر است.
او سپس به تعدادی از نکات مطرح شده در نشست پرداخت، و تاکید کرد که بخشی از این مباحث، در جلسه شورای اداری که درست قبل از این نشست برگزار شده بود نیز مطرح شده است.
استاندار درباره‌ی بخش اول صحبت‌های فعالان اجتماعی گفت: «سرکار خانم شیبانی نکات دقیق و درستی مطرح کردند. بالاخره این جامعه پنجاه درصدی بانوان حقوقی مساوی پنجاه درصد دیگر دارند. چرا همه امکانات به گونه‌ای باشد که فقط مورد استفاده مردان باشد؟ نه فقط در مباحث فیزیکی، حتی در مسائل مدیریت. چرا نباید بانوان مدیریت کنند؟چرا در بخش‌های اقتصاد نباید مدیران خانم حضور داشته باشند؟ من شعار نمی‌دهم، و تلاش هم کردم و نتایجی هم تا الآن گرفتیم. مثلا یک بخشدار خانم در شهرستان خنج منصوب کردیم که امروز دیدم همه مسئولان شهر از او راضی هستند و او را موفق‌ترین مدیر مجموعه می‌دانند. خانم‌ها در کارهای اداری و تجاری از آقایان اگر توان‌مندتر نباشند، ضعیف‌تر نیستند.» او البته در پایان گفت با توجه به کمبود منابع، قول و وعده خشک و خالی نمی‌دهد.
او سپس به بحث خیرین پرداخت و عنوان کرد در این شهرستان‌ها احساس خستگی نداشته است، چون سهم مردم را در آبادانی آنها بالا دیده است: «این دقیقا در راستای سیاست‌های ابلاغی اقتصاد مقاومتی است که مقام معظم رهبری ابلاغ کرده‌اند. یکی از بندها، مردمی کردن اقتصاد یعنی مشارکت دادن مردم است. امکان ندارد که ما بتوانیم با منابع محدود دولتی، اقتصاد مقاومتی را جلو ببریم.» استاندار تاکید کرد: «آنجاهایی که مردم و خیرین کمک می‌کنند، مطمئن باشید ما بیشتر کمک می‌کنیم. چون باید دیگران را به هم این کارها تشویق کنیم.» او درباره سمن‌ها هم گفت: «تا سازمان‌های مردم‌نهاد شکل نگیرند، امکان ندارد که کشور ما در مسیر توسعه قرار بگیرد.»
استاندار گفت دوست دارد این جمله بازنشر شود تا شاید یک روز در جامعه پذیرفته شود: «شبکه‌های مجازی حق ندارند با احساسات مردم تجارت کنند. اگر کسی به اداره‌ای مراجعه کرد و کارش حل نشد، یا اگر به لحاظ سیاسی با کسی مشکل داشت، درست نیست که در فضای مجازی قرار بدهد. باید یاد بگیریم که کنار هم زندگی کنیم و آسایش و آرامش عامل جذب سرمایه است.»
استاندار بزرگ‌ترین کارش را در استان، حفظ آرامش دانست: «سعی کردم در استان تنش ایجاد نشود، در عین حالی که مواضعم کاملا مشخص است. گفتم سه شرط برای کار کردن و باقی ماندن مدیران دارم: یکی آن کسی که توان انجام مامورت سازمانی‌اش را دارد؛ دوم کسی که سلامتی مالی و اخلاقی دارد؛ سوم این که سیاست‌های عمومی دولت را قبول دارد.»
استاندار بخشی از نتایج برجام تبیین کرد و آنها را متعلق به همه ملت دانست و گفت نباید در این زمینه خط‌کشی صورت بگیرد: «این ملت نیاز دارد به یک تلاش هماهنگ برای فایق آمدن بر مشکلاتی که بخشی از آنها را شما اینجا بیان کردید.»
استاندار در بخش دیگری از سخنانش گفت: «من همیشه گفته‌ام نقد کنید، حتی نقد غیرمنصفانه. ولی باید مبنای نقدتان درست باشد. ما هم باید کسانی را که ریسک می‌کنند و حرفشان را می‌زنند، تقویت و تشویق کنیم. پس باید یاد بگیریم با احساسات مردم در شبکه‌های مجازی تجارت نکنیم و همچنین نقدی که می‌خواهیم بکنیم پایه‌اش درست باشد.»
استاندار به مشکلات روستاها هم اشاره کرد و گفت: «مدیران جمهوری اسلامی بیشترشان روستایی‌اند. من هم افتخار می‌کنم که روستایی هستم. ما می‌فهمیم که مشکلات روستا یعنی چه.» او سپس به راهنمایی روستاییان برای کسب منابع پرداخت: «منابعی وجود دارد که در اختیار معاون اول رییس جمهور است. اگر شما تعاونی تشکیل بدهید، به هر میزان که تعداد افراد تعاونی بیشتر باشد، میزان سود پرداختی کمتر می‌شود و به چهار درصد هم می‌رسد. شما هیج محدودیتی هم در تعداد تعاونی ندارید. این کاری است که می‌توانید برای روستاها انجام بدهید.» او گفت داریم تلاش می‌کنیم که در همه روستاها اینترنت پرسرعت برود: «اگر این اتفاق بیفتد، خیلی از مسائل روستایی‌ها حل می‌شود، از جمله در مراودات و رفت و آمد و فروش کالاهایشان.»
استاندار فارس در مورد طرح‌های زودبازده هم گفت: «استان فارس در زمینه صنعتی با فاصله بسیار از بقیه استان‌ها جلو است. این نتیجه توجه سیستم بانکی، تلاش مدیران مجموعه و جلسات متعدد است. ما نود و هشت جلسه رفع موانع تولید در هفت ماه تشکیل دادیم. افتخار ما این است که شما طرح بیاورید با توجیه فنی و مالی و اقتصادی، و ما هم حمایت کنیم. ما رنج می‌بریم از این که سهم استان‌مان کم شود. سال گذشته از دو میلیارد و دویست و بیست میلیون دلاری که صندوق توسعه ملی پرداخت کرد، یک میلیارد و شصت میلیون را فارس گرفت، یعنی بیش از ۴۵ درصد. چون طرح داشتیم و ما هم به صورت جدی پیگیری کردیم.»
پایان جلسه
پایان صحبت‌های استاندار، پایان نشست مشترک بود. فرماندار گراش با تشکر از همه حضار، همه آنها را به صرف شام دعوت کرد. اما تا حاضران از سالن فرمانداری بیرون بروند، پا به فضای بیرون از ساختمان بگذارند و سوار اتوموبیل‌ها شوند، بحث‌ها و صحبت‌های غیر رسمی همچنان ادامه داشت.